Trong buổi sáng ngày 08/5/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
Trong buổi sáng ngày 08/5/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Vietnamnet phản ánh: Nếu coi các sai sót cá nhân hoặc tính bất cập của luật pháp là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tham nhũng, sẽ sai lầm trong công tác phòng chống tham nhũng. Nhận định này được đưa ra tại hội thảo "Chương trình cải cách hành chính cấp tỉnh: Hiện trạng và khuyến nghị" do Trung tâm Nghiên cứu phát triển hỗ trợ cộng đồng và Ban Dân chủ - Pháp luật, UBTƯ Mặt trận Tổ quốc VN tổ chức tại Đà Nẵng hôm qua (7/5). Nhận định trên thuộc về nhóm nghiên cứu "Tham nhũng, cải cách hành chính và phát triển".
Các thành viên - TS Martin Gaisborough, TS Đặng Ngọc Dinh và ThS Trần Thanh Phương cho hay: “Nhiều ý kiến cho rằng, nguyên nhân dẫn đến tình trạng tham nhũng tại VN là do cán bộ, công chức lộng quyền, ý thức đạo đức kém; cải cách hành chính chưa đạt kết quả; lương thấp; cơ chế xin – cho; thực thi pháp luật kém… Các nguyên nhân trên đúng nhưng không cơ bản”. Theo các tác giả này, tương tự như một số nước, tham nhũng ở VN có ở mọi cấp, ngành, lĩnh vực như hành chính, chính trị, tư pháp, nhà nước, tư nhân, tham nhũng vặt, tham nhũng quy mô lớn… Các cấp hoạch định chính sách ở VN đã nhận thấy rõ hậu quả nặng nề nếu không chặn được tham nhũng.
Điều đáng chú ý, theo các tác giả, tham nhũng ở VN mang tính hệ thống. Điều này được thể hiện qua việc coi công quyền là phương tiện làm giàu cá nhân (nạn chạy chức), chăm lo mạng lưới bảo trợ của cá nhân (như đề bạt, bổ nhiệm dựa trên quan hệ thân hữu) và lợi dụng sự bất cập của pháp luật để thực hiện quyền lực. Qua hơn 10 năm tiến hành, cải cách hành chính vẫn đạt kết quả thấp không phải do cán bộ thiếu năng lực mà do tính hệ thống kể trên có xu thế cản trở cải cách hành chính.
Đồng tình với ý kiến của Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Văn Minh và bà Setsuko Yamazaki, Giám đốc quốc gia UNDP tại Hà Nội, ông Jairo Acuna-Alfaro, cố vấn chính sách về cải cách hành chính và chống tham nhũng của UNDP tại VN cho rằng, mối quan hệ giữa cải cách hành chính và phát triển kinh tế - xã hội ở VN còn hạn chế, rời rạc, thường chỉ tập trung cho phát triển kinh tế mà chưa chú trọng đúng mức đến việc phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội.
Để ngăn chặn hiệu quả nạn tham nhũng tại VN, TS Martin Gaisborough cùng các đồng sự kiến nghị, về lâu dài, hệ thống quản lý phải có trách nhiệm minh bạch cao và hành vi tham nhũng phải bị trả giá nhiều. Cụ thể, cần tăng cường vai trò phòng chống tham nhũng của các tổ chức xã hội dân sự và cơ quan truyền thông đại chúng. Đồng thời, hình thành “lộ trình minh bạch” của Chính phủ và các ngành như thanh tra, kiểm toán, tòa án… cũng như cách thức phối hợp giữa các cơ quan này.
2. Báo Quân đội nhân dân phản ánh: Ngày 7-5, dưới sự chủ trì của Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã họp phiên họp toàn thể lần thứ 7 để xem xét, thẩm tra báo cáo của Chính phủ đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2008; tình hình triển khai Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2009.
Phát biểu tại phiên họp, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên đề nghị các thành viên của Ủy ban cho ý kiến tập trung vào việc điều chỉnh các chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2009; trong đó xem xét điều chỉnh tốc độ tăng trưởng kinh tế GDP năm 2009 từ 6,5% xuống còn 5% hợp lý chưa? Việc phát hành thêm vốn trái phiếu Chính phủ để đầu tư vào lĩnh vực xây dựng cơ bản còn vấn đề gì phải xem xét lại?
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Bích Đạt trình bày báo cáo bổ sung tình hình kinh tế-xã hội năm 2008; tình hình kinh tế-xã hội 4 tháng đầu năm 2009. Báo cáo dự báo năm 2009, tốc độ tăng trưởng GDP cả năm có thể đạt từ 5 đến 5,5%, chỉ số giá tiêu dùng có thể tăng khoảng 6%; giải quyết việc làm mới khoảng 1,52-1,57 triệu lao động, không đạt kế hoạch đề ra là 1,7 triệu lao động. Nhiều đại biểu góp ý vào việc dự kiến điều chỉnh mức bội chi ngân sách nhà nước năm 2009 tối đa khoảng 8% và bội chi ở khoảng 6,5-7% là phù hợp. Tuy nhiên, một số đại biểu lại cho rằng việc điều chỉnh mức bội chi ngân sách nhà nước ở mức 8% là chưa tính hết...
Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ Cao Sĩ Kiêm cho rằng, việc điều chỉnh tốc độ tăng trưởng GDP từ 5 đến 5,5% là phù hợp và có tính khả thi hơn. Vấn đề bội chi, theo ông Kiêm không có cách nào khác là chúng ta phải giảm thu, giảm thuế, nhưng trước hết phải cứu doanh nghiệp và tiết kiệm chi tiêu hành chính.
Ngày 8-5, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tiếp tục họp xem xét, thông qua dự thảo Báo cáo thẩm tra Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản.
3. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Sở nào, ngành nào cũng bỏ kinh phí thành lập website để có thể tiếp nhận phản ảnh của dân bất cứ lúc nào, hướng dẫn công khai hồ sơ thủ tục… Thế nhưng, trên thực tế, nhiều trang web “mốc meo”, thậm chí nhiều năm không cập nhật, khiến người dân khổ sở vì hướng dẫn thủ tục qua mạng…
Anh Nguyễn Minh Giang, nhà ở Bình Tân thì than, anh muốn nhập hộ khẩu vào TPHCM. Theo hướng dẫn hồ sơ thủ tục trên mạng thì người muốn nhập hộ khẩu phải có thời gian tạm trú tại TPHCM 3 năm, có nhà ở hợp lệ với diện tích tối thiểu 8m²/người… Anh vừa vào TP được 2 năm, nhà ở chật chội nên nghĩ là mình không đủ điều kiện. Do vậy, anh không đi đăng ký hộ khẩu, mà không có hộ khẩu thì mất bao nhiêu là cơ hội việc làm. Mãi đến gần đây, anh phát hiện rằng mình đủ điều kiện nhập hộ khẩu vào TP, thông tin trên mạng là thông tin cũ, đã hết hiệu lực! “Không biết các cơ quan chức năng xây dựng trang web làm gì mà không chăm chút, bổ sung, cập nhật cho lãng phí tiền của nhà nước như thế. Đã vậy còn đăng những thông tin lỗi thời, lạc hậu, hết hiệu lực làm khổ dân!” - anh Giang than phiền.
tin hướng dẫn thủ tục lạc hậu mà anh Giang phàn nàn, không ai ngờ đó là của… UBNDTP. Vào website www.hochiminhcity.gov.vn sẽ thấy cơ cấu trang web hoàn chỉnh, những mục hướng dẫn thủ tục nhảy múa mát mắt nhưng nhiều nội dung bên trong lại… hết hiệu lực! Cụ thể, thủ tục đăng ký hộ khẩu nay đã được thực hiện theo Luật Cư trú có hiệu lực từ năm 2007 và các văn bản hướng dẫn thi hành 2007 - 2008 với những điều kiện, thủ tục thông thoáng. Thế nhưng, trong trang web lại vẫn hướng dẫn theo Nghị định số 51/CP ngày 10-5-1997 và các văn bản, quy định của năm 2002, 2005 mà đến nay đã hết hiệu lực. Đến thông tin bảng giá đất do UBND TPHCM ban hành đã được 3 - 4 tháng trước là vấn đề được nhiều người quan tâm.
Hiểu sự cần thiết đó, UBND TP xây dựng hẳn một mục “Tra cứu giá đất”, thế nhưng, click vào đó thì hiện ra… bảng giá đất của năm 2006! Đến trang web của Sở Kế hoạch - Đầu tư TPHCM - nơi giới thiệu thu hút đầu tư - có mục “Tổng quan tình hình kinh tế - xã hội”, đến nay đã gần giữa năm 2009 nhưng trang web này chỉ giới thiệu tình hình kinh tế - xã hội thành phố đến năm 2007.
Nếu nói công nghệ thông tin - mà cụ thể là đối với các website - có chức năng thông tin nhanh, kịp thời phục vụ cho công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thì hiện nay có rất nhiều trang web “rùa bò”, không cải tiến, chưa phát huy được chức năng của nó. Đây là thời điểm kinh tế khó khăn, TPHCM đã ban hành nhiều chương trình ưu đãi, mà quan trọng nhất là giải pháp hỗ trợ lãi suất kích cầu được quy định tại Quyết định số 20/2009/QĐ-UB. Trong lúc TPHCM có đến gần 100 trang web của các sở ngành, quận, huyện, đoàn thể, thế nhưng nhiều doanh nghiệp “khát” thông tin lại không biết tìm văn bản đó ở đâu. Nhiều đơn vị tỏ ra thiện chí, có mục “hỏi - đáp”, trả lời trực tuyến cho dân, thế nhưng thực tế thì câu hỏi đã “đi”, rất ít được hồi đáp!
Chuyện thông tin lạc hậu trên web không phải là chuyện cá biệt, bởi hiện có nhiều trang web bị bỏ “mốc meo”, lâu lâu mới “quăng” lên một tin hoạt động, còn các hồ sơ, thủ tục mới vẫn không được cập nhật. Tính đến nay, hầu như đơn vị nào cũng có website nhưng việc quản lý nó gần như bỏ ngỏ. Đó là sự lãng phí lớn cho ngân sách, cho xã hội, cần phải sớm chấn chỉnh.
4. Báo Thanh niên phản ánh: Hôm qua 7.5, nhiều tuyến đường tại TP.HCM ngập chìm trong “biển” nước sau trận mưa lớn vào đầu buổi chiều. Khu Bàu Cát (Q.Tân Bình), đường Âu Cơ, Lũy Bán Bích và các tuyến đường ở trung tâm TP như: Lê Lai, Trần Hưng Đạo, Lê Hồng Phong, Thành Thái... ngập mênh mông, làm nhiều xe bị tắt máy, dẫn bộ.
Báo cũng phản ánh: Hôm qua 7.5, Liên bộ Tài chính, Công thương đã thống nhất cho phép các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu tăng giá thêm 500 đồng/lít trong ngày hôm nay (8.5). Với mức giá bán được tăng, xăng A92 có giá mới là 12.500 đồng/lít, xăng A95 có giá 13.000 đồng/lít, dầu hỏa có giá 12.000 đồng, dầu diezen có giá là 11.000 đồng. Đây là lần tăng giá thứ ba tính từ đầu tháng 4.2009 đến nay của các DN kinh doanh xăng dầu.
Báo cũng phản ánh: Ngày 7.5, Sở GTVT TP.HCM thông báo đã đề nghị Bộ GTVT, Cục Đường bộ VN ban hành đề thi sát hạch lý thuyết giấy phép lái xe (GPLX) bằng tiếng Anh hoặc có hình thức hướng dẫn thi phù hợp cho người nước ngoài vì hiện người nước ngoài có nhu cầu cần thi lấy GPLX nhưng TP chưa đáp ứng được.
Trao đổi với PV Thanh Niên, ông Dương Tự Lực - Trưởng phòng Quản lý sát hạch và cấp GPLX thuộc Sở GTVT TP.HCM, cho rằng hiện số lượng người nước ngoài sinh sống và làm việc tại TP ngày càng đông dẫn đến nhu cầu đi lại bằng phương tiện xe cơ giới trở nên phổ biến.
5. Báo Tuổi trẻ phản ánh: Thủ tướng Chính phủ vừa phân công nhiệm vụ cho các cơ quan chức năng: trong quý 2-2009, nghiên cứu, xây dựng các đề án, các văn bản sửa đổi những bất hợp lý về tiền lương, phụ cấp đối với cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC) trong cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận, các đoàn thể và lực lượng vũ trang. Theo đó, Thủ tướng giao Bộ Nội vụ chủ trì, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết sửa đổi, bổ sung bảng phụ cấp chức vụ lãnh đạo; sửa đổi, bổ sung nghị định của Chính phủ về chế độ tiền lương đối với CBCCVC và lực lượng vũ trang.
Về chế độ công vụ đối với các chức danh phó trưởng đoàn thể ở trung ương, Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung hoặc trình Thủ tướng sửa đổi, bổ sung. Ban Tổ chức trung ương chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính trình Ban Bí thư trung ương việc sửa đổi, bổ sung quyết định về chế độ tiền lương đối với CBCCVC cơ quan Đảng, Mặt trận và các đoàn thể. Cũng trong trong quý 2-2009, Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu sửa đổi những bất hợp lý khác của chế độ tiền lương hiện hành.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Nhân dân có bài "Xây dựng Luật Tiếp cận thông tin tại Việt Nam". Bài báo phản ánh: Ngày 6-5, tại Hà Nội, Bộ Tư pháp và Ðại sứ quán Anh tại Việt Nam tổ chức Hội thảo quốc tế về xây dựng Luật Tiếp cận thông tin tại Việt Nam. Ðến dự có nhiều chuyên gia các bộ, ngành, địa phương của Việt Nam và các tổ chức quốc tế tại Hà Nội.
Các đại biểu đã được nghe giới thiệu và thảo luận về các chuyên đề: kinh nghiệm của một số nước Ðông Âu trong việc thực thi Luật Tiếp cận thông tin; quyền được tiếp cận thông tin tại các nước trong khu vực Ðông - Nam Á; tầm quan trọng của quyền được tiếp cận thông tin, kết quả nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về Luật Tiếp cận thông tin; kết quả khảo sát thực tiễn tại địa phương về thực thi quyền được thông tin, chính sách và hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật Việt Nam về quyền tiếp cận thông tin, mối quan hệ giữa Luật Tiếp cận thông tin và các văn bản pháp luật có liên quan.
Tại hội thảo, các đại biểu cũng đã được nghe giới thiệu dự thảo Luật Tiếp cận thông tin (ngày 4-5-2009) với năm chương, 34 điều, quy định về thông tin được tiếp cận, trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc bảo đảm tiếp cận thông tin, quyền, nghĩa vụ của người yêu cầu tiếp cận thông tin; hình thức, trình tự, thủ tục tiếp cận thông tin và cơ chế bảo đảm việc tiếp cận thông tin. Theo dự kiến, dự thảo Luật này sẽ được trình Chính phủ và Quốc hội vào cuối năm nay.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 08/5/2009, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.