I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Lao động phản ánh: Sáng 9.6, gần 20 khách hàng tham gia mua căn hộ cao cấp Royal (số 34-36 Đinh Bộ Lĩnh, phường 23, Bình Thạnh, TPHCM) đã tập trung lại nhờ luật sư tư vấn về tình trạng pháp lý của hợp đồng mua bán căn hộ tại dự án Royal và hướng dẫn hồ sơ khởi kiện Công ty Tân Hoàng Thân (THT) về việc thất hứa, chậm bàn giao căn hộ hơn 2 năm. Trong khi đó, chủ đầu tư bị hàng loạt các vụ rắc rối, dự án Royal không biết đến bao giờ mới có thể hoàn thành.
Theo tinh thần công văn 10681/CPXD do Sở Xây dựng TP gửi công ty TNHH THT, thì chủ đầu tư phải tổ chức khắc phục những sai phạm tại công trình xây dựng cao ốc Royal theo yêu cầu của cơ quan chức năng... Cụ thể, chủ đầu tư đã khởi công xây dựng khi chưa có phép; quá trình thi công gây lún nứt các hộ liền kề. Nghiêm trọng hơn, theo nội dung thiết kế cơ sở do Sở Xây dựng phê duyệt và cho phép của UBND quận Bình Thạnh, công trình chỉ được bán 50%, phần còn lại cho thuê, nhưng qua kiểm tra thực tế, chủ đầu tư đã ký bán trên 50% căn hộ. Sở dĩ Sở Xây dựng áp dụng biện pháp mạnh đối với Cty THT vì Cty này có quá nhiều sai phạm trong các công trình xây dựng. Thậm chí, theo công văn 10209/BC-SXD-TT, do Sở Xây dựng báo cáo UBND TP, Sở Xây dựng đã kiến nghị UBND TP chuyển hồ sơ về những sai phạm của Công ty THT sang cơ quan Công an để xử lý hình sự. Theo Sở Xây dựng, sai phạm của Cty THT là có hệ thống.
Cụ thể, Công ty THT có mối quan hệ mật thiết với Công ty Mai Hoàng (MH), hai công ty này có 8 công trình liên quan đến vi phạm trong hoạt động đầu tư xây dựng, trong đó có 2 công trình do Công ty THT làm chủ đầu tư, 3 công trình do Công ty MH là chủ đầu tư và 3 công trình do các cá nhân là thành viên góp vốn và người thân của các pháp nhân của hai công ty này thành lập. Hành vi vi phạm tại các công trình này gồm: Làm sập tường rào công trình liền kề là chung cư 207 Bùi Viện, xây tăng diện tích tầng lửng, diện tích sử dụng tại mái che sàn lầu 4 (công trình 17 Tôn Thất Tùng); xây dựng không phép, bị sự cố sụp toàn bộ công trình (khu dân cư hộ lẻ xã Bà Điểm, Hóc Môn), xây sai phép, tăng 4 tầng, bị cưỡng chế, tháo dỡ phần sai phép, sau đó xây dựng lại 2 tầng sai phép (công trình 83 Trần Quang Khải, quận 1)...
Báo cũng có bài “Tiếp tục bảo hộ ngành sản xuất ôtô nội địa:
Lợi cho ai?. Bài báo phản ánh: Một trong những "giải pháp hỗ trợ, nâng cao năng lực cạnh tranh cho ngành công nghiệp ôtô trong nước" do Bộ Công Thương đề nghị, được báo chí dẫn lại, là "áp dụng thuế suất thuế nhập khẩu mức cao thích hợp và ổn định đến năm 2018 cho các sản phẩm ôtô và linh kiện, phụ tùng ôtô...".iải pháp của Bộ Công Thương trình Chính phủ, được cho rằng nhằm ứng phó với tình hình từ năm 2018 thị trường ôtô VN phải mở cửa hoàn toàn và mức thuế suất thuế NK giảm mạnh theo các cam kết thương mại khu vực (ASEAN/AFTA) và thế giới (WTO). Theo cam kết WTO, tất cả các loại ôtô chở người đều quy về một mức thuế suất NK là 47%. Trong khi theo cam kết ASEAN/AFTA, ôtô chở người dưới chín chỗ trong khu vực này NK vào VN sẽ áp mức thuế suất 0% từ năm 2018. Trên thực chất, giải pháp của Bộ Công Thương nhằm vun đắp chính sách tiếp tục bảo hộ sâu bằng cách duy trì thuế NK ở mức cao. Còn chưa đầy 8 năm trước, khi hàng rào thuế quan được giảm mạnh và bãi bỏ, cũng là khoảng thời gian dành cho các nhà lắp ráp ôtô trong nước, trong đó phần lớn nằm trong Hiệp hội các Nhà sản xuất ôtô VN (VAMA), hốt cú “hụi chót” trước khi buộc phải điều chỉnh chính sách kinh doanh nói chung và giá ôtô nói riêng để cạnh tranh với ôtô NK.
Muốn xây dựng ngành công nghiệp ôtô thì phải có chiến lược, trong chiến lược đó phải có chính sách ưu đãi để phát triển ngành sản xuất ôtô nội địa, bắt đầu từ sản xuất linh kiện, phụ tùng. Thế nhưng, trong 15 năm qua, chiến lược phát triển ngành ôtô trong nước không mang lại gì đáng kể để xây dựng thành một ngành công nghiệp. Các liên doanh lắp ráp ôtô tại VN được bảo hộ sâu, nhưng lại không thực hiện đúng cam kết về tỉ lệ nội địa hóa (NĐH) như trong giấy phép. Theo số liệu công bố từ Thanh tra Bộ Tài chính - qua đợt khảo sát 6 DN lắp ráp ôtô từ năm 2008 cho thấy, tỉ lệ NĐH đạt rất thấp. Cụ thể, tỉ lệ NĐH bình quân của Toyota VN chỉ đạt 7%, trong khi theo trong giấy phép cấp lần đầu yêu cầu phải đạt ít nhất 30% sau mười năm - bắt đầu từ năm 1996; Suzuki VN chỉ đạt 3%, trong khi yêu cầu trong giấy phép là 38,2%; Ford VN chỉ đạt 2%... Nguyên nhân của sự “thất hứa” này được chỉ ra là do không có ràng buộc pháp lý chặt chẽ đối với nhà đầu tư. Về sau, chính sách thuế theo tỉ lệ NĐH đối với ngành sản xuất ôtô trong nước bị bãi bỏ, vì thế ràng buộc tỉ lệ NĐH đối với nhà đầu tư cũng không còn hiệu lực.
Bộ Công Thương đưa ra hướng áp dụng mức thuế NK 0% hoặc mức sàn theo các cam kết thương mại đối với linh kiện, phụ tùng trong nước chưa sản xuất được. Trên thực tế, tỉ lệ NĐH bình quân qua các đợt thanh tra chỉ đạt vài phần trăm. Nếu vậy, Nhà nước sẽ thất thu thuế rất lớn, trong khi tỉ lệ NĐH ngành ôtô trong nước chưa chắc đã được tăng cường. Tại sao không đặt vấn đề ngược lại: Nếu DN đầu tư sản xuất được linh kiện, phụ tùng trong nước, và các liên doanh sử dụng những linh kiện này, thì được hưởng mức ưu đãi cao? Qua đó cho thấy, giải pháp của Bộ Công Thương vô hình trung lái chính sách theo quyền lợi cục bộ của một số liên doanh, chứ không giúp gì nhiều để tạo ra được ngành công nghiệp phụ trợ cho quốc gia.
Báo cũng phản ánh: Ngày 8.6, người dân ở tổ dân phố 13, phường Khánh Xuân, thành phố Buôn Ma Thuột, Đắc Lắc đã phẫn nộ đến CA phường trình báo về việc cháu Hồ Công Kha (12 tuổi - trú tại nhà số 37, tỉnh lộ 2) bị bà nội và cha ruột hành hạ tàn nhẫn. Khi đến nhà kiểm tra sự việc, CA phường đã phát hiện trên người cháu Kha có nhiều vết thương nên đã đưa cháu Kha cùng bà nội là Đặng Thị Tuyết, cha ruột là Hồ Đinh Trung Quốc Vương về trụ sở làm việc.
Tại đây, cháu Kha kể lại: Ngày 6.6, Kha thèm ăn bánh nên lấy trộm 10.000 đồng của bà nội và bị bà nội dùng một khúc củi dài 0,5 mét đánh đập. Cùng lúc đó, ông Vương biết được sự việc và cũng dùng một cây gỗ tiếp tục đánh Kha. Sau đó, ông Vương trói Kha vào chân giường, dùng giấy báo đốt nhiều vị trí trên cơ thể làm cho Kha bị bỏng nặng. Bước đầu, ông Vương đã thừa nhận có đánh đập và dùng giấy báo đốt con trai. Hiện, vụ việc đang được CA thành phố Buôn Ma Thuột tiếp tục điều tra, làm rõ.
2. Báo Nhân dân phản ánh: Hôm qua 10-6, tại Hà Nội, Văn phòng Ban chỉ đạo T.Ư về phòng, chống tham nhũng (PCTN) đã tổ chức Hội nghị chuyên đề về công tác phát hiện, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng.
Phát biểu ý kiến chỉ đạo Hội nghị, đồng chí Trương Vĩnh Trọng nêu rõ, tình hình tội phạm hiện nay vẫn diễn biến phức tạp. Trong việc phát hiện xử lý tội phạm nói chung, thì việc phát hiện, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng là rất quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả công tác PCTN, có tác dụng tích cực răn đe, phòng ngừa tham nhũng. Phó Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung phân tích rõ nguyên nhân những kết quả đã đạt được, nhất là nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém, từ đó kiến nghị những giải pháp khắc phục trong thời gian tới.
Theo đánh giá của Văn phòng Ban chỉ đạo T.Ư về PCTN, nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp được tập trung chỉ đạo xử lý nghiêm minh, bảo đảm các quy định của pháp luật; các vụ việc, vụ án tham nhũng tồn đọng từ các năm trước được rà soát; nhiều vụ việc, vụ án được xử lý dứt điểm, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Công tác phối hợp giữa các cơ quan kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, kiểm sát, toà án đã có sự chủ động và thường xuyên hơn.ết quả công tác thanh tra đã phát hiện vi phạm về tài chính là 15.455,433 tỷ đồng, 1.549.293 USD và 22.802,36 ha đất; qua đó đã kiến nghị, thu hồi về cho Nhà nước số tiền là 9.871,827 tỷ đồng, 696.708 USD và 8.984,72 ha đất. Năm 2008 và năm 2009, toàn ngành thanh tra đã chuyển đến cơ quan điều tra 157 vụ việc vi phạm về tham nhũng có dấu hiệu hình sự để xử lý.
3. Báo điện tử Vietnamnet có bài Mỹ muốn VN vào Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương. Bài báo phản ánh: Mỹ ngỏ ý muốn Việt Nam tham gia chính thức Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), một cơ chế hợp tác khu vực có thể tác động gia tăng nhanh chóng thương mại, đầu tư giữa hai nước. Phó Đại diện Thương mại Mỹ, Đại sứ Demetrios Marantis trao đổi với báo chí chiều 10/6 tại Hà Nội nói: TPP sẽ giúp loại bỏ trở ngại trong chuỗi cung, giúp các doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa vào thị trường của nhau “rẻ hơn, dễ hơn và nhanh hơn”.
TPP với 4 thành viên sáng lập gồm New Zealand, Singapore, Chile, Brunei và 4 nước khu vực đang đàm phán tham gia cơ chế TPP mở rộng gồm Australia, Mỹ, Peru và Việt Nam. Hồi tháng 3 vừa qua, 8 nước đã khởi động vòng đàm phán đầu tiên về TPP tại Melbourne (Australia). Việt Nam đã tham gia vòng đàm phán với tư cách "thành viên liên kết" trước khi quyết định có tham gia TPP như một thành viên chính thức. Đại sứ Demetrios Marantis đang ở thăm và làm việc tại Việt Nam đã gặp gỡ với Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng, Bộ trưởng Nông nghiệp và Nông thôn Cao Đức Phát, đại dêện Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội…
Ông Marantis nói trong tiến trình 15 năm bình thường hóa quan hệ, thương mại và kinh tế đã trở thành trọng tâm dẫn dắt mối quan hệ đối tác giữa Mỹ và Việt Nam. Sau Hiệp định thương mại song phương (BTA), việc Việt Nam gia nhập WTO, ông Marantis cho rằng TPP sẽ là cơ chế giúp Mỹ và Việt Nam ngày càng gắn kết với nhau và tăng tính cạnh tranh của Việt Nam trong nền kinh tế thế giới. “Cộng đồng doanh nghiệp Mỹ rất lạc quan về triển vọng đầu tư ở Việt Nam. Cùng thời gian này, một đoàn 23 công ty của Mỹ đang có mặt tại Việt Nam để tìm hiểu môi trường đầu tư, kinh doanh theo chương trình của Hội đồng kinh doanh Mỹ - ASEAN. Điều này thể hiện mối quan tâm của công ty Mỹ với thị trường Việt Nam. Tôi tin TPP sẽ tạo ra hứng khởi mạnh mẽ hơn cho các DN Mỹ với thị trường này”, Đại sứ nói.
TPP là ý tưởng về một khu vực tự do thương mại xuyên Thái Bình Dương, được kỳ vọng trở thành một khuôn khổ thương mại toàn diện chất lượng cao. Các ý kiến cho rằng việc tham gia hiệp định này sẽ tạo cho Việt Nam nhiều cơ hội, trong đó việc tham gia vào chuỗi cung cấp toàn cầu, đưa các sản phẩm thế mạnh của Việt Nam ra thị trường thế giới. Trước đó, Đại sứ Australia Allaster Cox cho rằng Việt Nam vẫn còn một số thách thức khi tham gia TPP như cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực, cải cách thủ tục hành chính.
4. Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam phản ánh: Ngày 10/6, tại Hà Nội, dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) đã đánh dấu một bước tiến lịch sử trong ngành hàng không dân dụng Việt Nam qua việc chính thức ký kết Thoả thuận gia nhập liên minh hàng không toàn cầu (SkyTeam).
SkyTeam là Liên minh hàng không toàn cầu lớn thứ 2 thế giới hiện có 10 thành viên là các hãng hàng không Aeroflot, Aeroméxico, Air France, Alitalia, China Southern, Czech Airlines, Delta Air Lines, KLM Royal Dutch Airlines Korean Air và VNA. Hệ thống toàn cầu Sky Team bao gồm hơn 415 phòng chờ sân bay, thực hiện hơn 13.000 chuyến bay mỗi ngày tới 169 quốc gia, phục vụ 393 triệu lượt hành khách trên toàn thế giới mỗi năm.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Người lao động có bài Họp bàn sửa quy định BHYT “hành” dân. Bài báo phản ánh: Bộ Y tế, ngày 10-6 đã họp bàn về việc chi trả bảo hiểm y tế (BHYT) cho trường hợp bệnh nhân bị tai nạn giao thông (TNGT)
Ông Nguyễn Văn Khảm, Phó Vụ trưởng Vụ BHYT - Bộ Y tế, cho rằng đây là văn bản liên quan đến trách nhiệm của nhiều bộ, ngành nên cần phải có thời gian để hoàn thiện. Muộn nhất vào đầu tháng 7-2010, Bộ Y tế sẽ trình dự thảo bổ sung và làm rõ nhiều quy định của Thông tư liên tịch 09/2009 về việc thanh toán BHYT cho người bị TNGT. Theo đó, người bị TNGT sẽ không phải đi xin giấy chứng nhận không vi phạm Luật Giao thông đường bộ mà cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc công an sẽ phải chịu trách nhiệm về việc này.
Trước đó, Bộ Tư pháp đã 2 lần có văn bản “tuýt còi” vì cho rằng nội dung của Thông tư liên tịch 09/2009 giữa Bộ Y tế và Bộ Tài chính không phản ánh đúng tinh thần và nội dung của Luật BHYT, gây khó khăn cho đối tượng được hưởng BHYT mà cụ thể là người bị TNGT.
2. Báo điện tử Vneconomy có bài “Bỏ rơi” mô hình tập đoàn ngân hàng?. Bài báo phản ánh: Qua những lần xây dựng và lấy ý kiến, dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vẫn để ngỏ một số điểm mà thực tế đòi hỏi. heo chương trình xây dựng luật, Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) sẽ trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7, khóa 12 này để bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/1/2011. Trước đó, dự thảo luật này cũng đã được đưa ra lấy ý kiến tại 2 kỳ họp của Quốc hội khóa 12 năm 2009. rong ngày 22 và 23/5 vừa qua, các đại biểu Quốc hội đã tập trung thảo luận và cho ý kiến sau khi nghe báo cáo, tổng hợp kết quả tiếp thu và giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. hế nhưng, qua những lần xây dựng dự thảo và lấy ý kiến đó, có một số vấn đề mà thực tế hoạt động của các ngân hàng thương mại đòi hỏi vẫn còn để ngỏ, không được đưa vào nội dung hoặc ít được đề cập tới.
Những năm gần đây, một số ngân hàng thương mại lớn đã phát triển nhanh, mở rộng về lĩnh vực hoạt động và địa bàn. Theo sự phát triển này, mô hình tập đoàn tài chính - ngân hàng được đặt ra, thậm chí được nhấn mạnh trong định hướng của nhiều thành viên; đơn cử như Ngân hàng Á châu (ACB), Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín (Sacombank), Ngân hàng Đầu tư và Phát triển (BIDV), Ngân hàng Ngoại thương (Vietcombank)…. ó trường hợp đã khẳng định thông điệp hoạt động theo mô hình tập đoàn tài chính - ngân hàng, hay sự nhấn mạnh trong các phát ngôn hoặc thông tin công bố… Thế nhưng, thực tế có trường hợp vẫn lưỡng lự khi đưa thông điệp đó vào chính sách truyền thông và phát triển thương hiệu, dù họ đã tiếp cận mô hình tập đoàn theo thông lệ quốc tế.
Một đại diện trong những trường hợp đó cho rằng họ thất vọng khi không thấy vấn đề này được đưa vào dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), trong khi đó là một yêu cầu sát sườn và thực tế. Dự thảo Luật không điều chỉnh về tập đoàn tài chính - ngân hàng trong khi hiện nay nhiều nước trên thế giới đều có các đạo luật riêng trong đó quy định chung về các quyền hạn, nghĩa vụ, trách nhiệm với cơ quan nhà nước về thành lập, sở hữu, niêm yết và những quan hệ trong nội bộ tập đoàn về mô hình, cấu trúc quản trị, cấu trúc vốn hoạt động; cũng như quy định về phương thức quản lý, giám sát, kiểm tra của nhà nước”, đại diện trên nói.
Tại Việt Nam hiện nay, một số ý kiến cũng cho rằng đã có những thay đổi lớn, căn bản về cơ cấu kinh tế và môi trường kinh doanh, do đó sự ra đời của những tập đoàn tài chính - ngân hàng là tất yếu nhằm tăng năng lực cạnh tranh, đảm bảo quyền chi phối của Nhà nước thông qua các tập đoàn trong việc phát triển kinh tế. Hiện Chính phủ đã ban hành Nghị định 101/2009/NĐ-CP về thành lập, quản lý, giám sát tập đoàn kinh tế nhà nước nhưng vẫn còn nhiều vấn đề bất cập. Hơn nữa, nghị định này không hướng đến điều chỉnh tập đoàn tài chính - ngân hàng nên dường như vẫn còn bỏ ngỏ khả năng các cơ quan quản lý nhà nước sẽ ban hành quy định mang tính chuyên ngành về mô hình này. hư trên đề cập, hiện nhiều ngân hàng Việt Nam đã tuyên bố chiến lược phát triển thành tập đoàn tài chính - ngân hàng. Qua tìm hiểu, mô hình được được nhiều lựa chọn có từ thực tế hoạt động tại Hàn Quốc và Đài Loan, nhưng nếu triển khai ở Việt Nam thì sẽ vướng nhiều về mặt pháp lý.
Tại dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) trình Quốc hội lần này đã không quy định rõ các hoạt động khác của các ngân hàng thương mại; theo đó đã bỏ đi khái niệm và hoạt động “nghiệp vụ ngân hàng đầu tư”. Trong khi đó, bản dự thảo hồi tháng 5/2009 có 1 điều quy định về vấn đề này và sử dụng rõ cụm thuật ngữ “ngân hàng đầu tư”. ặc dù hiện nay Việt Nam đã có Luật Chứng khoán năm 2006 quy định khá chi tiết về các hoạt động nghiệp vụ ngân hàng đầu tư, tuy nhiên một số ý kiến từ phía ngân hàng thương mại cho rằng vẫn rất cần có một văn bản pháp lý chính thức ở cấp độ luật đề cập đến hoạt động ngân hàng đầu tư. ụ thể, nội dung đó khi đưa vào luật sẽ quy định rõ những nghiệp vụ ngân hàng đầu tư mà các ngân hàng thương mại được trực tiếp thực hiện và với những nghiệp vụ buộc phải thực hiện qua các công ty con là công ty chứng khoán.
Một giải pháp được đặt ra là Ngân hàng Nhà nước sẽ phối hợp với Bộ Tài chính (cụ thể là Ủy ban Chứng khoán) có văn bản quy định rõ ràng và cụ thể về khuôn khổ pháp lý hoạt động của ngân hàng đầu tư, làm cơ sở cho các ngân hàng thương mại cũng như các định chế tài chính triển khai. Tương tự, về nội dung hành lang pháp lý cho mô hình tập đoàn tài chính - ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước sẽ xây dựng một nghị định trình Chính phủ ban hành, như đã được phân công tại văn bản số 3841/VPCP-KHTH ngày 9/6/2009 của Văn phòng Chính phủ. Thế nhưng, ở hai nội dung và hướng giải quyết trên lại liên quan đến một vấn đề khác, mà một số ngân hàng thương mại cho là “điểm yếu” của dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi): có nhiều vấn đề xử lý vẫn phải chờ quy định, hướng dẫn của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước. Qua rà soát dự thảo, vẫn có đến 30 điểm tổ chức tín dụng phải thực hiện theo quy định của Ngân hàng Nhà nước và 28 điểm trao quyền cho Ngân hàng Nhà nước quy định cụ thể. “Điểm yếu” đó là một trở ngại đối với việc đưa luật đi vào đời sống một cách đầy đủ hơn và nhanh chóng hơn. Ở khía cạnh khác, từ những nội dung trên cho thấy việc xây dựng luật vẫn khó bao trùm và theo sát thực tế. Thế nên, nếu trong khoảng 4 - 5 năm tới, Luật Các tổ chức tín dụng lại được đưa ra mổ xẻ tại nghị trường để tiếp tục bổ sung thì cũng không phải là điều quá bất ngờ.