Trong buổi sáng ngày 16/6/2008, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo Người lao động phản ánh: Thủ tướng Chính phủ vừa có ý kiến chỉ đạo về việc đình chỉ lưu hành xe công nông và xe cơ giới 3- 4 bánh tự chế theo Nghị quyết số 32 ngày 29-6-2007 của Chính phủ. Theo đó, Bộ trưởng Bộ GTVT có trách nhiệm thông báo công khai, rõ ràng về chủ trương này.
Tại Nghị quyết 32, từ ngày 1-1-2008, đình chỉ lưu hành ô tô đã hết niên hạn sử dụng, xe công nông, xe tự chế 3- 4 bánh. Trường hợp cố tình vi phạm sẽ bị tịch thu xử lý bán phế liệu, sung vào công quỹ. Đồng thời đình chỉ hoạt động các cơ sở lắp ráp, tự chế các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.
2. Báo Tiền phong phản ánh: 15/6, một vụ tai nạn lao động nghiêm trọng đã xảy ra tại hầm khai thác đá của doanh nghiệp tư nhân Việt Tân ở ấp Hòn Sóc, xã Thổ Sơn (Hòn Đất, Kiên Giang) làm 4 người bị chôn vùi trong đống đá khổng lồ, tới nay vẫn chưa tìm thấy xác.
Được biết, có 7 người, gồm: Phan Việt Tân (SN 1950, chủ hầm đá), Phan Việt Hải Đăng (1980, con ông Tân), Nguyễn Văn Tý (SN 1967), Nguyễn Văn Mol (SN 1975), Nguyễn Văn Tèo (SN 1972), Lê Văn Tấn (SN 1978) và Danh Tài đang dùng máy đội cỡ 100 tấn để bẩy đá thì bất ngờ những tảng đá to lăn từ trên cao xuống. Tai nạn làm ông Tân, Đăng, Tý và anh Mol bị kẹt trong đống đá khổng lồ. Ba người còn lại may mắn chạy thoát.
Ngay khi vụ tai nạn xảy ra, chính quyền địa phương và các ngành chức năng đã có mặt kịp thời để triển khai công tác cứu nạn. Tuy nhiên, do những tảng đá quá lớn chôn vùi 4 người dưới lòng đất nên việc đưa các thi thể ra khỏi bên ngoài gặp rất nhiều khó khăn.
3. Báo Vietnamnet phản ánh: Theo Chi cục thủy lợi Cà Mau, hiện tỉnh này còn khoảng trên 10.000 dân sống ở khu vực nguy hiểm quanh đê biển Tây từ Tiểu Dừa Kiên Giang đến huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau.
Theo số liệu tổng hợp của Chi cục thủy lợi Cà Mau, hiện tỉnh này còn khoảng 2.700 hộ dân, với trên mười ngàn dân sống ở khu vực nguy hiểm quanh đê biển Tây từ Tiểu Dừa Kiên Giang đến huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau. Những người dân này sống ở ven đê, trên đê và cả ngoài đê. Số dân cư này đa số nghèo, sống bằng nghề đánh bắt, nuôi trồng thủy sản ven biển Tây. Hằng năm vào mùa mưa, sạt lở, sập nhà, tốc mái do bão, do triều cường ảnh hưởng nặng nề đến đời sống người dân. Nhiều xóm dân cư thậm chí nằm ngoài đê, mỗi khi có bão, chính quyền địa phương phải dùng tàu di cư vào đất liền.
Để đưa số dân cư trên thoát khỏi đời sống bấp bên ven biển Tây, tỉnh Cà Mau từng có kế hoạch xây dựng 9 khu dân cư tập trung. Tuy nhiên, do chưa có nguồn vốn nên kế hoạch này đến nay vẫn còn trên giấy, người dân vẫn phải tiếp tục cuộc sống thường xuyên đối đầu với nguy hiểm bởi thiên tai.
4. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Đến cuối tuần qua, nông dân ĐBSCL đã thu hoạch hơn 130.000 ha trong tổng số 400.000 ha lúa hè-thu sớm với năng suất cao, từ 5 đến 5,5 tấn/ha. Hiện tại, giá lúa ở ĐBSCL đang ở mức 5.100 - 5.500 đồng/kg, tăng 2.000 - 2.500 đồng/kg so với vụ hè-thu 2007. Nhiều tỉnh như Đồng Tháp, Hậu Giang, TP Cần Thơ… thiếu nghiêm trọng máy gặt đập nên giá nhân công cắt lúa rất cao, từ 120.000 - 170.000 đồng/công (1.000m2).
Trong vụ này, các khoản đầu tư như phân bón, thuốc trừ sâu, bơm tưới, giống… liên tục gia tăng nên sau khi trừ hết chi phí, bình quân nông dân còn lời 1,4 - 1,6 triệu đồng/công… Vụ hè-thu này, nông dân ĐBSCL xuống giống 1,5 triệu ha (kể cả 400.000 ha lúa hè-thu sớm).
Báo cũng cho biết: Công ty Viễn thông Điện lực - EVN Telecom công bố mạng cáp quang biển quốc tế với tên gọi Liên Á chuẩn bị kết nối với Việt Nam. Đây là mạng cáp quang lớn nối liền Nhật Bản - Hồng Công - Philippines - Singapore. Mạng cáp quang này có tốc độ truyền dữ liệu 3,84 Tbip/s (gấp 12 lần dung lượng cáp quang biển quốc tế của Việt Nam hiện nay). Dự án này do Công ty Viễn thông quốc tế TATA Communcation chủ trì xây dựng, với tổng kinh phí 200 triệu USD. EVN Telecom tham gia dự án với sự đóng góp 30 triệu USD. Ngày 22-6 tới, mạng Liên Á sẽ cập bờ tại Vũng Tàu, chính thức kết nối mạng truyền dẫn của EVN Telecom vào mạng Liên Á.
Ông Nguyễn Mạnh Bằng – Giám đốc EVN Telecom cho biết: Với đầu tư của mình, EVN Telecom sẽ được kết nối trực tiếp tuyến cáp Liên Á với dung lượng 50 Gbip/s. Việc cập bờ và đưa dự án Liên Á vào khai thác không chỉ giúp EVN Telecom tiết kiệm được chi phí kết nối quốc tế, mà còn tăng khả năng, dung lượng kết nối mạng trực tiếp Việt Nam với quốc tế.
Báo cũng cho biết: Sản phẩm giày mũ da của Việt Nam có thể sẽ không còn bị áp thuế chống bán phá giá vào thị trường EU, khi thời hạn áp thuế chống bán phá giá mà Ủy ban châu Âu (EC) đưa ra với giày mũ da Việt Nam sẽ hết hạn vào tháng 10 tới. Đây là thông tin tích cực đối với ngành da giày Việt Nam. Tuy nhiên, khi chuẩn bị rút “tay” này đi, EC lại muốn đặt một “tay” khác vào.
Việc EU vừa công bố, từ ngày 1-1-2009 chính thức loại giày da Việt Nam ra khỏi danh sách các nước được hưởng GSP (thuế quan ưu đãi dành cho những quốc gia nghèo), đang đặt các doanh nghiệp da giày Việt Nam vào một khó khăn mới. Theo các doanh nghiệp da giày tại TPHCM, không được hưởng GSP, thuế suất của những mặt hàng được hưởng GSP trước đây sẽ tăng từ 3%-5% lên trên 8%. Ngược lại, nếu bỏ áp thuế chống phá giá giày mũ da, mức thuế trung bình sẽ còn khoảng 8%.
Ông Diệp Thành Kiệt, Phó Chủ tịch Hội Da giày TPHCM đánh giá, xét tổng thể của toàn ngành thì xuất khẩu da giày sẽ không có nhiều thiệt hại, vì việc không còn chịu mức áp thuế chống phá giá và phải chịu mức tăng thuế sau khi bỏ GSP xem như đã “bù trừ” qua lại. Tuy nhiên, việc bỏ GSP sẽ có ảnh hưởng đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Vì phần lớn những doanh nghiệp này sản xuất các loại giày vải, giày từ nguyên liệu tổng hợp. Hơn nữa, việc thuế suất tăng cũng ảnh hưởng đến giá bán cho nhà nhập khẩu.
Hiện nay, nhà nhập khẩu chịu đóng thuế, khi thuế suất tăng chắc chắn nhà nhập khẩu sẽ tính toán lại mức phí và doanh nghiệp trong nước sẽ không tránh khỏi tình trạng bị ép giá. Trước việc sẽ có nhiều khả năng EC bỏ áp thuế chống phá giá đối với mặt hàng giày mũ da Việt Nam, một số nước ở vùng Nam Âu như Ý vẫn muốn EC gia hạn việc áp thuế này. Tuy nhiên, các hiệp hội của các nhà sản xuất tại nhiều nước châu Âu đã không chia sẻ quan điểm này với Hiệp hội Sản xuất giày Ý.
Vì việc áp thuế này đang gây ảnh hưởng không nhỏ đến lợi ích chính đáng của người tiêu dùng ở 27 nước thành viên EU. Kể từ ngày hết hạn (tháng 10-2008) EU sẽ có khoảng 12-15 tháng để thực hiện một cuộc điều tra chống bán phá giá để xem liệu có xảy ra bán phá giá hay không.
Đến nay, Việt Nam vẫn giữ quan điểm, ngành da giày Việt Nam không bán phá giá vào thị trường EU. Việc EC áp dụng mức thuế chống bán phá giá với giày mũ da của Việt Nam là không phản ánh đúng thực tế về lợi thế nhân công rẻ và công nghệ hiện đại ở Việt Nam.
EU hiện là thị trường xuất khẩu chính của ngành da giày Việt Nam. Tuy nhiên, da giày Việt Nam vẫn còn gặp nhiều vướng mắc khi xuất khẩu vào thị trường này. Các chuyên gia nhận định, có thể xuất khẩu da giày của Việt Nam vào EU sẽ “dễ thở” hơn khi EU và ASEAN ký kết thỏa thuận thương mại.
5. Báo điện tử Đài tiếng nói Việt Nam phản ánh: Nhận lời mời của Chủ tịch Quốc hội Cộng hoà Hungary Szili Katalin; Chủ tịch Hạ viện Romania Bogdan Olteanu; Chủ tịch Quốc hội Bulgaria Georghi Georghiev Pirinski và Chủ tịch Thượng viện Cộng hoà Pháp Christian Poncelet, đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam do Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng dẫn đầu đã rời Hà Nội lên đường thăm hữu nghị chính thức các nước này từ 15 đến 26/6.
Cùng đi với Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng thăm 3 nước Đông Âu và Pháp còn có ông Nguyễn Văn Son, Uỷ viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại; Lê Thị Thu Ba, Uỷ viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp; Trần Đình Đàn, Uỷ viên Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội; đại diện Đoàn Quốc hội tỉnh Vĩnh Phúc, tỉnh Bến Tre và đoàn doanh nghiệp tháp tùng.
Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đến Hungary, Romania, Bulgaria và Pháp diễn ra trong bối cảnh quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam với các nước Đông Âu và Pháp đang trong giai đoạn phát triển tốt đẹp và cần được tiếp tục thúc đẩy để tương xứng với niềm năng của hai bên. Quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam với Quốc hội 3 nuớc Đông Âu và Pháp trong thời gian qua cũng có những bước phát triển tích cực với nhiều chuyến thăm của lãnh đạo Quốc hội hai bên được tiến hành...
Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng tiếp sau chuyến thăm châu Âu mới đây của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết và các nhà lãnh đạo Việt Nam khẳng định: Việt Nam coi Liên minh châu Âu là đối tác rất quan trọng. Thành công của chuyến thăm sẽ góp phần quan trọng nhằm tiếp tục triển khai Đề án tổng thể quan hệ Việt Nam - Liên minh châu Âu và chương trình hành động phát triển quan hệ Việt Nam- EU đến năm 2010, định hướng 2015.
Báo cũng phản ánh: Sáng 15/6, tại thành phố Hồ Chí Minh, lễ truy điệu và an táng nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt, nguyên Uỷ viên Bộ Chính trị, nguyên Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã được cử hành trọng thể theo nghi thức Quốc tang.
Dự lễ truy điệu có Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu; Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết; nguyên Chủ tịch nước Lê Đức Anh, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng; nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải; nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An; Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Huỳnh Đảm cùng nhiều vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước, gia quyến của nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt và đông đảo nhân dân cả nước.
Ông Sisavath Keobounphan, Uỷ viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Trưởng đoàn đại biểu nước CHDCND Lào, và nhiều vị đại diện các cơ quan ngoại giao, tổ chức quốc tế cũng tham dự lễ truy điệu.
Đúng 9 giờ, lễ truy điệu bắt đầu. Trong không khí trang nghiêm, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh, Trưởng ban lễ tang đọc Lời điếu, nêu bật những công lao to lớn của nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt, nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam; người chiến sĩ cách mạng kiên trung, suốt đời phấn đấu vì độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân. Nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt mất đi là một tổn thất lớn đối với Đảng, Nhà nước, nhân dân và gia quyến của nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt.
Trong niềm đau thương vô hạn, ông Phan Thanh Nam, con trai nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt thay mặt gia đình cảm ơn sự quan tâm và chia sẻ của Đảng, Nhà nước, đồng bào và hứa trước vong linh người cha sẽ sống, rèn luyện, nuôi dạy con cháu nên người, phát huy truyền thống gia đình.
Đúng 11 giờ 30 phút, lễ an táng nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt được cử hành trọng thể tại Nghĩa trang thành phố.
6. Báo Hà Nội mới phản ánh: Tập đoàn Công nghiệp Than và khoáng sản Việt Nam (TKV) phải có trách nhiệm thu mua lại toàn bộ lượng than trôi nổi mà người dân lượm mót được. Đây là một nội dung trong dự thảo quy định việc quản lý nguồn than trôi nổi trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh Bộ Công thương vừa hoàn thành. Tuy nhiên, để được TKV thu mua, người lượm nhặt than trôi nổi phải có giấy chứng nhận của chính quyền địa phương về nguồn gốc than là than trôi nổi, tuyệt đối cấm khai thác than “thổ phỉ”, tận thu trong khu vườn, nhà, khu dân cư.
TKV có trách nhiệm lập các chợ chuyên thu mua than trôi nổi. Tại mỗi điểm thu mua than, phải có bãi chứa than tạm, các phương tiện, thiết bị cần thiết có kiểm định của cơ quan chức năng để xác định khối lượng, chất lượng than (nếu than chất lượng tốt được coi là khai thác lậu) trong quá trình mua, bán. Đồng thời, TKV phải công khai giá thu mua than trôi nổi tại các điểm thu mua. Hiện, bản dự thảo đã được gửi các cơ quan chức năng, Tập đoàn Công nghiệp Than và khoáng sản Việt Nam, UBND tỉnh Quảng Ninh để bổ sung, sửa đổi.
Ở một góc độ khác, mới đây UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết đã thỏa thuận được với lãnh đạo Tập đoàn Công nghiệp Than và khoáng sản Việt Nam về việc lập các chợ đầu mối thu gom than trôi nổi trên địa bàn. Phía TKV cho biết, sẽ xây dựng các chợ thu gom trong thời gian sớm nhất. Toàn bộ nguồn than thu được sẽ được chế biến, phục vụ xuất khẩu và tiêu dùng trong nước, tránh được tình trạng mua bán trôi nổi qua nhiều đầu mối, dẫn đến buôn lậu, làm thất thoát nguồn tài nguyên.
7. Báo Lao động phản ánh: Diễn biến khởi sắc của thị trường ba phiên cuối tuần qua đã phần nào giảm áp lực tâm lý. Khối lượng giao dịch tăng đột biến đã cho thấy "lòng tham" của NĐT bắt đầu nổi lên khi giá giảm đến một mức nhất định. Vấn đề còn lại là liệu sức mua có đủ để vực thị trường lên hay không?
Diễn biến của thị trường 2 phiên vừa qua cho thấy lượng cung có hai dạng chính: Bán giải tỏa cầm cố và bán cắt lỗ, đảo danh mục. Với hoạt động bán cắt lỗ, cơ cấu danh mục, tâm lý NĐT thông thường sẽ thay đổi rất nhanh, dễ dàng chuyển từ trạng thái bán tháo sang găm giữ nếu diễn biến khởi sắc. Do đó chi phí vốn để "giải quyết" lượng cung kiểu này không cần quá lớn.
Riêng đối với giải tỏa cầm cố, áp lực bán sẽ vẫn còn chừng nào toàn bộ khối lượng cầm cố được giải phóng hết. Do đó khối lượng này phải được hấp thu thông qua giao dịch nhiều ngày tới.Thực tế, nếu xét từ tương quan cung - cầu, sức mạnh của thị trường đã tăng lên rõ rệt. Tuy nhiên những mã này lại chiếm tỉ trọng lớn trong rổ tính VN-Index nên khó có thể mong đợi một mức tăng mạnh của chỉ số trong hoàn cảnh này. Dù vậy, có thể lạc quan khi chỉ báo về lượng cung giá sàn với các mã này đang giảm khá mạnh.
Tương quan cung - cầu và khối lượng giao dịch những phiên tới sẽ là căn cứ quan trọng để đánh giá tâm lý thị trường, đặc biệt là thời điểm T+4 - một chỉ báo về mức độ lạc quan và ý chí của bên mua.
Dù vậy, sự suy giảm của áp lực bán vẫn là tín hiệu đáng chú ý: Khối lượng bán thấp mới khiến người mua có "dũng cảm" nhảy vào thị trường vì khi đó yếu tố chính cản trở sự phục hồi đã được giải tỏa và nguồn tiền đủ để "giải quyết" lượng bán tháo với chi phí thấp nhất.
Báo cũng phản ánh: Thị trường vốn nói chung và TTCK nói riêng đang có những biến động thất thường. Nhìn lại thực trạng các năm 2006 - 2007 rõ ràng có nhiều điều mà chúng ta thấy trước và có thể hạn chế được, song từ chủ trương đến hành động thực tế vẫn còn có khoảng cách...
Để bảo vệ thị trường, ổn định kinh tế, có thể khẳng định sự quyết tâm của Chính phủ là khá quyết liệt, song từ chủ trương đến hành động thực tế vẫn còn có khoảng cách và thời gian, từ thủ tục hành chính, trách nhiệm và sự bảo thủ... đã gây thêm trì trệ trong tổ chức điều hành. Phải chăng trong giai đoạn khó khăn này, phải có sự đồng lòng, đồng thuận và quyết liệt hơn trong chỉ đạo điều hành mà cái gốc vẫn là điều hành chính sách kinh tế vĩ mô, thực hiện kiên quyết trong việc chống lạm phát?
Đã đến lúc cần quy định một cách chặt chẽ việc cho ra đời các NH, CTCK. Trong điều hành kinh tế thị trường cũng phải phân định rạch ròi trách nhiệm của các cơ quan quản lý điều hành trực tiếp, đã đến lúc phải phân cấp, phân quyền, cải cách triệt để hành chính, bỏ cơ chế xin - cho và sự can thiệp theo mệnh lệnh hành chính.
Việc giảm cung tiền, nếu không có sự kết hợp đồng bộ và thúc đẩy sản xuất sẽ làm chậm sự phát triển sản xuất, tăng trưởng bị giảm sút, vì vậy cần xử lý tốt hơn vòng quay tín dụng để đảm bảo vòng quay vốn đáp ứng cho nhu cầu sản xuất kinh doanh phát triển.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài "Nên cho cam đoan trong lĩnh vực nhà, đất". Bài báo phản ánh: Bạn tôi đang chạy bở hơi tai mà vẫn chưa thể hoàn tất thủ tục xác nhận tình trạng hôn nhân để bổ túc hồ sơ mua nhà thuộc sở hữu nhà nước. Lý do là chị đã có nhiều lần thay đổi chỗ ở và theo yêu cầu của công ty bán nhà thì chị phải được tất cả những nơi đó xác nhận tình trạng hôn nhân.
Tại UBND phường nơi chị mới chuyển đi, rất may là cảnh sát khu vực biết rõ trong thời gian cư trú tại đây chị sống độc thân. Với chữ ký nháy của cảnh sát khu vực, chị đã được UBND phường này cấp ngay giấy xác nhận độc thân. Tuy nhiên, tại hai phường trước đó nữa, do cảnh sát khu vực cũ chuyển công tác nên UBND phường đó cần có thêm thời gian xác minh...
Theo các cơ quan nhà, đất, giấy xác nhận tình trạng hôn nhân sẽ giúp họ dễ dàng ghi đúng tên người chủ sở hữu nhà trên giấy chủ quyền, hạn chế những tranh chấp phát sinh. Tạm chấp nhận lý lẽ này nhưng rõ ràng có nhiều người đang bị hành nếu do chiến tranh, công tác... mà phải cư trú ở nhiều nơi.
Với Thông tư 01 ngày 2-6 của Bộ Tư pháp, những người đã qua nhiều nơi cư trú khác nhau (kể cả thời gian cư trú ở nước ngoài) xem như trút được gánh nặng trong việc xin xác nhận tình trạng hôn nhân để làm giấy chứng nhận kết hôn. Nếu UBND cấp xã, nơi xác nhận tình trạng hôn nhân, không rõ về tình trạng hôn nhân của họ ở những nơi đó, đương sự có thể viết bản cam đoan về tình trạng hôn nhân của mình trong thời gian trước khi về cư trú tại địa phương và chịu trách nhiệm về việc cam đoan. Tiếc là sự thông thoáng này chỉ được áp dụng trong thủ tục đăng ký kết hôn, chứ không được phục vụ vào những mục đích khác.
Nên chăng Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND các tỉnh sẽ nhân rộng việc tự cam đoan nói trên trong các thủ tục liên quan đến nhà, đất. Sau khi đã cấp xong giấy chủ quyền, việc tranh chấp (nếu có) sẽ được chuyển sang tòa án giải quyết theo thẩm quyền.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 16/6/2008, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ./.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng Bộ