I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
Báo Giao thông vận tải đưa tin Số người nhập quốc tịch Việt Nam tăng 5 lần. Tin từ Bộ Tư pháp cho biết, từ đầu năm đến nay đã làm thủ tục giải quyết cho 770 trường hợp nhập quốc tịch Việt Nam, tăng hơn 5 lần so với cùng kỳ 2012. Trong khi đó, đơn vị chức năng cũng đã xử lý hồ sơ xin thôi quốc tịch Việt Nam cho 4.780 trường hợp, giảm 25% so với cùng kỳ năm 2012.
Cũng theo Bộ Tư pháp, để tiếp tục giải quyết vướng mắc trong vấn đề con lai, Bộ Tư pháp đang phối hợp với các bộ, ngành, địa phương khảo sát và xây dựng Đề án “Giải quyết quốc tịch người Hoa”, “Con lai giữa phụ nữ Việt Nam và người Trung Quốc”. Tính đến nay, các địa phương trong cả nước đã giải quyết được 579 hồ sơ cho nhận con nuôi trong nước (giảm 46,5% so với cùng kỳ năm 2012); Bộ Tư pháp giải quyết xong 182 hồ sơ cho nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài (tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ).
II- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo CAND Online đưa tin Chính thức áp dụng thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc. Bài báo phản ánh: Sáng 6/8, lần đầu tiên, các cơ quan chức năng của Việt Nam đã thực hiện việc thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc tại Trại tạm giam Công an TP Hà Nội. Tử tù đầu tiên được thi hành án bằng phương thức mới là Nguyễn Anh Tuấn (SN 1986, quê ở Mê Linh, Hà Nội), phạm tội giết người, cướp tài sản. Nạn nhân của Tuấn là chị Bùi Thị Nguyệt, nhân viên bán xăng.
Theo đúng kế hoạch, sáng 6/8, bị án Nguyễn Anh Tuấn đã được đưa vào nơi thi hành án tử hình thực hiện đầy đủ các thủ tục và được tiêm đầy đủ 3 mũi thuốc theo quy định. Sau khi việc thi hành án được thực hiện xong, xác tử tù Nguyễn Anh Tuấn được giao lại cho gia đình mai táng.
Được biết, việc chuẩn bị thi hành án tử hình theo hình thức tiêm thuốc độc đã được chuẩn bị rất kỹ lưỡng từ cơ sở vật chất; thuốc theo quy định; cán bộ thi hành án… Theo Nghị định 82/2011/NĐ-CP quy định về thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc thì cả nước sẽ xây dựng 8 nhà thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc. Tổng cục Cảnh sát Thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp, Bộ Công an đã triển khai thực hiện xây dựng 5 nhà Thi hành án tử hình đầu tiên trên cả nước tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Nghệ An, Đắk Lắk và Sơn La. 3 nhà còn lại do Bộ Quốc phòng xây dựng tại 3 vùng miền.
Theo quy định tại Điều 59 Luật Thi hành án hình sự, trước khi thi hành án, Hội đồng thi hành án tử hình phải kiểm tra danh chỉ bản, hồ sơ lý lịch của người chấp hành án tử hình. Sau khi đối chiếu đầy đủ các yêu cầu pháp lý, phạm nhân tại các địa phương sẽ được chuyển tới các nhà thi hành án tử hình gần nhất để tiêm thuốc độc theo đúng quy định, trình tự.
Do khó khăn trong việc tìm nguồn nhập khẩu thuốc, ngày 13/5/2013, Chính phủ đã có Nghị định 47/2013/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 82/2011/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 27/6/2013 quy định thuốc sử dụng cho thi hành án tử hình gồm thuốc làm mất trí giác, thuốc làm tê liệt hệ vận động và thuốc làm ngừng hoạt động của tim. 3 loại thuốc trên do Bộ Y tế cấp có trách nhiệm bảo đảm nguồn cung ứng thuốc để sử dụng cho thi hành án tử hình theo kế hoạch dự trù thuốc hàng năm của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng; hướng dẫn bảo quản, sử dụng các loại thuốc sử dụng cho thi hành án tử hình; chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng ban hành danh mục, liều lượng thuốc để sử dụng cho thi hành án tử hình.
Trước khi bị tiêm thuốc độc bằng máy tự động, tử tù được viết thư, ghi âm lời nói cuối cùng...
Trước khi tổ chức thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc, Bộ Công an đã triển khai và ban hành quy trình, tập huấn đội ngũ thi hành án hình sự trong lực lượng Công an, lực lượng quân đội để áp dụng hình thức thi hành án tử hình mới. Việc triển khai được đảm bảo đúng quy trình, quy định của pháp luật.
2. Báo Tin tức có bài Ra mắt Hội đồng Tiền lương Quốc gia. Bài báo đưa tin: Hội đồng Tiền lương Quốc gia được thành lập theo quy định của Bộ luật Lao động năm 2012; Nghị định số 49/2013/NĐ-CP ngày 14/5/2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về tiền lương; Quyết định số 1055/QĐ-TTg ngày 3/7/2013 của Thủ tướng Chính phủ.
Ngày 6/8, phát biểu trong lễ ra mắt của tổ chức này, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh nêu rõ: Hội đồng Tiền lương Quốc gia là mô hình mới, làm việc theo chế độ kiêm nhiệm. Để Hội đồng thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ đã đề ra, Phó Thủ tướng đề nghị các thành viên Hội đồng, thành viên Bộ phận kỹ thuật của Hội đồng nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy dân chủ, tập trung trí tuệ, phố hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức liên quan để hoạt động của Hội đồng có hiệu quả, thực hiện tốt nhiệm vụ pháp luật đã quy định, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã giao. Trong những tháng còn lại của năm 2013, bên cạnh việc kiện toàn tổ chức, quy chế hoạt động, các thành viên Hội đồng phải nghiên cứu, đề xuất, kiến nghị với Chính phủ công bố mức lương tối thiểu vùng áp dụng cho năm 2014.
3. Báo Người Cao tuổi có bài Vụ án Đoàn Văn Vươn, huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng: Án khép lại, vẫn còn đó những bài học đắt giá. Bài báo đưa tin: Trong các ngày từ 29/7 đến 1/8/2013, TAND Tối cao mở phiên xét xử phúc thẩm 3 vụ án: “Giết người”; “Chống người thi hành công vụ” và “Hủy hoại tài sản”, liên quan đến thu hồi đất ở xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng. Bị cáo trong những vụ án này, ngoài ông Đoàn Văn Vươn, anh, em, cháu ông Vươn còn có các cựu quan chức huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang. Phiên tòa phúc thẩm vẫn thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận cũng như giới báo chí, không chỉ vì tính phức tạp, nghiêm trọng mà còn là cái giá đắt phải trả cho một cuộc cưỡng chế đất, mà ở đó pháp luật đã không được coi trọng.
Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Đoàn Văn Vươn khai: Với mục đích chống lại đoàn cưỡng chế, nhằm chuyển từ vụ án dân sự hành chính sang vụ án hình sự, các bị cáo thống nhất chuẩn bị vũ khí và các phương tiện khác thực hiện hành vi kích nổ, bắn gây thương tích một số cán bộ trong đoàn cưỡng chế, mục đích gây tiếng vang để vụ việc đến được tai Thủ tướng Chính phủ…
Tại phiên phúc thẩm xét xử vụ án “Hủy hoại tài sản”, các luật sư bảo vệ quyền lợi cho các bị hại đưa ra các lí lẽ, căn cứ, quan điểm cho rằng, kế hoạch 104 do ông Hiền kí có đề cập đến thu hồi đất của gia đình ông Vươn, nhưng không nói rõ thu hồi khu 19,3ha. Điều này khiến bị cáo Khanh bổ sung thêm bằng một thông báo có nêu việc tháo dỡ lều trên khu đầm…
Kết cục phần lớn mức hình phạt dành cho các bị cáo đều giữ nguyên như án sơ thẩm, chỉ riêng bị cáo Đoàn Văn Sịnh được giảm từ 3 năm 6 tháng xuống còn 2 năm 9 tháng tù giam; bị cáo Đoàn Văn Vệ giảm từ 2 năm xuống còn 19 tháng tù giam, đều về tội “Giết người”. Bị cáo Nguyễn Văn Khanh được chuyển từ 30 tháng tù thành 30 tháng án treo, thử thách là 42 tháng. Các bị cáo (là cựu quan chức huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang) đều bị cấm đảm nhiệm chức vụ ở trong các cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội trong thời hạn một năm, kể từ khi chấp hành xong án phạt…
Tuy nhiên, dư luận vẫn còn lấn cấn xung quanh vụ án này. Đặc biệt đối với các cựu quan chức huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang, những người nắm quyền thực thi luật pháp, đồng thời cũng là đầu mối gây ra vụ án nghiêm trọng nói trên, đáng ra hơn ai hết họ phải là những người gương mẫu tuân thủ pháp luật. Là cán bộ lãnh đạo địa phương, họ được trang bị đầy đủ về luật pháp, mà lại vi phạm pháp luật, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, buộc Thủ tướng Chính phủ phải đích thân kết luận đúng - sai. Giá như, chính quyền huyện Tiên Lãng xem xét thấu đáo hơn công sức gia đình ông Vươn đã bỏ ra với khu đầm, mà tiếp tục cho họ thuê để làm kinh tế. Giá như, không có cái kế hoạch 104 do ông Lê Văn Hiền kí, khiến ông Khanh bổ sung bằng thông báo có việc tháo dỡ lều trên khu đầm, thì đã không xảy ra việc xâm phạm bất hợp pháp căn nhà của ông Đoàn Văn Quý, cũng sẽ không có chuyện kích nổ, bắn đạn hoa cải làm mấy chiến sĩ bị thương. Nếu ông cựu Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng Lê Văn Hiền biết thương dân, quý trọng cuộc sống lao động của dân hơn… thì đâu đến nỗi?
Đây cũng là bài học cho các địa phương khác soi vào đó mà điều chỉnh cách hành xử của chính quyền đối với nhân dân. Luật pháp cũng có đôi chỗ chưa thật phù hợp với thực tế, chính vì vậy Quốc hội và các cơ quan chức năng vẫn đang nỗ lực điều chỉnh. Song, các cấp chính quyền phải thấu hiểu rằng, đất đai là nguồn sống của người nông dân, mất đất thì cuộc sống của họ sẽ đi về đâu? Suy cho cùng, hành vi của anh em ông Vươn cũng từ áp lực đó mà ra, nên đã biến những người nông dân chất phác bỗng chốc thành tội phạm. Anh em ông Vươn đã phải chịu hình phạt cho hành vi ấy, nhưng cái giá phải trả thì lại quá đắt cho cả gia đình ông Vươn, lẫn chính quyền huyện Tiên Lãng. Thật là một bài học đau xót!