Ngày 13 tháng 9 năm 2023, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Phiên họp thứ 26 để cho ý kiến về các Báo cáo công tác năm 2023 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng, công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật và công tác thi hành án năm 2023.
Tại Phiên họp này, các bộ, ngành liên quan nghe Lãnh đạo Ủy ban Tư pháp báo cáo Thường vụ Quốc hội kết quả thẩm tra các báo cáo của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng, công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật và công tác thi hành án năm 2023; nghe Ủy viên Thường vụ Quốc hội thảo luận, phát biểu ý kiến của các đại biểu tham dự họp. Trên cơ sở kết quả thẩm tra của Ủy ban Tư pháp, thảo luận của Ủy ban Thường vụ và các ý kiến phát biểu của các đại biểu tham dự họp, liên quan đến lĩnh vực công tác Tư pháp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thanh Long đã phát biểu ý kiến, bổ sung thông tin liên quan tới 03 nội dung: Án chuyển kỳ sau trong thi hành án dân sự, việc rà soát văn bản quy phạm pháp luật và án tử hình.
Nhấn mạnh về kết quả thi hành án dân sự trong 10 tháng năm 2023, Bộ trưởng cho biết: mặc dù số thụ lý mới về việc và giá trị tăng cao, việc xác minh, truy tìm, xử lý tài sản của người phải thi hành án gặp nhiều khó khăn, việc tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy theo chủ trương của Đảng, Chính phủ đặt ra yêu cầu, thách thức lớn hơn, nặng nề hơn cho toàn Hệ thống THADS trong việc tổ chức thi hành các bản án, quyết định của tòa án trong năm 2023 và những năm tiếp theo nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao, linh hoạt của Chính phủ, Bộ Tư pháp, sự vào cuộc của toàn Hệ thống chính trị, sự nỗ lực, quyết tâm của toàn Hệ thống THADS, đến nay kết quả thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao đều tăng so với cùng kỳ năm 2022. Đặc biệt, kết quả thi hành xong về tiền đã đạt trên 77.133 tỷ đồng (đạt 34,93%), tăng trên 18.309 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2022. Tổ chức bộ máy các cơ quan THADS không ngừng được củng cố, kiện toàn; công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát góp phần kiểm soát, phòng ngừa từ sớm, từ xa các vi phạm trong THADS; điều kiện làm việc của Hệ thống THADS từng bước được đảm bảo, cơ bản đáp ứng yêu cầu.
Ngoài ra, Bộ trưởng Bộ Tư pháp cũng báo cáo làm rõ thêm nhận định về lượng án có điều kiện thi hành chuyển kỳ sau còn ở mức cao là do số việc, số tiền thụ lý mới tăng rất cao (gần gấp 03 lần), tăng 79.109 việc (tăng 17,66%); tăng 30.308 tỷ 339 triệu 731 nghìn đồng (tăng 25,49%) so với cùng kỳ năm 2022 nên mặc dù lượng án thi hành xong trong 10 tháng 2023 tăng cao so với cùng kỳ năm 2022 (tăng 34,634 việc và tăng 18.309 tỷ 216 triệu 047 nghìn đồng) nhưng cũng chưa thể giảm ngay được số lượng án có điều kiện thi hành chuyển kỳ sau. Ngoài ra, nhiều vụ việc phức tạp, có giá trị phải thi hành án lớn nhưng giá trị tài sản bảo đảm sau khi xử lý để thi hành có giá trị rất thấp, thị trường bất động sản trầm lắng, việc bán đấu giá tài sản rất khó khăn, trong khi Hệ thống THADS tiếp tục phải thực hiện tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy theo chủ trương của Đảng.
Thời gian tới, Bộ Tư pháp tiếp tục chỉ đạo sớm hoàn thiện thể chế về THADS theo hướng rút ngắn thời gian thi hành và giảm bớt những thủ tục không cần thiết; trình cơ quan có thẩm quyền tăng cường nhân lực cho hệ thống THADS tương tự như Tòa án, Viện kiểm sát; phối hợp với các bộ, ngành liên quan báo cáo cơ quan có thẩm quyền chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn trong việc thi hành các vụ án phức tạp./.
Phạm Thị Đào - Văn phòng TCTHADS