I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo An ninh Thủ đô phản ánh: Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội vừa có công văn gửi các bộ, cơ quan Trung ương có trụ sở đặt tại thành phố; sở, ngành, UBND quận, huyện, thị xã về việc bố trí, sắp xếp chỗ để xe bảo đảm trật tự ATGT.
Theo đó, Chủ tịch TP yêu cầu các đơn vị bố trí, sắp xếp khu vực điểm đỗ phương tiện của cơ quan, đơn vị cho cán bộ, công nhân viên và khách đến công tác, không để ảnh hưởng đến TTATGT. Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị tổ chức tuyên truyền cho cán bộ, công chức, viên chức chấp hành nghiêm Luật Giao thông đường bộ và các quy định khác của thành phố về đỗ, dừng phương tiện khi tham gia giao thông; chỉ đạo lực lượng bảo vệ hướng dẫn phương tiện ra vào cơ quan bảo đảm an toàn, dừng, đỗ đúng nơi quy định. Những cán bộ, công chức, viên chức cố tình vi phạm, thủ trưởng đơn vị phối hợp với lực lượng chức năng kiểm điểm, xử lý.
2. Báo Dân Việt phản ánh: Chiều 26.9, 44 ngư dân Việt Nam bị bắt giữ tại Philippines đã về tới sân bay Tân Sơn Nhất, TP.HCM. Đây là đợt cuối cùng trong ba đợt đón ngư dân Việt Nam về nước sớm bằng máy bay. Trước đó, vào các ngày 23.9 và 25.9, 33 ngư dân đã được về nước. Như vậy, đã có 77/122 ngư dân được về Việt Nam trước bằng máy bay; 45 ngư dân còn lại sẽ về sau khi 7 tàu cá được trao trả cho phía Việt Nam.
3. Báo Dân trí phản ánh: Tỷ lệ dân số từ 60 tuổi trở lên ở nước ta sẽ chạm ngưỡng 10% tổng dân số vào năm 2017. Theo đánh giá của Quỹ dân số Liên Hợp quốc (UNFPA), Việt Nam đang bước vào giai đoạn cơ cấu “già” hóa dân số quá với tốc độ quá nhanh chóng. Theo đánh giá của UNFPA, thời gian để Việt Nam chuyển đổi từ giai đoạn "già hóa" sang cơ cấu dân số "già" sẽ ngắn hơn nhiều so với nhiều quốc gia. Cụ thể, quãng thời gian đó với Việt Nam chỉ kéo dài vỏn vẹn 17 năm, trong khi thời gian chuyển đổi của Pháp là 115 năm, Thụy Điển 85 năm, Mỹ 69 năm, Nhật Bản và Trung Quốc 26 năm.
Theo Tổng cục Thống kê, hiện Việt Nam có khoảng 8,15 triệu người cao tuổi (NCT) - chiếm 9,4% dân số. Dự báo, tỷ lệ dân số từ 60 tuổi trở lên ở Việt Nam sẽ chạm ngưỡng 10% tổng dân số vào năm 2017, tức là dân số Việt Nam chính thức bước vào giai đoạn “già hóa” từ năm 2017. từ năm 2017 đến năm 2037, Việt Nam sẽ có tỷ trọng người từ 60 tuổi trở lên lớn hơn hoặc bằng 20% tổng dân số.
4. Báo Người lao động phản ánh: Ông Trần Thanh Dương, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), ngày 26-9 cho biết trong tuần, cả nước ghi nhận hơn 2.000 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng (TCM) tại 45 địa phương, trong đó có 2 ca tử vong ở Hà Nội và Huế.
Với trường hợp bé gái 3 tuổi ở quận Ba Đình (Hà Nội) tử vong, hiện các chuyên gia dịch tễ vẫn chưa xác định được nguồn lây. Từ đầu năm 2011 đến nay, cả nước đã ghi nhận 57.055 trường hợp mắc TCM tại 61 địa phương, trong đó đã có 111 trường hợp tử vong tại 24 tỉnh, TP. Bộ Y tế cho biết thẩm quyền công bố dịch thuộc về chủ tịch UBND tỉnh, thành. Bệnh TCM còn diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ bùng phát thành dịch lớn.
Báo cũng phản ánh: Tại cuộc họp báo ngày 26-9, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam cho biết Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành và doanh nghiệp (DN) thực hiện nghiêm túc việc công khai, minh bạch giá xăng dầu.
Theo yêu cầu của Thường trực Chính phủ, Bộ Tài chính và Bộ Công Thương phải thực hiện nghiêm túc Nghị định 84/CP về cơ chế điều hành giá xăng dầu. Theo đó, DN kinh doanh xăng dầu được định giá bán trong phạm vi cho phép. Các DN phải công khai, minh bạch giá nhập khẩu, chi phí, tiền lương… cũng như việc trích lập và sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu. Đặc biệt, việc lỗ, lãi của DN cũng phải được công khai.
Trước câu hỏi của nhiều phóng viên tập trung vào vấn đề tranh cãi giữa hai bộ Tài chính và Công Thương trong cơ chế điều hành giá xăng dầu, Bộ trưởng Vũ Đức Đam nói: Bộ Tài chính quyết định lập 3 đoàn kiểm tra DN xăng dầu lớn là thực hiện kế hoạch đề ra từ trước, không phải kế hoạch đột xuất. Hội thảo do Bộ Tài chính tổ chức hôm 20-9 mang tính chất là hội thảo khoa học nên có nhiều ý kiến tranh luận khác nhau cũng là bình thường. Sự biến động thất thường của giá xăng dầu thế giới gây nhiều khó khăn cho công tác điều hành. Chính phủ đã ban hành Nghị định 84/CP, có tính toán rất kỹ từng lộ trình từng bước tiến tới thực hiện giá xăng theo cơ chế thị trường, có sự quản lý của Nhà nước và hiện nay đang điều hành theo cơ chế này.
Liên quan đến đề nghị của báo giới về việc công bố phép tính cho kết quả Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) lãi 780 đồng/lít xăng chưa kể 300 đồng lợi nhuận định mức, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Công Nghiệp một lần nữa khẳng định tính chính xác của phép tính này: “Chúng tôi tính toán dựa vào kết quả lấy doanh thu trừ chi phí ra lợi nhuận. Tính toán lỗ, lãi trong kinh doanh xăng dầu khá đơn giản. Nhưng con số cụ thể thế nào, Bộ Tài chính đang chờ kết quả của 3 đoàn kiểm tra tại 4 DN lớn, dự kiến kết thúc vào cuối tuần sau. Kết quả này sẽ được công khai”.
5. Báo Thanh niên có bài Bất thường giá vàng. Bài báo phản ánh: Thị trường vàng thế giới với những “cơn giật” giảm mạnh vài chục USD/ounce chỉ trong 5 - 10 phút đã đổ vào thị trường vàng VN ngày 26.9. Dù vậy giá vàng VN vẫn cao hơn thế giới đến 4 triệu đồng/lượng.
Bỏ xa giá thế giới tới gần 4 triệu đồng/lượng dù mới đây NHNN đã cho phép nhập khẩu khoảng 20 tấn vàng và lượng vàng trong dân ước tính cũng lên tới vài trăm tấn khiến nghi án "bắt tay" làm giá vàng từ các nhà đầu tư tổ chức được đặt ra. Bà Nguyễn Thị Cúc - Phó tổng giám đốc Công ty CP vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ), cho rằng không đơn vị nào có thể đủ lực để làm giá vàng, để giá trong nước lên cao hơn so với giá thế giới, kể cả các đơn vị có quota nhập khẩu vàng. Trong 3 ngày qua, lượng vàng tiêu thụ trên thị trường khoảng 50.000 lượng, tương đương 2 tấn vàng. Nếu doanh nghiệp muốn làm giá thì phải trữ được 4 tấn vàng mà không đơn vị nào đủ lực như vậy.
Một đơn vị không đủ lực, nhưng theo giới chuyên gia, nhiều đơn vị cùng "bắt tay" nhau, có thể "neo" được giá vàng ở mức cao so với giá thế giới như hiện nay. Ông Phan Dũng Khánh - chuyên gia vàng cho rằng, về mặt lý thuyết, đối với các đơn vị nhập vàng, ngay tại thời điểm mua ở nước ngoài sẽ thực hiện bán trong nước để tránh rủi ro về biến động giá. Tuy nhiên không ngoại trừ một số đơn vị ôm hàng giá cao nên phải treo giá cao hoặc “ém hàng” tạo tình cảnh khan vàng.
Ngay chính người trong cuộc cũng nhận thấy những dấu hiệu bất thường trên thị trường vàng. Một trưởng phòng kinh doanh vàng đặt vấn đề, giá vàng ngày 26.9 biến động rất khó hiểu. Nhiều đơn vị niêm yết giá cao hơn đơn vị khác tới 200.000 đồng/lượng nhưng người dân vẫn tập trung mua tạo ra "vùng trũng” khi đơn vị đó không đủ nguồn hàng. Gây cảm giác khan hiếm giả tạo bởi hệ thống các cửa hàng vàng bạc, NH triển khai bán rộng rãi ở khắp nơi thì không mua mà lại đi xếp hàng ở một số nơi giá cao hơn.
Trên thực tế, cách đây vài tháng NHNN đã đưa ra một số biện pháp giải quyết các vấn đề trên thị trường vàng, đó là mua vàng của dân và can thiệp thị trường khi giá cách biệt. Thế nhưng đã hơn 1 tháng trôi qua, các chính sách trên thị trường vàng vẫn giậm chân tại chỗ. Thị trường vẫn tái diễn tình trạng “dập đám cháy” bằng cách cho nhập mà chưa có những giải pháp căn cơ.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Tiền phong online có bài Cách chức một Chi cục trưởng thi hành án. Bài báo phản ánh: Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Ngãi vừa công bố Quyết định số 3054 của Bộ Tư pháp về việc cách chức Chi cục trưởng Thi hành án dân sự huyện Đức Phổ đối với ông Võ Trung Cường.
Nguyên nhân, do ông Cường có sai phạm trong công tác quản lý tài chính với tổng số tiền hơn 100 triệu đồng, do Ủy ban Kiểm tra huyện ủy Đức Phổ kiểm tra theo đơn tố cáo và kết luận (Tiền Phong đã phản ánh). Trước đó, Huyện ủy Đức Phổ đã cách chức Bí thư chi bộ đối với ông Võ Trung Cường, kỷ luật cảnh cáo Đảng đối với bà Huỳnh Thị Kim Xuyến - kế toán đơn vị.
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Một phó phòng CSGT đường bộ dùng bằng giả. Bài báo phản ánh: Theo nguồn tin riêng của Pháp Luật TP.HCM, ĐH Luật Hà Nội và Sở Tư pháp tỉnh Sóc Trăng vừa tổ chức lễ phát bằng tốt nghiệp cho hơn 130 sinh viên lớp ĐH luật hệ vừa học vừa làm K3 mở tại Sóc Trăng. Theo học lớp này có một học viên là sĩ quan công an nhưng đã bị ĐH Luật Hà Nội hủy kết quả học tập toàn khóa do sử dụng văn bằng bất hợp pháp để vào học. Theo xác minh, vị sĩ quan nói trên là Trung tá NVP, Phó Trưởng phòng CSGT đường bộ Công an tỉnh Sóc Trăng.
Chiều 26-9, trả lời qua điện thoại, Đại tá Đặng Hoàng Đa, Phó Giám đốc Công an tỉnh Sóc Trăng, cho biết ban giám đốc đã nghe thông tin này và đang chờ thông báo từ ĐH Luật Hà Nội để có hướng xử lý. Cũng theo Đại tá Đa, trước đây cũng có đơn tố cáo ông P. sử dụng bằng không hợp pháp. Vụ việc được thanh tra thụ lý nhưng sau đó kết luận là không có cơ sở.
3. Báo Hà Nội mới có bài Thủ tục hành chính cửa hẹp, khó làm. Bài báo phản ánh: Đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC) là việc đã được các bộ, ngành và các cấp chính quyền tích cực thực hiện và đã mang lại hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, hiện vẫn còn không ít những quy định chưa hợp lý, cũng như còn nhiều TTHC rườm rà gây lãng phí.
Theo ông Nguyễn Sỹ Minh, chuyên viên Cục Kiểm soát TTHC (Văn phòng Chính phủ), việc cơ quan công dân đang công tác hoặc chính quyền địa phương nơi công dân đăng ký hộ khẩu đóng dấu chứng nhận vào sơ yếu lý lịch là không cần thiết bởi cán bộ chứng nhận không thể nắm rõ được các giai đoạn từ năm nào đến năm nào, người làm sơ yếu lý lịch đó học gì, làm gì ở đâu. Theo ông Minh, trong sơ yếu lý lịch đã có phần ghi rõ "Tôi xin cam đoan bản khai sơ yếu lý lịch trên đúng sự thật, nếu có điều gì không đúng, tôi chịu trách nhiệm trước pháp luật về lời khai của mình" là quá đầy đủ để khẳng định việc công dân tự chịu trách nhiệm, nên việc chứng nhận của chính quyền là thừa.
Việc chính quyền vẫn phải thực hiện chứng nhận với những nội dung không nằm trong tầm kiểm soát của mình diễn ra phổ biến trong các giao dịch hành chính hiện nay. Thậm chí, ngay cả với những việc chưa có văn bản quy định đó là thủ tục cũng vẫn diễn ra thường xuyên giữa người dân với chính quyền. Cụ thể như bộ phận "một cửa" các xã, phường vẫn thường phải đóng dấu chứng nhận vào đơn xác nhận hoàn cảnh khó khăn để giảm học phí, đơn xác nhận thu nhập thấp, đơn xác nhận sinh hoạt hè, giấy ủy quyền, mua bán trao tay… Trong khi đó, việc chứng nhận của phường chỉ dừng lại ở việc kiểm tra hộ khẩu xem có đúng người đó thường trú tại địa chỉ đó hay không, còn tất cả các thông tin khác hầu như không thể kiểm soát được và chính quyền không phải chịu trách nhiệm về những thông tin đó.
Bên cạnh đó, việc photo hộ khẩu và sao y bản chính cũng đang được áp dụng tràn lan trong hầu hết các thủ tục. Chủ tịch UBND phường Ô Chợ Dừa (quận Đống Đa) Nguyễn Huy Hài cho rằng: Việc photo và sao y bản chính đang quá bị lạm dụng. Ông Hài cũng dẫn chứng một số việc không cần thiết phải photo hộ khẩu hay sao y bản chính giấy khai sinh như: đơn xin miễn giảm học phí; đơn xin đi học mẫu giáo; hồ sơ mua điện, nước…
Khoản 2 điều 17 về thủ tục chứng thực chữ ký theo quy định của Nghị định 79/2007/NĐ-CP ngày 18-5-2007 của Chính phủ về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký nêu rõ "Người yêu cầu chứng thực phải ký trước mặt người thực hiện chứng thực". Cũng theo quy định thì trưởng, phó phòng tư pháp cấp huyện thực hiện chứng thực… và đóng dấu của phòng tư pháp. Tuy nhiên, việc thực hiện cơ chế "một cửa, một cửa liên thông" tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương theo Quyết định số 93/2007/QĐ-CP của Thủ tướng Chính phủ thì việc tiếp nhận hồ sơ yêu cầu của tổ chức, công dân liên quan đến việc giải quyết TTHC, trong đó có chứng thực chữ ký phải qua bộ phận "một cửa". Cán bộ "một cửa" tiếp nhận hồ sơ rồi mới chuyển lên cho lãnh đạo phòng tư pháp ký chứng thực. Như vậy là người yêu cầu ký chứng thực không thể ký trước mặt người thực hiện chứng thực (là lãnh đạo phòng Tư pháp). Bên cạnh đó, để thực hiện đủ việc chứng thực với các loại giấy tờ, hồ sơ, nhiều đơn vị vẫn phải linh động giải quyết. Chẳng hạn với trường hợp chứng thực vào giấy ủy quyền lĩnh lương hưu, với những cụ tuổi cao, sức yếu, không trực tiếp ra UBND phường, xã được thì không thể thực hiện chứng thực tại cơ quan hành chính nhà nước mà cán bộ tư pháp đến tận nhà người dân để thực hiện.
Theo Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Phạm Xuân Phương, quy định Chủ tịch UBND cấp xã ký chứng thực là chưa thực hiện được tốt việc giao thẩm quyền cho cấp dưới. Lãnh đạo đã quá nhiều việc lại cuối giờ hằng ngày phải về ký hàng loạt hồ sơ chứng thực, trong khi đó, cán bộ tư pháp ở nhà đủ trình độ thẩm định hồ sơ lại không được ký vì không đủ thẩm quyền. Quy định này cũng làm chậm tiến độ trả hồ sơ theo quy định. Trong khi đó, quy định các thủ tục chứng thực chữ ký, chứng thực bản sao phải trả ngay trong ngày. Mà cuối giờ chiều lãnh đạo mới ký thì không thể trả ngay trong ngày được, buộc phải hẹn công dân đến hôm sau. Ông Phạm Xuân Phương cũng cho rằng, thủ tục kết hôn có yếu tố nước ngoài quy định Chủ tịch UBND TP ký là không cần thiết, mà Chủ tịch UBND TP bận việc; thời gian thực hiện thủ tục kéo dài 30 ngày là quá lâu (!).
Hiện công tác kiểm soát TTHC đang được thực hiện tại các cơ quan hành chính các cấp. Vì thế, mỗi người dân, mỗi cán bộ khi phát hiện vấn đề bất hợp lý trong các quy định về TTHC thì nên phản ánh, kiến nghị và các cơ quan chức năng coi đó là một "kênh" để xem xét, tháo gỡ vướng mắc kịp thời, nhằm xây dựng một nền hành chính minh bạch, thuận lợi.