I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Tin tức phản ánh: Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt khẳng định: “Nhà nước có cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển nhà ở để giải quyết chỗ ở cho 8 nhóm đối tượng khó khăn về nhà ở vì các đối tượng này không đủ khả năng mua nhà...”. Theo các chuyên gia xây dựng, với điều kiện kinh tế quốc gia và thu nhập của các đối tượng nêu trên, hướng phát triển nhà cho thuê là giải pháp khả thi. Cách đây 3 năm, thành phố Hà Nội đã đầu tư thí điểm xây dựng 515 căn hộ cho thuê có diện tích từ 36 - 63 m2/căn tại đô thị Việt Hưng, quận Long Biên. Hiện nay, 515 gia đình công nhân viên chức có khó khăn về nhà ở của Hà Nội đã được vào thuê.
Theo ông Vũ Ngọc Đạm, Trưởng phòng Phát triển nhà ở, Sở Xây dựng Hà Nội, với nhà cho thuê giá chỉ hơn 20.000 đồng/m2/tháng, nếu gia đình ở căn hộ 36 m2, chi phí thuê nhà chỉ 720.000 đồng/tháng. Nếu thuê căn hộ có diện tích 63 m2, tiền thuê cũng chỉ gần 1.300.000 đồng/tháng. Như vậy, đối với cặp vợ chồng có thu nhập 5 triệu đồng/người/tháng, họ chỉ phải chi dưới 1,5 triệu đồng cho tiền nhà, còn lại 8,5 triệu đồng cho sinh hoạt gia đình, tích lũy là phù hợp. Đối với các đối tượng có thu nhập thấp hơn, họ sẽ chọn nhà có diện tích nhỏ hơn để giảm tiền thuê.
Theo các chuyên gia quy hoạch và xây dựng, phát triển nhà cho thuê tại các thành phố lớn không chỉ giải quyết nhu cầu về nhà ở cho người dân mà còn mang lại lợi ích xã hội nhiều mặt. Về mặt quản lý đô thị, nếu nhà cho thuê có giá hợp lý và quỹ nhà dồi dào, người thuê có thể dễ dàng chuyển đổi chỗ thuê gần với nơi làm việc, giải quyết bất cập của việc người dân có nhà ở đầu thành phố nhưng nơi làm việc lại ở cuối thành phố. Việc này sẽ góp phần giảm thiểu lượng người tham gia giao thông vào các giờ cao điểm. Bên cạnh đó, khi nhà cho thuê hết hạn sử dụng hay phải dỡ bỏ do điều chỉnh quy hoạch, Nhà nước cũng dễ dàng xử lý hơn việc người dân đang sở hữu nhà hiện nay.
Ngoài ra, trong bối cảnh hiện nay, do thị trường bất động sản trầm lắng, xã hội đang thừa hàng triệu tấn xi măng, nửa triệu tấn thép, các ngành sản xuất nội thất, vật liệu xây dựng đình đốn… nếu phát triển nhà cho thuê sẽ góp phần làm ấm lại các thị trường đang ế ẩm này, đồng thời giải quyết việc làm cho hàng trăm nghìn lao động trong các lĩnh vực xây lắp, sản xuất vật liệu xây dựng, nội thất...
TS Phạm Sĩ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho rằng, khi tạo ra hàng hóa cho xã hội, đặc biệt là nhà ở là loại hàng hóa đòi hỏi người tiêu dùng phải có số tiền lớn, người sản xuất (nhà quản lý, nhà xây dựng) cần phải xác định rõ loại hàng hóa nào sẽ được thị trường chấp nhận, người tiêu dùng có khả năng chi trả. Việc phát triển ồ ạt các chung cư thương mại để bán, kể cả nhà thu nhập thấp nhưng đang ế là bài học đầy tính thời sự đối với việc xây dựng và triển khai chiến lược phát triển nhà ở.
2. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Ngày 2-2, TS Nguyễn Văn Bình, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng xác nhận đã có thêm một bệnh nhân nữa tử vong vì nhiễm cúm gia cầm H5N1.
Qua điều tra dịch tễ cho thấy, ca tử vong này là một bệnh nhân nữ (26 tuổi, ở huyện Thanh Trị, tỉnh Sóc Trăng) được đưa tới điều trị tại Bệnh viện huyện Thanh Trị trong tình trạng ho, sốt. Tuy nhiên, 2 ngày sau tình trạng bệnh vẫn không thuyên giảm nên được người nhà đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bạc Liêu. Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán viêm phổi tiến triển nghi do virus. Đến ngày 28-1 thì bệnh nhân tử vong, kết quả xét nghiệm mẫu bệnh phẩm cho kết quả dương tính với virus cúm A/H5N1.
Báo cũng phản ánh: Ban Chỉ đạo Trung ương thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường đã lên kế hoạch tổng kết bước 2 thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường.
Theo đó, việc tổng kết bước 2 kết quả thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường sẽ được tổ chức tại 10 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cả về lý luận và thực tiễn. Trong đó, bao gồm đánh giá việc thực hiện chủ trương thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận phường và đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định của Hiến pháp năm 1992 và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương các cấp phù hợp với tình hình mới. Từ ngày 10-2 đến 10-3 sẽ tổ chức các đoàn kiểm tra thực hiện thí điểm tại 10 tỉnh, thành phố. Dự thảo báo cáo hoàn chỉnh sẽ được trình Bộ Chính trị, Chính phủ và Quốc hội vào ngày 15-4.
3. Báo điện tử Vietnamnet phản ánh: Trao đổi với VietNamNet ngày 2/2, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Hải Phòng Nguyễn Hữu Doãn cho hay, TP đã thành lập một tổ công tác kiểm tra lại vụ việc ở Tiên Lãng. Kết quả sẽ được công khai trước công luận. Theo ông Nguyễn Hữu Doãn, sau sự việc xảy ra tại Tiên Lãng, lãnh đạo thành phố đã lập một tổ công tác để rà soát thủ tục giao đất, thu hồi đất, quá trình thực hiện cưỡng chế khu đầm của ông Đoàn Văn Vươn. Phó Chủ tịch UBND thành phố Đỗ Trung Thoại làm trưởng đoàn. Dự kiến, trong tuần tới tổ công tác sẽ tiến hành rà soát xong. Ngay khi có kết luận cuối cùng, lãnh đạo thành phố sẽ tổ chức họp báo hoặc thông báo công khai trước các cơ quan thông tấn báo chí.
Trả lời VietNamNet mới đây, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đỗ Trung Thoại nói, lãnh đạo thành phố đã yêu cầu các ban ngành gấp rút kiểm tra toàn bộ sự việc liên quan. Căn cứ trên báo cáo cụ thể và chi tiết này, tổ công tác của thành phố mới đưa ra phương hướng xử lý toàn bộ vụ việc, kể cả việc xử lý những sai phạm của các cá nhân, tổ chức có liên quan. Theo đó, việc tổng kiểm tra, rà soát này sẽ tiến hành đối với cả ba giai đoạn: trước, trong và sau khi cưỡng chế. Trước đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đã có văn bản yêu cầu Chủ tịch UBND TP Hải Phòng kiểm tra làm rõ đúng, sai, trách nhiệm của cá nhân, tổ chức trong việc giao đất, sử dụng đất, thu hồi đất, tổ chức cưỡng chế đối với hộ gia đình ông Đoàn Văn Vươn để báo cáo Thủ tướng.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Nhân dân có bài Doanh nghiệp Quảng Bình “kêu” mất thời gian vì thủ tục hành chính. Bài báo phản ánh: Ngày 2-2, Sở Tư pháp Quảng Bình cho biết, tại toạ đàm về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp do cơ quan này tổ chức, các doanh nghiệp trên địa bàn đều “kêu” công việc bị chậm trễ do thủ tục hành chính còn phiền toái.
Theo đó, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu phản ánh, từ khi ngành hải quan áp dụng khai hải quan điện tử đã giảm nhiều thủ tục giấy tờ không cần thiết nhưng các ngành ngân hàng, kiểm toán, thuế vẫn yêu cầu chứng thực bằng giấy tờ, khiến doanh nghiệp rất vất vả. Các thủ tục hành chính như cấp giấy phép đăng ký kinh doanh, cấp mã số doanh nghiệp, mã số thuế, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thủ tục vay vốn, giải ngân chưa được cải tiến. Theo quy định mới của Chính phủ, thủ tục đăng ký kinh doanh và mã số thuế mất khoảng 1,5-2 ngày nhưng hiện ở Quảng Bình còn tới 4-5 ngày. Nguyên nhân là do các ngành chức năng phối hợp với nhau chưa chặt chẽ, làm mất thời gian nên doanh nghiệp phải đi lại nhiều lần.
Việc giải phóng mặt bằng để xây dựng công trình được phê duyệt quá chậm, có những công trình người dân không thoả mãn đền bù nên không chịu di dời, khiến việc thi công phải đình hoãn, chậm trễ, nhà thầu chịu thiệt thòi vì phải trả lãi vốn vay thi công công trình. Từ thực tế đó, các doanh nghiệp kiến nghị UBND tỉnh Quảng Bình cần cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính để tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp; đồng thời có các biện pháp kiên quyết, giải quyết dứt điểm khâu đền bù, di dời và giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công.
2. Báo Thanh niên online có bài Người dân yêu cầu Cục Thi hành án giao tài sản. Bài báo phản ánh: Ngày 2.2, nhiều người dân tập trung tại trụ sở Cục Thi hành án dân sự (THADS) Lâm Đồng yêu cầu lãnh đạo Cục này giải quyết việc giao nhà đấu giá trúng và thi hành một số bản án đã có hiệu lực thi hành. Tháng 2.2011, Chi cục THADS Đà Lạt tổ chức bán đấu giá nhà và đất tại số 20 Xô Viết Nghệ Tĩnh P.8, TP.Đà Lạt (nhà 20 XVNT) để thi hành 9 bản án đã có hiệu lực.
Ông Nguyễn Đình Hiến (ở 17B đường 3-4, TP.Đà Lạt) đã trúng đấu giá và thanh toán đủ số tiền hơn 4,6 tỉ đồng; theo cam kết ngày 3.4.2011 cơ quan THA phải bàn giao tài sản cho ông Hiến. Thế nhưng Cục THADS Lâm Đồng yêu cầu Chi cục THADS Đà Lạt hủy kết quả đấu giá để Cục THADS Lâm Đồng đấu giá lại, trả tiền nợ cho một ngân hàng gần 3,4 tỉ đồng. Viện KSND tỉnh Lâm Đồng đã có văn bản yêu cầu Cục trưởng Cục THADS tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo Chi cục THADS Đà Lạt tiến hành giao nhà và đất cho người trúng đấu giá theo đúng quy định. Ngày 24.11.2011 Tổng cục THADS có văn bản chấp nhận kết quả đấu giá nhà số 20 XVNT. Tuy nhiên đến nay cơ quan THA vẫn chưa giao nhà cho người mua. Sáng 2.2, khi Công an Đà Lạt có mặt và đề nghị thì ông Nguyễn Văn Hiển, Cục trưởng THADS Lâm Đồng, mới chịu làm việc với những người khiếu nại. Ông Hiển hứa trong tuần này Cục THADS sẽ ban hành quyết định giải quyết khiếu nại.
3. Báo Nhà báo và công luận có bài Đồng Nai: Biết rõ án oan sai nhưng vẫn thi hành?. Bài báo phản ánh: Trong khi ngành tòa án đang cố gắng đẩy mạnh công cuộc cải cách tư pháp, nâng cao chất lượng xét xử, hạn chế oan sai thì tại Đồng Nai lại đang diễn ra một vụ án đi ngược lại chủ trương này.
Trong cái se lạnh đầu đông, một phụ nữ gầy gò, ngơ ngác từ Đồng Nai mang đơn đi gõ cửa nhiều cơ quan chức năng, đại biểu Quốc hội, cơ quan báo chí. Đó là bà Trần Thị Lan, ở ấp Vĩnh Tuy, xã Long Tân, huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai. Tháng 1-1991, vợ chồng ông Nguyễn Xuân Phong, bà Trần Thị Lan, nhận chuyển nhượng từ ông Nguyễn Thanh Quang, cán bộ địa chính xã Vĩnh Thanh 2 ha đất trồng tràm. Vợ chồng ông Phong đã cải tạo và trồng cao su trên thửa đất này. Họ không biết rằng, nguồn gốc hai 2 ha đất này có liên quan đến người thứ ba là bà Lê Thị Mỹ. Năm 1989, bà Lê Thị Mỹ nhờ ông Quang mua giúp 2 ha đất với giá tiền là 320.000 đ và đưa cho ông Quang 100.000 đ thuê cày đất và mua cây tràm giống. Khi bà Mỹ không thanh toán tiền nhân công, ông Quang đã chuyển nhượng lại vợ chồng bà Lan.
Năm 1992 bà Mỹ yêu cầu cơ quan chức năng giải quyết. Ngày 19-5-1992, tại Viện kiểm sát huyện Long Thành, kiểm sát viên Phan Văn Lương đã mời 3 bên gồm bà Mỹ, ông Quang và vợ chồng ông Phong đến để hòa giải. Tại đây, ông Quang đã đồng ý trả cho bà Mỹ số tiền mua đất, tiền cày cấy, cây giống là 5,7 chỉ vàng. Bà Mỹ đã chấp nhận cho ông Quang trả dần trong vòng 1 năm. Biên bản hòa giải thành được lập có chữ ký các bên.
Ngày 19-4-1997 UBND huyện Nhơn Trạch ( tách ra từ huyện Long Thành) đã cấp sổ đỏ cho vợ chồng ông Phong. Do đã hơn 4 năm mà ông Quang không thanh toán số vàng nên bà Mỹ lại có đơn tố cáo và Công an huyện đã khởi tố và tạm giam ông Quang 3 tháng. Sau đó, xác định đây là tranh chấp dân sự nên ông Quang được trả tự do. Đòi tiền ông Quang không được, bà Mỹ quay sang yêu cầu các cơ quan pháp luật đòi vợ chồng ông Phong thanh toán thay ông Quang. Yêu cầu vô lý như thế nhưng vẫn được giải quyết, đủ để biết thế lực của bà Mỹ ở địa phương này.
Bản án dân sự phúc thẩm số 152/DSPT ngày 28-11-2002 của Tòa án tỉnh Đồng Nai đã phán xử: "Buộc anh Nguyễn Xuân Phong và chị Trần Thị Lan phải thanh toán giá trị 2 ha đất cho chị Lê Thị Mỹ là 900.000.000đ. Anh Nguyễn Xuân Phong và chị Trần Thị Lan được quyền sử dụng 2 ha đất… theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 19-4-1997”… Bản án sơ thẩm trước đó cũng buộc vợ chồng ông Phong trả cho bà Mỹ 900 triệu đồng. Họ làm nhiều đơn kêu oan ròng rã từ đó đến nay.
Ngày 15-5-2004, Ủy ban pháp luật Quốc hội khóa XI đã có Công văn số 551/UBPL11 do Phó Chủ nhiệm Trần Thế Vượng gửi Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC nêu rõ: “Thực hiện ý kiến chỉ đạo của đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn Yểu, Ủy ban Pháp luật gửi tới các đồng chí đơn nêu trên của ông Nguyễn Xuân Phong và bà Trần Thị Lan. Trân trọng đề nghị các đồng chí xem xét, giải quyết theo thẩm quyền, đúng quy định của pháp luật, trả lời ông Nguyễn Xuân Phong và bà Trần Thị Lan, đồng thời thông báo kết quả giải quyết đến Ủy ban Pháp luật của Quốc hội để báo cáo đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn Yểu”.
Công văn 181/QHĐN- Đ ngày 28-4-2006 của Đoàn Đại biểu Quốc hội Đồng Nai do Phó trưởng đoàn Lê Hồng Phương (nay là Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy) ký gửi Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC nêu quan điểm: “Về nội dung khiếu nại của bà Trần Thị Lan, ngày 13-1-2006 Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai đã có Công văn số 30/CV-Đ-QHĐN gửi Chánh án TANDTC và Viện trưởng VKSNDTC kiến nghị giám đốc thẩm bản án số 152/DSPT ngày 28-11-2002 của TAND tỉnh Đồng Nai vì có sai lầm nghiêm trọng trong việc xác định tư cách người tham gia tố tụng của người được Tòa coi là bị đơn, từ đó bản án đưa ra quyết định không phù hợp với tình tiết khách quan gây thiệt hại cho bà Lan… Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai một lần nữa kính đề nghị Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC sớm xem xét vụ án để ra quyết định kháng nghị”…
Mới đây, Ủy ban Tư pháp Quốc hội lại có Công văn số 4765/UBTP12 ngày 18-3-2011 do Phó Chủ nhiệm Hoàng Văn Minh ký, gửi Chánh án TANDTC nêu rõ: “Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai đã xét xử không đúng quy định của pháp luật và phát hiện ra tình tiết mới làm thay đổi căn bản nội dung bản án dân sự phúc thẩm nêu trên” nên đề nghị “Chánh án xem xét, giải quyết theo thẩm quyền, đúng quy định của pháp luật, trả lời đương sự, đồng thời thông báo kết quả giải quyết đến Ủy ban Tư pháp của Quốc hội”.
…Ngày 14-11-2011 Chi cục Thi hành án huyện Nhơn Trạch lại tiếp tục thông báo, sẽ tổ chức bán đấu giá 15.000 m2 đất đang trồng cao su của gia đình ông Phong bà Lan vào chiều ngày 15-12-2011 để lấy tiền trả cho bà Mỹ, với số tiền lãi mẹ đẻ lãi con, tiền tổ chức đấu giá nhiều lần đã lên đến gần 2 tỷ đồng, gấp không biết bao nhiêu lần 320 ngàn đồng ban đầu của bà Mỹ.
Theo điểm đ khoản 1 Điều 23 Luật Thi hành án dân sự, Thủ trưởng, Phó thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự có nhiệm vụ và trách nhiệm “Kiến nghị người có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm đối với bản án, quyết định theo quy định của pháp luật”, vậy mà cơ quan thi hành án địa phương vẫn liên tục yêu cầu thi hành án, tổ chức bán đấu giá đất của ông Phong, bà Lan để thi hành bản án mà lãnh đạo địa phương xác định là “có sai lầm nghiêm trọng”. Đó là điều người dân không hiểu? Mặc dù đã có nhiều đơn khiếu nại, nhiều lãnh đạo và cơ quan của Quốc hội, nhiều cơ quan báo chí phản ánh, nhưng Viện trưởng VKSNDTC, Chánh án TANDTC vẫn chưa tạm hoãn thi hành án và kháng nghị tái thẩm vụ án oan sai kéo dài nhiều năm này là điều khó hiểu hơn.