Điểm tin báo chí sáng ngày 14 tháng 9 năm 2011

14/09/2011
Trong buổi sáng ngày 14/9/2011, một số báo đã có bài phản ánh những vấn đề nổi bật của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
 

 

I-           THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC

1. Trang thông tin chính thức của Đài Truyền hình Việt Nam đưa tin: Sáng nay, UBCK NN đã tổ chức họp báo trần tình về những nỗ lực và khó khăn của mình trong vụ việc công ty Dược phẩm Viễn Đông (DVD) vi phạm quy định chào mua công khai và báo cáo sở hữu của cổ đông lớn.

 Theo Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, kể từ lúc bắt đầu nhận được lá thư nặc danh đầu tiên về thông tin sau sự thật trong bản cáo bạch của công ty Dược phẩm Viễn Đông vào ngày 6/9/2010, UBCK đã thực hiện 30 đầu việc bao gồm đến tận nơi kiểm tra, xử lý và sau mỗi hoạt động, UB đều công bố thông tin đầy đủ ra công chúng trong phạm vi thẩm quyền của Uỷ ban.

 Tuy nhiên, việc điều tra cụ thể những sai phạm và có phán quyết thế nào đối với DVD là do Cơ quan điều tra và Toà án thực hiện, chứ Uỷ ban không đủ thẩm quyền. Ngay cả vấn đề DN công bố thông tin sai lệch, Uỷ ban hiện nay cũng chưa có hướng xử lý triệt để vì từ trước đến giờ, UBCK chỉ công bố thông tin dựa trên hồ sơ do DN nộp. Hiện có tới hơn 1.600 DN đại chúng, UBCK không đủ điều kiện và nguồn lực để đến tận nơi kiểm tra từng DN để thẩm định thông tin DN công bố có đúng hay không.

 Khi được hỏi về việc ngân hàng ANZ đã nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản đối với Công ty Dược phẩm viễn Đông mà 2 tháng sau UB mới biết, đại diện UB thừa nhận sự chậm trễ trong tiếp nhận thông tin này. Nguyên nhân là do luật pháp quy định Toà án chỉ có trách nhiệm công bố thông tin với các bên liên quan. Trong khi đó lại không đưa UBCK vào diện bên liên quan, nên khi sự việc xảy ra UB đã không nắm được. Về vấn đề này, UB cho biết, sắp tới sẽ đề nghị Toà án đưa UB vào danh sách các bên liên quan trong những vụ việc xử lý các công ty đại chúng.

 Vì những hạn chế trên, UBCK kêu gọi sự hợp tác của tất cả các thành viên thị trường và các cơ quan truyền thông trong việc phát hiện các sai phạm tại các DN để giúp UB quản lý giám sát thị trường tốt hơn nữa.

Trang cũng có bài Tăng giá điện phải tính toán thận trọng. Bài báo phản ánh:  Cuối tuần qua, Bộ trưởng Tài chính Vương Đình Huệ có văn bản gửi Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng trả lời các kiến nghị liên quan đến thuế, phí và giá cả nhiều nhóm mặt hàng, trong đó có điện.  Tại văn bản này, Bộ trưởng Bộ Tài chính nhất trí về mặt nguyên tắc rằng, phải thực hiện việc điều chỉnh giá điện theo hướng đảm bảo bù đắp chi phí sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, thời điểm, mức điều chỉnh như thế nào cần phụ thuộc vào tình hình kinh tế vĩ mô.

 Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho rằng, với tình hình hiện tại, việc điều chỉnh giá điện không nên tiến hành liên tục theo các quý để tránh những tác động tiêu cực. Do vậy, EVN cần phối hợp với Liên bộ Tài chính Công thương xây dựng phương án tổng thể về giá điện. Trên cơ sở đó đề xuất phương án, lộ trình giá điện có tính đến yếu tố đầu vào như than bán cho điện qua các giai đoạn. Ngoài ra, trong quá trình xây dựng đề án, cần đánh giá tác động cụ thể của việc giá điện đối với đời sống kinh tế, xã hội và một số ngành nghề sản xuất chủ yếu của nền kinh tế. Trên cơ sở những đánh giá này, Liên bộ sẽ báo cáo Thủ tướng xem xét quyết định. Hiện tại, chưa có bất cứ phương án về giá điện nào được thông qua.

2. Trang VEF.VN có bài Tranh cãi thuế xe ô tô và những tréo nghoe chính sách. Bài báo phản ánh: Tranh cãi về việc thu thuế xe ô tô tải Van hay là xe chở người đối với các loại xe hiệu Daewoo Matiz và Kia Moring 2 chỗ ngồi tưởng như gần kết thúc. Nhưng mới đây, doanh nghiệp phản ánh lỗi do chính cơ quan hải quan cố tình trì hoãn thủ tục.

Theo phản ánh mới đây gửi Tổng cục Hải quan của Công ty CP ô tô Tây Bắc chi nhánh Hà Nội, đơn vị có 26 chiếc xe hiệu Deawoo Matiz  (thuộc hợp đồng thương mại số 181010/HS-NW ký ngày 18/10/2010 với công ty HWA SEUNG NETWORKS CO., LTD Hàn Quốc). Hiện toàn bộ lô hàng vẫn đang bị treo tại kho ngoại quan và chịu nhiều tổn thất về phí lưu kho. Tuy nhiên, theo công ty thì lý do lô xe này bị ách tắc hơn 1 năm nay là do cách làm việc quan liêu của Chi cục Hải quan Cảng Đình Vũ, Cục Hải quan Hải Phòng.

Ông Hùng, Giám đốc công ty ô tô Tây Bắc chi nhánh Hà Nội bức xúc kể lại: “Chúng tôi tự tin rằng, lô hàng xe ô tô này đảm bảo đạt tiêu chuẩn là xe tải Van. Vì lẽ đó, trong bối cảnh có nhiều tranh cãi về loại xe này, có hơn 40 doanh nghiệp bị đứng trước nguy cơ truy thu 34 tỷ đồng, công ty chúng tôi vẫn quyết định xin mở tờ khai để nhập lô 26 chiếc xe đó. Tuy nhiên, ở thời điểm ngày 26/10/2010, chúng tôi khai báo dữ liệu để mở tờ khai hải quan điện tử thì bị cơ quan này từ chối mà không đưa ra bất kỳ lý do gì.”

Sau nhiều lần kiến nghị, Hải quan Hải phòng mới “trưng ra” văn bản của Tổng cục Hải quan ký ngày 4/11/2010 đề nghị hoãn các trường hợp nhập xe Van hiệu Matiz để chờ hướng dẫn mới.

Sau đó, đến ngày 19/11/2010, đơn vị này mới mở được tờ khai hải quan. Bối cảnh chính sách bấy giờ đã thay đổi. Khi đó, ngày 8/11/2010, Bộ KHCN đã ban hành văn bản điều chỉnh lại tiêu chuẩn phân loại xe ô tô tải Van hay xe chở người.

“Nếu chúng tôi được mở tờ khai hải quan từ tháng 10 thì đương nhiên, sẽ áp dụng mức thuế là xe tải Van, nhưng vì tờ khai mở muộn sau ngày Tiêu chuẩn Việt Nam sửa đổi về xe ô tô có hiệu lực (sau 8/11/2010 - PV) nên toàn bộ việc nhập xe thông quan của chúng tôi bị ách lại hết. Bởi khi đó, cơ quan hải quan cho rằng, sẽ phải áp loại xe ô tô của chúng tôi là xe chở người”, ông Hùng giãi bày.

Tuy nhiên, sau đó 6 tháng, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã cấp chứng nhận cho 26 chiếc xe trên là tải Van. Bấy giờ, cơ quan hải quan Hải Phòng vẫn tiếp tục treo lô hàng của công ty với lý do mới là, công ty mẹ của công ty ô tô Tây Bắc đang bị cưỡng chế nộp thuế.

Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng về tình hình nhập xe tải van hiệu Matiz và Kia cũng kiến nghị, lô xe 26 chiếc của công ty ô tô Tây Bắc chi nhánh Hà Nội được phép thông quan theo hình thức xe tải Van. Vậy nhưng 4 tháng qua, sự việc vẫn bị chìm xuồng. Theo vị giám đốc này, đến nay, cơ quan quản lý vẫn như “xếp xó” hồ sơ vụ việc trong khi chi phí lưu kho, tồn đọng vốn liếng ở lô xe ngày càng tăng.

Nhìn lại câu chuyện xác định thuế xe ô tô hiệu Daewoo Matiz là tải Van hay chở người đến nay vẫn còn tranh cãi. Cái gốc của vấn đề là chênh lệch thuế của 2 loại xe này rất cao. Nếu phân loại theo mã hang hóa là xe ô tô chở người, doanh nghiệp sẽ phải chịu nộp 82% thuế nhập khẩu, 45% thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế VAT 10%. Nhưng khi phân loại là xe tải Van, các loại  ô tô trên không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế nhập khẩu cũng thấp hơn nhiều, chỉ 80% và mới đây đã giảm còn 68%. Với mức chênh lệch này, khoảng 720 chiếc xe cửa 40 doanh nghiệp đang bị truy thu thuế lên tới 34 tỷ đồng. Mức chênh của 26 chiếc xe thuộc trường hợp trên vào khoảng gần 60 triệu đồng.

Thanh tra Chính phủ trong một báo cáo gửi Thủ tướng cho biết, từ trước khi tiêu chuẩn Việt Nam về phân loại ô tô được sửa đổi, để chống thất thu thuế, phòng tránh thường hợp nhập xe chở người nhưng khai là xe tải Van, bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan đã chủ động phân loại thuế xe đối với các trường hợp xe Kia Morning và Deawoo Matiz loại 2 chỗ ngồi, tải trọng 300kg là xe chở người 5 chỗ ngồi. Lý do là vì các loại xe trên giống xe chở người và thực tế sử dụng sau đó, một số người tiêu dùng đã hoán cải xe. Tuy nhiên, trên văn bản pháp lý đối chiếu tiêu chuẩn của Việt Nam ở thời điểm trước ngày 8/11/2010, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã cấp giấy chứng nhận là xe cơ giới tải Van.

Thanh tra Chính phủ bày tỏ quan điểm rằng, ngay cả phản ánh của Tập đoàn ô tô Kia Motor Hàn Quốc và Tập đoàn Daewoo Việt Nam cho rằng, chỉ sản xuất xe tải Van hiệu Daewoo Matiz để tiêu dùng nội địa chứ chưa xuất sang Việt Nam cũng chỉ có thể coi là 1 ý kiến tham khảo. Vì phản hồi này chỉ dựa vào việc Tập đoàn Kia Hàn Quốc phân phối sang Việt Nam qua đại lý chính hãng là Tập đoàn o tô Trường Hải. Trong khi đó, nguồn nhập khẩu xe về Việt Nam lại rất đa dạng, từ các công ty thương mại của Hàn Quốc.

Sự không thống nhất giữa quan điểm phân loại hàng hóa của cơ quan hải quan và Cục Đăng kiểm rốt cục đã đẩy các doanh nghiệp vào thế bị truy thu hàng chục tỷ đồng. Đây cũng là kẽ hở để một số doanh nghiệp gian lận lách luật.

Cơ quan Thanh tra đánh giá, trong việc này, Bộ Tài chính, bộ Giao thong vận tải, Tổng cục Đăng kiểm, Bộ Khoa học công nghệ, Bộ Công an đều có trách nhiệm khi đã không phối hợp kịp thời từ khâu nhập khẩu, đăng kiểm và lưu hành.

3. Báo Vietnam.net đưa tin: Mưa lũ hoành hành ở Bắc Trung Bộ và Lâm Đồng, đã có 5 người chết; Hà Nội yêu cầu đẩy nhanh các dự án trọng điểm; Thành uỷ Cần Thơ vào cuộc kiểm tra vụ thiếp cưới in chức danh cán bộ vừa qua; nghi vấn có bảo kê sới gà lớn nhất vừa bị phá; nhiều vụ tai nạn liên tục, 4 người chết…, là những thông tin nóng trong ngày 13/9.  

Mưa lũ liên tiếp trong những ngày qua tại Thanh Hoá, Nghệ An đã khiến các địa phương ở hai tỉnh này chịu thiệt hại nặng nề, đã có 3 người chết, hàng nghìn ha lúa có nguy cơ mất trắng, nguy cơ thiếu đói...

Ông Trần Văn Thuấn, Chủ tịch UBND huyện Nông Cống cho biết, Nếu những ngày tới vẫn tiếp tục mưa, số diện tích lúa mất trắng của huyện có thể lên tới 3.000- 4.000 ha. Khiến hơn 20 nghìn nhân khẩu của huyện chắc chắn thiếu đói từ nay đến tháng 5.2012.  

Tại Nghệ An, hàng trăm ngôi nhà bị ngập, hàng ngàn hécta hoa màu bị ngập úng, 3 người chết đã tìm thấy xác và 1 chiếc ô tô 7 chỗ đã trục vớt thành công. Mưa lũ cũng diễn biến phức tạp tại Lâm Đồng, Tính đến ngày 12/9, tại hai huyện phía nam là Cát Tiên và Đạ Tẻh, mưa lũ làm hai người chết do nước cuốn trôi và sét đánh, gây ngập lụt khoảng 500 hộ dân. Tại Bình Thuận, 1 cháu nhỏ trên đường đi học về bị lũ cuốn trôi, hiện đã tìm thấy thi thể. 

Báo cũng có bài Bộ Y tế muốn được ủng hộ tăng viện phí sắp tới. Bài báo phản ánh: Ngày 12/9, Bộ Y tế đã gửi một báo cáo về “Một số nội dung về đổi mới cơ chế tài chính của ngành y tế và điều chỉnh giá viện phí” tới các báo với mong muốn “lãnh đạo các cơ quan quản lý báo chí và cơ quan báo chí nghiên cứu, ủng hộ Bộ Y tế trong việc tuyên truyền vận động giúp nhân dân và xã hội đồng thuận, ủng hộ chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước về Y tế”.

Trong công văn này, Bộ Y tế đã trình bày tóm tắt thông tin về việc thực hiện chủ trương đổi mới cơ chế tài chính và điều chỉnh giá viện phí ở các đơn vị y tế công lập; Kết quả thực hiện việc thu một phần viện phí thời gian qua; … Bộ Y tế cũng nêu rất kỹ về các tồn tại trong vấn đề viện phí hiện nay và đưa ra nhiều lý lẽ phân tích để thấy được sự cần thiết phải điều chỉnh khung giá viện phí. Đặc biệt, trước các ý kiến phản hồi về cách xây dựng khung giá mới, Bộ Y tế còn nêu lại quá trình xây dựng khung giá với sự tham gia của nhiều Bộ, Ban, Ngành để chứng minh sự khách quan của khung giá mới.

II-         THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP

1. Báo Pháp luật Việt Nam đưa tin: Trong hai ngày 13,14/9/2011, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã họp phiên toàn thể lần thứ hai. Theo chương trình làm việc, chiều 13/9/2011, Ủy ban này đã tiến hành thẩm tra Dự án Luật Phổ biến giáo dục pháp luật.

Cơ bản tán thành sự cần thiết ban hành Luật Phổ biến giáo dục pháp luật, tuy nhiên nhiều thành viên Ủy ban Pháp luật đề nghị cần làm rõ hơn nữa mục tiêu ban hành luật cũng như làm rõ, và bổ sung thêm hình thức phổ biến pháp luật; nghiên cứu rà soát lại các hình thức hiện có để giảm thiểu những hình thức không hiệu quả, phát huy và nhân rộng các mô hình điểm…

Báo cũng có bài Chênh nhau 40 - 50 tuổi vẫn kết hôn vô tư? Bài báo phản ánh: Trên một diễn đàn, vị Phó Giám đốc Sở Tư pháp một thành phố nọ kể câu chuyện, bản thân chị từng tham gia phỏng vấn một cặp đôi (cô dâu là người Việt, chú rể là người Hàn Quốc) mà chú rể hơn cô dâu ngót nghét 40 tuổi. Thoạt nhìn, ai cũng ngỡ cặp đôi này xem ra có “vấn đề” vì sao ông nọ già như vậy, mà lại yêu được một cô trẻ đẹp nhường kia.

Tuy nhiên, thực hiện phỏng vấn theo đúng quy định của Nghị định 69/CP sửa đổi Nghị định 68 về quan hệ hôn nhân có yếu tố nước ngoài, Sở Tư pháp không phát hiện vấn đề bất thường, nên cặp “uyên ương” vẫn được phép kết hôn sau khi đã hoàn thiện một số thủ tục khác.

Chia sẻ về những trường hợp như trên, vị Phó Giám đốc Sở này bức xúc: “Nghị định 69 quy định “kết hôn không phù hợp với thuần phong mỹ tục” nhưng hiểu cặn kẽ như thế nào là không phù hợp thì đó là vấn đề vô cùng phức tạp. Kết hôn mà chênh nhau đến cả 4 - 5 chục tuổi thì có phù hợp không, và căn cứ nào nói đó là có hoặc không phù hợp”. Vị này cũng chia sẻ: “quy định này gây khó khăn rất lớn trong việc tiếp nhận và xử lý hồ sơ đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài trong những trường hợp như: vợ chồng chênh lệch tuổi tác quá lớn, thậm chí chồng lớn tuổi hơn cả bố/mẹ vợ, hoặc vợ lớn tuổi hơn bố mẹ/chồng…”

Hiện nay, Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 cũng không quy định những trường hợp nêu trên thuộc trường hợp cấm kết hôn, do đó việc xem xét, từ chối đăng ký kết hôn mang yếu tố chủ quan của người có thẩm quyền, thời gian giải quyết kéo dài vì Sở Tư pháp phải báo cáo xin ý kiến chỉ đạo UBND thành phố. Chưa kể, thực tế xảy ra tại nhiều địa phương, trong khi cán bộ thực hiện phỏng vấn không biết ngoại ngữ hoặc biết nhưng cũng không đủ để thực hiện phỏng vấn; thì việc làm rõ cuộc nhân đó có phù hợp “thuần phong mỹ tục không” quả như đánh đố. Do đó, nhiều địa phương cho rằng nên loại bỏ quy định này vì nó chỉ mang tính hình thức. Trong khi chờ một hướng dẫn cụ thể, vấn đề được khuyến cáo là cần hết sức cẩn trọng trong việc chấp thuận đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài, nếu có nghi ngờ phải tiến hành mọi biện pháp điều tra, xác minh, để tránh những trường hợp kết hôn trá hình…

2. Báo điện tử Chính phủ có bài Bắc Giang khắc phục bất cập trong ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Bài báo phản ánh: Tỉnh Bắc Giang đề xuất, kiến nghị thực hiện các giải pháp để khắc phục những điểm bất cập, hạn chế, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về xây dựng, kiểm tra, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND và UBND các cấp trong thời gian tới. Đó là một trong những nội dung chính của hội nghị tổng kết 6 năm thực hiện Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND năm 2004 và sơ kết 3 năm thực hiện Quyết định 69/2007 của UBND tỉnh Bắc Giang về trình tự, thủ tục ban hành văn bản quy phạm pháp luật của UBND các cấp trên địa bàn, được tổ chức sáng 13/9.

Tỉnh kiến nghị Quốc hội cần xem xét việc hợp nhất Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008 và Luật năm 2004 nói trên thành Bộ luật để tránh chồng chéo, mâu thuẫn trong triển khai thực hiện. Khi xây dựng Bộ luật cần tập trung giải quyết và làm sáng tỏ một số vấn đề như: đưa ra khái niệm văn bản quy phạm pháp luật chính xác, dễ hiểu hơn; đảm bảo tính thống nhất của hệ thống văn bản quy phạm pháp luật từ Trung ương đến địa phương; xác định rõ hơn trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan trong quy trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; đảm bảo tính khả thi của Luật bằng việc có quy định chế tài đủ mạnh để đảm bảo mọi chủ thể tự giác thực hiện nghiêm túc. Bên cạnh đó, tỉnh đề nghị Bộ Tư pháp đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác xây dựng pháp luật; xây dựng và củng cố đội ngũ cán bộ pháp chế ngành, cộng tác viên kiểm tra văn bản. HĐND, Thường trực HĐND, đại biểu HĐND các cấp, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên tăng cường hoạt động giám sát việc xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật của HĐND và UBND các cấp.

Từ 1/4/2005 đến 31/5/2011, HĐND và UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành 267 văn bản quy phạm pháp luật trong các lĩnh vực, trong đó 107 văn bản đã hết hiệu lực; HĐND và UBND cấp huyện trong tỉnh đã ban hành 453 văn bản quy phạm pháp luật, trong đó 192 văn bản đã hết hiệu lực. Sở Tư pháp tỉnh đã giúp HĐND, UBND tỉnh tự kiểm tra các văn bản quy phạm pháp luật ban hành, qua đó đã phát hiện và tự xử lý 18 văn bản có sai phạm. Sở Tư pháp Bắc Giang cũng đã tổ chức kiểm tra 542 văn bản quy phạm pháp luật do HĐND và UBND cấp huyện ban hành, qua đó phát hiện 114 văn bản sai phạm. Thực tế là, công tác xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND các cấp trên địa bàn tỉnh Bắc Giang trong những năm qua đã có những vướng mắc, tồn tại, hạn chế như: một số sở, ban, ngành địa phương chưa quan tâm đến công tác này; sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị chuyên môn tham mưu, giúp việc cho HĐND, UBND các cấp trong việc soạn thảo, thẩm định, ban hành văn bản quy phạm pháp luật còn chưa thường xuyên, chặt chẽ; chất lượng soạn thảo, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật còn hạn chế; cá biệt còn tồn tại trường hợp như UBND huyện Sơn Động không tuân thủ quy định của pháp luật về ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

3. Báo Hà Nội mới có bài Lúng túng vì hướng dẫn chậm. Bài báo phản ánh: Tình trạng nợ đọng văn bản hướng dẫn thi hành khá phổ biến lâu nay vẫn chưa được giải quyết thì với những luật mới ra đời gần đây lại tiếp tục lâm vào tình trạng tương tự. Điều này làm ảnh hưởng trực tiếp đến doanh nghiệp, người dân và gây lúng túng cho cả người thực hiện.

Sau hơn 1 năm có hiệu lực (1-7-2010), đến nay, Luật Lý lịch tư pháp vẫn đang chờ thông tư hướng dẫn. Đến ngày 25-3-2011, dự thảo Thông tư liên tịch (TTLT) giữa các cơ quan: Bộ Tư pháp, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, hướng dẫn về trình tự, thủ tục tra cứu, cung cấp, trao đổi thông tin lý lịch tư pháp mới đăng tải để lấy ý kiến. Trong đó, dự thảo TTLT hướng dẫn chi tiết về trách nhiệm của các cơ quan tòa án; Cục Hồ sơ nghiệp vụ cảnh sát thuộc Tổng cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm, Bộ Công an; Phòng Hồ sơ nghiệp vụ cảnh sát công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Cục Quản lý xuất nhập cảnh thuộc Tổng cục An ninh đối ngoại, Bộ Công an; cơ quan thi hành án cấp quân khu, Cục Thi hành án dân sự tỉnh, Chi cục Thi hành án dân sự huyện, UBND xã, phường, thị trấn và các cơ quan, tổ chức khác trong việc cung cấp thông tin lý lịch tư pháp về án tích. Dự thảo TTLT cũng hướng dẫn cụ thể về thời hạn cung cấp, hình thức văn bản và hình thức cung cấp thông tin lý lịch tư pháp do các cơ quan nói trên cung cấp. Như vậy, TTLT này thực chất là quy định việc phối hợp liên ngành trong việc tra cứu, cung cấp, trao đổi thông tin lý lịch tư pháp giữa các bộ, ngành liên quan đặc biệt là giữa Bộ Công an và Bộ Tư pháp; giữa Sở Công an và Sở Tư pháp địa phương. Tuy nhiên, cho đến nay, mới chỉ có một số UBND tỉnh vừa ban hành quy chế phối hợp liên ngành về cung cấp, tiếp nhận và cập nhật thông tin lý lịch tư pháp, còn các cơ quan liên quan khác vẫn "án binh bất động" khiến TTLT vẫn chưa thể ban hành. Vì luật đã đi vào cuộc sống mà chưa có thông tư hướng dẫn nên các địa phương thực hiện theo kiểu "tùy cơ ứng biến", trông chờ vào sự nhiệt tình trao đổi thông tin của các đơn vị khác chứ không có căn cứ ràng buộc trách nhiệm cụ thể. Chẳng hạn như tại Hà Nội, trong quá trình thi hành Luật Lý lịch tư pháp, Sở Tư pháp mới nhận được sự phối hợp với cơ quan công an, chứ chưa nhận được thông tin từ tòa án và từ chính các cơ quan thi hành án dân sự.

Các địa phương khác thường nhận được sự kết hợp của các cơ quan trong khối nội chính nhưng cũng không thường xuyên.

Cũng có hiệu lực thi hành hơn 1 năm, Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (TNBTCNN), có hiệu lực từ ngày 1-1-2010, song đến nay vẫn thiếu một số văn bản hướng dẫn thực hiện nên các cơ quan gặp nhiều khó khăn trong quá trình áp dụng pháp luật để giải quyết yêu cầu bồi thường. Trong khi đó, giải quyết bồi thường là một nhiệm vụ phức tạp, đòi hỏi không chỉ kiến thức pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước mà còn phải áp dụng cả pháp luật liên quan về khiếu nại, tố cáo, tố tụng. Chính điều này, đang gây ra sự lúng túng và sự thiếu thống nhất trong quá trình giải quyết bồi thường cho cá nhân và doanh nghiệp.

Do chưa có văn bản hướng dẫn thi hành, không ít cơ quan có trách nhiệm bồi thường vẫn áp dụng quy định của Nghị định số 47/CP ngày 3-5-1997 của Chính phủ quy định thủ tục giải quyết bồi thường thiệt hại do công chức, viên chức nhà nước, người có thẩm quyền của cơ quan tiến hành tố tụng gây ra, để giải quyết bồi thường thiệt hại mặc dù trường hợp yêu cầu bồi thường mà cơ quan đó thụ lý thuộc phạm vi áp dụng của Luật TNBTCNN. Một số cơ quan lại đang gặp phải vướng mắc về áp dụng pháp luật khi xem xét, đánh giá căn cứ xác định trách nhiệm bồi thường. Theo Điều 38 của Luật TNBTCNN thì căn cứ xác định TNBTCNN trong hoạt động thi hành án dân sự gồm có văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định hành vi của người thi hành công vụ là trái pháp luật và thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường. Trong khi đó, tại Điều 6 của luật này lại quy định căn cứ trách nhiệm bồi thường phải có thiệt hại thực tế do hành vi trái pháp luật của người thi hành công vụ gây ra đối với người bị thiệt hại. Vì thế, đã dẫn đến cách hiểu thiếu thống nhất, gây khó khăn cho người làm công tác giải quyết bồi thường. Hơn nữa, cơ quan thi hành còn gặp khó khăn trong quá trình thực hiện, thủ tục cấp và chi trả bồi thường. Tại Điều 54 Luật TNBTCNN đã quy định thời hạn tối đa để hoàn thiện hồ sơ gửi cơ quan quản lý cấp trên, thời hạn để cấp kinh phí bồi thường và thời hạn cơ quan có trách nhiệm bồi thường phải thực hiện việc chi trả bồi thường cho người bị thiệt hại hoặc nhân thân của người bị thiệt hại. Tuy nhiên, một số cơ quan phản ánh, mặc dù đã làm đầy đủ thủ tục theo quy định của Luật TNBTCNN để đề nghị cơ quan quản lý cấp trên xin cấp kinh phí bồi thường nhưng việc cấp kinh phí bồi thường vẫn còn chậm hoặc chưa được thực hiện. Điều này đã ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của người dân.

Hiện các cơ quan chức năng đã nhận thấy việc cấp thiết phải hạn chế tình trạng chờ văn bản hướng dẫn cũng như các văn bản luật cần phải chi tiết, cụ thể hơn nữa. Chính vì thế, đây là nội dung đã được đưa vào công tác kiểm soát thủ tục hành chính tại tất cả các cấp chính quyền hiện nay, thông qua việc thực hiện đánh giá tác động pháp luật. Hy vọng rằng, với cách triển khai đồng bộ như vậy, thời gian tới sẽ không còn tình trạng "dài cổ" đợi thông tư hướng dẫn.

4. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Huế: Mở hai văn phòng công chứng tư nhân đầu tiên. Bài báo phản ánh: Ngày 13-9, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế Nguyễn Văn Cao đã ký quyết định cho phép thành lập Văn phòng công chứng Nam Thanh và Văn phòng công chứng An Phú Gia. Đây là hai văn phòng công chứng tư nhân đầu tiên ở tỉnh này.



File đính kèm