Trong buổi sáng ngày 16/7/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Thanh niên phản ánh: Hôm nay 16.7, UBTVQH khóa XII sẽ khai mạc phiên họp thứ 21. Tại phiên họp này, UBTVQH thảo luận nhiều nội dung quan trọng, như cho ý kiến về một số vấn đề lớn của dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh, Luật Người cao tuổi, Luật Dân quân tự vệ.
Các Ủy viên Thường vụ QH cũng sẽ bàn thảo về phương án sử dụng nguồn trái phiếu Chính phủ bổ sung năm 2009, Đề án Chiến lược phát triển Kiểm toán Nhà nước đến 2015 và tầm nhìn 2020, nghe báo cáo về việc chuẩn bị Dự án đầu tư xây dựng Nhà Quốc hội. Ngoài ra, UBTVQH còn đánh giá kết quả, rút kinh nghiệm kỳ họp thứ 5 và cho ý kiến bước đầu về việc chuẩn bị kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XII... Phiên họp diễn ra trong ba ngày, từ 16 - 18.7.
Báo cũng cho biết: Tỷ lệ cán bộ, công chức có hộp thư điện tử (e-mail) và thường xuyên sử dụng trong công việc còn thấp. Đây là nhận xét của Bộ Thông tin - Truyền thông trong công văn vừa gửi các cơ quan bộ, ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; UBND các tỉnh, TP trực thuộc T.Ư.
Ngoài ra, công văn còn đề cập đến việc nhiều cán bộ lãnh đạo chưa gương mẫu sử dụng thư điện tử trong công tác quản lý, điều hành. Bên cạnh đó, theo đánh giá của Bộ Thông tin - Truyền thông, nhiều cơ quan nhà nước chưa ban hành quy chế về sử dụng hệ thống thư điện tử phù hợp với yêu cầu mới về tăng cường sử dụng thư điện tử theo chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời nhiều cán bộ công chức cũng chưa được đào tạo kỹ năng sử dụng thư điện tử trong công việc.
2. Báo Hà Nội mới phản ánh: Phóng viên TTXVN tại Hồng Công dẫn nguồn tin của tờ "Đại công báo" ngày 15-7 cho biết, cây cầu đường bộ biên giới bắc qua sông Hồng nối tỉnh Lào Cai của Việt Nam với cửa khẩu Hà Khẩu thuộc tỉnh Vân Nam (miền Nam Trung Quốc) sẽ được khánh thành và thông xe thử nghiệm vào ngày 1-9 tới.
Đây sẽ là cây cầu đường bộ đầu tiên bắc qua sông Hồng nối liền Trung Quốc với Việt Nam do hai nước cùng xây dựng. Dự án xây dựng cây cầu này được khởi công từ năm 2006. Đến cuối năm 2008, toàn bộ phần lắp đặt khung cơ bản của cây cầu đã được hoàn tất. Các nhà chuyên môn nhận định, sau khi cây cầu khánh thành và đi vào sử dụng, hoạt động trao đổi hàng hóa và đi lại giữa Côn Minh (thủ phủ tỉnh Vân Nam) với Hà Nội nói riêng và giữa Trung Quốc với Việt Nam nói chung sẽ tăng đáng kể, đặc biệt thời gian đi ô tô từ Côn Minh tới Hà Nội sẽ rút ngắn xuống còn khoảng 13 tiếng.
3. Báo Lao động phản ánh: Ngày 15.7, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương, Liên Bộ Tài chính - Công Thương, Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp tổ chức họp báo về cơ chế điều hành kinh doanh xăng dầu theo cơ chế thị trường. Liên Bộ Tài chính - Công Thương khẳng định: Giá xăng dầu thế giới đang có xu hướng giảm là tín hiệu tốt, tuy nhiên mức giá ở nước ta vẫn tương đối hợp lý. Liên Bộ đã đưa ra mức so sánh với giá xăng dầu ở một số nước trong khu vực cho thấy giá xăng của Việt Nam thấp hơn từ 376,5 đồng/lít đến 5.647,6 đồng/lít tùy theo mỗi nước.
Ông Trần Văn Hiếu, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết: Hiện vẫn chưa có doanh nghiệp nào đề xuất phương án giảm giá bán lẻ xăng dầu. Tuy nhiên, điều này không có gì là khó hiểu vì theo nguyên tắc xây dựng giá bán lẻ phải căn cứ vào mức bình quân 20 ngày khi giá xăng dầu thế giới giảm. Cũng theo ông Hiếu, nguyên tắc điều hành giá xăng dầu sẽ là nhất quán theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước; đảm bảo mức bán lẻ xăng dầu của Việt Nam tương đương với mặt bằng giá của các nước trong khu vực; thực hiện nguyên tắc chia sẻ giữa nhà nước, doanh nghiệp và người dân.
Trên cơ sở đó, Liên Bộ điều hành thuế nhập khẩu xăng dầu phù hợp với barem thuế đã công bố, tiếp tục để doanh nghiệp trích khoản tiền 1.000 đồng/lít xăng để hoàn trả số tiền ngân sách đã ứng cho yêu cầu bình ổn giá khi giá thế giới tăng trở lại; đồng thời vẫn trích Quỹ bình ổn giá đối với một số mặt hàng và thực hiện giảm giá đối với mặt hàng xăng dầu nào nếu có điều kiện.
4. Báo Tuổi trẻ phản ánh: Xâm phạm bí mật, đời tư người khác là hành động vi phạm pháp luật, thế nhưng những thiết bị phục vụ hoạt động này lại được quảng cáo, buôn bán công khai trên thị trường. Trong đó, thiết bị nghe lén bằng sim ĐTDĐ đang được quảng cáo rầm rộ, công khai. Rất dễ dàng tìm thấy những mẫu quảng cáo rao bán thiết bị nghe lén “ứng dụng công nghệ cao” này và cũng không khó để mua và sử dụng chúng.
Vào Google tìm kiếm cụm từ “thiết bị nghe lén bằng sim điện thoại” lập tức hiện ra hàng triệu kết quả. Lướt một vòng quanh các kết quả là nhan nhản lời quảng cáo công khai rất “mạnh miệng” của các công ty, cá nhân. Một công ty giới thiệu sản phẩm của mình như sau: “Bạn là người kinh doanh, thám tử hay là chủ gia đình... bạn cần có những thông tin bí mật một cách tức thời và chính xác. Chúng tôi xin giới thiệu sản phẩm GSM SPY EAR, thiết bị chuyên dụng cho điệp viên, thám tử... Ứng dụng công nghệ GSM (sóng điện thoại di động) giúp thiết bị có chức năng như một máy thu âm và truyền thông tin đến điện thoại của bạn”. Hầu hết quảng cáo loại thiết bị này đều nêu tên công khai công ty hay cá nhân rao bán, cả số ĐTDĐ và tài khoản ngân hàng cũng như địa chỉ liên lạc.
Khá nhiều người tìm hiểu và mua bán loại thiết bị nghe lén cho các mục đích cá nhân. Có người dùng để theo dõi người thân của mình, có người dùng để theo dõi đồng nghiệp, nghe lén các thông tin kinh doanh, làm ăn... Ai cũng có lý do riêng để sử dụng, nhưng dù với mục đích nào thì họ cũng đã vi phạm pháp luật bởi đã xâm phạm đến quyền riêng tư cá nhân của người khác.
Tình trạng quảng cáo, mua bán thiết bị nghe lén bằng sim ĐTDĐ diễn ra rất công khai và nhộn nhịp. Nhiều công ty còn quảng cáo “bán hàng trên toàn quốc, sản phẩm sẽ được giao tận nơi và chỉ cần thanh toán qua tài khoản ngân hàng” chứng tỏ phạm vi ứng dụng thiết bị này là rất lớn. Quyền riêng tư của nhiều cá nhân có thể đang bị đe dọa nghiêm trọng, thế nhưng nhiều cơ quan chức năng liên quan có lẽ chưa biết thực trạng này.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài "Vĩnh Long: Mạnh ai nấy xử, khó thi hành". Bài báo phản ánh: Thi hành án TP Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long đang lúng túng chưa biết phải thi hành như thế nào đối với hai bản án của tỉnh này vì hai bản án có nội dung mâu thuẫn nhau.
Năm 1997, ông R. khởi kiện ông L. (ngụ thị xã Vĩnh Long) ra tòa để đòi lại tiền bán máy cày. Ông R. trình bày từ năm 1996, ông có bán cho ông L. một số máy cày. Theo thỏa thuận thì trong thời hạn một tháng, ông L. phải thanh toán hơn 120 triệu đồng. Nhưng rồi ông L. đã không thực hiện đúng cam kết. Tại phiên tòa sơ thẩm, ông L. cũng thừa nhận có mua máy cày của ông R. và còn thiếu ông R. số tiền nêu trên. Sau khi xem xét toàn bộ chứng cứ, Tòa án thị xã Vĩnh Long đã xử cho ông R. thắng kiện. Ông L. có trách nhiệm trả cho ông R. hơn 120 triệu đồng. Bản án này đã có hiệu lực pháp luật.
Tưởng chỉ có thế, nào ngờ giữa ông R. và người bạn là ông H. xảy ra mâu thuẫn. Ông H. cho rằng vào năm 1995, ông H. có mở cơ sở bán máy cày. Do quen biết nên ông H. thuê ông R. trông coi cửa hàng. Năm 1996, ông L. đến cửa hàng của ông H. mua máy cày và thiếu nợ hơn 120 triệu đồng. Lúc đó, ông H. giao cho ông R. khởi kiện ông L. để đòi tiền giúp. Như vậy, số tiền mà bản án của TAND thị xã Vĩnh Long yêu cầu ông L. phải trả cho ông R. thực chất là của ông chứ không phải của ông R.
Năm 2005, do thương lượng không được nên ông H. đã kiện ông R. ra TAND huyện Long Hồ (nơi ông R. cư ngụ) với yêu cầu được xác định số tiền mà bản án năm 1997 của TAND thị xã Vĩnh Long xử buộc ông L. phải trả cho ông R. là của ông. Năm 2006, TAND huyện Long Hồ mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án “xác định quyền sở hữu tài sản” giữa ông H. với ông R. Tòa này chấp nhận yêu cầu của ông H., công nhận số tiền mà ông L. phải trả cho ông R. thuộc sở hữu của ông H. Kế tiếp, bản án phúc thẩm năm 2007 của TAND tỉnh Vĩnh Long cũng xử y án sơ thẩm.
Đáng nói là đến nay, cả hai bản án sơ thẩm năm 1997 của TAND thị xã Vĩnh Long và bản án phúc thẩm năm 2007 của TAND tỉnh Vĩnh Long đều chưa được đưa ra thi hành.
Ông Trần Văn Cống, Trưởng Thi hành án TP Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long, cho biết: “Cả hai bản án đều không tuyên ông R. phải trả tiền cho ông H. Bản án thứ hai chỉ công nhận số tiền hơn 120 triệu đồng mà TAND thị xã xử năm 1997 là tài sản của ông H. Trong khi đó, bản án thứ nhất thì buộc ông L. phải trả tiền cho ông R. Án xử mâu thuẫn vậy, làm sao chúng tôi thi hành!”. Cũng theo ông Cống, VKSND tỉnh Vĩnh Long đã làm văn bản kiến nghị VKSND tối cao và TAND tối cao kháng nghị bản án phúc thẩm theo trình tự giám đốc thẩm. “Sau khi có quyết định giám đốc thẩm phân xử vụ việc rõ ràng, chúng tôi sẽ thi hành ngay” - ông Cống nói.
2. Báo Hà Nội mới trên mục Đời sống có bài “Quan” phường đi đâu?. Bài báo phản ánh: 8 giờ 30 sáng 10-7, chị Loan (nhân viên Khoa dược, BV Bạch Mai) đến UBND phường Quán Thánh để chứng thực một số giấy tờ. Thấy một cán bộ tư pháp đang làm việc, chị nhẹ nhàng: - Tôi muốn chứng thực sổ hộ khẩu, giấy khai sinh... Không để chị Loan nói hết câu, anh nhân viên ngắt lời:
- Sáng nay lãnh đạo đi vắng, không có ai ký, mời chị quay lại vào 3 giờ chiều.
- Tôi chỉ được nghỉ làm việc ở cơ quan buổi sáng nay, anh linh động giải quyết giúp.
- Không có người ký thì tôi giúp chị sao được. Nếu cần gấp, chị thử đến phường Trúc Bạch xem sao...
Tại trụ sở UBND phường Trúc Bạch, sau khi nghe chị Loan trình bày nguyện vọng, cô nhân viên thông báo: - Sáng nay lãnh đạo đi vắng, nếu muốn chứng thực ngay trong ngày, khoảng 5 giờ chiều mời chị quay lại.
Không thể chờ thêm, chị Loan đến UBND phường Hàng Bông thì một lần nữa lại "được" thông báo: Lãnh đạo đi vắng, không có người ký...
Mất trọn buổi sáng đến 3 cơ quan cấp phường nhưng đều nhận được câu "lãnh đạo đi vắng, không có người ký", chị Loan vô cùng bức xúc. Gặp NXD, chị Loan than thở: Theo quy định, hằng ngày ít nhất mỗi UBND phường phải có một cán bộ có thẩm quyền trực để giải quyết những vấn đề của dân. Chẳng hiểu vì lý do gì mà lãnh đạo ở cả 3 UBND phường nêu trên đều không có mặt tại nhiệm sở, khiến công việc của dân bị đình trệ vì... không có người ký?
Trên đây là điểm báo sáng ngày 16/7/2009, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.