Việc tổ chức Tọa đàm là hết sức cần thiết nhằm tạo diễn đàn để trao đổi, thảo luận những vấn đề cơ bản còn có nhiều ý kiến khác nhau trong dự thảo Thông tư, tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong và ngoài nước về kinh nghiệm xây dựng, hoàn thiện pháp luật về các vấn đề trên. Trên cơ sở đó, việc hoàn thiện và ban hành các văn bản nêu trên sẽ bước đầu giải quyết những khó khăn vướng mắc của các cơ quan, tổ chức có liên quan trong thực tiễn xác lập, thực hiện hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất cũng như tạo cơ sở pháp lý để triển khai việc đăng ký, cung cấp thông tin về thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai, qua đó tạo điều kiện để bên có quyền sở hữu đối với nhà ở tiếp cận nguồn vốn vay, thúc đẩy hoạt động cho vay, cấp tín dụng của tổ chức tín dụng....
Tọa đàm được tổ chức đã thu hút sự tham gia của nhiều đại biểu đến từ các cơ quan tại địa phương như: Tòa án, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, các tổ chức hành nghề công chứng và các tổ chức tín dụng… Tại Tọa đàm, chuyên gia pháp lý Nhật Bản và đại biểu tham dự đã góp ý chi tiết đối với nội dung của từng dự thảo Thông tư. Đối với dự thảo Thông tư hướng dẫn việc thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất, các đại biểu tập trung thảo luận về những vấn đề sau đây: về xác định chủ thể ký kết hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của hộ gia đình tại Điều 3 dự thảo (căn cứ để xác định thế nào là hộ gia đình, theo đó có nên bỏ căn cứ xác định thành viên hộ gia đình theo hộ khẩu hay không; vấn đề chứng minh việc cùng đóng góp tài sản, căn cứ để xác mức độ đóng góp tài sản; về xác định chủ thể ký kết hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất là tài sản chung của vợ chồng tại Điều 4 dự thảo (việc thế chấp tài sản chung của vợ chồng và hậu quả pháp lý của việc hợp đồng vô hiệu một phần do chỉ có vợ hoặc chồng tham gia ký kết hợp đồng….). Bên cạnh đó, các quy định liên quan đến trường hợp giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo, hiệu lực một năm của hợp đồng ủy quyền không xác định thời hạn, căn cứ phát sinh nghĩa vụ trong tương lai được bảo đảm trong hợp đồng thế chấp… cũng được các đại biểu quan tâm thảo luận.
Đối với dự thảo Thông tư liên tịch hướng dẫn về đăng ký thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai, nhiều vấn đề trong dự thảo được đưa ra thảo luận như: căn cứ nào để xác định nhà ở hình thành trong tương lai là động sản; việc minh bạch các thông tin của các dự án nhà ở; việc đăng ký lại trong thời hạn nhất định và biện pháp chế tài đặt ra nếu không thực hiện thủ tục đăng ký lại trong thời hạn đó; việc đánh số căn hộ của chủ đầu tư khác với việc đánh số của cơ quan nhà nước theo quy định của pháp luật; cơ chế phối hợp giữa các cơ quan có liên quan trong quá trình thực hiện đăng ký thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai; cách quản lý tài sản thế chấp là nhà ở hình thành trong tương lai...
Trên cơ sở các ý kiến góp ý và những kinh nghiệm pháp lý được chia sẻ tại Tọa đàm, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ thực hiện việc chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo hai Thông tư liên tịch nêu trên nhằm đáp mục tiêu tăng cường đảm bảo an toàn pháp lý cho các bên tham gia giao dịch, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu, chủ sử dụng tài sản và cá nhân, tổ chức có liên quan, khắc phục các hạn chế của pháp luật hiện hành về thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất và nhà ở hình thành trong tương lai.
Nguyễn Hoa - Cục Đăng ký QGGDBĐ