Điểm tin báo chí các ngày 22, 23 tháng 3 và sáng ngày 24 tháng 3 năm 2014Trong các ngày 22, 23/3 và đầu giờ sáng ngày 24/3/2014, một số báo đã có bài phản ánh những thông liên quan đến công tác tư pháp như sau: > >I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Tỉnh chỉ đạo chủ tịch huyện thi hành án ngay. Bài báo phản ánh: Liên quan vụ chủ tịch UBND huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) chây ỳ, không chịu thi hành án (THA), mới đây chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau có công văn chỉ đạo, đề nghị chủ tịch UBND huyện Trần Văn Thời khẩn trương THA cho dân. Công văn này nêu rõ: Qua phản ánh của báo Pháp Luật TP.HCM ngày 18-3, chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau rà soát, thấy việc huyện Trần Văn Thời dây dưa trong THA đối với ông Huỳnh Trung Giang là chưa đúng với quy định pháp luật.Như chúng tôi đã phản ánh, ông Huỳnh Trung Giang (ngụ thị trấn Trần Văn Thời, huyện Trần Văn Thời) có nhà bị giải tỏa trong dự án làm đường tại địa phương. Sau ba lần bị giải tỏa năm 2008, 2009 và 2010, nhà ông Giang từ 22 m chỉ còn lại hơn 10 m, kết cấu chịu lực bị phá vỡ hoàn toàn. Ông Giang đề nghị bồi thường nhưng huyện Trần Văn Thời không chấp nhận. Xử sơ thẩm, tòa án huyện Trần Văn Thời bác đơn của ông Giang. Tháng 9-2013, TAND tỉnh Cà Mau xử phúc thẩm, buộc huyện bồi thường cho ông Giang gần 88 triệu đồng. Án có hiệu lực, nhiều tháng liền ông Giang đề nghị THA nhưng chủ tịch UBND huyện này từ chối THA với lý do đang chờ quyết định giám đốc thẩm của TAND Tối cao. Việc chủ tịch huyện kiêm trưởng ban chỉ đạo THA huyện trì hoãn làm chi cục THA huyện lâm vào thế kẹt, người dân than trời. 2. Báo Công an nhân dân Online có bài Gia Lai: Xử phạt một trưởng Văn phòng công chứng. Bài báo phản ánh: Ngày 22/3, Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Gia Lai vừa ký Quyết định xử phạt 3 triệu đồng đối với ông Lê Thanh Quang-Trưởng Văn phòng Công chứng huyện Chư Sê (Gia Lai) về hành vi sách nhiễu, gây khó khăn người yêu cầu công chứng. Việc xử phạt căn cứ quy định tại khoản 1, Điều 14, Nghị định 110 ngày 24/9/2013 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp. Trước đó, có đơn thư phản ánh của công dân về những sai phạm ở Văn phòng Công chứng huyện Chư Sê nên Sở Tư pháp Gia Lai đã chỉ đạo Thanh tra vào cuộc để làm rõ.3. Báo Nhân dân điện tử có bài Tháo gỡ khó khăn trong công tác trợ giúp pháp lý. Bài báo phản ánh: Trợ giúp pháp lý (TGPL) cho người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn được các cấp, các ngành và địa phương đẩy mạnh thực hiện, góp phần nâng cao kiến thức pháp luật, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đã bộc lộ nhiều bất cập liên quan đến cơ chế, chính sách, cần được tháo gỡ kịp thời.Mặc dù đạt được những kết quả nhất định trong công tác TGPL, nhưng trên thực tế, công tác này còn nhiều hạn chế và chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra. Qua tìm hiểu tại một số địa phương cho thấy, mỗi năm cả nước có hàng trăm nghìn vụ việc được tiến hành TGPL, nhưng chủ yếu chỉ dừng lại ở công tác tuyên truyền kiến thức pháp luật, chiếm tới hơn 90%. Số vụ việc được TGPL trực tiếp trong các hoạt động tố tụng của người dân chỉ chiếm 6% tổng số vụ việc. Cả nước hiện có gần 500 trợ giúp viên, nhưng chủ yếu tập trung tại các đô thị trung tâm, chưa đáp ứng nhu cầu được trợ giúp của người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số. Trong khi tại Hà Nội có tám chi nhánh với 29 trợ giúp viên, Cần Thơ sáu chi nhánh với 11 trợ giúp viên, những địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số như Yên Bái chỉ có hai chi nhánh với bảy trợ giúp viên, Thái Nguyên ba chi nhánh với năm trợ giúp viên, cá biệt như Kon Tum có ba trợ giúp viên. Theo bà Vũ Thị Lệ Hằng, Giám đốc Trung tâm TGPL tỉnh Thái Nguyên, mặc dù hoạt động trên địa bàn rộng, có đông đồng bào dân tộc thiểu số, nhưng trung tâm chỉ có năm trợ giúp viên, do vậy số lượng người được TGPL còn quá ít so với nhu cầu của người dân, nhất là các yêu cầu tham gia tố tụng. Còn tại Yên Bái, mỗi năm toàn tỉnh có hàng trăm vụ việc cụ thể liên quan đến hoạt động tố tụng cần TGPL, nhưng năm 2013, Trung tâm TGPL tỉnh chỉ thực hiện được 25 vụ việc. Tại các tỉnh, thành phố lớn, số vụ việc liên quan đến tố tụng được TGPL cũng rất hạn chế. Ðiển hình như Quảng Ninh, Hưng Yên, Nam Ðịnh, Ninh Bình, trợ giúp viên pháp lý chưa tham gia tố tụng.Ðể đưa công tác TGPL đến gần hơn với người dân, Chiến lược phát triển TGPL ở Việt Nam đã đề ra đến năm 2020 tất cả các đơn vị cấp huyện, thị xã phải thành lập các Chi nhánh TGPL, nhưng đến nay cả nước mới thành lập 199 chi nhánh, chiếm 28% đơn vị hành chính cấp huyện. Việc thành lập các chi nhánh gặp nhiều khó khăn do thiếu cơ sở vật chất và cán bộ. Trao đổi về những khó khăn trong công tác TGPL, ông Nguyễn Ngọc Sơn, Phó Giám đốc Sở Tư pháp, kiêm Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh Yên Bái cho biết, đến nay tỉnh mới thành lập hai chi nhánh ở thị xã Nghĩa Lộ và huyện Lục Yên. Do kinh phí hạn hẹp và thiếu cán bộ cho nên mỗi năm hai chi nhánh chỉ thực hiện TGPL được từ một đến hai vụ. Mặc dù UBND tỉnh đã quyết định thành lập thêm Chi nhánh TGPL tại huyện Văn Yên, nhưng sau nhiều năm đến nay chi nhánh này vẫn chưa hoạt động được do không có trụ sở làm việc và không có cán bộ để bố trí. Ðây cũng là thực trạng chung của nhiều địa phương trên cả nước. Trong công tác TGPL, việc tham gia của cộng tác viên là luật sư có vai trò quan trọng, nhưng thực tế các luật sư tham gia còn rất hạn chế. Theo kế hoạch, đến năm 2015, bảo đảm 60% tổ chức hành nghề luật sư tham gia thực hiện TGPL, nhưng hiện nay, cả nước mới có 277 tổ chức hành nghề luật sư (chiếm 10% tổng số tổ chức hành nghề luật sư) đăng ký tham gia TGPL và có tới 21 tỉnh, thành phố không có tổ chức hành nghề luật sư đăng ký tham gia TGPL. Do vậy, các vụ việc được TGPL có sự tham gia của luật sư chỉ chiếm 10% tổng số vụ việc và tỷ lệ này đang có chiều hướng giảm dần. Tại Cần Thơ, mặc dù có tới 104 tổ chức hành nghề luật sư, với hàng trăm luật sư được cấp thẻ hành nghề, nhưng đến nay chưa có tổ chức nào đăng ký tham gia TGPL. Còn tại Yên Bái có năm văn phòng luật sư với hàng chục luật sư được cấp thẻ hành nghề và đều đăng ký tham gia TGPL, nhưng trong năm 2013, chỉ có ba vụ có sự tham gia của luật sư. Nguyên nhân một phần do thiếu kinh phí chi trả cho luật sư, các luật sư không mấy mặn mà với công tác TGPL cho người nghèo vì đây là những đối tượng được trợ giúp miễn phí. Một khó khăn nữa là nguồn kinh phí được cấp từ ngân sách địa phương dẫn đến không đồng đều do mỗi nơi làm một cách. Trong khi những thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh mỗi năm cấp từ ba đến bảy tỷ đồng phục vụ công tác TGPL, thì tại các tỉnh miền núi, có đông đồng bào dân tộc thiểu số, kinh phí mỗi năm chỉ cấp khoảng 300 đến 400 triệu đồng, cá biệt như tỉnh Ninh Thuận mỗi năm cấp 40 triệu đồng. Theo Quyết định 59 của Thủ tướng Chính phủ về cấp kinh phí thực hiện công tác TGPL tại các xã, thôn, bản nghèo, đặc biệt khó khăn, mỗi năm, các tỉnh miền núi, có đông đồng bào dân tộc thiểu số được cấp một khoản kinh phí để thực hiện công tác TGPL. Tuy nhiên, do cấp kinh phí chậm nên nhiều chương trình kế hoạch không thực hiện được. Theo kế hoạch, năm 2013, Yên Bái tiến hành chương trình trợ giúp pháp lý tại 34 xã và 157 thôn bản, nhưng đến tháng 10 mới nhận được kinh phí nên chỉ thực hiện được tại 19 xã và 11 thôn. Trung tâm TGPL tỉnh đã phải trả lại khoản kinh phí hơn 450 triệu đồng đã được cấp do không đủ thời gian thực hiện chương trình. Theo Cục trưởng Cục TGPL (Bộ Tư pháp) Nguyễn Thị Minh, trong thời gian tới, Bộ Tư pháp thực hiện đồng bộ các giải pháp, như hoàn thiện cơ chế chính sách, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và nâng cao trình độ đội ngũ trợ giúp viên, trong đó chú trọng đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động TGPL nhằm nâng cao chất lượng công tác TGPL. Ðồng thời, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật về tố tụng hình sự theo hướng khẳng định địa vị pháp lý của trợ giúp viên khi tham gia tố tụng. Bộ Tư pháp cũng yêu cầu trung tâm TGPL tại các địa phương tập trung TGPL cho người dân, nhất là trong hoạt động tố tụng, trong đó chú trọng việc tham gia tố tụng hình sự ngay từ giai đoạn điều tra, tham gia tích cực, đầy đủ các hoạt động trong quá trình tố tụng để kịp thời hướng dẫn, tư vấn kiến thức pháp luật cho người dân, bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của người dân khi tham gia hoạt động tố tụng. Bên cạnh đó, Liên đoàn Luật sư Việt Nam cần sớm có hướng dẫn về nghĩa vụ thực hiện TGPL của luật sư và thực hiện TGPL công ích nhằm nâng cao trách nhiệm xã hội của luật sư trong việc tham gia hoạt động TGPL. Ðại diện Sở Tư pháp một số địa phương cho rằng, cùng với những giải pháp kể trên, Nhà nước cần tập trung đầu tư mở rộng mạng lưới chi nhánh TGPL cũng như nâng cao hiệu quả hoạt động của các câu lạc bộ TGPL ở cơ sở, nhằm kịp thời phát hiện và có hình thức TGPL thích hợp ngay từ khi vụ việc mới phát sinh.4. Báo Hải quan Online có bài Công dân “số đẹp”?. Bài báo phản ánh: Sau lần lỗi hẹn, dự án Luật Hộ tịch đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 7, sẽ khai mạc vào tháng 5 tới đây. Một trong những điểm mới nhất, cũng lại là điểm có nhiều ý kiến bàn thảo nhất trong dự thảo Luật này, liên quan đến số định danh công dân – khái niệm đã được ít nhất hai Bộ đề xuất. Dù vẫn còn có những ý kiến khác nhau về cơ quan cấp và cách thức tiến hành, nhưng số định danh cá nhân đã được công nhận là công cụ quản lý dân cư hết sức hữu hiệu và tiện lợi. Một vài cú click chuột là toàn bộ cuộc đời của một cá nhân, kể từ khi lọt lòng, sẽ hiển hiện đầy đủ, chi tiết; thay thế cho hàng đống giấy tờ, hồ sơ… Tuy thế, ngay trong cơ quan thường trực của Quốc hội cũng có thành viên phát biểu thẳng thắn là khái niệm này “xem ra vẫn mơ hồ”. Rất nhiều nước trên thế giới hiện đã sử dụng phương thức này. Có nước - như Hoa Kỳ - hệ mã số an sinh xã hội gồm 9 chữ số được cấp cho các công dân Hoa Kỳ, người cư trú dài hạn, kể cả người làm việc tạm thời. Thẻ an sinh xã hội (với mã số này) lưu trữ đầy đủ thông tin về mỗi cá nhân.Mã số công dân được khai thác ở mức độ cao nhất có lẽ là tại Áo. Khi đăng ký khai sinh, mỗi em bé đều được cấp một mã số công dân. Mã số này dùng để xác định bản thân thông qua các phương tiện kỹ thuật số trước cơ quan công quyền hoặc để nhận dạng và chứng thực duy nhất. Bên cạnh chữ ký điện tử, mã số công dân bao gồm một đường dẫn định dạng có chứa dữ liệu an ninh và chức năng tương ứng, đồng thời cũng thay thế cho vô số các kết hợp tên và mật khẩu. Danh sách các nước đã “số hóa” công dân của mình còn dài, bao gồm Đức, Thụy Điển, Nhật Bản, Hàn Quốc… Bên lề phiên họp về dự án Luật Hộ tịch, có ý kiến vui rằng, với phong trào chơi biển số đẹp, sim đẹp; biết đâu kho số khổng lồ này có thể tạo ra cơn sốt “chơi” mã số định danh công dân đẹp (?!). Bởi vì đây mới là con số quan trọng nhất trong cả một đời người.Tất nhiên, nếu cấp số từ khi sinh ra (nhưng hiện vẫn chưa ngã ngũ cách làm này) thì công dân bé bỏng ấy chưa thể “chạy” số cho mình, nhưng các đấng sinh thành thì rất có thể chu đáo lo cho con. Liệu có khe cửa hẹp cho họ chăng? Theo pháp luật Hàn Quốc, mã số công dân bao gồm 13 chữ số, trong đó 6 chữ số đầu tiên thể hiện ngày tháng năm sinh của công dân, chữ số thứ 7 thể hiện giới tính (1 là nam, 2 là nữ); chữ số thứ 8 đến 11 là mã số vùng (cấp xã), chữ số thứ 12 là số thứ tự đăng ký công dân tại cơ quan đăng ký (cấp xã) trong ngày; chữ số cuối cùng là số kiểm chứng được tự động cài đặt trong phần mềm máy tính để đảm bảo mã số công dân không trùng nhau. Hãy cùng chờ các nghị định, thông tư (sau khi Luật Hộ tịch được thông qua) xem pháp luật Việt Nam quy định thế nào!4. Báo Tuổi trẻ Online có bàiĐăng ký kết hôn với người bị kết án tử hình. Bài báo phản ánh: Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại TP.HCM vừa nhận đơn của bà Ngô Thị M.L. (26 tuổi) đề nghị được làm đăng ký kết hôn với ông Đặng Văn Hai (57 tuổi), người đã bị Tòa án nhân dân TP.HCM tuyên tử hình ngày 15-11-2013 trong vụ án tham ô, lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty Cho thuê tài chính (ALC2).Trong hồ sơ gửi đến tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại TP.HCM, Sở Tư pháp TP.HCM, văn phòng Bộ Công an, bà Ngô Thị M.L. và ông Đặng Văn Hai đều bày tỏ mong muốn được kết hôn với nhau. Lá đơn của ông Đặng Văn Hai có đoạn: “Đây là nguyện vọng chính đáng và mang tính nhân đạo của hai vợ chồng tôi. Đồng thời cũng là để hai đứa con chung của chúng tôi chính thức được pháp luật thừa nhận cha đẻ hợp pháp của mình”.Bà M.L. cho biết sau khi ông Hai bị tạm giam, bà M.L. vẫn thực hiện việc thăm nuôi và chăm sóc ông Hai với vai trò một người vợ. Tuy nhiên, theo bà M.L. thì: “Tôi không có danh phận gì để có thể được vào thăm anh Hai, trong phần khai quan hệ với bị can tôi thường bỏ trống”.Bà M.L. nói bà đã suy nghĩ rất nhiều trước khi làm đơn: “Sau khi tòa sơ thẩm tuyên bản án tử hình, anh Hai suy sụp rất nhanh. Sau buổi xét xử, ảnh suy sụp tại tòa, vào trại tạm giam ảnh còn suy sụp hơn nữa. Mỗi lần tôi vào thăm, mang theo con vào, bé lớn dặn ba: Ba ráng ở đây, mấy bữa con lớn con lo cho ba! Tôi thấy dường như mọi niềm tin của ảnh đều dồn vào con bé. Tôi nghĩ đến giờ ảnh ở trong trại giam thế này chẳng còn ai có thể tranh giành ảnh với tôi, cũng không ai còn nghĩ tôi lấy ảnh vì tiền bạc nữa. Bởi vậy tôi nói với anh nguyện vọng được đăng ký kết hôn của mình”.II- THÔNG TIN KHÁC1. Báo Điện tử Chính phủ đưa tin về Những thông tin chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nổi bật tuần 17-21/3/2014.- Quy định rõ trình tự, thủ tục, bổ nhiệm các chức danh lãnh đạoTại Chỉ thị về việc đẩy mạnh phòng, chống tiêu cực trong công tác quản lý công chức, viên chức và thi đua, khen thưởng, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nội vụ xây dựng tiêu chuẩn chức danh lãnh đạo, quản lý trong các cơ quan hành chính nhà nước theo thẩm quyền và quy định rõ về trình tự, thủ tục, bổ nhiệm các chức danh lãnh đạo, bảo đảm sự thống nhất giữa quy định của Đảng và pháp luật về công tác này, tạo thuận lợi cho công tác bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo được thực hiện thống nhất, hạn chế tiêu cực, tham nhũng. Những giải pháp chủ yếu nâng cao năng lực cạnh tranh quốc giaĐể cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, tại Nghị quyết về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, Chính phủ yêu cầu các Bộ, cơ quan, địa phương tập trung chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp đã nêu trong các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, trong đó tập trung thực hiện có hiệu quả 3 đột phá chiến lược gắn với tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng. - Điều kiện công nhận địa phương đạt chuẩn nông thôn mớiTheo Quyết định số 372/QĐ-TTg về việc xét công nhận và công bố địa phương đạt chuẩn nông thôn mới, xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) phải đảm bảo các điều kiện: Có đăng ký xã đạt chuẩn NTM và được UBND cấp huyện xác nhận; Có 100% tiêu chí thực hiện trên địa bàn xã đạt chuẩn theo quy định.- Đảm bảo thực hiện đúng tiến độ các dự án hạ tầng quan trọngThủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ được phân công tăng cường kiểm tra, đôn đốc thực hiện Chương trình hành động của Bộ, ngành, địa phương theo nội dung Chương trình hành động của Chính phủ tại Nghị quyết số 16/NQ-CP về việc thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/T.Ư về xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ nhằm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.- Từ 2016 nhập thông tin công dân để xác lập số định danh cá nhânTheo Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án tổng thể đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư giai đoạn 2013-2020, từ năm 2016 -2020, cơ quan Công an thực hiện nhập thông tin công dân để xác lập số định danh cá nhân đối với trường hợp công dân đăng ký khai sinh trước ngày 1/1/2016.Từ năm 2016, cơ quan đăng ký hộ tịch phối hợp với cơ quan Công an thực hiện nhập thông tin cho công dân đăng ký khai sinh từ ngày 1/1/2016 vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để xác lập thông tin về công dân và số định danh cá nhân, cấp số định danh cá nhân cho công dân từ khi đăng ký khai sinh.- Làm rõ hành vi vi phạm gây ra sự cố lật cầu treo Chu Va 6Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao Bộ Công an khẩn trương chỉ đạo điều tra làm rõ hành vi vi phạm pháp luật của các tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc gây ra sự cố lật mặt cầu treo Chu Va 6 xã Sơn Bình, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu, có biện pháp xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật; báo cáo kết quả lên Thủ tướng Chính phủ trong tháng 4/2014.Trước đó, vào ngày 24/2, tại bản Chu Va 6, xã Sơn Bình, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu, đã xảy ra sự cố lật mặt cầu treo Chu Va 6 làm 8 người thiệt mạng, 38 người bị thương.- Kiểm tra, làm rõ thông tin "hàng lậu chọc thủng đường biên"Báo Thanh niên các số ra ngày 17,18/3/2014 có bài: "Hàng lậu chọc thủng đường biên", phản ánh hoạt động buôn lậu đang diễn ra rất nghiêm trọng tại khu vực bến Quang Kim, xã Quang Kim, huyện Bát Xát và khu vực bến Na Mo, km6, quốc lộ 70, xã Bản Phiệt, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai.Về việc này, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo kiểm tra, làm rõ nội dung báo Thanh niên phản ánh; nếu có vi phạm thì phải xác định trách nhiệm tập thể, cá nhân quản lý địa bàn để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật; báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 30/3/2014. Xây dựng ngân hàng gen hài cốt liệt sĩ Theo Kế hoạch triển khai thực hiện Quyết định số 150/QĐ-TTg ngày 14/1/2013 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin, từ nay đến năm 2015, kế hoạch sẽ tập trung thực hiện nâng cao 3 cơ sở giám định; điều tra, thống kê, tổng hợp, cập nhật, bổ sung thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, thân nhân liệt sĩ và nghĩa trang liệt sĩ; hoàn thành xây dựng phần mềm và hệ cơ sở dữ liệu về liệt sĩ, thân nhân liệt sĩ, mộ liệt sĩ và nghĩa trang liệt sĩ.2. Báo Người Lao động có bài Vụ bị tố nhận hối lộ 80 triệu Yen: Có thể khởi tố ngay. Bài báo phản ánh: Trả lời Báo Người Lao Động chiều 23-3, ông Trần Ngọc Thành - Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) - cho biết ngay sau khi nắm được thông tin đăng tải trên tờ báo The Yomiuri Shimbun của Nhật (lượng phát hành 10 triệu bản mỗi ngày - PV) cho rằng Công ty Tư vấn Giao thông Nhật (JTC) hối lộ quan chức 3 nước, trong đó một lãnh đạo ngành đường Việt Nam được “lại quả” 80 triệu yen (khoảng hơn 16 tỉ đồng) để trúng thầu dự án ODA, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng đã chỉ đạo rà soát lại toàn bộ các hợp đồng liên quan đến đơn vị này.Theo thông cáo báo chí tối 23-3, Bộ GTVT cho biết Báo The Yomiuri Shimbun đã đưa tin Công ty JTC đã phải chi bất hợp pháp 100 triệu yen cho các cán bộ và một số đối tượng khác ở nước thứ ba gồm Indonesia, Uzbekistan và Việt Nam từ năm 2008 đến 2012 để được tham gia thực hiện các dự án ODA. Đối với Việt Nam, dự án bị tố giác là Xây dựng đường sắt đô thị Hà Nội tuyến số 1 (hay còn gọi là đường sắt trên cao Hà Nội, đoạn Ngọc Hồi - Yên Viên), vốn vay ODA của Nhật Bản mà Công ty JTC là nhà thầu. Dự án này được Thủ tướng phê duyệt năm 2004 và được chia làm các giai đoạn đầu tư xây dựng để phù hợp với nhu cầu khai thác sử dụng, thu xếp nguồn vốn vay ODA. Giai đoạn 1, dự án có quy mô xây dựng đường sắt đôi trên cao điện khí hóa đoạn Giáp Bát - Gia Lâm dài 15,36 km và khu Tổ hợp ga Ngọc Hồi dài 3,85 km. Tổng mức đầu tư là 19.460 tỉ đồng (13.972 tỉ vay của Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), còn lại là đối ứng; tiến độ dự kiến từ năm 2008 đến năm 2017. Theo Bộ GTVT, đến nay đã ký hiệp định vay JICA lần 1 với 4,683 tỉ yen cho công tác thiết kế kỹ thuật và hỗ trợ đấu thầu. Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã tổ chức đấu thầu, tuyển chọn tư vấn từ tháng 4-2008, báo cáo Bộ GTVT phê duyệt kết quả đấu thầu cho liên danh tư vấn do JTC đứng đầu, liên danh với các công ty Nhật Bản khác và các công ty tư vấn Việt Nam. Giá trúng thầu tính đến tháng 10-2012 (sau khi điều chỉnh thời gian thực hiện thêm 11 tháng) là trên 3,6 tỉ yen và trên 236 tỉ đồng.Giai đoạn 2a với phạm vi tiểu dự án từ Giáp Bát đến Ngọc Hồi dài 5,649 km và kết nối với giai đoạn 1, tổng mức đầu tư trên 24.825 tỉ đồng. Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã tổ chức đấu thầu gói thầu tư vấn thiết kế kỹ thuật giai đoạn 2a, đang thương thảo tài chính với liên danh do JTC đứng đầu, dự kiến sẽ ký kết hợp đồng trong tháng 7-2014.Bộ GTVT cho biết đến nay, dự án đã tiếp nhận 2 khoản vay JICA với tổng giá trị 21,271 tỉ yen, các giai đoạn của dự án đã bắt đầu triển khai từ năm 2008. Việc lựa chọn nhà thầu tư vấn phải tuân thủ các quy định của nhà tài trợ và Luật Đấu thầu của Việt Nam. Dịch vụ tư vấn đã cơ bản hoàn thành công tác thiết kế kỹ thuật giai đoạn 1 và đang lựa chọn và thương thảo hợp đồng tư vấn giai đoạn 2a, công tác đấu thầu xây lắp chưa được triển khai. “Trong ngày 23-3, Bộ trưởng Bộ GTVT đã họp với tất cả các cơ quan liên quan đến dự án đường sắt đô thị Hà Nội tuyến số 1 để làm rõ thông tin báo chí Nhật phản ánh và xử lý nghiêm khắc những vi phạm, bất kể người đó là ai” - thông cáo báo chí của Bộ GTVT nêu.Trong cuộc họp khẩn chiều 23-3, Bộ trưởng Đinh La Thăng đánh giá những thông tin về nghi án cán bộ ngành đường sắt nhận hối lộ là rất nghiêm trọng và cần phải làm rõ để báo cáo Thủ tướng. Ông Thăng cho biết trong ngày 24-3, Bộ GTVT sẽ có văn bản báo cáo sự việc cho Thủ tướng, Bộ Công an, Ban Nội chính trung ương, Thanh tra Chính phủ. Tất cả các cán bộ liên quan đến JTC đều phải tạm dừng công việc để viết giải trình và cam kết không có chuyện nhận hối lộ, kể cả những người đã chuyển công tác hoặc nghỉ hưu. “Sáng 24-3, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông sẽ làm việc với JICA và Đại sứ quán Nhật để thông tin lại cho phía bạn biết về những động thái và quyết tâm của Việt Nam trong việc kiểm tra, làm rõ thông tin. Nếu phát hiện cán bộ tham nhũng, tiêu cực như báo chí Nhật phản ánh thì sẽ xử lý nghiêm, bất kể người đó là ai” - ông Thăng nói và yêu cầu thành lập các đoàn thanh tra để thanh tra tất cả các dự án “có mặt” của JTC và dừng đàm phán giai đoạn 2a (đoạn Giáp Bát - Ngọc Hồi) của dự án xây dựng đường sắt đô thị Hà Nội.Theo ông Trần Ngọc Thành, trước mắt sẽ tạm dừng công việc đối với Giám đốc Ban Quản lý dự án đường sắt- ông Nguyễn Văn Hiếu- để tập trung thời gian giải trình, cung cấp tư liệu. Tại cuộc họp chiều qua, ông Hiếu và một số cán bộ liên quan đã cam kết không nhận hối lộ bất kỳ một đồng nào từ nhà thầu Nhật.Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã thành lập đoàn kiểm tra các dự án ODA liên quan đến nhà thầu JTC; trưởng đoàn là ông Nguyễn Đạt Tường, Tổng Giám đốc. “Chúng tôi đang tái cơ cấu mạnh mẽ nên rất cần minh bạch. Số tiền tố cáo hối lộ rất lớn nhưng cho dù nhận hối lộ một đồng cũng là thiếu nhân cách nên chúng tôi sẽ xử lý công khai, rõ ràng. Trong quy trình quản lý, có chỗ nào chưa đúng sẽ phải xử lý ngay. Còn việc ai nhận hối lộ hay không thì chúng tôi không đủ thẩm quyền để kết luận” - ông Thành nói.Một lãnh đạo Vụ Hợp tác Quốc tế - Bộ Tư pháp cho biết giữa Việt Nam và Nhật chưa ký hiệp định tương trợ tư pháp. Chính vì thế, khi xảy ra các vấn đề liên quan cần tương trợ giữa hai bên, có thể phải thông qua con đường ngoại giao.Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TP HCM, đánh giá vụ tố cáo này có nhiều điểm khá giống vụ án Huỳnh Ngọc Sĩ, nguyên giám đốc Ban Quản lý Dự án đại lộ Đông-Tây (TP HCM) nhận hối lộ năm 2008 của Công ty Tư vấn Quốc tế Thái Bình Dương (PCI - Nhật Bản). Nếu phía Nhật có đủ bằng chứng khẳng định hành vi “lại quả” số tiền lớn của JTC cho quan chức nhiều nước là một hành vi phạm tội hình sự thì có thể đề nghị cơ quan tư pháp phía Việt Nam hỗ trợ, giúp đỡ. “Làm rõ nghi vấn nhận hối lộ số tiền lớn như vụ này sẽ được thực hiện các bước như vụ của ông Huỳnh Ngọc Sĩ nhưng cũng sẽ vướng phải không ít khó khăn” - luật sư Hậu nói.Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động chiều 23-3, ông Nguyễn Đình Quyền, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, cho rằng các thông tin từ phía Nhật có thể coi là “thông tin tố giác tội phạm” và theo quy định của pháp luật Việt Nam là đã đủ cơ sở để Bộ Công an vào cuộc xem xét, khởi tố vụ án ngay. Mặc dù giữa Việt Nam và Nhật chưa ký kết hiệp định tương trợ tư pháp nhưng 2 nước đã tham gia Interpol (Tổ chức Cảnh sát Hình sự quốc tế). “Chính vì thế, Văn phòng Interpol Việt Nam (C55 - Bộ Công an) có thể đề nghị Interpol Nhật hỗ trợ thông tin về tài liệu chứng minh hành vi đưa và nhận hối lộ cũng như danh tính những người liên quan ở Việt Nam để có cơ sở xử lý. Nếu đủ chứng cứ, sẽ khởi tố tiếp bị can. Đây là vụ việc hết sức nghiêm trọng và đang thu hút sự chú ý của dư luận nên Bộ Công an cần sớm vào cuộc chứ không thể chờ cơ quan chức năng Nhật có ý kiến thì chúng ta mới làm” - ông Quyền đề nghị.Theo ông Quyền, các cơ quan thuế vụ, công tố của Nhật thường làm việc rất chặt chẽ, cẩn thận. Chính vì thế, các thông tin vừa được công bố trên một tờ nhật báo uy tín như vậy sẽ có độ tin cậy rất cao và đó có thể coi là cơ sở để Bộ Công an xem xét.Trong khi đó, một lãnh đạo Ban Nội chính trung ương cho biết đã nắm được thông tin vụ này. Tuy nhiên, Ban Nội chính trung ương chưa đưa ra quan điểm cụ thể.
Điểm tin báo chí các ngày 22, 23 tháng 3 và sáng ngày 24 tháng 3 năm 2014
24/03/2014
Trong các ngày 22, 23/3 và đầu giờ sáng ngày 24/3/2014, một số báo đã có bài phản ánh những thông liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Tỉnh chỉ đạo chủ tịch huyện thi hành án ngay. Bài báo phản ánh: Liên quan vụ chủ tịch UBND huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) chây ỳ, không chịu thi hành án (THA), mới đây chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau có công văn chỉ đạo, đề nghị chủ tịch UBND huyện Trần Văn Thời khẩn trương THA cho dân.
Công văn này nêu rõ: Qua phản ánh của báo Pháp Luật TP.HCM ngày 18-3, chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau rà soát, thấy việc huyện Trần Văn Thời dây dưa trong THA đối với ông Huỳnh Trung Giang là chưa đúng với quy định pháp luật.
Như chúng tôi đã phản ánh, ông Huỳnh Trung Giang (ngụ thị trấn Trần Văn Thời, huyện Trần Văn Thời) có nhà bị giải tỏa trong dự án làm đường tại địa phương. Sau ba lần bị giải tỏa năm 2008, 2009 và 2010, nhà ông Giang từ 22 m chỉ còn lại hơn 10 m, kết cấu chịu lực bị phá vỡ hoàn toàn. Ông Giang đề nghị bồi thường nhưng huyện Trần Văn Thời không chấp nhận. Xử sơ thẩm, tòa án huyện Trần Văn Thời bác đơn của ông Giang. Tháng 9-2013, TAND tỉnh Cà Mau xử phúc thẩm, buộc huyện bồi thường cho ông Giang gần 88 triệu đồng. Án có hiệu lực, nhiều tháng liền ông Giang đề nghị THA nhưng chủ tịch UBND huyện này từ chối THA với lý do đang chờ quyết định giám đốc thẩm của TAND Tối cao. Việc chủ tịch huyện kiêm trưởng ban chỉ đạo THA huyện trì hoãn làm chi cục THA huyện lâm vào thế kẹt, người dân than trời.
2. Báo Công an nhân dân Online có bài Gia Lai: Xử phạt một trưởng Văn phòng công chứng. Bài báo phản ánh: Ngày 22/3, Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Gia Lai vừa ký Quyết định xử phạt 3 triệu đồng đối với ông Lê Thanh Quang-Trưởng Văn phòng Công chứng huyện Chư Sê (Gia Lai) về hành vi sách nhiễu, gây khó khăn người yêu cầu công chứng.
Việc xử phạt căn cứ quy định tại khoản 1, Điều 14, Nghị định 110 ngày 24/9/2013 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp.
Trước đó, có đơn thư phản ánh của công dân về những sai phạm ở Văn phòng Công chứng huyện Chư Sê nên Sở Tư pháp Gia Lai đã chỉ đạo Thanh tra vào cuộc để làm rõ.
3. Báo Nhân dân điện tử có bài Tháo gỡ khó khăn trong công tác trợ giúp pháp lý. Bài báo phản ánh: Trợ giúp pháp lý (TGPL) cho người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn được các cấp, các ngành và địa phương đẩy mạnh thực hiện, góp phần nâng cao kiến thức pháp luật, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đã bộc lộ nhiều bất cập liên quan đến cơ chế, chính sách, cần được tháo gỡ kịp thời.
Mặc dù đạt được những kết quả nhất định trong công tác TGPL, nhưng trên thực tế, công tác này còn nhiều hạn chế và chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra. Qua tìm hiểu tại một số địa phương cho thấy, mỗi năm cả nước có hàng trăm nghìn vụ việc được tiến hành TGPL, nhưng chủ yếu chỉ dừng lại ở công tác tuyên truyền kiến thức pháp luật, chiếm tới hơn 90%. Số vụ việc được TGPL trực tiếp trong các hoạt động tố tụng của người dân chỉ chiếm 6% tổng số vụ việc.
Cả nước hiện có gần 500 trợ giúp viên, nhưng chủ yếu tập trung tại các đô thị trung tâm, chưa đáp ứng nhu cầu được trợ giúp của người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số. Trong khi tại Hà Nội có tám chi nhánh với 29 trợ giúp viên, Cần Thơ sáu chi nhánh với 11 trợ giúp viên, những địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số như Yên Bái chỉ có hai chi nhánh với bảy trợ giúp viên, Thái Nguyên ba chi nhánh với năm trợ giúp viên, cá biệt như Kon Tum có ba trợ giúp viên.
Theo bà Vũ Thị Lệ Hằng, Giám đốc Trung tâm TGPL tỉnh Thái Nguyên, mặc dù hoạt động trên địa bàn rộng, có đông đồng bào dân tộc thiểu số, nhưng trung tâm chỉ có năm trợ giúp viên, do vậy số lượng người được TGPL còn quá ít so với nhu cầu của người dân, nhất là các yêu cầu tham gia tố tụng. Còn tại Yên Bái, mỗi năm toàn tỉnh có hàng trăm vụ việc cụ thể liên quan đến hoạt động tố tụng cần TGPL, nhưng năm 2013, Trung tâm TGPL tỉnh chỉ thực hiện được 25 vụ việc. Tại các tỉnh, thành phố lớn, số vụ việc liên quan đến tố tụng được TGPL cũng rất hạn chế. Ðiển hình như Quảng Ninh, Hưng Yên, Nam Ðịnh, Ninh Bình, trợ giúp viên pháp lý chưa tham gia tố tụng.
Ðể đưa công tác TGPL đến gần hơn với người dân, Chiến lược phát triển TGPL ở Việt Nam đã đề ra đến năm 2020 tất cả các đơn vị cấp huyện, thị xã phải thành lập các Chi nhánh TGPL, nhưng đến nay cả nước mới thành lập 199 chi nhánh, chiếm 28% đơn vị hành chính cấp huyện. Việc thành lập các chi nhánh gặp nhiều khó khăn do thiếu cơ sở vật chất và cán bộ. Trao đổi về những khó khăn trong công tác TGPL, ông Nguyễn Ngọc Sơn, Phó Giám đốc Sở Tư pháp, kiêm Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh Yên Bái cho biết, đến nay tỉnh mới thành lập hai chi nhánh ở thị xã Nghĩa Lộ và huyện Lục Yên. Do kinh phí hạn hẹp và thiếu cán bộ cho nên mỗi năm hai chi nhánh chỉ thực hiện TGPL được từ một đến hai vụ. Mặc dù UBND tỉnh đã quyết định thành lập thêm Chi nhánh TGPL tại huyện Văn Yên, nhưng sau nhiều năm đến nay chi nhánh này vẫn chưa hoạt động được do không có trụ sở làm việc và không có cán bộ để bố trí. Ðây cũng là thực trạng chung của nhiều địa phương trên cả nước.
Trong công tác TGPL, việc tham gia của cộng tác viên là luật sư có vai trò quan trọng, nhưng thực tế các luật sư tham gia còn rất hạn chế. Theo kế hoạch, đến năm 2015, bảo đảm 60% tổ chức hành nghề luật sư tham gia thực hiện TGPL, nhưng hiện nay, cả nước mới có 277 tổ chức hành nghề luật sư (chiếm 10% tổng số tổ chức hành nghề luật sư) đăng ký tham gia TGPL và có tới 21 tỉnh, thành phố không có tổ chức hành nghề luật sư đăng ký tham gia TGPL. Do vậy, các vụ việc được TGPL có sự tham gia của luật sư chỉ chiếm 10% tổng số vụ việc và tỷ lệ này đang có chiều hướng giảm dần. Tại Cần Thơ, mặc dù có tới 104 tổ chức hành nghề luật sư, với hàng trăm luật sư được cấp thẻ hành nghề, nhưng đến nay chưa có tổ chức nào đăng ký tham gia TGPL. Còn tại Yên Bái có năm văn phòng luật sư với hàng chục luật sư được cấp thẻ hành nghề và đều đăng ký tham gia TGPL, nhưng trong năm 2013, chỉ có ba vụ có sự tham gia của luật sư. Nguyên nhân một phần do thiếu kinh phí chi trả cho luật sư, các luật sư không mấy mặn mà với công tác TGPL cho người nghèo vì đây là những đối tượng được trợ giúp miễn phí.
Một khó khăn nữa là nguồn kinh phí được cấp từ ngân sách địa phương dẫn đến không đồng đều do mỗi nơi làm một cách. Trong khi những thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh mỗi năm cấp từ ba đến bảy tỷ đồng phục vụ công tác TGPL, thì tại các tỉnh miền núi, có đông đồng bào dân tộc thiểu số, kinh phí mỗi năm chỉ cấp khoảng 300 đến 400 triệu đồng, cá biệt như tỉnh Ninh Thuận mỗi năm cấp 40 triệu đồng. Theo Quyết định 59 của Thủ tướng Chính phủ về cấp kinh phí thực hiện công tác TGPL tại các xã, thôn, bản nghèo, đặc biệt khó khăn, mỗi năm, các tỉnh miền núi, có đông đồng bào dân tộc thiểu số được cấp một khoản kinh phí để thực hiện công tác TGPL. Tuy nhiên, do cấp kinh phí chậm nên nhiều chương trình kế hoạch không thực hiện được. Theo kế hoạch, năm 2013, Yên Bái tiến hành chương trình trợ giúp pháp lý tại 34 xã và 157 thôn bản, nhưng đến tháng 10 mới nhận được kinh phí nên chỉ thực hiện được tại 19 xã và 11 thôn. Trung tâm TGPL tỉnh đã phải trả lại khoản kinh phí hơn 450 triệu đồng đã được cấp do không đủ thời gian thực hiện chương trình.
Theo Cục trưởng Cục TGPL (Bộ Tư pháp) Nguyễn Thị Minh, trong thời gian tới, Bộ Tư pháp thực hiện đồng bộ các giải pháp, như hoàn thiện cơ chế chính sách, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và nâng cao trình độ đội ngũ trợ giúp viên, trong đó chú trọng đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động TGPL nhằm nâng cao chất lượng công tác TGPL. Ðồng thời, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật về tố tụng hình sự theo hướng khẳng định địa vị pháp lý của trợ giúp viên khi tham gia tố tụng. Bộ Tư pháp cũng yêu cầu trung tâm TGPL tại các địa phương tập trung TGPL cho người dân, nhất là trong hoạt động tố tụng, trong đó chú trọng việc tham gia tố tụng hình sự ngay từ giai đoạn điều tra, tham gia tích cực, đầy đủ các hoạt động trong quá trình tố tụng để kịp thời hướng dẫn, tư vấn kiến thức pháp luật cho người dân, bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của người dân khi tham gia hoạt động tố tụng. Bên cạnh đó, Liên đoàn Luật sư Việt Nam cần sớm có hướng dẫn về nghĩa vụ thực hiện TGPL của luật sư và thực hiện TGPL công ích nhằm nâng cao trách nhiệm xã hội của luật sư trong việc tham gia hoạt động TGPL.
Ðại diện Sở Tư pháp một số địa phương cho rằng, cùng với những giải pháp kể trên, Nhà nước cần tập trung đầu tư mở rộng mạng lưới chi nhánh TGPL cũng như nâng cao hiệu quả hoạt động của các câu lạc bộ TGPL ở cơ sở, nhằm kịp thời phát hiện và có hình thức TGPL thích hợp ngay từ khi vụ việc mới phát sinh.
4. Báo Hải quan Online có bài Công dân “số đẹp”?. Bài báo phản ánh: Sau lần lỗi hẹn, dự án Luật Hộ tịch đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 7, sẽ khai mạc vào tháng 5 tới đây.
Một trong những điểm mới nhất, cũng lại là điểm có nhiều ý kiến bàn thảo nhất trong dự thảo Luật này, liên quan đến số định danh công dân – khái niệm đã được ít nhất hai Bộ đề xuất. Dù vẫn còn có những ý kiến khác nhau về cơ quan cấp và cách thức tiến hành, nhưng số định danh cá nhân đã được công nhận là công cụ quản lý dân cư hết sức hữu hiệu và tiện lợi. Một vài cú click chuột là toàn bộ cuộc đời của một cá nhân, kể từ khi lọt lòng, sẽ hiển hiện đầy đủ, chi tiết; thay thế cho hàng đống giấy tờ, hồ sơ… Tuy thế, ngay trong cơ quan thường trực của Quốc hội cũng có thành viên phát biểu thẳng thắn là khái niệm này “xem ra vẫn mơ hồ”.
Rất nhiều nước trên thế giới hiện đã sử dụng phương thức này. Có nước - như Hoa Kỳ - hệ mã số an sinh xã hội gồm 9 chữ số được cấp cho các công dân Hoa Kỳ, người cư trú dài hạn, kể cả người làm việc tạm thời. Thẻ an sinh xã hội (với mã số này) lưu trữ đầy đủ thông tin về mỗi cá nhân.
Mã số công dân được khai thác ở mức độ cao nhất có lẽ là tại Áo. Khi đăng ký khai sinh, mỗi em bé đều được cấp một mã số công dân. Mã số này dùng để xác định bản thân thông qua các phương tiện kỹ thuật số trước cơ quan công quyền hoặc để nhận dạng và chứng thực duy nhất. Bên cạnh chữ ký điện tử, mã số công dân bao gồm một đường dẫn định dạng có chứa dữ liệu an ninh và chức năng tương ứng, đồng thời cũng thay thế cho vô số các kết hợp tên và mật khẩu. Danh sách các nước đã “số hóa” công dân của mình còn dài, bao gồm Đức, Thụy Điển, Nhật Bản, Hàn Quốc…
Bên lề phiên họp về dự án Luật Hộ tịch, có ý kiến vui rằng, với phong trào chơi biển số đẹp, sim đẹp; biết đâu kho số khổng lồ này có thể tạo ra cơn sốt “chơi” mã số định danh công dân đẹp (?!). Bởi vì đây mới là con số quan trọng nhất trong cả một đời người.Tất nhiên, nếu cấp số từ khi sinh ra (nhưng hiện vẫn chưa ngã ngũ cách làm này) thì công dân bé bỏng ấy chưa thể “chạy” số cho mình, nhưng các đấng sinh thành thì rất có thể chu đáo lo cho con.
Liệu có khe cửa hẹp cho họ chăng? Theo pháp luật Hàn Quốc, mã số công dân bao gồm 13 chữ số, trong đó 6 chữ số đầu tiên thể hiện ngày tháng năm sinh của công dân, chữ số thứ 7 thể hiện giới tính (1 là nam, 2 là nữ); chữ số thứ 8 đến 11 là mã số vùng (cấp xã), chữ số thứ 12 là số thứ tự đăng ký công dân tại cơ quan đăng ký (cấp xã) trong ngày; chữ số cuối cùng là số kiểm chứng được tự động cài đặt trong phần mềm máy tính để đảm bảo mã số công dân không trùng nhau. Hãy cùng chờ các nghị định, thông tư (sau khi Luật Hộ tịch được thông qua) xem pháp luật Việt Nam quy định thế nào!
4. Báo Tuổi trẻ Online có bài Đăng ký kết hôn với người bị kết án tử hình. Bài báo phản ánh: Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại TP.HCM vừa nhận đơn của bà Ngô Thị M.L. (26 tuổi) đề nghị được làm đăng ký kết hôn với ông Đặng Văn Hai (57 tuổi), người đã bị Tòa án nhân dân TP.HCM tuyên tử hình ngày 15-11-2013 trong vụ án tham ô, lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty Cho thuê tài chính (ALC2).
Trong hồ sơ gửi đến tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại TP.HCM, Sở Tư pháp TP.HCM, văn phòng Bộ Công an, bà Ngô Thị M.L. và ông Đặng Văn Hai đều bày tỏ mong muốn được kết hôn với nhau. Lá đơn của ông Đặng Văn Hai có đoạn: “Đây là nguyện vọng chính đáng và mang tính nhân đạo của hai vợ chồng tôi. Đồng thời cũng là để hai đứa con chung của chúng tôi chính thức được pháp luật thừa nhận cha đẻ hợp pháp của mình”.
Bà M.L. cho biết sau khi ông Hai bị tạm giam, bà M.L. vẫn thực hiện việc thăm nuôi và chăm sóc ông Hai với vai trò một người vợ. Tuy nhiên, theo bà M.L. thì: “Tôi không có danh phận gì để có thể được vào thăm anh Hai, trong phần khai quan hệ với bị can tôi thường bỏ trống”.
Bà M.L. nói bà đã suy nghĩ rất nhiều trước khi làm đơn: “Sau khi tòa sơ thẩm tuyên bản án tử hình, anh Hai suy sụp rất nhanh. Sau buổi xét xử, ảnh suy sụp tại tòa, vào trại tạm giam ảnh còn suy sụp hơn nữa. Mỗi lần tôi vào thăm, mang theo con vào, bé lớn dặn ba: Ba ráng ở đây, mấy bữa con lớn con lo cho ba! Tôi thấy dường như mọi niềm tin của ảnh đều dồn vào con bé. Tôi nghĩ đến giờ ảnh ở trong trại giam thế này chẳng còn ai có thể tranh giành ảnh với tôi, cũng không ai còn nghĩ tôi lấy ảnh vì tiền bạc nữa. Bởi vậy tôi nói với anh nguyện vọng được đăng ký kết hôn của mình”.
II- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Điện tử Chính phủ đưa tin về Những thông tin chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nổi bật tuần 17-21/3/2014.
- Quy định rõ trình tự, thủ tục, bổ nhiệm các chức danh lãnh đạo
Tại Chỉ thị về việc đẩy mạnh phòng, chống tiêu cực trong công tác quản lý công chức, viên chức và thi đua, khen thưởng, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nội vụ xây dựng tiêu chuẩn chức danh lãnh đạo, quản lý trong các cơ quan hành chính nhà nước theo thẩm quyền và quy định rõ về trình tự, thủ tục, bổ nhiệm các chức danh lãnh đạo, bảo đảm sự thống nhất giữa quy định của Đảng và pháp luật về công tác này, tạo thuận lợi cho công tác bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo được thực hiện thống nhất, hạn chế tiêu cực, tham nhũng.
- Những giải pháp chủ yếu nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia
Để cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, tại Nghị quyết về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, Chính phủ yêu cầu các Bộ, cơ quan, địa phương tập trung chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp đã nêu trong các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, trong đó tập trung thực hiện có hiệu quả 3 đột phá chiến lược gắn với tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng.
- Điều kiện công nhận địa phương đạt chuẩn nông thôn mới
Theo Quyết định số 372/QĐ-TTg về việc xét công nhận và công bố địa phương đạt chuẩn nông thôn mới, xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) phải đảm bảo các điều kiện: Có đăng ký xã đạt chuẩn NTM và được UBND cấp huyện xác nhận; Có 100% tiêu chí thực hiện trên địa bàn xã đạt chuẩn theo quy định.
- Đảm bảo thực hiện đúng tiến độ các dự án hạ tầng quan trọng
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ được phân công tăng cường kiểm tra, đôn đốc thực hiện Chương trình hành động của Bộ, ngành, địa phương theo nội dung Chương trình hành động của Chính phủ tại Nghị quyết số 16/NQ-CP về việc thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/T.Ư về xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ nhằm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.
- Từ 2016 nhập thông tin công dân để xác lập số định danh cá nhân
Theo Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án tổng thể đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư giai đoạn 2013-2020, từ năm 2016 -2020, cơ quan Công an thực hiện nhập thông tin công dân để xác lập số định danh cá nhân đối với trường hợp công dân đăng ký khai sinh trước ngày 1/1/2016.
Từ năm 2016, cơ quan đăng ký hộ tịch phối hợp với cơ quan Công an thực hiện nhập thông tin cho công dân đăng ký khai sinh từ ngày 1/1/2016 vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để xác lập thông tin về công dân và số định danh cá nhân, cấp số định danh cá nhân cho công dân từ khi đăng ký khai sinh.
- Làm rõ hành vi vi phạm gây ra sự cố lật cầu treo Chu Va 6
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao Bộ Công an khẩn trương chỉ đạo điều tra làm rõ hành vi vi phạm pháp luật của các tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc gây ra sự cố lật mặt cầu treo Chu Va 6 xã Sơn Bình, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu, có biện pháp xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật; báo cáo kết quả lên Thủ tướng Chính phủ trong tháng 4/2014.
Trước đó, vào ngày 24/2, tại bản Chu Va 6, xã Sơn Bình, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu, đã xảy ra sự cố lật mặt cầu treo Chu Va 6 làm 8 người thiệt mạng, 38 người bị thương.
- Kiểm tra, làm rõ thông tin "hàng lậu chọc thủng đường biên"
Báo Thanh niên các số ra ngày 17,18/3/2014 có bài: "Hàng lậu chọc thủng đường biên", phản ánh hoạt động buôn lậu đang diễn ra rất nghiêm trọng tại khu vực bến Quang Kim, xã Quang Kim, huyện Bát Xát và khu vực bến Na Mo, km6, quốc lộ 70, xã Bản Phiệt, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai.
Về việc này, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo kiểm tra, làm rõ nội dung báo Thanh niên phản ánh; nếu có vi phạm thì phải xác định trách nhiệm tập thể, cá nhân quản lý địa bàn để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật; báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 30/3/2014.
- Xây dựng ngân hàng gen hài cốt liệt sĩ
Theo Kế hoạch triển khai thực hiện Quyết định số 150/QĐ-TTg ngày 14/1/2013 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin, từ nay đến năm 2015, kế hoạch sẽ tập trung thực hiện nâng cao 3 cơ sở giám định; điều tra, thống kê, tổng hợp, cập nhật, bổ sung thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, thân nhân liệt sĩ và nghĩa trang liệt sĩ; hoàn thành xây dựng phần mềm và hệ cơ sở dữ liệu về liệt sĩ, thân nhân liệt sĩ, mộ liệt sĩ và nghĩa trang liệt sĩ.
2. Báo Người Lao động có bài Vụ bị tố nhận hối lộ 80 triệu Yen: Có thể khởi tố ngay. Bài báo phản ánh: Trả lời Báo Người Lao Động chiều 23-3, ông Trần Ngọc Thành - Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) - cho biết ngay sau khi nắm được thông tin đăng tải trên tờ báo The Yomiuri Shimbun của Nhật (lượng phát hành 10 triệu bản mỗi ngày - PV) cho rằng Công ty Tư vấn Giao thông Nhật (JTC) hối lộ quan chức 3 nước, trong đó một lãnh đạo ngành đường Việt Nam được “lại quả” 80 triệu yen (khoảng hơn 16 tỉ đồng) để trúng thầu dự án ODA, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng đã chỉ đạo rà soát lại toàn bộ các hợp đồng liên quan đến đơn vị này.
Theo thông cáo báo chí tối 23-3, Bộ GTVT cho biết Báo The Yomiuri Shimbun đã đưa tin Công ty JTC đã phải chi bất hợp pháp 100 triệu yen cho các cán bộ và một số đối tượng khác ở nước thứ ba gồm Indonesia, Uzbekistan và Việt Nam từ năm 2008 đến 2012 để được tham gia thực hiện các dự án ODA. Đối với Việt Nam, dự án bị tố giác là Xây dựng đường sắt đô thị Hà Nội tuyến số 1 (hay còn gọi là đường sắt trên cao Hà Nội, đoạn Ngọc Hồi - Yên Viên), vốn vay ODA của Nhật Bản mà Công ty JTC là nhà thầu. Dự án này được Thủ tướng phê duyệt năm 2004 và được chia làm các giai đoạn đầu tư xây dựng để phù hợp với nhu cầu khai thác sử dụng, thu xếp nguồn vốn vay ODA. Giai đoạn 1, dự án có quy mô xây dựng đường sắt đôi trên cao điện khí hóa đoạn Giáp Bát - Gia Lâm dài 15,36 km và khu Tổ hợp ga Ngọc Hồi dài 3,85 km. Tổng mức đầu tư là 19.460 tỉ đồng (13.972 tỉ vay của Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), còn lại là đối ứng; tiến độ dự kiến từ năm 2008 đến năm 2017. Theo Bộ GTVT, đến nay đã ký hiệp định vay JICA lần 1 với 4,683 tỉ yen cho công tác thiết kế kỹ thuật và hỗ trợ đấu thầu. Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã tổ chức đấu thầu, tuyển chọn tư vấn từ tháng 4-2008, báo cáo Bộ GTVT phê duyệt kết quả đấu thầu cho liên danh tư vấn do JTC đứng đầu, liên danh với các công ty Nhật Bản khác và các công ty tư vấn Việt Nam. Giá trúng thầu tính đến tháng 10-2012 (sau khi điều chỉnh thời gian thực hiện thêm 11 tháng) là trên 3,6 tỉ yen và trên 236 tỉ đồng.
Giai đoạn 2a với phạm vi tiểu dự án từ Giáp Bát đến Ngọc Hồi dài 5,649 km và kết nối với giai đoạn 1, tổng mức đầu tư trên 24.825 tỉ đồng. Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã tổ chức đấu thầu gói thầu tư vấn thiết kế kỹ thuật giai đoạn 2a, đang thương thảo tài chính với liên danh do JTC đứng đầu, dự kiến sẽ ký kết hợp đồng trong tháng 7-2014.
Bộ GTVT cho biết đến nay, dự án đã tiếp nhận 2 khoản vay JICA với tổng giá trị 21,271 tỉ yen, các giai đoạn của dự án đã bắt đầu triển khai từ năm 2008. Việc lựa chọn nhà thầu tư vấn phải tuân thủ các quy định của nhà tài trợ và Luật Đấu thầu của Việt Nam. Dịch vụ tư vấn đã cơ bản hoàn thành công tác thiết kế kỹ thuật giai đoạn 1 và đang lựa chọn và thương thảo hợp đồng tư vấn giai đoạn 2a, công tác đấu thầu xây lắp chưa được triển khai. “Trong ngày 23-3, Bộ trưởng Bộ GTVT đã họp với tất cả các cơ quan liên quan đến dự án đường sắt đô thị Hà Nội tuyến số 1 để làm rõ thông tin báo chí Nhật phản ánh và xử lý nghiêm khắc những vi phạm, bất kể người đó là ai” - thông cáo báo chí của Bộ GTVT nêu.
Trong cuộc họp khẩn chiều 23-3, Bộ trưởng Đinh La Thăng đánh giá những thông tin về nghi án cán bộ ngành đường sắt nhận hối lộ là rất nghiêm trọng và cần phải làm rõ để báo cáo Thủ tướng. Ông Thăng cho biết trong ngày 24-3, Bộ GTVT sẽ có văn bản báo cáo sự việc cho Thủ tướng, Bộ Công an, Ban Nội chính trung ương, Thanh tra Chính phủ. Tất cả các cán bộ liên quan đến JTC đều phải tạm dừng công việc để viết giải trình và cam kết không có chuyện nhận hối lộ, kể cả những người đã chuyển công tác hoặc nghỉ hưu. “Sáng 24-3, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông sẽ làm việc với JICA và Đại sứ quán Nhật để thông tin lại cho phía bạn biết về những động thái và quyết tâm của Việt Nam trong việc kiểm tra, làm rõ thông tin. Nếu phát hiện cán bộ tham nhũng, tiêu cực như báo chí Nhật phản ánh thì sẽ xử lý nghiêm, bất kể người đó là ai” - ông Thăng nói và yêu cầu thành lập các đoàn thanh tra để thanh tra tất cả các dự án “có mặt” của JTC và dừng đàm phán giai đoạn 2a (đoạn Giáp Bát - Ngọc Hồi) của dự án xây dựng đường sắt đô thị Hà Nội.
Theo ông Trần Ngọc Thành, trước mắt sẽ tạm dừng công việc đối với Giám đốc Ban Quản lý dự án đường sắt- ông Nguyễn Văn Hiếu- để tập trung thời gian giải trình, cung cấp tư liệu. Tại cuộc họp chiều qua, ông Hiếu và một số cán bộ liên quan đã cam kết không nhận hối lộ bất kỳ một đồng nào từ nhà thầu Nhật.
Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã thành lập đoàn kiểm tra các dự án ODA liên quan đến nhà thầu JTC; trưởng đoàn là ông Nguyễn Đạt Tường, Tổng Giám đốc. “Chúng tôi đang tái cơ cấu mạnh mẽ nên rất cần minh bạch. Số tiền tố cáo hối lộ rất lớn nhưng cho dù nhận hối lộ một đồng cũng là thiếu nhân cách nên chúng tôi sẽ xử lý công khai, rõ ràng. Trong quy trình quản lý, có chỗ nào chưa đúng sẽ phải xử lý ngay. Còn việc ai nhận hối lộ hay không thì chúng tôi không đủ thẩm quyền để kết luận” - ông Thành nói.
Một lãnh đạo Vụ Hợp tác Quốc tế - Bộ Tư pháp cho biết giữa Việt Nam và Nhật chưa ký hiệp định tương trợ tư pháp. Chính vì thế, khi xảy ra các vấn đề liên quan cần tương trợ giữa hai bên, có thể phải thông qua con đường ngoại giao.
Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TP HCM, đánh giá vụ tố cáo này có nhiều điểm khá giống vụ án Huỳnh Ngọc Sĩ, nguyên giám đốc Ban Quản lý Dự án đại lộ Đông-Tây (TP HCM) nhận hối lộ năm 2008 của Công ty Tư vấn Quốc tế Thái Bình Dương (PCI - Nhật Bản). Nếu phía Nhật có đủ bằng chứng khẳng định hành vi “lại quả” số tiền lớn của JTC cho quan chức nhiều nước là một hành vi phạm tội hình sự thì có thể đề nghị cơ quan tư pháp phía Việt Nam hỗ trợ, giúp đỡ. “Làm rõ nghi vấn nhận hối lộ số tiền lớn như vụ này sẽ được thực hiện các bước như vụ của ông Huỳnh Ngọc Sĩ nhưng cũng sẽ vướng phải không ít khó khăn” - luật sư Hậu nói.
Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động chiều 23-3, ông Nguyễn Đình Quyền, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, cho rằng các thông tin từ phía Nhật có thể coi là “thông tin tố giác tội phạm” và theo quy định của pháp luật Việt Nam là đã đủ cơ sở để Bộ Công an vào cuộc xem xét, khởi tố vụ án ngay. Mặc dù giữa Việt Nam và Nhật chưa ký kết hiệp định tương trợ tư pháp nhưng 2 nước đã tham gia Interpol (Tổ chức Cảnh sát Hình sự quốc tế). “Chính vì thế, Văn phòng Interpol Việt Nam (C55 - Bộ Công an) có thể đề nghị Interpol Nhật hỗ trợ thông tin về tài liệu chứng minh hành vi đưa và nhận hối lộ cũng như danh tính những người liên quan ở Việt Nam để có cơ sở xử lý. Nếu đủ chứng cứ, sẽ khởi tố tiếp bị can. Đây là vụ việc hết sức nghiêm trọng và đang thu hút sự chú ý của dư luận nên Bộ Công an cần sớm vào cuộc chứ không thể chờ cơ quan chức năng Nhật có ý kiến thì chúng ta mới làm” - ông Quyền đề nghị.
Theo ông Quyền, các cơ quan thuế vụ, công tố của Nhật thường làm việc rất chặt chẽ, cẩn thận. Chính vì thế, các thông tin vừa được công bố trên một tờ nhật báo uy tín như vậy sẽ có độ tin cậy rất cao và đó có thể coi là cơ sở để Bộ Công an xem xét.
Trong khi đó, một lãnh đạo Ban Nội chính trung ương cho biết đã nắm được thông tin vụ này. Tuy nhiên, Ban Nội chính trung ương chưa đưa ra quan điểm cụ thể.