I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo điện tử Chính phủ đưa tin Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định bổ sung Thứ trưởng Bộ Công Thương Lê Dương Quang làm Ủy viên Ban Chỉ đạo tái cơ cấu Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam.
2. Báo VOV NEWS có bài Thảo luận về dự thảo Thông cáo chung AIPA 31. Bài báo phản ánh: Tiếp tục chương trình làm việc trong khuôn khổ Đại hội đồng AIPA 31, ngày 23/9, Ủy ban Thông cáo chung đã họp để xem xét, thảo luận về dự thảo Thông cáo chung của Đại hội đồng AIPA 31. Phiên họp diễn ra dưới sự chủ tọa của ông Ngô Quang Xuân, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Việt Nam.
Dự thảo Thông cáo chung đề cập toàn bộ diễn biến nội dung hoạt động của Đại hội đồng AIPA lần thứ 31, từ phiên khai mạc, phiên họp toàn thể lần thứ nhất, các cuộc họp của các Ủy ban đến các cuộc đối thoại với các bên quan sát viên, đồng thời ghi nhận địa điểm và thời gian sẽ tổ chức Đại hội đồng AIPA32; công tác tổ chức Đại hội đồng AIPA 31 của nước chủ nhà Việt Nam.
Dự thảo Thông cáo chung đã được Ủy ban nhất trí thông qua để trình Đại hội đồng xem xét, chấp thuận tại Phiên họp toàn thể lần thứ hai sẽ diễn ra vào sáng 24/9.
3. Báo Đất Việt có bài Nhà cho người thu nhập thấp: Công khai để loại trừ tiêu cực. Bài báo phản ánh: Danh sách đối tượng được mua nhà ở thu nhập thấp sẽ được công bố công khai để người dân theo dõi và giám sát. Đối tượng nào bị phát hiện có hành vi gian dối trong việc kê khai hồ sơ sẽ bị xử lý nghiêm.
Thông tin trên được Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho biết tại buổi giao lưu trực tuyến về nhà ở dành cho người thu nhập thấp, diễn ra hôm qua (22/9). Tham dự buổi giao lưu còn có ông Nguyễn Quốc Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội và ông Đoàn Châu Phong, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Vinaconex.
Trước hiện tượng đầu cơ ở các dự án nhà ở cho người thu nhập thấp lâu nay diễn ra phổ biến, anh Đinh Xuân Đỉnh (Hòa Bình) đặt câu hỏi: liệu Bộ Xây dựng có biết và đã có những biện pháp cụ thể như nào giải quyết? Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam cho rằng, vấn đề dư luận lo ngại trên là có cơ sở vì hiện nay nhu cầu mua nhà ở thu nhập thấp rất cao và số dự án ban đầu còn khiêm tốn. Do vậy, thực tế vẫn có thể lọt lưới một số các trường hợp không đúng đối tượng và điều kiện. Chính vì thế, Bộ Xây dựng và chính quyền các địa phương sẽ tổ chức hậu kiểm và nếu phát hiện thấy sai sót hoặc lợi dụng thì sẽ xử lý theo chế tài được quy định như thu hồi lại giấy chứng nhận sở hữu nhà hoặc thu hồi lại quyền sử dụng nhà. Trường hợp vi phạm nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Danh sách đối tượng mua nhà do chủ đầu tư xét duyệt và trình lên Sở Xây dựng. Danh sách này sẽ được hậu kiểm theo đúng quy định trong vòng một tháng. Sau đó, danh sách sẽ được đăng công khai để mọi người dân có thể phát hiện ra sai phạm, đồng thời sẽ có đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra về hộ tịch, kiểm tra về nhu cầu thật... để khẳng định việc gian dối trong kê khai.
Báo Vietnam.net có bài Tiến độ một số hạng mục Nhà Quốc hội bị chậm. Bài báo phản ánh: Chiều ngày 23/9, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã chủ trì cuộc họp Ban chỉ đạo xây dựng Nhà Quốc hội, kiểm điểm công tác triển khai và chỉ đạo xử lý các vấn đề phát sinh đối với công trình có ý nghĩa chính trị - xã hội quan trọng này.
So với tiến độ được duyệt, việc triển khai dự án đang gặp một số khó khăn. Một số hạng mục chậm tiến độ do mặt bằng thi công chật hẹp, thời gian thi công bị gián đoạn, công tác thẩm định, phê duyệt thiết kế, mặt bằng phức tạp.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải giao Bộ Xây dựng rà soát, đánh giá từng hạng mục để có giải pháp đảm bảo tiến độ triển khai công trình Nhà Quốc hội theo kế hoạch đã đề ra. Bộ cũng cần hoàn thành sớm quy hoạch chi tiết 1:500 cho khu vực Nhà Quốc hội. Ban quản lý dự án xây dựng kế hoạch vốn triển khai trong năm 2011 để các bộ, ngành sớm phê duyệt, bố trí.
Về phương án đầu tư nơi đỗ xe ngầm, Phó Thủ tướng đồng ý chủ trương kêu gọi đầu tư xã hội và yêu cầu Ban quản lý đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư, thiết kế để đảm bảo tiến độ đồng bộ. Đồng thời, đẩy nhanh công tác thiết kế các khu vực như tiền sảnh, lối đi, sân khấu, mặt cắt trên theo ý kiến góp ý của các cơ quan liên quan.
Theo kế hoạch, Nhà Quốc hội sẽ được đưa vào sử dụng vào quý 3 năm 2012.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Nhân dân có bài Kiểm tra VBQPPL bị“lỗi”: “Ném đá ao bèo”??? Bài báo phản ánh: Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) là một quá trình lâu dài, tốn nhiều công sức, tiền của nhằm đáp ứng đúng yêu cầu của thực tế cuộc sống. Tuy nhiên, một số văn bản ban hành đã để xảy ra sai sót, “vênh” nhau, “đá” nhau. Đáng lưu ý khi được yêu cầu rà soát, tiếp thu, chỉnh sửa, các cơ quan nên thực hiện cho phù hợp chứ không phải chọn kế sách im lặng rồi bỏ đó.
Theo ông Lê Hồng Sơn, Cục trưởng Cục kiểm tra VBQPPL của Bộ Tư pháp, từ đầu năm 2009 đến ngày 22-9-2010, mặc dù đã được Cục kiểm tra VBQPPL có thông báo về nội dung trái pháp luật của văn bản nhưng một số bộ và địa phương chưa nghiêm túc tổ chức tự kiểm tra, xử lý và gửi thông báo kết quả xử lý theo đúng hạn.
Rõ ràng, theo quy định tại khoản 1 điều 23 Nghị định 40/2010/NĐ-CP quy định thời hạn 30 ngày để các cơ quan, cá nhân ban hành văn bản có dấu hiệu trái pháp luật tự kiểm tra, xử lý và thông báo kết quả xử lý cho cơ quan kiểm tra văn bản. Song với số văn bản có dấu hiệu vi phạm lên đến con số hàng chục vẫn nằm im lặng không chịu phản ứng hơn một năm qua mới thấy, chính các cơ quan ban hành văn bản pháp luật này lại không thực thi đúng quy định của pháp luật, cụ thể về việc kiểm tra VBQPPL còn sai sót để chỉnh sửa cho phù hợp.
Một vấn đề đặt ra cần phải nhìn nhận đó là hiệu lực thực thi của các thông báo rà soát những VBQPPP có dấu hiệu trái pháp luật. Thông báo gửi đi cả năm cũng chẳng có phản hồi và ngày 22-9-2010, Cục Kiểm tra VBQPPL lại phải thực hiện thêm một động tác nữa, đó là gửi văn bản “đôn đốc thực hiện Thông báo văn bản có dấu hiệu trái pháp luật” và tuyên bố lần nữa rằng sẽ “báo cáo Bộ trưởng Tư pháp trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật”.
Trên thực tế, Bộ Tư pháp cũng chưa có bất cứ văn bản nào trình Thủ tướng Chính phủ xem xét về vấn đề văn bản này hay văn bản kia sai phạm cả. Theo quy định, Bộ Tư pháp là cơ quan giúp Chính Phủ làm “hậu kiểm” VBQPPL song trong các quy định của pháp luật hiện hành chưa có điều khoản nào quy định về chế tài cụ thể, rõ ràng khi các cơ quan có văn bản vi phạm không thực hiện yêu cầu. Chế tài này có thể được coi là “vũ khí” quan trọng để giúp Cục cũng như Bộ Tư pháp thực hiện tốt hơn chức năng và nhiệm vụ của Chính phủ giao cho. Điều này cũng giúp công tác hậu kiểm văn bản khẳng định được đúng giá trị của nó chứ không chỉ là “dọa khan” như hiện nay. Nếu tình trạng các Bộ, các UBND tỉnh, thành phố có văn bản vi phạm tiếp tục giữ “im lặng” thì thật uổng phí công sức những người cần mẫn với công tác hậu kiểm.
2. Báo Người lao động có bài Đẩy khó cho dân. Bài báo phản ánh: Việc cơ quan “gác cửa” tính hợp pháp của các văn bản pháp luật nước nhà là Bộ Tư pháp phải “thổi còi” những văn bản ra trái luật không còn là chuyện hiếm ở nước ta. Song nhiều tới mức như Cục Kiểm tra Văn bản quy phạm pháp luật công khai mới đây thì quả thật khiến người dân không khỏi bất ngờ. Dư luận không thể không quan ngại khi có tới 7 bộ, ngành và 13 tỉnh, thành phố ra hàng chục văn bản trái luật.
Nhiều cơ quan quản lý Nhà nước ra nhiều văn bản trái luật như vậy phải chăng “quan trí” có vấn đề? Câu hỏi này không phải không có cơ sở nếu nhìn vào sự việc ông “quan” đầu ngành GTVT tỉnh Kiên Giang cho in các tờ rơi tuyên truyền an toàn giao thông có tính... khiêu dâm.
Có thể có rất nhiều lý giải cho việc các bộ, ngành và địa phương “đua” nhau ra văn bản trái luật. Song có một lý do được xem là quan trọng bậc nhất và đã được kiểm chứng. Đó là biết nhưng vẫn ban hành văn bản trái luật nhằm phục vụ lợi ích cục bộ của cơ quan quản lý Nhà nước kiêm cơ quan soạn thảo văn bản này. Dẫn chứng điển hình là thông tư liên bộ Y tế - Tài chính làm khó cho người bị tai nạn giao thông. Đã hai lần Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật “thổi còi” nhưng liên bộ Y tế - Tài chính vẫn quyết không chịu sửa điều khoản bị điểm mặt chỉ tên là làm khổ dân.
Từ thông tư liên bộ Y tế - Tài chính cũng như nhiều văn bản khác bị Bộ Tư pháp “thổi còi” có thể thấy phần lớn các điều khoản trái luật trong các văn bản này là nhằm có lợi hay thuận lợi cho sự quản lý và điều hành của cơ quan công quyền.
Còn cái khó, cái khổ... thì đẩy cho người dân và xã hội. Thay vì phục vụ người dân và xã hội thì các cơ quan công quyền lại lợi dụng cái quyền được ra văn bản pháp quy của mình để bắt người dân và xã hội phục vụ lại mình.
Không ít văn bản trái luật khi được thực thi đã gây khó dễ, thậm chí cả tổn thất, thiệt hại cho người dân và lợi ích chung của xã hội. Những văn bản này tất nhiên sẽ bị cơ quan có trách nhiệm hay dư luận xã hội “thổi còi”. Có thực tế đáng suy nghĩ là “thổi còi” thì thổi nhưng xử lý thì chẳng thấy đâu. Thế nên, “còi” cứ “thổi” mà văn bản trái luật thì cứ ùn ùn ra đời.
Cần phải xử nghiêm trách nhiệm của các cơ quan hay cá nhân ra văn bản trái luật mới có thể giải quyết được tình trạng đã tới mức báo động này.
Báo cũng có bài Còn bất cập trong thẩm định giá, duyệt giá. Bài báo phản ánh: Sáng 22-9, tại cuộc họp đánh giá kết quả thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn, UBND quận 1 - TPHCM cho biết trong năm 2009 và 9 tháng đầu năm 2010, quận đã triển khai thực hiện 34 dự án.
Tính đến ngày 10-9, quận đã thực hiện xong công tác thu hồi đất 11 dự án với số căn nhà thu hồi là 666, hiện vẫn còn 16 dự án đang thực hiện dang dở và 7 dự án chờ chủ trương, kinh phí. Mặc dù công tác thu hồi đất và giải phóng mặt bằng của quận trong thời gian qua đã được cải thiện về tiến độ cũng như đã giải quyết dứt điểm một số dự án tồn đọng kéo dài từ nhiều năm như dự án xây dựng cầu Hoàng Hoa Thám, dự án trung tâm thương mại-dịch vụ-văn phòng cho thuê và căn hộ cao cấp tại số 289 Trần Hưng Đạo, 74 Hồ Hảo Hớn...
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai công tác thu hồi đất đã có nhiều hộ dân không đồng ý với giá bồi thường, hỗ trợ, phát sinh khiếu nại về pháp lý. Riêng trong 9 tháng đầu năm 2010, tổng số đơn thư khiếu nại, kiến nghị là 298 đơn, tăng 2,2 lần so với cùng kỳ năm 2009.
Theo UBND quận 1, nguyên nhân chính của tình trạng này là do cơ chế thẩm định giá, duyệt giá hiện còn nhiều bất cập. Hiện tại, các chứng thư thẩm định giá cung cấp chỉ mang tính chất thống kê tình hình, thường là thấp và không chứng minh được giao dịch thành công trên thị trường. Các chứng thư thẩm định giá do các đơn vị cung cấp hiện chỉ có giá trị trong vòng 6 tháng, trong khi việc triển khai thực hiện dự án thường kéo dài trên một năm nên phải thẩm định lại, do đó khi triển khai thực hiện, người dân thường thắc mắc khiếu nại về đơn giá đền bù...
Công tác tái định cư cũng gặp nhiều khiếu nại từ người dân có đất bị thu hồi. Theo quy định, khi bị thu hồi đất, người dân sẽ được bố trí nơi tái định cư phải có điều kiện phát triển bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ, trong khi quy hoạch khu trung tâm thì yêu cầu dãn mật độ dân số, còn tâm lý người dân lại muốn tái định cư trên địa bàn quận 1.
Ngoài ra, dù UBND TP đã ban hành Quyết định 35 quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất theo hướng có lợi cho người dân, tuy nhiên đến nay, một số nội dung có liên quan vẫn chưa được các sở, ngành hướng dẫn cụ thể...
3. Báo Thanh niên Online có bài Viện KSND tối cao điều tra vụ Chi cục trưởng thi hành án nhận hối lộ. Bài báo phản ánh: Ngày 23-9, Cục Điều tra, Viện KSND tối cao cho biết vừa có công văn gửi Viện KSND Bắc Giang yêu cầu chuyển hồ sơ vụ án “Trần Văn Chính – nguyên Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án H.Yên Dũng, Bắc Giang nhận hối lộ” để điều tra theo đúng thẩm quyền.
Viện KSND tối cao cho rằng đây là vụ án có tính chất nghiêm trọng, người phạm tội là cán bộ có chức danh tư pháp, đã lợi dụng nhiệm vụ được giao để thực hiện hành vi phạm tội. Trước đó, ngày 11.9, tại quán karaoke Quỳnh Hương (TP Bắc Giang), Công an tỉnh Bắc Giang đã bắt quả tang Trần Văn Chính đang nhận 20 triệu của bà Nguyễn Thị Dậu (là người liên quan trong việc tổ chức kê biên thi hành bản án). Sau đó, cơ quan điều tra đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh tạm giam đối với ông Chính về hành vi nhận hối lộ.
4. Báo Cand Online có bài Quỹ Hoàn Lương chính thức đi vào hoạt động. Bài báo phản ánh: Sáng 22/9/2010, Quỹ Hoàn Lương (QHL) đã chính thức đi vào hoạt động tại số 27 đường Kỳ Đồng, quận 3, TP HCM. Được thành lập bởi ý tưởng của Luật sư Trần Văn Tạo và ông Liên Khui Thìn, và đã được UBND TP HCM cấp giấy phép hoạt động, QHL là mô hình hoạt động tự nguyện, bất vụ lợi bằng sự đóng góp của những cá nhân, tổ chức hảo tâm trong và ngoài nước, nhằm giúp cho những người mãn hạn tù trở về nhanh chóng tái hòa nhâp cộng đồng.
Ngay trong buổi sáng đầu tiên, đã có đã có hơn 40 người mãn hạn tù đến để xin được tư vấn. Ông Liên Khui Thìn, cho biết: "Hiện có 2 văn phòng luật sư và 5 công ty, trường dạy nghề cử cán bộ thường trực tại trụ sở Quỹ để tiến hành hỗ trợ pháp lý, hướng dẫn làm hồ sơ học nghề, làm nghề cho họ. Sắp tới, số lượng này sẽ tăng lên là 12 văn phòng luật sư, 18 công ty, trường dạy nghề".
5. Báo An ninh thủ đô có bài Cần cơ chế quản lý đặc biệt. Bài báo phản ánh: Hiện nay, tại một số bệnh viện đều có ngân hàng tinh trùng cho những cặp vợ chồng hiếm muộn mong muốn được thụ tinh trong ống nghiệm.
Theo Luật sư Nguyễn Chiến, Văn phòng Luật sư Nguyễn Chiến, quy trình này được thực hiện rất nghiêm ngặt theo quy định của bệnh viện. Đây là một việc làm đúng đắn và cần thiết đảm bảo cho người hiến và người được tặng. Việc mua bán tinh trùng tự do đang xôn xao trong dư luận hiện nay là một thực tế gây khó khăn trong công tác quản lý. Hệ quả của vấn đề trên có thể ảnh hưởng đến vấn đề huyết thống cũng như các mối quan hệ xã hội không thể điều tiết được.
Cụ thể là các mối quan hệ pháp luật sẽ phát sinh trong quá trình mua bán dẫn đến việc tranh chấp trong quyền và nghĩa vụ được quy định trong luật dân sự gây ảnh hưởng chung đến trật tự xã hội. Nếu việc mua bán tinh trùng không được quản lý chặt chẽ sẽ gây ra tâm lý xáo trộn trong dư luận, gây ảnh hưởng xấu đến vấn đề đạo đức, trái với thuần phong mỹ tục.
Trước thực trạng này, chúng ta nên sớm ban hành những quy định pháp luật cụ thể để điều chỉnh các hành vi mua bán, cho tặng tinh trùng. Việc làm này là hết sức cần thiết và không thể xem nhẹ nhằm tránh xảy ra những hậu quả đáng tiếc, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.
Cho và nhận tinh trùng cũng giống như cho và nhận máu, phủ tạng. Đây là một việc làm nhân đạo không chỉ trên thế giới mà cả ngay cả ở Việt Nam cũng luôn được Nhà nước rất coi trọng và khuyến khích. Điều này cũng đã được luật pháp Việt Nam cho phép. Tuy nhiên, việc cho và nhận tinh trùng nếu không được quản lý chặt chẽ sẽ để lại những hệ lụy phức tạp ảnh hưởng đến sự phát triển xã hội.