I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Đời sống và Pháp luật có bài Cục Thi hành án Dân sự tỉnh Đắk Lắk đã “quay lưng” với Luật. Bài báo phản ánh: Cục Thi hành án Dân sự tỉnh Đắk Lắk đã đi ngược với Luật thi hành án Dân sự năm 2008 đối với trường hợp ông Võ Văn Lợi.
Mới đây, báo Đời sống và Pháp luật nhận được Công văn số 559 của Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Đắk Lắk về việc thi hành án đối với ông Võ Văn Lợi trú tại thôn Ea Đen, xã Ea Nam, huyện Ea H’ Leo, tỉnh Đắk Lắk, liên quan đến bài viết: “Chuyện lạ thi hành án: Nhà bị cưỡng chế bán xong, chủ mới biết”.
Theo Công văn số 559, “Sau khi kê biên tài sản (nhà, đất) của ông Võ Văn Lợi và bà Nguyễn Thị Kim Loan, chấp hành viên Cục THADS tỉnh Đắk Lắk đã ký hợp đồng ủy quyền cho Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản – Sở Tư pháp tỉnh Đắk Lắk tổ chức bán đấu giá theo trình tự, thủ tục được quy định tại Nghị định 17/2010/NĐ – CP.”
Cục THADS tỉnh Đắk Lắk cho rằng: “Như vậy, trách nhiệm thông báo bán đấu giá tài sản là của tổ chức bán đấu giá. Thực hiện trách nhiệm của mình, Trung tâm bán đấu giá tài sản tỉnh Đắk Lắk đã tiến hành niêm yết đồng thời thông báo công khai đầy đủ, đúng quy định của pháp luật”.
Trước vấn đề này, Luật sư Cao Xuân Vượng – Công ty Luật TNHH VMF cho biết: Theo quy định tại Khoản 1 Điều 39 Luật Thi hành án Dân sự 2008, “Quyết định về thi hành án, giấy báo, giấy triệu tập và văn bản khác có liên quan đến việc thi hành án phải thông báo cho đương sự, người có quyền, nghĩa vụ liên quan để họ thực hiện quyền, nghĩa vụ theo nội dung của văn bản đó”.
Như vậy, trong trường hợp Cục THADS tỉnh Đắk Lắk đã ký hợp đồng ủy quyền cho Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh Đắk Lắk thì cũng phải ra Thông báo cho ông Võ Văn Lợi biết việc này, vì đây là hoạt động có liên quan đến việc thi hành án mà việc thi hành án ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của ông Võ Văn Lợi. Không phải Cục THADS tỉnh Đắk Lắk ký 1 hợp đồng ủy quyền cho Trung tâm dịch vụ bán đấu giá là hết trách nhiệm trong việc thi hành án dân sự.
Bên cạnh đó, Công văn của Cục THADS cho rằng, bà Loan (vợ ông Lợi) đề nghị thẩm định lại giá nhà và nộp tiền vào tài khoản của chuyên viên giúp việc cho Chấp hành viên (CHV), chứ hoàn toàn không có việc CHV nhận tiền từ tay bà Loan, và không có việc bà Loan gửi tiền vào tài khoản của vợ CHV. Việc báo viết là CHV nhận tiền từ tay bà Loan là hành vi bịa đặt, vu khống.
Công văn của Cục THADS nói rằng CHV Trần Văn Lập không nhận tiền trực tiếp từ tay bà Loan nhưng chứng cứ vẫn còn. Bà Loan cung cấp một “Giấy biên nhận”, do CHV Trần Văn Lập ký “tạm nhận” 5,5 triệu đồng.
Về phát ngôn CHV "yêu cầu vợ tôi gửi tiền vào tài khoản của vợ ông ta" là ông Lợi trực tiếp nói với phóng viên chứ không phải báo tự điều tra và tự công bố. Hơn nữa ông Lợi chỉ nói CHV "yêu cầu" chứ không khẳng định đã có việc chuyển tiền cho vợ CHV. Ông Lợi cũng sẵn sàng đối chất và chịu trách nhiệm về phát ngôn này.
Về thông tin từ Cục THADS, vợ ông Lợi đề nghị “nộp tiền vào tài khoản của chuyên viên giúp việc cho CHV" rất cần có sự điều tra, xác minh sự thực như thế nào?.
2. Báo Công an nhân dân đưa tin Cả nước đã thành lập được 63 văn phòng Thừa phát lại. Bài báo phản ánh: Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thi hành án Dân sự Nguyễn Văn Sơn cho biết, tính đến nay, 13 địa phương thí điểm chế định Thừa phát lại trên địa bàn cả nước đã thành lập được 63 văn phòng, trong đó 45 văn phòng đã được phê duyệt.
Hiện nay, các văn phòng Thừa phát lại đã đăng ký và bắt đầu đi vào hoạt động. Kết quả hoạt động tính đến ngày 30/4/2014, các văn phòng Thừa phát lại đã thực hiện tống đạt 239.491 văn bản với doanh thu trên 14,7 tỷ đồng; lập 16.149 vi bằng với tổng doanh thu gần 25 tỷ đồng; xác minh điều kiện thi hành án và tổ chức thi hành án theo yêu cầu của đương sự 344 vụ việc với tổng số tiền thu được trên 1,5 tỷ đồng; trực tiếp tổ chức thi hành xong 62 vụ việc với chi phí thu được trên 50,6 tỷ đồng.
Qua tổng hợp số liệu báo cáo của địa phương cho thấy, số lượng công việc hiện nay chủ yếu do văn phòng Thừa phát lại tại thành phố Hồ Chí Minh thực hiện, trong đó về cơ cấu doanh thu chủ yếu vẫn do hoạt động lập vi bằng mang lại, ba mảng công việc còn lại chiếm tỷ lệ ít hơn. Các địa phương khác do Văn phòng Thừa phát lại mới được thành lập và đi vào hoạt động, nên kết quả hoạt động còn rất thấp, chủ yếu là lập một số vi bằng.
3. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Bộ Tư pháp phản đối Tòa làm khó phóng viên. Bài báo phản ánh: Bộ Tư pháp nhận thấy, việc Chánh án TANDTC ban hành Nội quy phiên tòa, trong đó có nội dung liên quan đến hoạt động thông tin, báo chí tại phiên tòa là cần thiết, một mặt nhằm bảo đảm an ninh trật tự, sự tôn nghiêm của Tòa án, mặt khác bảo đảm cho hoạt động tác nghiệp của nhà báo tại phiên tòa được tiến hành một cách thuận lợi theo quy định của pháp luật.
Theo Bộ Tư pháp Thông tư số 01/2014 của TANDTC làm phát sinh thêm thủ tục, chưa phù hợp với chủ trương cải cách thủ tục hành chính, đồng thời cũng chưa thực sự phù hợp với các nguyên tắc tổ chức phiên tòa được quy định tại Điều 2 của chính Nội quy này.
Chiều qua (20/6), Bộ Tư pháp đã có công văn gửi TANDTC để có ý kiến chính thức với nội dung “Nhà báo tham dự phiên tòa để đưa tin về diễn biến phiên tòa phải xuất trình Thẻ nhà báo và giấy giới thiệu công tác cho Thư ký phiên tòa tại bàn thư ký chậm nhất là 15 phút trước giờ khai mạc phiên tòa”.
Theo đó, Bộ Tư pháp phân tích: Luật Báo chí năm 1989 (đã được sửa đổi, bổ sung một số điều bằng Luật số 12/1999/QH10 ngày 12/6/1999) quy định nhà báo có quyền hoạt động báo chí trên lãnh thổ Việt Nam và ở nước ngoài theo quy định của Chính phủ; khai thác và được cung cấp thông tin trong hoạt động báo chí theo quy định của pháp luật; được pháp luật bảo hộ trong hoạt động nghề nghiệp; không ai được cản trở nhà báo hoạt động nghề nghiệp đúng pháp luật.
Trên cơ sở quy định của Luật Báo chí, Điều 8 Nghị định số 51/2002/NĐ-CP ngày 26/4/2002 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Báo chí, Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo chí nêu rõ: “Nhà báo được đến cơ quan, tổ chức… để thu thập thông tin, tra cứu tài liệu, làm nghiệp vụ báo chí. Khi đến làm việc, nhà báo chỉ cần xuất trình thẻ nhà báo; được hoạt động nghiệp vụ lấy tin, chụp ảnh, quay phim, ghi âm tại các phiên tòa xét xử công khai, được dành chỗ ngồi riêng, được liên lạc trực tiếp với các thẩm phán, luật sư để lấy tin, phỏng vấn theo quy định của pháp luật”.
Bộ Tư pháp nhận thấy, việc Chánh án TANDTC ban hành Nội quy phiên tòa, trong đó có nội dung liên quan đến hoạt động thông tin, báo chí tại phiên tòa là cần thiết, một mặt nhằm bảo đảm an ninh trật tự, sự tôn nghiêm của Tòa án, mặt khác bảo đảm cho hoạt động tác nghiệp của nhà báo tại phiên tòa được tiến hành một cách thuận lợi theo quy định của pháp luật. Qua đó, góp phần để việc xét xử được tiến hành dân chủ, nghiêm minh, khách quan, đúng pháp luật cũng như tăng cường tuyên truyền, giáo dục công dân chấp hành pháp luật, tôn trọng những quy định của đời sống xã hội, nâng cao ý thức đấu tranh phòng, chống tội phạm, các vi phạm pháp luật khác.
Tuy nhiên, quy định trên đã làm phát sinh thêm thủ tục, chưa phù hợp với chủ trương cải cách thủ tục hành chính, đồng thời cũng chưa thực sự phù hợp với các nguyên tắc tổ chức phiên tòa được quy định tại Điều 2 của chính Nội quy này.
II- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Điện tử Chính phủ đưa tin Những thông tin chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nổi bật trong tuần từ 15-20/6/2014.
- Triển khai xây dựng Kế hoạch phát triển KT-XH năm 2015
Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty Nhà nước triển khai xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và Dự toán ngân sách Nhà nước năm 2015.
Theo đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương rà soát, hoàn thiện quy hoạch phát triển kinh tế-xã hội đối với các vùng kinh tế, địa phương, các lĩnh vực và ngành kinh tế. Phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) khoảng 6-6,2%.
- Đẩy mạnh Chiến lược phát triển ngành Cơ khí
Thủ tướng Chính phủ cũng đã có Chỉ thị yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tháo gỡ khó khăn và đẩy mạnh thực hiện Chiến lược phát triển ngành Cơ khí Việt Nam.
Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan, các địa phương và các doanh nghiệp cơ khí xây dựng Chiến lược và Quy hoạch phát triển ngành cơ khí Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035 phù hợp với quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng của nước ta theo hướng lựa chọn các sản phẩm cơ khí trọng điểm cụ thể trong giai đoạn 2014 - 2020, tập trung chủ yếu vào các chuyên ngành cơ khí chế tạo, đóng tàu, cơ khí giao thông vận tải, cơ khí phục vụ nông - lâm - ngư nghiệp và công nghiệp chế biến, trang thiết bị y tế, thiết bị điện và thiết bị đồng bộ.
Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu chỉ đạo quyết liệt thực hiện việc cổ phần hoá và tái cơ cấu các doanh nghiệp cơ khí có vốn nhà nước. Tăng cường chỉ đạo triển khai, kiểm tra và đánh giá việc thực thi chính sách phát triển ngành cơ khí, đề xuất chế tài xử lý nghiêm khắc đối với các trường hợp vi phạm.
- Tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy
Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ.
Trong đó, Thủ tướng Chính phủ yêu thành lập các đoàn liên ngành do lãnh đạo Bộ, ngành, Ủy ban nhân dân các cấp làm trưởng đoàn tiến hành đợt tổng kiểm tra toàn diện công tác phòng cháy, chữa cháy tại các đơn vị, cơ sở. Trong đó, tập trung vào cơ sở trọng điểm có nguy cơ cháy, nổ cao, như: Các chợ, trung tâm thương mại, cơ sở sản xuất lớn có nguy cơ cháy, nổ cao và các loại hình thuộc ngành, nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự… Quá trình kiểm tra cần tập trung phát hiện những sơ hở, thiếu sót, vi phạm nghiêm trọng về phòng cháy, chữa cháy và nguyên nhân; đồng thời, làm rõ trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, tổ chức và cơ sở trong việc để xảy ra các vi phạm, kiên quyết yêu cầu các cơ sở khắc phục ngay tồn tại, thiếu sót về phòng cháy, chữa cháy. Đối với những vi phạm, tồn tại mà cơ sở không tự khắc phục được thì các Bộ, ngành, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tập trung chỉ đạo giải quyết dứt điểm, sau đó tiến hành phúc tra và đưa hoạt động phòng cháy, chữa cháy của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và cơ sở đi vào nền nếp, thường xuyên.
Thời gian tổng kiểm tra từ nay đến ngày 30/8/2014. Kết thúc đợt tổng kiểm tra, các Bộ, ngành, địa phương báo cáo kết quả lên Thủ tướng Chính phủ (qua Bộ Công an) trước ngày 15/9/2014.
- Thí điểm cho hộ nông dân góp vốn bằng quyền sử dụng đất nông nghiệp
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký Quyết định về việc thí điểm cho hộ nông dân góp vốn bằng quyền sử dụng đất nông nghiệp có thời hạn để hợp tác đầu tư với các doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Cao su Việt Nam để thực hiện dự án phát triển cây cao su trên địa bàn tỉnh Sơn La.
- Công nhận các xã An toàn khu cách mạng thuộc tỉnh Cao Bằng
Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định công nhận 30 xã, thị trấn của 6 huyện thuộc vùng An toàn khu của Trung ương tại tỉnh Cao Bằng thời kỳ trước cách mạng tháng Tám năm 1945 và trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược gồm: Trường Hà, Nà Sác, Sóc Hà, Kéo Yên, Đào Ngạn, Phù Ngọc, Nam Tuấn, Trương Lương, Hồng Việt, Bình Long, Hoành Tung, Dân chủ, Minh Tâm, Tam Kim, Hoa Thám, Minh Thanh, Hưng Đạo, Bắc Hợp, Triệu Nguyên, Quang Thành, Quốc Phong, Đức Long, Minh Khai, Vân Trình, Canh Tân, Xuân Trường, Huy Giáp, Hồng An và thị trấn Tĩnh Túc, thị trấn Đông Khê.
- Quy hoạch chung xây dựng KKT cửa khẩu Hoành Mô - Đồng Văn
Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Hoành Mô - Đồng Văn, tỉnh Quảng Ninh đến năm 2030 với tổng diện tích đất nghiên cứu quy hoạch 14.236 ha.
Khu kinh tế cửa khẩu Hoành Mô - Đồng Văn được chia thành 3 vùng là vùng xây dựng tập trung; vùng phát triển phân tán kết hợp nông lâm nghiệp và dự phòng; vùng quản lý bảo tồn cảnh quan tự nhiên.
Trong đó, với vùng xây dựng tập trung, khu cửa khẩu có diện tích khoảng 33,3 ha; trong đó khu cửa khẩu Hoành Mô 20,3 ha; khu cửa khẩu Đồng Văn 13 ha. Khu hành chính, quản lý của Khu kinh tế được xây dựng gần chợ Hoành Mô hiện tại, quy mô khoảng 1,8 ha...
- Phê duyệt Chương trình phát triển nhà ở TP. Hà Nội
Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình phát triển nhà ở TP Hà Nội giai đoạn 2012 - 2020 và định hướng đến năm 2030.
Mục tiêu của Chương trình phấn đấu đến năm 2020 diện tích nhà ở bình quân toàn thành phố là 26,3 m2/người, trong đó khu vực đô thị 29,1 m2/người, khu vực nông thôn 22,1 m2/người; nâng tỷ lệ nhà ở kiên cố toàn thành phố lên 91,2%; hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà ở đơn sơ. Định hướng đến năm 2030, diện tích nhà ở bình quân là 31,5 m2/người; nâng tỷ lệ nhà ở kiên cố toàn thành phố lên thành 93,2%...
2. Báo Điện tử Chính phủ có bài Trung Quốc “mở mặt trận thứ hai”?. Bài báo phản ánh: Hành động Trung Quốc kéo giàn khoan thứ hai có tên Nam Hải 9 vào Biển Đông lại trở thành tâm điểm của truyền thông thế giới.
Hầu hết các tờ báo lớn trên thế giới đều đưa tin và bình luận về vụ việc này, chẳng hạn như hãng tin AP, AFP, Reuters, tờ ABC News (Mỹ), Japan Times (Nhật Bản), Channel News Asia (Singapore)… Nhiều chuyên gia quốc tế cho rằng những động thái hạ đặt giàn khoan như thế đã được Trung Quốc tính toán kỹ lưỡng nhằm phục vụ cho các động cơ chính trị, chứ không phải kinh tế. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng thế giới cần phải theo dõi sát sao các hoạt động của từng giàn khoan của Trung Quốc và cực lực lên án khi nó muốn xé rào phá luật quốc tế.
Tiến sĩ Euan Graham (ĐH Công nghệ Nanyang, Singapore) nói: “Vị trí của giàn khoan Nam Hải số 9 gần đảo Hải Nam cho thấy Bắc Kinh muốn tận dụng vị trí và cơ sở hạ tầng để từ đó Tổng công ty dầu khí hải dương Trung Quốc (CNOOC) có thể hỗ trợ hậu cần và bảo vệ giàn khoan. Đây có thể là lý do vì sao bất chấp những nỗ lực hàn gắn và kêu gọi hợp tác trong những năm qua, Việt Nam luôn bị Trung Quốc nhắm đến cho những động thái như thế này. Bắc Kinh đang ngày càng có những động thái khó lường”.
Gregory Poling, chuyên gia Trung tâm Nghiên cứu quốc tế và chiến lược (CSIS-Mỹ), nói: “Việc Trung Quốc cho đang triển khai thêm 4 giàn khoan dầu xuống biển Đông không nên làm phân tán sự tập trung vào giàn khoan Hải Dương 981 vì mọi vấn đề chính đều xuất phát từ giàn khoan này. Hơn nữa, 4 giàn khoan này không xâm phạm chủ quyền các nước khác và chúng cũng không có công suất khai thác dầu như Hải Dương 981”.
Đài ABC của Australia cũng đã đăng bình luận về các hành động đơn phương gây căng thẳng của Trung Quốc trên Biển Đông, ngay sau khi nước này thông báo về việc di chuyển thêm 4 giàn khoan dầu vào Biển Đông. Bài báo dẫn lời ông Scott Darling, thuộc Trung tâm nghiên cứu dầu mỏ và khí đốt châu Á của ngân hàng JP Morgan tại Hong Kong cho rằng, theo dõi những động thái vừa qua của Trung Quốc thì thấy, việc nước này triển khai thêm nhiều giàn khoan ở Biển Đông, đặc biệt là trong giai đoạn mùa hè, mùa cao điểm của hoạt động khoan dầu là không bất ngờ. Điều này một lần nữa cho thấy tham vọng thâu tóm toàn bộ biển Đông của Trung Quốc thông qua “chính sách bành trướng” ngày càng bộc lộ rõ.
Nhật báo Pháp Le Figaro có bài “Trung Quốc thổi bùng lên tranh chấp biển đảo với Việt Nam”, viết: Sau khi cáo buộc Hà Nội đã “thổi phồng” tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc, ngày 18/6, Bắc Kinh đã “đổ thêm dầu vào lửa”, khi tuyên bố đặt một giàn khoan dầu thứ hai trong vùng biển đang tranh chấp. Giàn khoan này trên nguyên tắc được đưa đến vào hôm qua bất chấp những căng thẳng gần đây giữa hai nước sau vụ đặt giàn khoan thứ nhất tại thềm lục địa mà Việt Nam khẳng định chủ quyền.
Nhà nghiên cứu cao cấp Valérie Niquet phụ trách khu vực châu Á của Quỹ Về nghiên cứu chiến lược, nguyên Giám đốc Trung tâm châu Á (Viện Quan hệ quốc tế Pháp), trả lời báo La Croix như sau: Hiện thời Bắc Kinh dựa vào đường chín đoạn mà chính họ vạch ra một cách thô thiển để đòi toàn bộ Biển Đông. Chính quyền Trung Quốc xây dựng tính hợp pháp dựa trên chủ nghĩa dân tộc, dựa trên cái mà họ gọi là thực hiện “giấc mơ Trung Hoa”. Tham vọng tự đại này giải thích vì sao Trung Quốc gây hấn với các nước láng giềng để áp đặt như một cường quốc đứng đầu châu Á.
Bà Holly Morrow, một thành viên của dự án năng lượng tại Trung tâm Belfer về các vấn đề khoa học và quốc tế thuộc Đại học Harvard, cho rằng Trung Quốc khoan một mũi trên biển của người khác (giàn Hải Dương 981) rồi khoan một mũi gần đó nhưng thuộc biển của Trung Quốc (giàn thứ hai) để làm thế giới hiểu lầm là tất cả các giàn khoan đều hoạt động bình thường. Sự giải thích hoạt động mập mờ của giàn khoan thứ hai mà Trung Quốc đưa ra rất dễ gây ngộ nhận. Trung Quốc nói giàn khoan này di chuyển gần quần đảo Hoàng Sa (Việt Nam). Do trong phạm vi hoạt động của giàn khoan Nam Hải số 9 ban đầu trong vùng biển của Trung Quốc, nên thế giới trong đó có Việt Nam, chưa chính thức lên án. Từ đó, Trung Quốc sẽ khiến dư luận ngộ nhận thế giới không phản đối khi Trung Quốc đưa giàn khoan thứ hai vào Biển Đông.