I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Đề xuất thành lập Vụ Quản lý Thi hành án Hành chính. Bài báo đưa tin: Năm 2010, Quốc hội đã ban hành Luật Tố tụng Hành chính, xác định Bộ Tư pháp có trách nhiệm quản lý, chỉ đạo, đôn đốc thi hành án đối với loại hình Thi hành án Hành chính nhưng chưa có quy định về bộ máy tổ chức để triển khai thực hiện.
Thi hành án Hành chính là loại Thi hành án có nhiều đặc thù. Thực tế đặt ra tính cấp thiết phải có một bộ máy tổ chức riêng để triển khai thực hiện.
Bộ Tư pháp đang đưa ra lấy ý kiến vào Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu, tổ chức của Tổng cục Thi hành án Dân sự trực thuộc Bộ Tư pháp.
Theo đó, đề nghị thành lập mới một đơn vị là Vụ Quản lý Thi hành án Hành chính. Theo Bộ Tư pháp, đây là loại hình thi hành án có nhiều đặc thù, quan trọng, phức tạp, yêu cầu quản lý Nhà nước và của thực tiễn đặt ra ngày càng lớn nhưng chưa được sự quan tâm đúng mức.
Cũng theo Dự thảo, sẽ chuyển đổi Trung tâm Dữ liệu, Thông tin và Thống kê Thi hành án thành Cục Thống kê, Quản lý dữ liệu và Ứng dụng công nghệ tin học; điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ một số đơn vị và đề xuất bổ sung thêm một Phó Tổng cục trưởng (nâng số Phó Tổng cục trưởng lên là 4) để đảm bảo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
2. Báo Dân trí có bài "Ông lớn" thì có quyền... xù nợ lớn?!. Bài báo phản ánh: Tổng Cục Thi hành án Dân sự vừa có công văn báo cáo chi tiết gửi Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường, về việc hai chi nhánh Agribank chây ì nghĩa vụ trả nợ gần trăm tỉ đồng mặc dù tòa các cấp đã tuyên án và Cục THADS TP.HCM đã áp dụng nhiều nghiệp vụ cần thiết.
Sự việc liên quan đến hai chi nhánh An Sương và Phú Mỹ Hưng của Agribank, trong việc ra các chứng thư bảo lãnh đảm bảo nghĩa vụ trả nợ cho các DN có quan hệ tín dụng với ngân hàng Vietbank, với số tiền tổng cộng lên tới gần 100 tỷ đồng.
Theo đó, vừa qua, Tổng cục THADS đã nhận được công văn của Agribank và Agribank Chi nhánh Phú Mỹ Hưng về việc đề nghị tạm dừng quyết định phong tỏa tài khoản của ngân hàng này. Đồng thời, Tổng cục cũng đang xử lý khiếu nại của Agribank chi nhánh An Sương về quyết định giải quyết khiếu nại của Cục trưởng Cục THADS TP.HCM liên quan đến việc thi hành hai bản án mà TAND tối cao đã tuyên phúc thẩm. Hai chi nhánh này của Agribank là bên phải thi hành án, buộc phải trả số tiền tổng cộng gần 97 tỷ đồng.
Ngoài ra, Tổng cục THADS cũng nhận được đơn khiếu nại của bên được thi hành án là Vietbank, với nội dung khiếu nại chấp hành viên Cục THADS TP.HCM, về việc chậm tổ chức thi hành bản án có hiệu lực, trong khi bên phải thi hành án có điều kiện thi hành.
Các khiếu nại này của hai bên khá căng thẳng, và đã được Ủy ban Kiểm tra - BCH Trung ương Đảng, Văn phòng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp, Cơ quan Thanh tra Giám sát ngân hàng (NHNN) chỉ đạo xem xét và tổ chức thi hành đúng pháp luật.
Trước diễn tiến giằng co của vụ việc, Tổng cục đã trực tiếp chỉ đạo Cục THADS TP.HCM kiểm tra, giải quyết đồng thời mời các ngân hàng liên quan làm việc, tổ chức họp liên ngành để thống nhất quan điểm và xử lý.
Vụ việc phức tạp "đau đầu" nói trên bắt nguồn từ các chứng thư bảo lãnh của Agribank các chi nhánh An Sương và Phú Mỹ Hưng.
Cụ thể, ngày 17/12/2012, Tòa phúc thẩm - TAND tối cao tại TP.HCM đã tuyên buộc Cty CP Giấy Minh Thắng trả nợcho Vietbank gần 100 tỷ đồng cả vốn lẫn lãi, trong đó Agribank CN Phú Mỹ Hưng đã phát hành 2 thư bảo lãnh với trị giá 50 tỷ đồng. Vì vậy,tòa đã tuyên Agribank Phú Mỹ Hưng phải trả nợ thay cho Cty Minh Thắng 50 tỉ đồng cho Vietbank.
Bản án có hiệu lực, Cục THADS đã dùng nhiều biện pháp để buộc Agribank thực hiện nghĩa vụ, nhưng ngân hàng lớn này đã không thực hiện. CụcTHADS TP.HCM đã có công văn đề nghị NHNN hỗ trợ việc thi hành án, nhưng đến nay Agribank vẫn một mực không thực hiện, thay vào đó là hàng loạt đơn kiến nghị và khiếu nại gửi khắp nơi.
Cùng kịch bản, Agribank chi nhánh An Sương cũng phát hành các thư bảo lãnh cho một công ty khác, để đảm bảo nghĩa vụ trả nợ cho khoản vay của công ty TNHH Đức Hòa tại Vietbank.
Tòa phúc thẩm - TAND tối cao tại TP.HCM thông qua bản án ngày 14/12/2012 đã tuyên chấp nhận yêu cầu đòi nợ của Vietbank đối với công ty Đức Hòa với số tiền hơn 141 tỷ đồng và hơn 666.000 USD, trong đó Agribank CN An Sương phải có trách nhiệm trả nợ thay gần 47 tỉ đồng.
Sự việc đến nay đã kéo dài hàng năm, với 2 bản án có hiệu lực của TAND tối cao kèm hàng loạt chỉ đạo, yêu cầu của các cơ quan Đảng, nhà nước nhưng việc thi hành vẫn... dẫm chân tại chỗ. Thậm chí, vì tính chất phức tạp trong việc thi hành án và Agribank là đơn vị lớn có 100% vốn nhà nước, Tổng cục THADS đã phải "cầu cứu" Bộ trưởng Bộ tư pháp đích thân chỉ đạo việc thi hành dù khẳng định việc thi hành án là hoàn toàn đúng pháp luật.
Về phía Agribank, đơn vị này đưa ra khá nhiều khiếu nại, kiến nghị với mục đích trì hoãn việc thi hành án. Còn phía Vietbank cũng liên tục yêu cầu cơ quan thi hành án phải thực thi ngay các bản án, thậm chí kiến nghị kê biên trụ sở Agribank để đảm bảo việc thi hành.
Trong vụ án kéo dài này, có một tình tiết có vẻ như đã chạm vào giới hạn giữa luật và "lệ" trong việc thi hành án. Đó là việc Vietbank yêu cầu kê biên, phát mại trụ sở của Agribank để thực hiện nghĩa vụ trả nợ của ngân hàng này.
Theo nhận định của giới làm luật, đây là việc làm đúng luật, bởi theo Điều 45 Luật Thi hành án dân sự, sau khi bản án có hiệu lực, thời hạn tự nguyên thi hành án là 15 ngày. Hết thời hạn tự nguyện nói trên, người phải thi hành án có điều kiện thi hành án mà không tự nguyện thi hành án thì bị cưỡng chế.
Thực tế, thời hạn tự nguyện của Agribank đã hết từ lâu, và Cục THADS TP.HCM cũng đã có rất nhiều công văn yêu cầu Agribank thực hiện nghĩa vụ nhưng bị phớt lờ. Do đó, theo luật thì cơ quan thi hành án hoàn toàn có quyền kê biên, xử lý tài sản của người phải thi hành án.
Tuy nhiên, theo Luật sư Vi Văn Diện - Giám đốc Công ty Luật Thiên Minh (Đoàn Luật sư Hà Nội), việc kê biên trụ sở Agribank thực tế là việc khó xảy ra, bởi Agribank là ngân hàng lớn, có 100% vốn nhà nước, nên mọi tài sản của NH này thuộc quyền sở hữu của nhà nước. "Theo hồ sơ vụ việc và các thông tin mà báo chí phản ánh, có thể thấy việc giải quyết vụ việc này không khó về luật, nhưng gặp rất nhiều cản trở rất điển hình trong việc thực thi các bản án dân sự. Cách giải quyết sựviệc cụ thể này sẽ phán án đúng quyết tâm, thực trạng và thách thức của việc thực thi Luật Dân sự vốn còn quá nhiều vấn đề hiện nay", ông Diện nhận định.
Ngoài ra, cũng theo các luật sư, việc chây ì không thực hiện nghĩa vụ thi hành bản án đã có hiệu lực có thể được xem xét dưới góc độ pháp luật hình sự tội danh "Không chấp hành án" quy định tại Điều 304, Bộ luật Hình sự. Theo đó, “Người nào cố ý không chấp hành bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật mặc dù đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế cần thiết, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm”.
Tuy nhiên, cũng như việc kê biên phát mại trụ sở Agribank, LS Diện cũng cho rằng việc hình sự hóa vụ án này là... quá khó. "Trước hết, cơ quan thi hành án cùng với các đơn vị liên quan như Bộ Tư pháp, NHNN... cần làm hết trách nhiệm, áp dụng đúng các quy định và quyền hạn được pháp luật cho phép để thi hành bản án. Việc để chậm trễ hoặc dùng dằng các bản án dân sự lớn có ảnh hưởng không nhỏ tới niềm tin của xã hội vào việc hành pháp, cũng như môi trường kinh doanh", ông Diện nói.
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Bắt ba người trộm hơn 200 kg ngà voi. Bài báo phản ánh: Ngày 12-11, Công an TP Vinh (Nghệ An) đã bắt ba cán bộ Chi cục Thi hành án dân sự TP Vinh gồm Đinh Thị Trà Giang (thủ kho), Đặng Ngọc Thế (nhân viên văn phòng) và Tạ Đức Anh (bảo vệ).
Trước đó, đêm 9-10, lãnh đạo Chi cục Thi hành án dân sự TP Vinh nhận được thông tin mất trộm số lượng lớn ngà voi trong kho chi cục và đã trình báo Công an TP Vinh. Qua quá trình điều tra, công an xác định Giang, Thế, Anh có liên quan trong vụ trộm 209,4 kg ngà voi trên.
Năm 2012, TAND TP Vinh xét xử vụ vận chuyển ngà voi trái phép, tuyên sung công quỹ tang vật 209,4 kg ngà voi. Số ngà voi trên giao cho Phòng Tài chính UBND TP Vinh quản lý và tiến hành các thủ tục đấu giá. Do Phòng Tài chính UBND TP Vinh không có kho cất giữ nên mượn kho của Chi cục Thi hành án dân sự TP Vinh.
4. Báo Phụ nữ có bài Bình Phước: Kỷ luật luật sư vu khống lãnh đạo. Bài báo phản ánh: Ngày 12/11, ông Hoàng Kim Vinh, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bình Phước cho biết: đoàn luật sư tỉnh đã ký quyết định kỷ luật bằng hình thức khiển trách đối với luật sư Nguyễn Văn Hiếu vì vi phạm các quy định của Luật Luật sư, quy tắc đạo đức hành nghề luật sư và Điều lệ Luật sư tỉnh Bình Phước.
Trước đó, ngày 7/12/2012, luật sư Hiếu gửi đơn thư phản ánh đến Tổng Thanh tra Chính phủ về việc dư luận xã hội tỉnh Bình Phước cho rằng một số cán bộ có chức vụ cao tại tỉnh Bình Phước có dấu hiệu lợi dụng chức vụ quyền hạn để trục lợi đất đai.
Ngày 28/2/2013, cán bộ Thanh tra Chính phủ về gặp luật sư Hiếu để đề nghị cung cấp thông tin, địa chỉ, số liệu cụ thể. Tuy nhiên, luật sư này không cung cấp được bất cứ chứng cứ gì, đồng thời làm đơn xin rút lại toàn bộ đơn thư tố cáo của mình. Ngày 12/3/2013, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Bình Phước có buổi làm việc với luật sư Hiếu liên quan đến đơn thư phản ánh trên. Qua đó, kết luận nội dung tố cáo của ông Hiếu đối với cán bộ lãnh đạo tỉnh Bình Phước là thiếu căn cứ.
Tuy nhiên, vụ việc chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự. Vì vậy, Công an tỉnh Bình Phước chỉ đề nghị xem xét xử lý kỷ luật đối với luật sư Hiếu theo quy định của Luật Luật sư.
II- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Nhân dân điện tử đưa tin Ngày làm việc thứ 18, kỳ họp thứ sáu, Quốc hội khóa XIII. Ngày 12-11, Kỳ họp thứ sáu, Quốc hội (QH) khóa XIII sang ngày làm việc thứ 18. Buổi sáng, các đại biểu QH làm việc tại hội trường, thông qua dự thảo Nghị quyết về Dự toán ngân sách nhà nước năm 2014; thông qua dự thảo Nghị quyết phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc miễn nhiệm chức vụ Phó Thủ tướng Chính phủ đối với đồng chí Nguyễn Thiện Nhân; thảo luận tại Ðoàn đại biểu QH về phê chuẩn việc bổ nhiệm nhân sự giữ chức vụ Phó Thủ tướng Chính phủ. Buổi chiều, QH nghe trình bày Báo cáo thẩm tra và Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giao thông đường thủy nội địa; thảo luận ở hội trường về dự án Luật Công chứng (sửa đổi).
2. Báo Điện tử Chính phủ đưa tin Việt Nam trúng cử Hội đồng Nhân quyền LHQ với số phiếu cao nhất. Sáng ngày 12/11 (theo giờ New York), Đại hội đồng LHQ khóa 68 đã tiến hành bỏ phiếu bầu 14 nước thành viên mới của Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2014-2016.
Với kết quả 184/192 phiếu, Việt Nam đã trúng cử với số phiếu cao nhất trong số 14 nước và lần đầu tiên trở thành thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc.
Việc Việt Nam trở thành thành viên Hội đồng Nhân quyền là sự kiện có ý nghĩa quan trọng đánh dấu bước tiến mới trong nỗ lực triển khai chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, tích cực, chủ động hội nhập quốc tế theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI và Nghị quyết 22 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế. Đây cũng là sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế đối với những thành tựu của Việt Nam trong việc đảm bảo ngày càng tốt hơn các quyền của người dân trên tất cả các lĩnh vực chính trị, xã hội, kinh tế, văn hóa, giáo dục, tôn giáo, tín ngưỡng…
Việc Việt Nam trúng cử với số phiếu cao cũng thể hiện vị thế và uy tín ngày càng cao của đất nước trên trường quốc tế.
Trong nhiệm kỳ 3 năm sắp tới làm thành viên Hội đồng Nhân quyền, Việt Nam sẽ có cơ hội đóng góp trực tiếp một cách xây dựng và trách nhiệm vào công cuộc bảo vệ và thúc đẩy các giá trị quyền con người trên phạm vi toàn thế giới, cũng như có điều kiện chia sẻ và học hỏi những kinh nghiệm tốt từ bạn bè quốc tế nhằm đảm bảo sự thụ hưởng ngày càng tốt hơn các quyền của mỗi người dân Việt Nam./.