Trong buổi sáng ngày 03/6/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Hà Nội mới phản ánh: Ngày 2-6, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức hội nghị công bố báo cáo Việt Nam tiếp tục chặng đường thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ (TNK) nhằm điểm lại những thành tựu, kết quả thực hiện cũng như nhận định về một số tồn tại cần khắc phục trong thời gian tới.
Từ năm 2000, khi Việt Nam cam kết thực hiện các mục tiêu TNK với 189 quốc gia khác, nước ta đã thu được nhiều thành tựu đáng ghi nhận, nhất là trong việc phát triển và bảo vệ cộng đồng. Trong đó, Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương đã tập trung nhiều giải pháp, huy động nhiều nguồn lực để thực hiện lồng ghép các chương trình, yêu cầu gồm 8 mục tiêu quan trọng: xóa đói giảm nghèo, phổ cập giáo dục tiểu học, tăng cường bình đẳng giới, giảm tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi, tăng cường sức khỏe bà mẹ, phòng chống HIV và sốt rét, bảo đảm bền vững và môi trường, thiết lập quan hệ đối tác toàn cầu và thiết lập quan hệ đối tác. Tuy nhiên, quá trình thực hiện các mục tiêu TNK cũng bộc lộ một số tồn tại như sự chênh lệch về mức sống giữa các vùng, miền; giữa các nhóm dân cư; tình trạng thiếu việc làm… cần sớm được khắc phục.
2. Báo Người lao động phản ánh: Tại kỳ họp thứ 5 QH khóa XII, từ ngày 11 đến 13-6, ĐBQH sẽ chất vấn các thành viên Chính phủ. Đến nay, các ĐBQH đã gửi 108 phiếu chất vấn tới Chính phủ, Thủ tướng và các thành viên Chính phủ. Trong số 108 chất vấn này, 11 chất vấn thuộc các vấn đề chung dành cho Thủ tướng, như: chính sách vĩ mô trong điều hành kinh tế; hiệu quả của giải pháp kích cầu vừa để đạt được mục đích tăng trưởng nhưng vẫn bảo đảm mục tiêu phát triển; phương án bù đắp khoản hụt thu ngân sách 2009 và kế hoạch cân đối ngân sách những năm tiếp theo; giải pháp của Chính phủ trong bảo hiểm sản xuất nông nghiệp cho nông dân; giá xăng dầu, điện nước; học phí; tình hình lao động nước ngoài làm việc tại VN...
Hàng loạt vấn đề “nóng” đã được các ĐBQH đưa ra chất vấn các thành viên Chính phủ. Bộ trưởng Bộ Công Thương nhận được 10 chất vấn về chủ trương, giải pháp điều hành xuất khẩu gạo; việc bán điện trực tiếp cho hộ nông dân, giá điện; tình trạng niêm yết, thanh toán hàng hóa, dịch vụ bằng ngoại tệ; giải pháp cơ bản để thực hiện chủ trương “người VN dùng hàng VN”... 12 chất vấn dành cho bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH tập trung vào các vấn đề, như: giải pháp cho tình hình thất nghiệp, thiếu việc làm; bảo hiểm xã hội; chế độ trợ cấp người nhiễm chất độc da cam; chế độ, chính sách cho một số đối tượng có công với nước; tình hình lao động nước ngoài ở VN...
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT nhận được 14 chất vấn về những khó khăn trong giáo dục mầm non; việc thay đổi chương trình dạy và học; thay đổi sách giáo khoa; chương trình giáo dục ĐH, CĐ, dạy nghề; chính sách giáo dục đối với người tàn tật, khuyết tật và chủ trương của bộ về tổ chức tuyển sinh vào ĐH-CĐ. 18 chất vấn về vấn đề bảo vệ rừng; di dân tự do; nước sạch nông thôn; chính sách và giải pháp đối với nông dân, ngư dân, diêm dân... được dành cho bộ trưởng Bộ NN-PTNT.
Tám bộ trưởng khác của các bộ: Tài chính, Tài nguyên - Môi trường, Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Kế hoạch - Đầu tư, Y tế, GTVT, Nội vụ và Xây dựng cũng đã nhận được các chất vấn.
3. Báo điện tử Vietnamnet phản ánh: Thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung điều 126 của Luật Nhà ở và điều 121 của Luật Đất đai, các ĐB băn khoăn phần lớn liên quan đến quy định chi tiết xung quanh đối tượng mở rộng được cho phép mua và sở hữu nhà.
ĐB Nguyễn Hồng Nhị (Nghệ An) cho rằng quy định "người có quốc tịch Việt Nam" được sở hữu nhà ở (không giới hạn số lượng) là quá rộng và cần phải có điều kiện khác để quy định thêm. Khoảng 70% trong tổng số hơn 3 triệu người Việt Nam đang ở nước ngoài vẫn đang giữ quốc tịch gốc, theo ĐB Nhị, là số lượng khá lớn để đảm bảo chặt chẽ. ĐB đề xuất nên nói rõ hơn trong luật hoặc trong Nghị định của Chính phủ: phải là người có quốc tịch Việt Nam nhưng phải đủ 18 tuổi trở lên và có chứng minh khoản tiền mua nhà hợp pháp và chính đáng.
Dù dự luật mở rộng quyền và nghĩa vụ của kiều bào khi sở hữu nhà ở trong nước, trong đó cho phép cho thuê nhà trong thời gian tạm không sử dụng, nhưng ĐB K'sor Phước vẫn nhấn mạnh mọi quyền và nghĩa vụ của kiều bào không thể như công dân trong nước.
Đề cập riêng đối tượng được cho phép mua nhà là người có kỹ năng đặc biệt, đóng góp cho Nhà nước, ĐB Ngô Đức Mạnh (Bình Phước) cho hay dự thảo luật có nhiều quy định ràng buộc, không khác nào các "khóa" như phải có giấy phép đầu tư, có được nhận phần thưởng cao quí của Đảng, Nhà nước như huân chương, huy chương....
Không góp ý thẳng vào nội dung các quy định sửa đổi liên quan đến việc người Việt Nam ở nước ngoài mua và sở hữu nhà, ĐB Trần Thế Vượng (Hải Dương) cho rằng hệ thống pháp luật về đất đai hiện rất phân tán. ĐB Ngô Văn Minh (Quảng Nam) nêu câu hỏi liệu có nên sửa 2 điều thuộc hai luật khác nhau nói trên có cùng liên quan đến vấn đề đất đai trong khi nhiều vấn đề bức xúc của Luật Đất đai liên quan trực tiếp tới những quyền dân sự của người dân chưa giải quyết thấu đáo. ĐB Nguyễn Hồng Nhị (Nghệ An) cũng cho biết tâm tư của cử tri mong muốn sớm sửa đổi Luật Đất đai một cách căn bản đồng bộ và sớm hơn, chứ không phải chỉ sửa điều 121 của luật.
Ông Nhị đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội đôn đốc chỉ đạo các cơ quan soạn thảo để chuẩn bị tốt, đảm bảo thời gian để sửa đổi Luật Đất đai, bởi vì đây là vấn đề rất lớn hết sức quan trọng và cấp bách, là mong muốn của cử tri, cán bộ các cấp hiện nay. Bức xúc nhất của cử tri về các vấn đề thu hồi đất, bồi thường tái định cư, tài chính đất đai, khung giá đất, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, giao đất, đất tách hộ, tranh chấp đất đai.
4. Báo An ninh thủ đô phản ánh: Hiệp hội Gas Việt Nam cho biết, Hiệp hội vừa đề nghị Chính phủ, Ban chỉ đạo 127 Trung ương và các bộ, ngành xem xét về việc quản lý vỏ bình gas, chỉ đạo các chi cục Hải quan, Bộ đội biên phòng các cửa khẩu nghiêm cấm tư thương thu gom vỏ bình gas trong nước để bán qua biên giới.
Hiệp hội cũng đề nghị Bộ Công Thương nhanh chóng hoàn thiện Nghị định về kinh doanh mặt hàng gas, quy định thống nhất giá đặt cọc vỏ bình gas trên phạm vi toàn quốc.
Theo ông Nguyễn Sỹ Thắng - Chủ tịch Hiệp hội Gas Việt Nam, thời gian gần đây, một số tư thương trong nước thu gom vỏ bình gas để bán sang Campuchia và Trung Quốc. Bên cạnh đó, trên thị trường đang xuất hiện hiện tượng chiếm dụng vỏ bình gas, cắt tai xách và mài logo chữ nổi để gắn nhãn mác khác cho bình gas, gây thiệt hại cho các doanh nghiệp. Những hành vi này vi phạm pháp luật bởi nó làm mất thông số kỹ thuật nguyên gốc theo hồ sơ đăng ký với các cơ quan quản lý Nhà nước, gây khó khăn cho cơ quan quản lý trong việc kiểm soát và kiểm định vỏ bình theo hạn định, làm mất an toàn và dễ gây nguy hiểm với người sử dụng.
5. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Ngày 2-6, tại TPHCM, Trung tâm Hỗ trợ sáng kiến phục vụ cộng đồng (CSIP) với sự tài trợ của Quỹ One Foudation (Ireland) đã khởi động chương trình hỗ trợ doanh nhân xã hội (DNXH) VN năm 2009. Chương trình sẽ tập trung hỗ trợ DNXH thực hiện các giải pháp, ý tưởng mới, góp phần giải quyết các vấn đề xã hội như giảm nghèo, giáo dục, y tế, bảo vệ môi trường thông qua việc đảm bảo quyền lợi của những nhóm người yếu thế, dễ bị tổn thương trong xã hội như phụ nữ, trẻ em, người già, người khuyết tật, người nhập cư…
Các DNXH trong giai đoạn thử nghiệm các ý tưởng được tài trợ số tiền tương đương 3.000 - 5.000 USD trong 12 tháng; các dự án có kết quả bước đầu được tài trợ 20.000 - 30.000 USD trong 24 tháng.
Báo cũng phản ánh: Hiện nay công tác dân số đang đứng trước những thách thức lớn, trong đó nổi cộm là vấn đề gia tăng tỷ lệ người sinh con thứ 3. Theo đánh giá của Chính phủ, việc chỉ đạo về công tác dân số của một số địa phương chưa quyết liệt. Hiện vẫn còn 21/63 tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư chưa có nghị quyết chuyên đề về công tác dân số và kế hoạch hóa gia đình; còn 3/63 tỉnh chưa bố trí, bàn giao trụ sở của Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em cấp tỉnh; một số Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình chưa có đủ trang thiết bị và phương tiện làm việc. Vì vậy, để tránh xảy ra biến động về dân số, Chính phủ vừa yêu cầu các địa phương cần khẩn trương bố trí đủ cán bộ làm công tác dân số và kế hoạch hóa gia đình các cấp, đặc biệt cán bộ ở cấp xã. Chính phủ cũng yêu cầu UBND các tỉnh Sơn La, Hưng Yên, Quảng Bình, Ninh Thuận, Trà Vinh và TP Đà Nẵng chấn chỉnh việc thực hiện không đúng chỉ tiêu kế hoạch năm 2009 về mức giảm sinh.
Chính phủ cũng yêu cầu, trước ngày 1-10-2009, UBND 28 tỉnh, thành phố ven biển phải hoàn thành kế hoạch thực hiện đề án kiểm soát dân số của địa phương mình. Đặc biệt cần xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật các hành vi lựa chọn giới tính của thai nhi, các trường hợp vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình, nhất là cán bộ, công chức, viên chức.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
Báo Tuổi trẻ có bài "Dân Cù Lao Chàm phải vượt biển để làm công chứng". Bài báo phản ánh: Ngày 2-6, ông Lê Văn Giảng, chủ tịch UBND TP Hội An cho biết: theo quyết định của UBND tỉnh Quảng Nam bắt đầu từ ngày 5-6, các xã, phường trên địa bàn TP Hội An không được tiếp tục công chứng các loại giấy tờ hợp đồng, giao dịch quyền của người sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất.
“Quyết định này gây nhiều khó khăn cho người dân, nhất là người dân xã đảo Tân Hiệp Cù Lao Chàm”, ông Giảng nói. Nhiều người dân xã đảo than phiền: “Dân nghèo, đi công chứng hợp đồng vay vài triệu phải vượt hàng chục cây số đón tàu vào đất liền, mất ít nhất 2 ngày, chi phí tốn kém hơn 1 triệu đồng”. Được biết, trước đó UBND tỉnh Quảng Nam quy định: tại 3 huyện, thành phố (gồm Tam Kỳ, Hội An và Phú Ninh), việc công chứng toàn bộ các hợp đồng, giao dịch quyền của người sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất trên địa bàn đều phải giao cho các tổ chức hành nghề công chứng đảm nhiệm. Riêng huyện Phú Ninh mới được UBND tỉnh “loại” ra ngoài danh sách khi có văn bản đề xuất “kể khổ”.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 03/6/2009, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.