I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Phó giám đốc sở bị đình chỉ công tác. Bài báo phản ánh: Chiều 17-12, Đại tá Nguyễn Việt Hùng, Trưởng Công an huyện Tây Hòa (Phú Yên), xác nhận vụ đánh người gây thương tích do ông Nguyễn Ngọc Bảo (Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh, đang bị tạm đình chỉ công tác) thực hiện. Hiện cơ quan này đang điều tra nguyên nhân để xử lý vụ việc.
Theo Công an xã Hòa Bình 1 (huyện Tây Hòa), trưa 16-12, tại thôn Phước Mỹ, ông Huỳnh Xuân Phước cùng một số người dân trong thôn tổ chức phát dọn cây cối dọc hai bên đường để làm đường giao thông nông thôn. Khi phát dọn đến đoạn đường qua nhà ông Bảo thì ông này không đồng ý vì cho rằng làm đường lấn đất của gia đình ông. Trong khi cãi cọ, bất ngờ ông Bảo dùng thanh gỗ đánh trúng đầu ông Phước phải đi cấp cứu. Được biết, ông Bảo bị Ban thường vụ Tỉnh ủy Phú Yên khai trừ đảng và đề nghị UBND tỉnh buộc thôi việc do ông Bảo đã cùng vợ vay mượn tiền của nhiều người nhưng không trả… Hiện ông Bảo bị tạm đình chỉ công tác để phục vụ điều tra.
2. Báo Tiền phong Online có bài Khó thu hồi 366 tỷ đồng thiệt hại vụ Dương Chí Dũng. Bài báo phản ánh: Ngoài án tử hình, Dương Chí Dũng, Mai Văn Phúc còn bị tuyên liên đới cùng các bị cáo bồi thường hơn 366 tỷ đồng thiệt hại trong vụ án Vinalines. Dư luận đặt vấn đề, nếu bản án trên có hiệu lực pháp luật, việc thi hành có khả thi?
Trao đổi về vấn đề này, luật sư Hằng Nga (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nói: “Hai bản án tử hình thể hiện thái độ nghiêm khắc của pháp luật đối với đại án tham nhũng Vinalines. Về câu chuyện bồi thường dân sự trong vụ án, 2 bị cáo Dương Chí Dũng, Mai Văn Phúc mỗi người cùng bị tuyên phải bồi thường 110 tỷ đồng. Với quan điểm cá nhân, tôi thấy đây là số tiền quá lớn, quá khó để được đảm bảo thi hành án”.
- Luật sư có thể nói rõ hơn?
Thực tế vụ án cho thấy, 2 bị cáo trên đã bị kê biên tài sản để đảm bảo thi hành án. Tuy nhiên, giá trị tài sản 3 căn nhà bị kê biên là rất nhỏ so với số tiền 220 tỷ đồng 2 bị cáo này phải thi hành. Hơn nữa, điều tôi băn khoăn chính là 2 bị cáo vừa bị tuyên án tử hình. Đặt giả thuyết sau này, nếu bản án có hiệu lực pháp luật, tôi cho rằng quá khó để lấy được tiền của một người biết rõ là họ sẽ chết. Ở trường hợp này cũng vậy, bản án tử hình gần như đồng nghĩa với việc bị án sẽ không thi hành án về phần dân sự.
- Nghĩa là việc yêu cầu các bị cáo bồi thường hàng trăm tỷ đồng có thể đi vào ngõ cụt?
Đúng vậy. Thường thì với các loại án kinh tế đơn thuần, khi áp dụng chế tài, các cơ quan chức năng sẽ chú ý đánh thật mạnh vào tài chính, về vấn đề bồi thường, khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, không phải án kinh tế nào cũng vậy. Với những vụ “đại án” tham nhũng như vụ Dương Chí Dũng, mức độ gây thiệt hại quá lớn, quá nghiêm trọng, cá nhân tôi nhất trí với quan điểm về một bản án tử hình.
Quay lại chuyện thi hành án, theo luật sư, bị hại (nguyên đơn dân sự) trong vụ án phải làm gì để đòi lại quyền lợi, trong trường hợp bản án đã có hiệu lực pháp luật?
Họ phải làm đúng theo quy trình luật định. Sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, cơ quan, cá nhân bị thiệt hại phải có đơn yêu cầu thi hành án gửi đúng cơ quan có thẩm quyền. Trong vụ án Dương Chí Dũng, cơ quan thi hành án sẽ là Cục Thi hành án dân sự TP Hà Nội.
3. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Hòa Bình: Còn nhiều bất cập khi triển khai Luật Lý lịch Tư pháp. Bài báo phản ánh: Ngay sau khi Luật Lý lịch Tư pháp (LLTP) có hiệu lực thi hành (ngày 1/7/2010), UBND tỉnh Hòa Bình đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Luật LLTP, tổ chức hội nghị ở cấp tỉnh, triển khai thực hiện Luật, đồng thời chỉ đạo các cơ quan chức năng, UBND cấp huyện tổ chức tuyên truyền sâu rộng các quy định của Luật LLTP đến cán bộ, nhân dân.
Tuy nhiên, sau 3 năm thực hiện Luật LLTP và Quyết định số 2369/QĐ-TTg ngày 28/12/2010 của Thủ tướng Chính phủ tại tỉnh Hòa Bình cũng bộc lộ một số khó khăn, bất cập.
Về nhân lực và phương tiện, hầu hết các cơ quan có liên quan đến việc cung cấp thông tin LLTP, xây dựng cơ sở dữ liệu LLTP đều thiếu biên chế chuyên trách để thực hiện các công việc liên quan đến LLTP.
Những người kiêm nhiệm làm công tác LLTP hầu như chưa được tập huấn nghiệp vụ về LLTP, cơ quan không có kinh phí để đầu tư cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác lưu trữ, cung cấp thông tin LLTP.
Về hệ thống pháp luật, thực tiễn hiện nay một số văn bản liên quan đến công tác LLTP cũng có các quy định thiếu đồng bộ và không thống nhất, như: Khoản 1 Điều 16 Luật LLTP quy định: Tòa án đã xét xử sơ thẩm có nhiệm vụ gửi cho Sở Tư pháp trích lục bản án; Khoản 1 Điều 13 Thông tư liên tịch số 04/2012 quy định:
Tòa án đã xét xử sơ thẩm có nhiệm vụ gửi trích lục bản án hoặc bản án. Mẫu trích lục bản án (ban hành kèm theo Thông tư liên tịch số 04/2012) có một số nội dung mà mẫu bản án hình sự sơ thẩm (ban hành kèm theo Nghị quyết số 04/2004/NQ-HĐTP ngày 05/11/2004 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao) không có, như: các thông tin về quốc tịch, dân tộc, giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu của người bị kết án.
Ngoài ra, Khoản 11 Điều 15 Luật LLTP quy định: Cơ quan Thi hành án dân sự có nhiệm vụ gửi giấy xác nhận kết quả thi hành án, văn bản thông báo kết thúc thi hành án trong trường hợp người bị kết án đã thực hiện xong nghĩa vụ của mình, nhưng Khoản 1 Điều 52 Luật Thi hành án dân sự năm 2008 lại quy định: Việc thi hành án đương nhiên kết thúc khi đương sự đã thực hiện xong quyền, nghĩa vụ của mình, Cơ quan Thi hành án dân sự không phải ra văn bản thông báo kết thúc việc thi hành án (trừ trường hợp đương sự yêu cầu Cơ quan Thi hành án dân sự xác nhận kết quả thi hành án theo quy định tại Điều 53 Luật Thi hành án dân sự).
Những quy định không đồng bộ này đã gây nhiều khó khăn cho quá trình cung cấp thông tin để xây dựng cơ sở dữ liệu LLTP của các địa phương.
Cũng còn một bất cập nữa là không có cơ chế để kiểm soát thông tin LLTP đối với các trường hợp phát sinh từ các địa phương (ngoài địa bàn tỉnh) nhưng không (hoặc chưa) được cung cấp kịp thời đến Sở Tư pháp nơi đương sự, bị án có hộ khẩu thường trú.
Điều này dẫn đến tình trạng tại tỉnh Hòa Bình có trường hợp công dân yêu cầu cấp phiếu LLTP, khi Sở Tư pháp kiểm tra các thông tin về án tích phát sinh sau ngày 1/7/2010 do Sở Tư pháp quản lý thì không có thông tin của công dân này, nhưng kết quả tra cứu, xác minh tại cơ quan Công an lại cho thông tin án tích của công dân do Tòa án nhân dân thuộc một tỉnh phía Nam xét xử.
Như vậy, nếu không có sự phối hợp với Công an thì Sở Tư pháp sẽ dễ bị sai sót khi cấp phiếu LLTP vì bỏ lọt thông tin về án tích của đương sự.
Từ thực tế này, thiết nghĩ, các cơ quan có thẩm quyền cần sớm nghiên cứu sửa đổi, bổ sung những điểm còn bất cập, chưa thống nhất trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và khắc phục những hạn chế liên quan đến công tác LLTP để công tác này ngày càng hiệu quả, đáp ứng một cách tốt nhất nhu cầu của người dân.
II- THÔNG TIN KHÁC
Trang VnEconomy đưa tin Sáu tháng, gói 30.000 tỷ “xài” chưa hết 2%. Bài báo phản ánh: Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, tính đến giữa tháng 12/2013, giá trị giải ngân gói 30.000 tỷ cho vay hỗ trợ nhà ở mới chỉ đạt 555 tỷ đồng, chiếm chưa đầy 2% của gói hỗ trợ.
Đáng chú ý, dù các bộ, ngành, Ngân hàng Nhà nước cũng như các địa phương đã khẳng định đã dỡ bỏ hầu hết các rào cản về thủ tục, hồ sơ, xác nhận…, song giá trị giải ngân thực tế đến gần cuối năm 2013 cũng chỉ đạt chưa đầy 30% trong tổng số 1.654 tỷ đồng cam kết trong năm nay.
Cùng với đó, Ngân hàng Nhà nước cũng xác nhận bằng văn bản về việc đăng ký hợp đồng cho vay đối với 11 doanh nghiệp với số tiền 1.127 tỷ đồng. Có 6 doanh nghiệp đã được giải ngân số tiền 205 tỷ đồng.
Về phía khách hàng cá nhân, thống kê từ 5 ngân hàng được chỉ định giải ngân gói 30.000 tỷ đồng cho thấy các tổ chức tín dụng cũng đã cam kết cho vay 1.450 khách hàng cá nhân với số tiền là 527 tỷ đồng. Trong đó, các ngân hàng đã giải ngân cho 1.436 khách hàng với dư nợ 350 tỷ đồng.
Hiện BIDV đang dẫn đầu về kết quả giải ngân với dư nợ là 201 tỷ đồng. BIDV đã cam kết cho 443 khách hàng vay số tiền 187 tỷ đồng.
Đứng ở vị trí thứ hai là Vietcombank cũng đã giải ngân được 112 tỷ đồng trên số cam kết 161 tỷ đồng cho 425 khách hàng vay. Tiếp đến là Vietinbank với mức dư nợ đạt 85 tỷ đồng trên mức cam kết 122 tỷ đồng dành cho 380 khách hàng vay.
Trong số 5 ngân hàng được chỉ định giải ngân gói tín dụng 30.000 tỷ đồng, hiện Agribank mới giải ngân được 27,6 tỷ đồng và MHB chỉ đạt 5 tỷ đồng.
Bộ Xây dựng cho biết, các ngân hàng thương mại đều khẳng định con số giải ngân vẫn tiếp tục tăng bởi còn nhiều hồ sơ của khách hàng vẫn đang chờ thẩm định.
Báo cáo trước Thủ tướng mới đây, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng thừa nhận tốc độ giải ngân gói 30.000 tỷ đồng có phần chậm do một số nguyên nhân, trong đó có cả nguyên nhân thiếu nguồn cung nhà ở phù hợp với thu nhập của người thu nhập thấp.
Trước đó, tại buổi họp báo ngày 16/12 của Ngân hàng Nhà nước, Phó thống đốc Nguyễn Đồng Tiến cũng thừa nhận, những dự báo đưa ra ban đầu về gói 30.000 tỷ chưa chuẩn xác, thể hiện ở chỗ ngành ngân hàng cứ nghĩ có tiền là có thể cho vay được, nhưng thực tế nguồn cung trên thị trường mới là vấn đề chính quyết định yếu tố thành bại của gói hỗ trợ này.
“Chúng ta chưa xác định được nguồn cung thị trường, và do nguồn ở xã hội, nhà bán ra còn khá hạn chế khiến việc thực hiện gói này không được như mong muốn”, ông Tiến nói.
Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cũng khẳng định không có chuyện dừng triển khai gói 30.000 tỷ như một số tin đồn trước đó. Ngược lại, cơ quan này đang cùng với Bộ Xây dựng rà soát lại các khúc mắc, điểm rối để tháo gỡ, trong đó có tính đến việc đề xuất bổ sung thêm một số ngân hàng thương mại tham gia giải ngân gói hỗ trợ lãi suất này.