Bộ Tư pháp đang xây dựng dự thảo kế hoạch triển khai thực hiện Luật Thi hành án dân sự (THADS) và Nghị quyết của Quốc hội về việc thi hành Luật này. Đây là một đạo luật được đánh giá là có ý nghĩa quan trọng nhằm cải thiện hiệu quả công tác THADS hiện nay ở nước ta.
Luật THADS được Quốc hội khoá XII thông qua tại kỳ họp thứ 4 (ngày 14/11/2008). Để chuẩn bị các điều kiện cần thiết “chào đón” đạo luật này đi vào thực tế, ngành Tư pháp nói chung và các cơ quan THADS địa phương phải “chạy đua với thời gian” vì có rất nhiều công việc đang “xếp hàng” chờ giải quyết.
Xây dựng thể chế phải đi trước
Ông Nguyễn Văn Luyện – Cục trưởng Cục THADS (Bộ Tư pháp) - cho biết, theo yêu cầu thực thi và các qui định trong Luật THADS, Bộ Tư pháp và các Bộ, ngành có liên quan sẽ phải xây dựng ít nhất 4 nghị định, 4 thông tư liên tịch (với TAND, VKSND, Bộ Công an, Bộ Tài chính), 1 thông tư (Bộ Tư pháp), 1 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và 2 Quyết định của Bộ trưởng Bộ Tư pháp. Với khối lượng văn bản pháp luật lớn như vậy nhưng Bộ Tư pháp chỉ còn chưa đầy 7 tháng nữa để soạn thảo, xây dựng và hoàn thiện dự thảo các văn bản này trình cấp có thẩm quyền ký ban hành.
Cùng với việc xây dựng các văn bản mới, Bộ Tư pháp sẽ phải tiến hành rà soát các qui định của pháp luật còn hoặc không còn phù hợp với qui định của Luật THADS như các Thông tư, Thông tư liên tịch hướng dẫn về THADS hiện hành, Quyết định của Bộ trưởng Bộ Tư pháp, các Bộ trưởng, Thủ trưởng các cơ quan khác về THADS, các qui định của pháp luật liên quan đến THADS trong các bộ luật, luật, pháp lệnh liên quan và các văn bản hướng dẫn thi hành. Trên cơ sở đó, sẽ công bố danh mục những văn bản, qui định liên quan đến THADS không còn phù hợp. Đồng thời, thống kê những văn bản, qui định còn phù hợp để làm cơ sở tiếp tục soạn thảo, xây dựng các văn bản pháp luật mới hướng dẫn thi hành Luật THADS.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường nhấn mạnh, công tác xây dựng thể chế cho việc triển khai thực hiện Luật THADS phải đi trước một bước. Vì thế, những văn bản cần thiết (cụ thể là các Nghị định của Chính phủ qui định về hệ thống tổ chức THA và công chức làm công tác THA, thủ tục THADS, phí THA, tổ chức tuyển chọn người có trình độ cử nhân luật làm Chấp hành viên (CHV) không qua thi và hoạt động của Thừa phát lại; Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành danh mục các cơ quan THADS tại các địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa được tuyển) phải được ban hành trước ngày 1/7/2009, đảm bảo có những hướng dẫn cụ thể, kịp thời cho việc thực hiện Luật THADS.
Cần có đề án cho công tác tổ chức
Theo Luật THADS, công tác THADS được tổ chức theo hệ thống dọc từ TƯ xuống địa phương . Điều đó cũng có nghĩa là kết thúc việc thực hiện uỷ quyền quản lý một số mặt công tác tổ chức cán bộ của cơ quan THADS theo Quyết định số 1148/2005/QĐ-BTP (ngày 18/5/2005), được sửa đổi, bổ sung tại Quyết định số 01/2007/QĐ-BTP (ngày 16/4/2007) của Bộ trưởng Bộ Tư pháp. Như vậy, đến hết quý II/2009, các cơ quan THADS địa phương sẽ phải chuẩn bị các điều kiện cần thiết để kịp thời chuyển giao hồ sơ, tài liệu về cán bộ THADS từ Giám đốc Sở Tư pháp sang Trưởng THADS cấp tỉnh.
Bên cạnh đó, Luật THADS qui định, chấp hành viên có 3 cấp: sơ, trung, cao cấp. Vấn đề đặt ra khi Luật có hiệu lực là xây dựng lộ trình và điều kiện bổ nhiệm lại đội ngũ CHV cho phù hợp các qui định này. Liên quan đến CHV còn có các vấn đề về tuyển dụng, thi tuyển. Trước khi Luật có hiệu lực, các cơ quan THADS địa phương phải tiến hành đánh giá thực trạng về nguồn công chức làm công tác THADS tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, miền núi hiện nay và báo cáo Bộ Tư pháp để đề xuất với Chính phủ qui định những cơ quan THADS cụ thể ở các địa bàn nêu trên được tuyển chọn người có trình độ cử nhân Luật làm CHV không cần qui thi tuyển.
Đây là một khối lượng công việc đồ sộ, liên quan đến lợi ích của nhiều người nên Bộ trưởng Hà Hùng Cường cho rằng, phải có một đề án cho công tác kiện toàn tổ chức và cán bộ cơ quan THADS mới đảm bảo mọi việc có hiệu quả. Ngoài ra, Bộ Tư pháp cũng có kế hoạch tổ chức 3 đợt tập huấn cho các Trưởng, phó trưởng THADS địa phương, CHV trên cả nước, với các nội dung như những điểm mới cơ bản của Luật THADS, hệ thống tổ chức cơ quan THADS, thủ tục THADS, các biện pháp bảo đảm THA, cưỡng chế THA,…; thực hiện các hoạt động tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các qui định của Luật THADS đến các cán bộ, công chức và nhân dân.
Công tác chuẩn bị cho việc thi hành Luật THADS chỉ còn quỹ thời gian rất hạn hẹp , nhưng khi giờ G điểm, mọi việc vẫn phải hoàn tất để đảm bảo cho Luật THADS phát huy được hiệu quả trong thực tiễn./.
Hương Giang