I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Việt Nam. Plus có bài: Tập huấn nâng cao năng lực cho đội ngũ quản tài viên Việt Nam. Bài báo phản ánh: Ngày 20-21/10 tại Hà Nội và 23-24/10 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Tư pháp và Tòa án Nhân dân Tối cao tổ chức tập huấn cho hơn 90 quản tài viên nhằm giúp họ tiếp nhận quản lý và giải quyết các vụ việc doanh nghiệp mất khả năng thanh toán một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Buổi tập huấn được Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) tại Việt Nam, thành viên của Nhóm Ngân hàng Thế giới và Hiệp hội Quản tài viên quốc tế (INSOL International) hỗ trợ. Sau khi Luật Phá sản năm 2014 có hiệu lực, quản tài viên đã chính thức trở thành một nghề được cấp giấy phép hoạt động ở Việt Nam.
Bộ Tư pháp đã cấp giấy phép cho hơn 250 quản tài viên, những người đang là luật sư hoặc có chuyên môn kế toán, kiểm toán.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Bổ trợ tư pháp theo dõi.
2. Pháp luật Việt Nam điện tử có bài: Điện tử hóa những dịch vụ công đang là "điểm nóng". Bài báo phản ánh: Chiều nay (20/10), Văn phòng Chính phủ thông tin trước báo giới Nghị quyết 36a/NQ-CP (ngày 14/10/2015) về Chính phủ điện tử.
Theo thông tin từ Văn phòng Chính phủ, đến 19/10, đã có 27 UBND tỉnh, TP trực thuộc TƯ và 03 bộ thực hiện kết nối, liên thông thử nghiệm phần mềm quản lý văn bản với hệ thống giả lập của Văn phòng Chính phủ. Trong đó có Bộ Y tế và 19 địa phương đã liên thông gửi nhận văn bản và phản hồi trạng thái xử lý.
Các lĩnh vực được chọn để xây dựng Chính phủ điện tử là những việc đang là điểm nóng (như đất đai, xây dựng, môi trường), có tác động sâu rộng (như đăng ký doanh nghiệp, đăng ký đầu tư); những hoạt động dễ phát sinh tiêu cực. Cung cấp dịch vụ công thân thiện, dễ sử dụng và đảm bảo an toàn, an ninh thông tin mạng ở mức cao nhất cho Chính phủ điện tử.
Đối với lĩnh vực Tư pháp, Chính phủ điện tử sẽ được áp dụng trong việc thực hiện khai sinh, khai tử qua mạng. Bộ Tư pháp còn được giao ban hành qui định pháp lý về chứng từ, hồ sơ điện tử thay thế chứng từ, hồ sơ giấy; xây dựng hệ thống và hướng dẫn thực hiện các hệ thống thông tin về quản lý hộ tịch, văn bản qui phạm pháp luật thống nhất từ TƯ đến địa phương, tiếp nhận, xử lý, phản ánh, kiển nghị về qui định hành chính và tình hình, kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại các cấp chính quyền.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực theo dõi.
3. Báo điện tử Chính phủ có bài: Luật Thương mại cần thống nhất với Bộ luật Dân sự. Bài báo phản ánh: Giữa Bộ luật Dân sự và Luật Thương mại đang có nhiều quy định trùng lấn và chưa thống nhất với nhau. Luật Thương mại cần xác định các điểm đặc thù trong hoạt động thương mại của thương nhân để quy định, nếu không có sự khác biệt thì không nên quy định mà áp dụng chung quy định tại Bộ luật Dân sự.
Ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, hiện nay, có sự chồng chéo giữa Luật Thương mại với các luật khác. Cụ thể như, Luật Quảng cáo năm 2012 quy định rất chi tiết, đầy đủ về các vấn đề liên quan đến quảng cáo. Rất nhiều quy định tại Luật Quảng cáo và Luật Thương mại không thống nhất với nhau. Và khi áp dụng, các đối tượng thường sẽ sử dụng Luật Quảng cáo mà không phải Luật Thương mại, do đó, đề nghị bỏ các chế định về quảng cáo trong Luật Thương mại và để các quy định này điều chỉnh tại Luật Quảng cáo. Tương tự, Luật Đầu tư sửa đổi (có hiệu lực từ ngày 1/7/2015) ban hành các danh mục: Các ngành, nghề cấm kinh doanh, các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Qua đó, thống nhất được các ngành, nghề cấm kinh doanh, ngành nghề kinh doanh có điều kiện trong các quy định hiện hành, tạo tính minh bạch trong môi trường kinh doanh và kiểm soát được việc ban hành các điều kiện kinh doanh của các cơ quan quản lý Nhà nước.
Về mặt hình thức thì đây là 2 nhóm danh mục khác nhau (một áp dụng cho chủ thể, một áp dụng cho sản phẩm). Tuy nhiên, trên thực tế 2 nhóm danh mục này có rất nhiều điểm trùng lấn, bởi về bản chất thì mỗi hàng hóa, dịch vụ - sản phẩm đầu ra của quá trình đầu tư kinh doanh, đều phải gắn liền với chủ thể kinh doanh nào đó. Không chỉ có sự trùng lấn với các luật, một điều đáng lo ngại nữa được Ban Pháp chế VCCI chỉ ra, đó là các quy định của Luật Thương mại có nguy cơ bị “gặm nhấm”.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ PL dân sự - kinh tế theo dõi.
4. Tranh CafeLand có bài: Chặn một vụ bán đất bằng giấy đỏ ‘dỏm’. Bài báo phản ánh: Bằng kinh nghiệm và nghiệp vụ, công chứng viên đã chặn kịp thời vụ dùng giấy đỏ giả đi bán đất, tránh cho người mua mất vài tỉ đồng.
Phòng Công chứng số 2 (Sở Tư pháp TP.HCM) vừa lập biên bản tạm giữ một giấy đỏ nghi vấn làm giả và chuyển công an làm rõ. Ông Lê Ngọc Tình - Phó Trưởng phòng Công chứng số 2, công chứng viên thụ lý hồ sơ trên kể lại với PV: “Ngày 15-10, tôi tiếp nhận hồ sơ yêu cầu công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng một thửa đất ở quận 6. Rà soát hợp đồng, kiểm tra các giấy tờ, thông tin lịch sử... thì thấy việc chuyển nhượng có căn cứ pháp lý. Tuy nhiên, khi cầm bản chính “giấy đỏ” thì tôi có cảm giác là lạ. Giấy này rất bóng, mịn, trơn láng, không giống loại giấy dùng để làm giấy đỏ”.
Tháng 5-2015, chủ đất (được UBND TP cấp giấy vào năm 2001) đã công chứng bán cho ông C. Ngày 15-10, ông C. đến Phòng Công chứng số 2 đề nghị làm thủ tục bán lại thửa đất trên. Trong chương trình quản lý hồ sơ công chứng có ghi nhận việc chuyển nhượng từ tháng 5-2015 và ông C. có quyền sử dụng đất với thửa đất trên, không có giả mạo gì về chủ sở hữu. Nhưng khi cầm giấy đỏ được cấp cách nay khoảng 15 năm, tôi thấy các nếp gấp giấy được dán băng keo nhưng màu sắc, nếp gấp, màu nền giấy và màu chữ lại khá mới. Nó không giống các giấy đỏ đã được cấp hàng chục năm. Ngoài ra, bằng nghiệp vụ, chúng tôi còn phát hiện nhiều chi tiết khác (ông Tình soi kính lúp chỉ rõ cho PV nhưng đề nghị không nêu cụ thể - NV) cũng khiến tôi nghi vấn. Do đó tôi trì hoãn việc công chứng để làm rõ.
Từ các căn cứ trên, tôi thông báo nghi vấn về giấy đỏ là giả nên không thể công chứng giao dịch. Thế là cả bên bán cho rằng chúng tôi đặt chuyện làm khó và còn dọa sẽ “làm lớn” chuyện. Họ chất vấn vì sao cùng giấy này vào tháng 5-2015 đã được công chứng rồi mang đi đăng bộ, nay bán lại thì bị từ chối công chứng.
Ông C. đã gọi điện thoại kêu người nhà đem bản sao khi nhận chuyển nhượng hồi tháng 5-2015 đến. Thật bất ngờ, bản phôtô giấy đỏ trong hồ sơ chuyển nhượng lần trước có thông tin khác với bản chính trong hồ sơ lần này. Thông tin trong bản phôtô lại phù hợp với quy định và thực tế. Ví dụ, trong bản phôtô, người ký là Phó Chủ tịch UBND Vũ Hùng Việt, đóng dấu là UBND TP. Vậy nhưng ở phần con dấu của bản chính giấy đỏ yêu cầu công chứng hôm 15-10 ghi là UBND quận 6. Chi tiết này là không phù hợp.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Bổ trợ tư pháp kiểm tra thông tin, chỉ đạo xử lý đúng pháp luật.
5. Báo Tuổi trẻ online có bài: Trở ngại sau khi đổi số CMND. Bài báo phản ánh: Nhiều người gặp trở ngại khi cập nhật thông tin mới trên các loại giấy tờ nếu không hiểu rõ quy định để lưu giữ một số thủ tục liên quan việc đổi CMND.
Một cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai TP (Sở Tài nguyên và môi trường TP.HCM) cho biết theo quy định về việc thay đổi thông tin cá nhân trên giấy chứng nhận, người dân chỉ cần xuất trình bất kỳ giấy tờ nào chứng minh hai số CMND trên là của một người. Vì vậy, sổ hộ khẩu có ghi chú số CMND mới, giấy CMND cũ cắt góc hoặc giấy xác nhận... đều chấp nhận được.
Theo quy định về việc đổi CMND 12 số (đang áp dụng ở các tỉnh, thành phía Bắc), sau khi cấp giấy CMND mới thì đơn vị cấp giấy sẽ trả cho người dân CMND cũ đã cắt góc nếu giấy cũ này còn rõ chữ, rõ hình. Nếu như CMND cũ không còn rõ chữ, rõ hình thì nơi cấp giấy CMND phải cấp giấy xác nhận hai số CMND là của một người. CMND cũ cắt góc tuy không còn giá trị sử dụng nhưng có giá trị chứng minh hai số là của một người với các cơ quan, đơn vị khác. Quy định cũng buộc cơ quan cấp CMND mới phải cấp giấy xác nhận nếu người dân yêu cầu.
Từ năm 2005, PC64 đã cấp giấy xác nhận cho người dân sau khi đổi CMND có đổi số cho tất cả các trường hợp. Việc cấp giấy xác nhận đương nhiên này là do nhu cầu thực tế của người dân và tình hình đặc thù của địa phương. Ngoài ra, người dân có thể đem CMND và sổ hộ khẩu đến PC64 hoặc đơn vị cấp CMND để yêu cầu ghi nhận số CMND mới vào mục đính chính ở những trang sau của sổ hộ khẩu.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Kiểm soát thủ tục hành chính theo dõi.
II- PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH
1. Báo Thiên nhiên.net có bài: Tiếp vụ việc 70 cá thể tê tê đang “chết mòn” chờ thông tư liên tịch. Bài báo phản ánh: Sau hơn 2 tháng “kêu cứu,” đến nay, 70 cá thể tê tê được giải thoát từ hoạt động buôn bán bất hợp pháp về Vườn quốc gia Cúc Phương vẫn đang phải “sống mòn” trong các bao lưới, trong khi cơ quan chức năng liên tiếp kêu khó vì chưa thể thống nhất được hướng tái thả loài “sách đỏ” này về rừng.
Đại diện Vụ Bảo tồn Thiên nhiên cũng cho biết, để giải quyết dứt điểm thì cần phải xây dựng một cái Thông tư hướng dẫn, hay văn bản quy phạm pháp luật để có thể “cân nhắc” đối với những trường hợp đặc biệt. Tuy nhiên, để xây dựng được Thông tư, hay văn bản quy phạm pháp luật trong giai đoạn này là rất khó, và phải mất đến 2 năm. Tuy nhiên, việc tái thả các cá thể tê tê này đã không được cơ quan chức năng chấp thuận, bởi xét theo Điều 76 Bộ Luật tố tụng hình sự 2003: “Nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn điều tra, việc xử lý vật chứng do Cơ quan điều tra quyết định. Nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn truy tố, do Viện kiểm sát quyết định. Tương tự, Tòa án hoặc Hội đồng xét xử quyết định ở giai đoạn xét xử.”
Trước thực tế trên, Trung tâm Nghiên cứu và Bảo tồn Động vật hoang dã đã kiến nghị Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao bổ sung, Ủy ban Tư pháp Quốc hội bổ sung vào điều 79, khoản 1 Bộ luật tố tụng hình sự (Sửa đổi, bổ sung) bảo quản vật chứng: “Vật chứng là động vật hoang dã còn sống thuộc nhóm nguy cấp, quý, hiếm, sau khi bị bắt giữ cần được lập hồ sơ xác định tên loài, số lượng, lưu lại hình ảnh, rồi tiến hành tái thả về tự nhiên hoặc giao cho các cơ sở cứu hộ để chăm sóc trước khi đảm bảo điều kiện để tái thả lại tự nhiên.”
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật hình sự - hành chính theo dõi.
2. Báo Hải quan online có bài: Quá tải thủ tục hành chính ngành Công Thương: Lãnh đạo mỏi tay... vì ký. Bài báo phản ánh: Áp lực của việc cấp nhiều loại giấy chứng nhận đang khiến các địa phương thấy “quá tải”, “ký mỏi tay”, thậm chí là chưa biết giải quyết ra sao. Làm sao giảm tải cho các tuyến dưới trong những thủ tục hành chính là mong muốn của nhiều địa phương.
Bà Trần Thị Phương Lan, Phó Giám đốc Sở Công thương Hà Nội cho biết, trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, Thông tư 58/2014/TT-BCT của Bộ Công thương quy định cơ sở sản xuất thực phẩm nhỏ lẻ không phải cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm nhưng trong Nghị định 38/2012/NĐ-CP lại quy định cơ sở sản xuất ban đầu nhỏ lẻ không phải cấp giấy chứng nhận này. Hai cụm từ này khác nhau ở chữ “ban đầu” dẫn đến việc cấp hay không cấp cũng là một vấn đề. Sự “mâu thuẫn” này khiến cho Sở Công thương Hà Nội không biết lấy đâu là căn cứ để cấp hay không cấp.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế, Cục Kiểm soát thủ tục hành chính theo dõi.
III- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo điện tử Chính phủ có bài: Quốc hội thảo luận 2 dự thảo luật. Bài báo phản ánh: Trong ngày làm việc thứ 2 kỳ họp thứ 10 (21/10), Quốc hội thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Kế toán (sửa đổi) và dự thảo Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân.
Về phạm vi sửa đổi, bổ sung Luật, nhiều ý kiến ĐBQH đề nghị sửa đổi toàn diện và đổi tên Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kế toán thành Luật Kế toán (sửa đổi).
Buổi chiều, QH sẽ nghe Bộ trưởng Bộ quốc phòng Phùng Quang Thanh, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng.
Sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH Phan Trung Lý trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Hoạt động giám sát của QH và HĐND.
2. Báo Thanh niên online có bài: Quốc ca không thể đùa. Bài báo phản ánh: Các chuyên gia văn hóa cho rằng các bài hát chế có thể được thông cảm bỏ qua, nhưng với những bài mang tính biểu tượng thì tuyệt đối không.
Một chuyên gia thương hiệu cho biết, từ góc độ nhãn hàng và văn hóa doanh nghiệp, hành động chế Quốc ca làm bài hát của doanh nghiệp là điều không thể chấp nhận được. “Nếu căn cứ từ góc độ quảng cáo và văn hóa doanh nghiệp thì đây là hành động thiếu văn hóa. Vì khi quảng cáo người ta cũng tránh va chạm đến các biểu tượng, các giá trị được tôn trọng của cộng đồng. Quốc ca là một biểu tượng như vậy. Điều này rất dễ gây phản ứng của công chúng”, chuyên gia thương hiệu này cho biết. Trên thực tế, chính người chứng kiến đã bất bình mà cung cấp clip quay việc hát chế Quốc ca phản cảm cho Báo Thanh Niên.
Một TS luật hình sự, cựu giảng viên luật hình sự của Đại học Luật Hà Nội cho biết theo Hiến pháp 2013, điều 13 quy định về cả Quốc ca, Quốc kỳ và Quốc huy. Trong đó “Quốc ca nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhạc và lời của bài Tiến quân ca”.
Mặc dù vậy, theo TS này, tại luật Hình sự hiện hành, không có quy định cụ thể về việc cố ý xúc phạm Quốc ca. Tuy nhiên, tại điều 276 có quy định tội xúc phạm Quốc kỳ, Quốc huy. Theo đó, luật quy định người nào cố ý xúc phạm Quốc kỳ, Quốc huy, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm. “Tôi nghĩ cả Quốc kỳ, Quốc huy và Quốc ca đều là những biểu tượng thiêng liêng của đất nước”, ông nói.
Trong khi đó, ông Phạm Xuân Phúc, Phó chánh thanh tra Bộ VH-TT-DL cho biết: “Việc chế lời Quốc ca, hát ở nơi công cộng, chắc chắn sẽ bị xử phạt”. Cũng theo ông Phúc, có hai căn cứ để có thể xử phạt hành vi này vì hành vi xuyên tạc lời ca. Đó là Nghị định 79, Nghị định 158.
3. Báo điện tử Vnexpress.net có bài: 2.000 đại biểu sẽ tham dự đại hội thi đua yêu nước. Bài báo phản ánh: Với 1.800 đại biểu chính thức và 200 khách mời, đại hội thi đua yêu nước lần thứ 9 có số lượng đại biểu đông nhất từ trước đến nay.
Được tổ chức lần đầu vào năm 1952, đến nay Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc đã trải qua 8 kỳ. Đại hội 9 tổ chức năm 2015 trong bối cảnh có nhiều sự kiện quan trọng của đất nước, đặc biệt trước thềm Đại hội Đảng lần thứ 12.
4. Báo điện tử Vietnam.net có bài phản ánh:
- Bộ Quốc phòng Nhật Bản mới đây cho biết, trong vòng hơn hai tháng, nước này đã phải triển khai chiến đấu cơ với số lần kỷ lục để chặn các máy bay Trung Quốc.
- Đại diện thường trực của Nga tại Liên hợp quốc Vitaly Churkin mới đây đã bác bỏ tuyên bố của Tổng thống Ukraina Petro Poroshenko cáo buộc các nhà ngoại giao Nga dường như đã cố gắng ngăn chặn việc bầu chọn Ukraina làm Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
- Ngày 20/10, lực lượng đòi độc lập tại hai tỉnh Lugansk và Donetsk cũng như quân đội Ukraina đã bắt đầu rút vũ khí dưới 100mm khỏi khu vực chiến tuyến trong khuôn khổ giai đoạn hai của quá trình rút vũ khí.
- Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cho biết, phía Nhật Bản ngày 20/10 đã cam đoan rằng họ sẽ không tham gia bất kỳ hoạt động quân sự nào tại Hàn Quốc mà không được Seoul cho phép.
- Chính quyền Thụy Sĩ khẳng định, việc chiến đấu cơ F/A-18 áp sát máy bay Nga nhằm kiểm tra theo thủ tục, do đó nước này không cần phải xin lỗi Nga về vấn đề này.
- Ngày 20/10, điện Kremlin đã lên tiếng phủ nhận thông tin cho rằng Nga được đề nghị nhận 300 tỉ USD để bỏ rơi Tổng thống Syria, theo hãng tin Nga Sputnik.
- Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ ngày 20/10 đã đến Iraq và cho hay Baghdad không hề yêu cầu Nga tiến hành không kích chống phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Iraq.
- Quân đội Israel thông báo đã bắt giữ một thủ lĩnh cấp cao của phong trào Hồi giáo vũ trang Hamas của Palestine trong một cuộc đột kích đêm 19/10 gần khu vực Ramallah.
- Sáng 20/10, khoảng 390 người Hàn Quốc đã có mặt tại văn phòng nhập cư ở Goseong để nhập cảnh vào Triều Tiên, chuẩn bị cho cuộc đoàn tụ kéo dài ba ngày.