I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Dân kêu trời vì án thi hành xong mới bị kháng nghị. Bài báo phản ánh: Nhiều bản án đã thi hành xong mới bị kháng nghị khiến người dân lao đao vì không biết làm thế nào lấy lại tài sản mà cơ quan Nhà nước đã tiến hành cưỡng chế. Đây là thực tế nan giải trong công tác thi hành án dân sự mà “nói nhiều, nói mãi” vẫn chưa thể gỡ hết “rối”.
Vụ án chia tài sản thừa kế ở Từ Liêm, Hà Nội là một ví dụ điển hình. Người được thi hành án trong vụ này là chị Nguyễn Thị H, ở Cổ Nhuế. Theo bản án đã có hiệu lực, chị H. được chia một căn nhà cấp IV và 10m2 tường rào.
Tháng 8/2009, cơ quan thi hành án đã tổ chức cưỡng chế buộc ông Nguyễn Hồng T. (người đang quản lý tài sản) phải trả cho chị H. số tài sản nói trên. Tuy nhiên, sau khi mọi việc cưỡng chế đã xong xuôi, Tòa án mới có kháng nghị, phiên giám đốc thẩm sau đó trả hồ sơ về cho Tòa sơ thẩm.
Tại quyết định của Tòa án huyện đã tuyên đình chỉ vụ án vì hết thời hiệu khởi kiện. Lúc này, người phải thi hành án khiếu nại khắp nơi vì “bỗng nhiên” họ mất một diện tích đất mà thi hành án đã cưỡng chế theo án tuyên. Giờ án “hết thời hiệu”, họ cũng chẳng biết làm cách nào lấy lại.
Vụ việc nói trên rắc rối ở chỗ, sau khi được chia đất, người được thi hành án đã xây nhà nghỉ và giao quyền quản lý nhà nghỉ này cho một người khác. Muốn trả tài sản về cho người phải thi hành án lúc đó đã không còn thuộc thẩm quyền của cơ quan thi hành án. Đó là chưa kể rất nhiều trường hợp sau khi cưỡng chế, người được thi hành án đã chuyển nhượng tài sản cho nhiều người, khi đó có muốn đòi lại thì cũng phải qua hành trình tố tụng dài lê thê.
Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự Nam Định Phạm Thị Đương cho hay: thực tế có rất nhiều vụ án sau khi có hiệu lực pháp luật đã được thi hành xong các khoản về tài sản, nhưng sau đó bản án, quyết định giám đốc thẩm hoặc tái thẩm đã hủy án và không tuyên rõ hướng xử lý những khoản đã được thi hành xong trước đó. Vì thế, bản án sơ thẩm, phúc thẩm sau này xét xử lại cũng không đề cập đến hậu quả của việc thi hành án dẫn đến cơ quan thi hành án áp dụng không đúng hoặc không có căn cứ để ra quyết định thi hành án.
Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự Long An cũng chỉ thêm một dạng khó khăn khác khi tài sản đã đem bán đấu giá mới có kháng nghị: “Hiện pháp luật chưa có quy định về cưỡng chế giao tài sản cho người trúng đấu giá trong trường hợp bản án, quyết định của Tòa án bị kháng nghị, tạm đình chỉ, đình chỉ hoặc bị hủy để xét xử lại”.
Tổng kết Luật Thi hành án dân sự, Bộ Tư pháp thừa nhận: “Không ít bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật phải xét xử lại nhiều lần, kết quả các lần xét xử lại trái ngược nhau, đặc biệt là có một số vụ việc, cơ quan thi hành án dân sự đã tổ chức thi hành xong, nhưng bản án bị Tòa án kháng nghị hủy bỏ đã gây khó khăn, phức tạp cho việc thi hành án và xử lý hậu quả của việc kháng nghị đó”.
2. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng nhờ khai sinh “3 trong 1”. Bài báo phản ánh: Chỉ trong vòng từ 7- 10 ngày, người dân sẽ nhận được Giấy khai sinh, Thẻ bảo hiểm y tế (BHYT), Sổ hộ khẩu tại bộ phận tiếp nhận hồ sơ hành chính cấp xã. Mô hình “3 trong 1” đã phát huy tiện ích khi cắt giảm phiền hà về thời gian đi lại và thủ tục cho người dân khi làm đăng ký khai sinh cho trẻ.
Với mô hình này, khi người dân đến đăng ký khai sinh cho con, cán bộ “một cửa” tiếp nhận hồ sơ kiểm tra tính pháp lý và nội dung hồ sơ theo quy định, rồi chuyển hồ sơ sang cán bộ hộ tịch. Khi đăng ký khai sinh xong, cán bộ hộ tịch chuyển trả giấy khai sinh và sổ hộ khẩu sang bộ phận đăng ký Thẻ BHYT cho trẻ, sau đó chuyển tiếp hồ sơ sang cán bộ phụ trách hộ khẩu. Sau khi hoàn tất thủ tục, hồ sơ được chuyển về bộ phận một cửa để trả cho công dân.
Anh Trần Văn Đạt vừa đến UBND phường Hòa Hương, thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam để làm khai sinh cho con gái đầu lòng. Anh vô cùng ngạc nhiên và phấn khởi khi được biết chỉ cần nộp Giấy chứng sinh, Sổ hộ khẩu gia đình và Giấy đăng ký kết hôn của cha mẹ vào bộ phận “một cửa” của phường, 10 ngày sau con anh sẽ có đầy đủ Giấy khai sinh, Thẻ BHYT và hộ khẩu.
Không chỉ Quảng Nam, mô hình khai sinh “3 trong 1” kể trên đã được áp dụng ở nhiều nơi như Long An, TP.HCM, Tiền Giang, Đồng Tháp, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Thuận…và sắp tới sẽ được triển khai trên phạm vi toàn quốc. Việc cải cách thủ tục hành chính trong quy trình khai sinh, đăng ký cấp Thẻ BHYT và nhập hộ khẩu cho trẻ dưới 6 tuổi đang được người dân hoan nghênh.
Ông Trần Minh Mẫn, Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Long An cho biết, từ năm 2007, Tư pháp huyện Bến Lức đã đề xuất áp dụng mô hình “3 trong 1” gồm đăng ký khai sinh, thường trú và cấp Thẻ BHYT cho trẻ. Với mô hình này, khi người dân đến đăng ký khai sinh cho con, cán bộ “một cửa” tiếp nhận hồ sơ kiểm tra tính pháp lý và nội dung hồ sơ theo quy định, rồi lần lượt chuyển hồ sơ sang cán bộ hộ tịch đăng ký sinh, làm Thẻ BHYT và hộ khẩu cho trẻ. Sau khi hoàn tất thủ tục, hồ sơ được chuyển về bộ phận một cửa trả cho công dân. Trong vòng 7- 10 ngày, người dân sẽ nhận được Giấy khai sinh, Thẻ BHYT, Sổ hộ khẩu tại bộ phận tiếp nhận hồ sơ hành chính cấp xã.
Còn tại TP.HCM, gần như toàn bộ 24 quận, huyện trên địa bàn thành phố đã thực hiện quy chế một cửa liên thông nhóm thủ tục hộ tịch- BHYT- hộ khẩu. Thời gian thực hiện đủ thủ tục khai sinh, đăng ký BHYT, nhập khẩu cho trẻ rút ngắn từ 26 ngày như trước kia xuống còn 11 ngày và người dân cũng chỉ phải đến một địa chỉ là đã có đủ giấy tờ cần thiết cho trẻ.
Tại Tiền Giang, từ năm 2013, UBND tỉnh Tiền Giang đã quyết định triển khai mô hình “3 trong 1” trên diện rộng. “Người dân phấn khởi lắm. Anh em cũng đồng thuận cao. Nếu triển khai trên phạm vi toàn quốc, chúng tôi tin chắc là sẽ làm được và rất hiệu quả” - ông Phạm Văn Trọng khẳng định.
3. Báo Lao động có bài VKS Bà Rịa – Vũng Tàu về Thái Bình xin lỗi người bị khởi tố oan. Bài báo phản ánh: Ngày 11.4, tin từ Viện Kiểm sát (VKS) tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, vừa có văn bản gửi UBND phường Kỳ Bá, TP.Thái Bình, tỉnh Thái Bình, đề nghị cho mượn hội trường, tạo điều kiện cho VKS tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đến thực hiện việc xin lỗi công khai người thân ông Vũ Thanh Hải bị khởi tố oan.
Dự kiến ngày 18.4 VKS tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ thực hiện việc xin lỗi này.
Vào tháng 4.2004, trong việc công chứng một hợp đồng mua bán nhà đất, ông Vũ Thanh Hải - nguyên Trưởng Phòng công chứng nhà nước số 3 - bị Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu khởi tố tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng nhưng cho tại ngoại.
Ông Hải sau đó phát bệnh phải vào bệnh viện tâm thần chữa trị, rồi xin về điều trị ngoại trú.
Chưa đầy 4 tháng sau khi bị khởi tố, ông Hải đã tự vẫn, để lại vợ và hai đứa con nhỏ. Ông Hải chết trong giai đoạn điều tra nên công an đã đình chỉ điều tra nhưng trong các cáo trạng, bản án sau này, cơ quan tố tụng Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn xác định ông Hải thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng…
Sau gần 10 năm đi kêu oan cho chồng, ngày 10.1.2014, VKS tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã trao cho bà Hoàng Thị Vui - vợ của ông Hải, quyết định xác định ông Vũ Thanh Hải - nguyên Trưởng Phòng công chứng nhà nước số 3, bị khởi tố oan.
Trước khi bị khởi tố và tự vẫn, ông Hải cư trú tại Bà Rịa - Vũng Tàu.
Theo Thông tư liên tịch 05/2012 TTLT-VKSNDTC-TANDTC-BCA-BTP-BQP-BTC-BNN&PTNT, “địa điểm tiến hành việc xin lỗi là nơi cư trú hoặc tại nơi làm việc của người bị thiệt hại” nhưng người thân ông Hải muốn được VKS về quê ông Hải thực hiện việc xin lỗi công khai và được VKS tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu chấp nhận.
II- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Tiền phong đưa tin: Sáng nay (16/4), TAND thành phố Hà Nội mở tòa xét xử Nguyễn Đức Kiên (còn gọi “bầu” Kiên, SN 1964, ở phường Cống Vị, quận Ba Đình, Hà Nội) cùng 8 đồng phạm về các hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái, trốn thuế, kinh doanh trái phép.
Vụ án có sự tham gia của 20 luật sư, riêng “bầu” Kiên có 4 luật sư bào chữa. Chủ tọa phiên tòa là thẩm phán Nguyễn Hữu Chính - Phó Chánh án TAND thành phố Hà Nội.
Phiên xét xử dự kiến kéo dài đến ngày 29/4.
2. Báo Công lý đưa tin Xét xử sơ thẩm vụ Cát Tường. Sáng ngày 14/4, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa sơ thẩm xét xử hai bị cáo Nguyễn Mạnh Tường và Đào Quang Khánh. Nguyễn Mạnh Tường bị truy tố về hai tội: “Xâm phạm thi thể mồ mả, hài cốt” theo khoản 2 điều 246 Bộ Luật hình sự (BLHS) và tội “Vi phạm qui định khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất pha chế thuốc, cấp phát thuốc hoặc dịch vụ y tế khác” theo khoản 1 điều 242 Bộ Luật hình sự. Bị can Đào Quang Khánh bị truy tố về tội “Xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt” theo khoản 2 điều 246 BLHS và tội “Trộm cắp tài sản” theo khoản 1 điều 138 Bộ Luật hình sự.
Sau hơn 2 giờ xét xử, nữ chủ tọa phiên tòa đã tuyên bố dừng phiên tòa, trả hồ sơ yêu cầu điều tra lại vụ án thẩm mỹ viện Cát Tường phi tang xác chết từ đầu. Đề cập đến nguyên nhân HĐXX tuyên bố trả hồ sơ, điều tra lại vụ án thẩm mỹ viện Cát Tường, ngoài việc HĐXX xác định còn có nhiều yếu tố chuyên môn ngành y mà HĐXX chưa thể làm rõ tại phiên tòa. Mặt khác, trong quá trình khai trước HĐXX, bị cáo Tường khai nhận quá trình tiến hành phẫu thuật cho chị Huyền kéo dài khoảng 4 tiếng đồng hồ, từ 12h00 đến khoảng gần 16h thì kết thúc.
3. Báo Tuổi trẻ đưa tin: Sáng 15-4, tại Vùng 3 hải quân (Đà Nẵng), Bộ NN&PTNT đã tổ chức ra mắt lực lượng kiểm ngư Việt Nam.
Đây là lực lượng chấp pháp dân sự của Nhà nước, thuộc Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) có nhiệm vụ kiểm tra, tuần tra, kiểm soát, phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật chuyên ngành thủy sản trên các vùng biển Việt Nam.
Phát biểu tại lễ ra mắt, ông Cao Đức Phát - Bộ trưởng Bộ NN&PTNT - cho rằng lực lượng kiểm ngư còn có nhiệm vụ góp phần hỗ trợ, giúp đỡ ngư dân yên tâm sản xuất, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, tham gia bảo vệ an ninh, trật tự và chủ quyền quốc gia trên các vùng biển. Theo ông Cao Đức Phát, chỉ trong năm 2013, Bộ NN&PTNT huy động hơn 100 lượt tàu kiểm ngư đi làm nhiệm vụ, qua đó phát hiện nhiều tàu cá của nước ngoài xâm phạm vùng biển Việt Nam. Toàn bộ số tàu cá vi phạm đều bị đẩy đuổi ra khỏi lãnh hải.
4. Báo Tuổi trẻ đưa tin Ukraine bắt đầu chiến dịch chống ly khai. Hôm qua 15-4, lực lượng vũ trang Ukraine đã bắt đầu “chiến dịch đặc biệt” chống lại lực lượng ly khai ở thị trấn Kramatorsk thuộc miền đông.
Theo Interfax, Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết đêm qua, ít nhất hai trực thăng chở binh sĩ Ukraine đã hạ cánh xuống sân bay ngoại ô Kramatorsk.
Một máy bay chiến đấu đã cố hạ cánh xuống sân bay này nhưng không thể do bị các tay súng ly khai nhắm bắn. Một số nhân chứng cho biết các tay súng ly khai mang theo quốc kỳ Nga đã lập rào chắn bằng cát và lốp xe bên ngoài cổng sân bay.
Cùng lúc, bảy xe chở 100 lính dù cùng 20 xe tăng và xe quân sự cũng đã tiến sát đến thị trấn Slaviansk, nơi các tay súng thân Nga chiếm đóng các tòa nhà chính quyền địa phương.
“Phải cảnh báo những kẻ ly khai rằng nếu không hạ vũ khí chúng sẽ bị tiêu diệt” - tướng Valeriy Krutov, đại diện Cơ quan An ninh Ukraine, tuyên bố.
Cơ quan này cũng cáo buộc tình báo quân sự Nga đã triển khai hàng trăm lính đến miền đông Ukraine để hỗ trợ các nhóm ly khai.
Truyền hình Ukraine chiếu cảnh những người biểu tình tấn công một đồn cảnh sát ở thị trấn Gorlivka. Một người tự xưng là “đại tá Nga” ra lệnh cho lực lượng cảnh sát phải đầu hàng và tuân lệnh của các tay súng ly khai.
Trước đó, Tổng thống Ukraine Oleksandr Turchynov tuyên bố chiến dịch “chống khủng bố” ở miền đông sẽ diễn ra một cách cân bằng, theo giai đoạn.
“Mục tiêu của chúng tôi là bảo vệ các công dân Ukraine” - ông Turchynov khẳng định.
Ông cáo buộc Nga “muốn nổi lửa” không chỉ ở vùng Donetsk mà cả miền đông và miền nam Ukraine. Ông cũng kêu gọi sự hỗ trợ của Liên Hiệp Quốc để giải quyết cuộc khủng hoảng.
Theo RIA Novosti, phản ứng với diễn biến mới, Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev tuyên bố ông hi vọng chính quyền Kiev “có đủ trí óc” để không leo thang xung đột ở miền đông.
“Ukraine đang đứng trước bờ vực của một cuộc nội chiến và đó là điều đáng sợ” - ông Medvedev nhấn mạnh.
Trước đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng cảnh báo việc Kiev dùng vũ lực để đối phó với biểu tình ly khai sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới cuộc đàm phán bốn bên giữa Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), Ukraine và Nga ở Geneva (Thụy Sĩ) ngày 17-4.
Điện Kremlin cũng bắn tín hiệu cảnh báo tới Kiev khi cho biết Tổng thống Vladimir Putin “đã nhận được rất nhiều đề nghị giúp đỡ và can thiệp từ miền đông Ukraine”.
Trước đó, trong một cuộc điện thoại căng thẳng, Tổng thống Mỹ Barack Obama cảnh báo Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng Matxcơva sẽ “hứng chịu hậu quả vì các hành động ở Ukraine”.
Theo báo Washington Post, ông Obama cáo buộc Matxcơva “hỗ trợ lực lượng ly khai thân Nga đang đe dọa gây bất ổn Chính phủ Ukraine”.
Ông Obama nhấn mạnh “mọi lực lượng bất hợp pháp ở Ukraine cần phải buông vũ khí” và kêu gọi ông Putin dùng ảnh hưởng của mình để thuyết phục các nhóm ly khai rời khỏi các tòa nhà chính phủ ở miền đông Ukraine.
Trong thông cáo báo chí gửi Tuổi Trẻ, Đại sứ quán Nga tại Việt Nam cho biết ông Putin đã bác bỏ cáo buộc Matxcơva can thiệp vào đông Ukraine.
Ông Putin cho rằng khủng hoảng tại các thành phố miền đông Ukraine xuất phát từ việc chính quyền Kiev không tôn trọng lợi ích của cộng đồng nói tiếng Nga.
Ông Putin kêu gọi ông Obama ngăn chặn phía Kiev sử dụng vũ lực để chống lại người biểu tình ở miền đông nhằm tránh nguy cơ “đổ máu”.
Theo AFP, trước những diễn biến mới đầy căng thẳng ở miền đông Ukraine, ngoại trưởng các nước EU tuyên bố sẽ mở rộng danh sách đóng băng tài sản và cấm thị thực các quan chức và doanh nhân Nga.
Hiện tại danh sách trừng phạt của EU đã có tên 33 quan chức, doanh nhân Nga và chế độ cũ của Ukraine. EU đe dọa sẽ áp dụng các biện pháp cấm vận thương mại và tài chính nếu Matxcơva thực hiện các bước gây bất ổn Ukraine.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki cũng cho biết Washington đang xem xét cấm vận các cá nhân, tổ chức trong các ngành tài chính, năng lượng, khoáng sản và quốc phòng của Nga.
Nguồn tin báo New York Times cho biết Nhà Trắng đang lên danh sách các mục tiêu trừng phạt. Trong số đó có ông Igor Sechin, chủ tịch Hãng dầu khí Rosneft lớn nhất nước Nga.
Tuy nhiên các quan chức Mỹ cho biết ông Obama không có ý định trừng phạt Matxcơva quá nặng nề trừ khi điện Kremlin ra lệnh đưa quân vào miền đông Ukraine.
Reuters cho biết phản ứng lại, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố bất kỳ biện pháp trừng phạt nào khác đối với Matxcơva cũng đều “vô căn cứ” và “phản tác dụng”.
“Thay vì dọa nạt chúng tôi bằng một loạt biện pháp cấm vận mới, EU nên tập trung vào nỗ lực tìm kiếm một giải pháp cho cuộc khủng hoảng nội bộ của Ukraine” - Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh.