I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Các báo Nhân dân, Báo Điện tử Đảng cộng sản Việt Nam, Đại đoàn kết, Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh, Pháp luật Việt Nam, Thanh niên, Công an nhân dân, Đầu tư, Lao đông, Dân Việt, Hà Nội mới… đưa tin Bộ Tư pháp tổ chức họp báo thông tin về tình hình hoạt động của Bộ, Ngành Tư pháp trong Quý III năm 2014 vào sáng ngày 16/10. Tham gia buổi họp báo có đông đảo phóng viên, đại diện các cơ quan quản lý báo chí và đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp. Chánh Văn phòng Bộ, Người phát ngôn của Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng chủ trì họp báo.
Tại buổi họp báo, Người phát ngôn của Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng đã thông tin cơ bản về kết quả hoạt động của các lĩnh vực công tác như: xây dựng văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL), góp ý, thẩm định VBQPPL; kiểm sát thủ tục hành chính; thi hành án dân sự; đăng ký, quản lý hộ tịch; nuôi con nuôi; bồi thường nhà nước và bổ trợ tư pháp. Ông Trần Tiến Dũng cũng thông tin về vấn đề được giới truyền thông quan tâm là sắp tới Quốc hội sẽ xem xét thông qua 02 văn bản do Bộ Tư pháp chủ trì soạn thảo là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự và Luật Hộ tịch; đồng thời cho ý kiến Bộ luật dân sự (sửa đổi) và Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật (hợp nhất). Đặc biệt là vấn đề liên quan dự án Luật Hộ tịch và Bộ luật dân sự (sửa đổi).
Tại buổi họp báo, các phóng viên đã nêu nhiều câu hỏi liên quan đến những lĩnh vực trên. Lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp có liên quan đã trực tiếp giải đáp các vấn đề một cách thỏa đáng, qua đó giúp các phóng viên có cái nhìn toàn diện và có những thông tin chính xác hơn về hoạt động của Bộ, ngành Tư pháp trong giai đoạn hiện nay.
2. Báo Thời báo ngân hàng có bài Quy định cung cấp thông tin: Chi phí ai gánh cho ngân hàng?. Bài báo phản ánh: Nhiều chuyên gia pháp chế NH khác cũng cho biết, ở các nước phát triển, thông tin NH được coi là bí mật đời tư và được bảo mật rất tốt. Chỉ những trường hợp cần thiết, phải có quyết định của người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền yêu cầu, NH mới được cung cấp thông tin. Thế nhưng ở Việt Nam hiện nay, phạm vi đối tượng được cung cấp thông tin là “hơi rộng”. Hiện nay, cơ quan công an có quyền, toà án, viện kiểm sát có quyền, theo thời gian, cơ quan thuế, hải quan, thi hành án cũng có quyền, thậm chí pháp luật còn cho cả đến thừa phát lại, là cơ quan thi hành án tư cũng có quyền yêu cầu NH cung cấp thông tin…
Đặc biệt với việc cung cấp thông tin cho cơ quan thừa phát lại cũng chưa rõ ràng. Cơ chế thừa phát lại mới được thành lập nên các quy định liên quan đến cung cấp thông tin cũng chỉ quy định chung chung, không cụ thể, tuy hiện cơ quan này cũng cứ căn cứ vào đấy để yêu cầu cung cấp thông tin. Nhưng ngược lại, cung cấp thế nào, quy trình ra sao, trách nhiệm giữ gìn bí mật của khách hàng ra sao lại chưa rõ.
“Đối với công an hay toà án, viện kiểm sát đã quy định phạm vi cung cấp, phạm vi sử dụng thông tin rất rõ ràng. Nếu ai vi phạm sẽ xử lý. Nhưng với thừa phát lại, khi chưa có quy định cụ thể về phạm vi sử dụng, các NH vừa cung cấp vừa run”, ông T. cho hay.
II- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Nhân dân điện tử đưa tin: Tổng kết thực tiễn thi hành Bộ luật tố tụng dân sự. Ngày 16-10, tại TP Vũng Tàu, Tòa án Nhân dân tối cao tổ chức Hội nghị tổng kết thực tiễn thi hành Bộ luật tố tụng dân sự. Đồng chí Trương Hòa Bình, Bí thư T.Ư Đảng, Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao - Trưởng Ban soạn thảo dự án Bộ luật tố tụng dân sự chủ trì hội nghị. Cùng dự, có đồng chí Lê Thị Thu Ba, Ủy viên T.Ư Đảng, Phó trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương cùng đại diện lãnh đạo và thẩm phán của 26 tỉnh, thành phố khu vực phía nam (từ Phú Yên trở vào).
2. Báo Infonet đưa tin 165 ngàn tỷ xây sân bay Long Thành: Bộ Giao thông vận tải cam kết không "đội vốn". Bài báo phản ánh: Nhiều vấn đề liên quan đến dự án xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành đã được các cơ quan báo đài đặt ra trong cuộc họp báo thông tin về dự án được Bộ GTVT tải tổ chức tại TP.HCM vào ngày 16/10.
Dự án xây dựng Sân bây Long Thành được dư luận nếu nhiều lo ngại như: Xây dựng sây bay vào thời điểm này có hợp lý hay chưa khi kinh tế đất nước đang còn khó khăn? với số vốn đầu tư lên đến hàng tỷ UDS như vậy thì khả năng và thời gian thu hồi vốn ra sao? cuộc sống của người dân sau đền bù giải tỏa như thế nào?...
Trước những lo ngại về số vốn đầu tư lớn sử dụng cho việc xây dựng sân bay Long Thành, Tổng giám đốc Tổng công ty Cảng hàng không (ACV - chủ đầu tư lập báo cáo đầu tư dự án sân bay Long Thành), ông Nguyễn Nguyên Hùng cho hay, đây chỉ là giai đoạn tiền khả thi và là thời điểm để Chính phủ xin chủ trương từ Quốc hội.
Dự án được chia làm 3 giai đoạn. Giai đoạn 1 (từ nay đến năm 2025) sẽ đầu tư Nhà ga hành khách với công suất 25 triệu khách/năm, 2 đường băng cất, hạ cánh với tổng mức đầu tư khoảng 165.000 tỷ đồng (khoảng 7,8 tỷ USD).
Trước lo ngại việc đầu tư xây dựng sân bay Long Thành sẽ khiến cho nợ công tăng cao, ông Nguyễn Nguyên Hùng, Tổng giám đốc ACV cho hay, nếu Quốc hội cho phép thì trên cơ sở đó Chính phủ mới chỉ đạo các cơ quan chức năng liên quan làm việc trực tiếp với các tổ chức tài chính, tính toán cụ thể. Từ đó, mới đưa ra được tổng mức đầu tư dự án và các phương thức huy động vốn…
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường cam kết, để tránh tình trạng đội vốn, Bộ GTVT đã lập Hội đồng thẩm định Quốc gia để tham mưu, xem xét chi tiết mọi vấn đề trong quá trình thực hiện.
3. Báo Lao động có bài Không thể có “con nuôi theo pháp luật” (?!). Bài báo phản ánh: Chương trình “Dân hỏi Bộ trưởng trả lời” tối 12.10 có phần trả lời của Bộ trưởng Bộ LĐTBXH Phạm Thị Hải Chuyền đã khẳng định, đối với bà mẹ là vợ liệt sĩ tái giá đủ điều kiện để công nhận Bà mẹ Việt Nam anh hùng (VNAH).
“Tôi đã ký thông tư này với Bộ Nội vụ từ tháng 8.2014” - Bộ trưởng nói. Những ngày qua, thông tin này đã “gây sốt” đối với rất nhiều gia đình liên quan đến chính sách có công này. Tuy nhiên, trả lời phóng viên Báo Lao Động ngày 13.10, lãnh đạo Sở LĐTBXH tỉnh Quảng Trị - địa phương tồn đọng hàng ngàn hồ sơ về chế độ chính sách cho người có công đến thời điểm này - đã cho biết, chưa có văn bản, thông tư nào hướng dẫn mới về việc phong tặng danh hiệu Bà mẹ VNAH cho vợ liệt sĩ tái giá.
Và do vậy, những quy định cũ đã, đang “hành” người có công, dập tắt mọi hy vọng về “ngày vinh dự” được nhận danh hiệu ghi công trước khi về với ông bà tổ tiên của những bà mẹ có 2 con trở lên là LS đang ở tuổi ngấp nghé 100. Ngày 22.5.2013, Chính phủ ban hành Nghị định 56/2013/NĐ-CP về việc truy tặng, phong tặng vinh dự Nhà nước Bà mẹ VNAH.
Theo đó, đối tượng được xét tặng hoặc truy tặng danh hiệu này là “mẹ có 2 con là liệt sĩ (LS), con đẻ và con nuôi, người con là LS đã được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng “Tổ quốc ghi công” bao gồm con đẻ, con nuôi theo quy định của pháp luật”. Tiếp đó, ngày 30.7.2014 Bộ LĐTBXH ban hành Thông tư 16/2014; Điều 14 quy định bổ sung thủ tục hồ sơ tình hình thân nhân LS là con LS phải có giấy khai sinh, quyết định (QĐ) công nhận việc nuôi con nuôi.
Hai quy định “con nuôi theo quy định của pháp luật” và “phải có giấy khai sinh, QĐ công nhận việc nuôi con nuôi” là “con đẻ” của cách làm chính sách “trên trời rơi xuống” hoặc là “từ phòng lạnh”. Xin hỏi “tác giả” của các quy định này: Từ năm 1930 đến năm 1945 chưa có chính quyền thì làm sao mà có giấy khai sinh, có quyết định công nhận con nuôi, để pháp luật thừa nhận như quy định?
Từ năm 1945 đến 1959 chưa có văn bản quy định nào của Chính phủ về con nuôi, thì làm gì có luật mà thực hiện theo pháp luật? Luật Hôn nhân và Gia đình của Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hòa mới được ban hành ngày 29.12.1959. Trong khi đó, một nửa nước ở miền Nam dưới chế độ “Việt Nam Cộng hòa” từ năm 1954 - 1975, sau gần 60 năm vừa chiến tranh, thiên tai, thay đổi chính sách như hộ khẩu, hộ tịch bao nhiêu lần thì làm sao còn các giấy tờ như giấy chứng nhận, giấy khai sinh...
Trong bối cảnh chiến tranh ở miền Nam, các mẹ, các chị ở trên dãy Trường Sơn (đồng bào dân tộc thiểu số) tuổi được tính theo mùa rẫy hoặc hạt bắp trong ống tre, thì làm gì có giấy khai sinh. Các mẹ, các chị sinh con ra trên chiến khu, trong vùng căn cứ, để lại cho đồng đội nuôi hoặc cơ sở cách mạng nuôi để về đồng bằng hoạt động, sau đó hy sinh, con lớn lên được các mẹ nuôi cũng tham gia cách mạng hy sinh. Lấy đâu ra luật pháp để thừa nhận “con nuôi theo pháp luật”?
4. Báo Nhân dân điện tử đưa tin: Gần 4.500 người chết vì vi-rút E-bô-la. Theo Roi-tơ, Tân Hoa xã và TTXVN, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố số liệu cập nhật đến ngày 15-10 cho biết, đã có 4.493 người chết và gần 9.000 người nhiễm vi-rút E-bô-la. Dịch E-bô-la đã lan rộng ra bảy quốc gia, trong đó Li-bê-ri-a chịu ảnh hưởng nặng nề nhất,với 4.249 người nhiễm và 2.458 chết. Trong khi đó, Hội đồng Bảo an LHQ cảnh báo, thế giới chưa nỗ lực tương xứng để ngăn chặn dịch và đã thất bại trong việc dự báo nguy cơ lây lan của vi-rút E-bô-la. LHQ kêu gọi cộng đồng quốc tế gia tăng hỗ trợ các nước có dịch E-bô-la hoành hành, như cung ứng nguồn lực, tài chính, lập phòng thí nghiệm lưu động, bệnh viện dã chiến, đào tạo nhân viên y tế...
5. Báo Tuổi trẻ có bài Ông Tập Cận Bình thông qua dự án xây đảo nhân tạo. Bài báo phản ánh: Phát biểu tại một cuộc họp của Ủy ban Ngoại giao - Quốc phòng của Viện lập pháp ở Đài Bắc, tổng giám đốc Cơ quan An ninh Quốc gia Đài Loan Lý Tường Trụ cho biết Đô đốc Ngô Thắng Lợi, Tư lệnh hải quân Trung Quốc, tháng trước đã đi thị sát năm hòn đảo thuộc quần đảo Trường Sa (Việt Nam), báo New York Times dẫn nguồn báo Hong Kong.
Ông Lý cho biết ông Ngô đã thực hiện chuyến đi “chưa có tiền lệ” kéo dài một tuần để thị sát công tác lấn biển mà Trung Quốc thực hiện trên các hòn đảo này trong những tháng gần đây.
Báo chí Hong Kong và Đài Loan dẫn lời ông Lý nói rằng đích thân Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thông qua dự án lấn biển và xây dựng các hòn đảo nhân tạo, vốn gây quan ngại cho cộng đồng quốc tế và các nước trong khu vực.
6. Báo VietnamPlus có bài Hội đồng Bảo an LHQ bầu 5 ủy viên không thường trực mới. Bài báo đưa tin: Ngày 16/10, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã bỏ phiếu bầu 5 nước ủy viên không thường trực mới của Hội đồng Bảo an.
Các nước trúng cử là Angola, Malaysia, New Zealand, Venezuela và Tây Ban Nha. Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc gồm 15 nước ủy viên, trong đó có 5 ủy viên thường trực (Anh, Pháp, Mỹ, Nga và Trung Quốc) và 10 ủy viên không thường trực.
7. Báo Nhân dân điện tử đưa tin Mỹ và đồng minh bàn về chống IS. Bài báo phản ánh: Theo Roi-tơ, tại cuộc họp ngày 14-10 với các chỉ huy quân sự Mỹ và hơn 20 nước đồng minh tại Oa-sinh-tơn, Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma thừa nhận, cuộc chiến chống nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) sẽ là một chiến dịch lâu dài. Ông nhấn mạnh, chiến dịch này đang ở giai đoạn đầu và không thể lúc nào cũng đạt tiến triển, song điều quan trọng là liên minh cần duy trì thống nhất để thúc đẩy nỗ lực dài hạn này. Người phát ngôn Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ cho biết, giới chức quốc phòng các nước nêu rõ thách thức cũng như sự phối hợp nhằm nâng cao hiệu quả chiến dịch không kích IS. Mỹ cũng thảo luận với các đồng minh về khả năng sử dụng bộ binh chống IS tại Xy-ri.