Điểm tin báo chí sáng ngày 23 tháng 12 năm 2009Trong buổi sáng ngày 23/12/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Việt Nam có chỉ số minh bạch bất động sản thấp nhất Đó là thông tin do Tiến sĩ Boaz Boon, Phó Chủ tịch Công ty Capitaland - Chi nhánh Việt Nam, đưa ra tại Hội nghị Bất động sản quốc tế năm 2009 do Hiệp hội Bất động sản TP.HCM tổ chức trong hai ngày 16 và 17-12 vừa qua.Trong bài phân tích về thị trường bất động sản Việt Nam, ông Boaz Boon cho biết xét về chỉ số minh bạch bất động sản của Jones Lang Lasalle thì Úc, New Zealand, Hong Kong, Singapore có điểm cao nhất ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Tiếp đến nằm ở mức cao là Nhật Bản, Malaysia. Còn xếp hạng vừa có Đài Loan, Hàn Quốc, Thái Lan... Và xếp ở mức thấp về chỉ số minh bạch bất động sản là Việt Nam và các TP loại 2, 3 của Trung Quốc. Chỉ số minh bạch bất động sản của Jones Lang Lasalle là công cụ giúp nhà đầu tư phát triển chiến lược đầu tư trên toàn cầu hoặc khu vực.2. Báo Người lao động có bài Cách phạt quan trọng hơn mức phạt. Bài báo phản ánh: Chưa có con số cụ thể đánh giá chuyển biến về ý thức pháp luật của người dân nhưng phải thừa nhận một bộ phận người dân sinh sống tại TP chưa có ý thức chấp hành pháp luật về giao thông và môi trường. Đây là đánh giá chung của các đại biểu tham dự hội thảo khoa học: “Những chuyển biến ý thức pháp luật của cư dân TP trong quá trình xây dựng TP văn minh hiện đại” do Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM và Báo Pháp Luật TP tổ chức sáng 22-12.“Phạt không phải là cây đũa thần giúp nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về giao thông và môi trường mà quan trọng là cách phạt. Phạt phải nghiêm minh, đúng luật, không vì quen biết mà làm lệch lạc ý thức người vi phạm”- TS Nguyễn Hữu Nguyên, Viện Nghiên cứu phát triển TP, nói. Cũng theo TS Nguyên, ngoài cách phạt, văn hóa thực thi pháp luật của cán bộ, chiến sĩ công an cũng quan trọng không kém, chỉ cần người thực thi không nghiêm sẽ khiến người dân lờn mặt và dễ dàng vi phạm. Thượng tá Võ Văn Vân, Phó trưởng Phòng CSGT Đường bộ Công an TPHCM, nhìn nhận: Không cần phải tăng mức phạt cao mà cách xử phạt của CSGT rất quan trọng trong việc nâng cao ý thức của người dân, phạt nghiêm nhưng đồng thời phải giải thích cho người vi phạm hiểu.3. Báo Nhân dân phản ánh: Sáng 22-12, tại Hà Nội, Ủy ban quốc gia (UBQG) Vì sự tiến bộ của phụ nữ Việt Nam tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2009, phương hướng hoạt động năm 2010 và thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Sinh Hùng về một số vấn đề liên quan bình đẳng giới.Ðồng chí Nguyễn Thị Thanh Hòa, Ủy viên T.Ư Ðảng, Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam, Phó Chủ tịch UBQG Vì sự tiến bộ của phụ nữ Việt Nam, cùng đại diện các bộ, ban, ngành ở T.Ư dự hội nghị.Năm 2009, UBQG đã thực hiện kế hoạch kiểm tra hoạt động vì sự tiến bộ của phụ nữ tại ba bộ, ngành và bảy tỉnh, thành phố; 10/20 bộ, ngành là thành viên UBQG đã báo cáo với Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội về tình hình thực hiện mục tiêu bình đẳng giới trong lĩnh vực quản lý; Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trình Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Chương trình hành động của Chính phủ giai đoạn đến năm 2020 thực hiện Nghị quyết 11 của Bộ Chính trị về Công tác phụ nữ thời kỳ đẩy mạnh CNH, HÐH đất nước, đồng thời phối hợp các cơ quan liên quan xây dựng Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011 - 2020 và Chương trình mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011 - 2015...Báo cũng phản ánh: Sáng 22-12, tại Hà Nội, Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, Ðài Truyền hình Việt Nam giới thiệu kết quả Quỹ vì người nghèo năm 2009 và Chương trình "Nối vòng tay lớn" năm 2009, vì người nghèo được tổ chức vào tối 31-12 tại Cung Văn hóa Hữu nghị (Hà Nội).Từ đầu năm đến nay, Quỹ vì người nghèo T.Ư nhận được hơn 107 tỷ đồng và Quỹ vì người nghèo các địa phương nhận được hơn 315 tỷ đồng của các đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân ủng hộ. Từ nguồn quỹ vì người nghèo và nguồn kinh phí hỗ trợ của Chính phủ, cả nước đã xây dựng hơn 115.972 nhà đoàn kết, giúp người nghèo cải thiện cuộc sống.Chương trình "Nối vòng tay lớn" năm 2009, vì người nghèo được Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, Ðài Truyền hình Việt Nam, Ðài Truyền hình thành phố Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức vào tối 31-12, nhằm tôn vinh các tập thể, đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân đã có nhiều thành tích trong công tác xóa đói, giảm nghèo và vận động các tầng lớp nhân dân ủng hộ Quỹ vì người nghèo. Chương trình sẽ tổ chức bán đấu giá một số hiện vật ủng hộ người nghèo. Ðến nay, các địa phương, đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân trong và ngoài nước đã đăng ký ủng hộ Quỹ vì người nghèo năm 2010 với số tiền gần hai nghìn tỷ đồng.Báo cũng phản ánh: Ngày 22-12, tại TP Buôn Ma Thuột (Đắc Lắc) diễn ra Hội nghị Ủy ban điều phối chung khu vực tam giác phát triển Campuchia - Lào - Việt Nam (CLV) lần IV do Bộ Kế hoạch - đầu tư phối hợp với UBND Đắc Lắc tổ chức.Các đoàn đã thảo luận về chính sách ưu đãi đặc biệt, cơ chế chính sách phát triển kinh tế đối với các tỉnh thuộc khu vực CLV phù hợp với chính sách chung và những nét đặc thù riêng của mỗi nước. Qua thảo luận, các đoàn đã đưa ra đề xuất như đơn giản hóa quy trình viện trợ và thực hiện các dự án trong khu vực CLV.II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP1. Báo điện tử của Thông tấn xã Việt Nam có bài VN sẽ giúp Campuchia đào tạo cán bộ tư phápBài báo phản ánh: Bộ Tư pháp Việt Nam và Bộ Tư pháp Campuchia đã ký bản ghi nhớ hợp tác về tăng cường năng lực nghiệp vụ, xây dựng pháp luật và đào tạo nguồn nhân lực. Bản ghi nhớ được ký ngày 22/12, ngay sau cuộc hội đàm giữa đoàn đại biểu Bộ Tư pháp Việt Nam do Bộ trưởng Hà Hùng Cường làm trưởng đoàn và đoàn đại biểu Bộ Tư pháp Campuchia do Bộ trưởng Ang Vong Vattana dẫn đầu. Theo đó, Bộ Tư pháp Việt Nam sẽ giúp đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ của Bộ Tư pháp Campuchia.Tại cuộc hội đàm, hai bên đã trao đổi kinh nghiệm nghiệp vụ và bàn biện pháp tăng cường hợp tác giữa hai bộ trên nhiều lĩnh vực. Hai bộ trưởng đã trao đổi sơ bộ về dự thảo Hiệp định tương trợ tư pháp trong lĩnh vực dân sự và thương mại giữa hai bộ nhằm tạo thuận lợi cho việc giải quyết những tranh chấp nảy sinh trong các lĩnh vực này.Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Campuchia 4 ngày từ 21-24/12, Bộ trưởng Hà Hùng Cường đã tới chào xã giao Thủ tướng Campuchia Hun Sen, làm việc với Chánh án Tòa án Tối cao Campuchia Dith Munty và Tổng Công tố viên Tòa án Tối cao Chea Leang.2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Phường, xã sẽ có hộ tịch viên và chứng thực viên. Bài báo phản ánh: “Ở cấp xã nên bổ sung thêm chức danh hộ tịch viên và chứng thực viên đảm nhiệm chuyên sâu việc hộ tịch và chứng thực. Hiện nay những cán bộ tư pháp phường, xã khi bắt đầu có kinh nghiệm lại bị luân chuyển qua vị trí khác, làm cho công tác hộ tịch và chứng thực chưa đảm bảo an toàn pháp lý”. Sở Tư pháp TP.HCM đã kiến nghị tại hội thảo Hoạt động của cơ quan tư pháp phục vụ việc xây dựng chiến lược, quy hoạch phát triển ngành tư pháp đến năm 2020 ngày 22-12.Tại buổi hội thảo, nhiều ý kiến cho rằng công việc của các phòng tư pháp rất nhiều nhưng cán bộ thiếu. Các văn bản quy phạm pháp luật chưa thống nhất, đồng bộ nên khi xử lý một hành vi vi phạm hành chính buộc cán bộ phải rà soát nhiều văn bản mới khỏi “run tay”. Điều này làm mất nhiều thời gian và dễ bỏ lọt các hành vi vi phạm. Cạnh đó, hiện nay cán bộ tư pháp cấp xã vừa thiếu vừa yếu...Báo cũng có bài Gặp rối vì mua nhà của người mắc nợ. Bài báo phản ánh: TAND TP.HCM vừa hủy một bản án sơ thẩm của TAND quận 11 do việc chứng minh, thu thập chứng cứ chưa đầy đủ. Trong vụ này, cấp sơ thẩm đã chấp nhận một văn bản có chữ ký giả mạo để làm căn cứ xét xử. Tháng 4-2008, bà M. đặt cọc hơn 5 tỉ đồng để mua hai căn nhà ở quận 11, TP.HCM của ông C. với giá 7 tỉ đồng. Sau khi hoàn tất các giấy tờ liên quan, hai căn nhà trên đã được đăng bộ với tên bà M.Bảy tháng sau, bà M. bất ngờ nhận được giấy triệu tập của Tòa án quận 11 yêu cầu bà cung cấp hợp đồng mua bán hai căn nhà trên. Trước đó tòa xác định bà là người có liên quan trong vụ tranh chấp hợp đồng vay tài sản giữa ông C. và hai chủ nợ. Đến tòa, bà M. được tòa cho xem một biên bản thỏa thuận có chữ ký của bà với cam kết sẽ giúp ông C. làm thủ tục vay ngân hàng để ông này trả nợ cho hai nguyên đơn 2 tỉ đồng. Cho rằng đây là giấy tờ giả mạo, bà yêu cầu tòa trưng cầu giám định chữ ký. Tuy nhiên, trong một lần hòa giải sau đó, cả hai chủ nợ của ông C. đều khai chữ ký trên không phải của bà M. nên tòa không trưng cầu giám định chữ ký nữa. Tại phiên sơ thẩm, dù không thừa nhận nợ nần nhưng ông C. khai chữ ký trong biên bản thỏa thuận trên là của mình. Từ đó, tòa đã xem biên bản thỏa thuận này là hợp đồng vay nợ giữa ông C. với hai chủ nợ và buộc ông phải trả cho mỗi người 1 tỉ đồng.Riêng bà M. chưa kịp mừng vì được minh oan là không có ký kết cam đoan gì thì lại vướng vào một rắc rối khác. Trong vụ án, hai chủ nợ của ông C. cũng đã yêu cầu tòa hủy hợp đồng mua bán nhà giữa ông C. và bà M. Chuyện này tòa nhận định, hợp đồng mua bán một trong hai căn nhà qua công chứng chỉ ghi giá 400 triệu đồng, không phù hợp với giá trị thật (dù bà M. có đầy đủ giấy tờ chứng minh ông C. đã nhận đủ 7 tỉ đồng cho hai căn nhà). Đây là hợp đồng giả tạo nhằm trốn tránh nghĩa vụ trả nợ của ông C. nên vô hiệu. Từ đó tòa đồng ý duy trì quyết định khẩn cấp tạm thời phong tỏa một trong hai căn trên để đảm bảo thi hành án. Phía nguyên đơn đã đóng 200 triệu đồng tiền bảo đảm cho yêu cầu này.Bà M. kháng cáo cho rằng bản án sơ thẩm đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của bà bởi bà hoàn toàn không liên quan đến các món nợ của ông C. Bà đã mua nhà ngay tình, không có sự gian dối nào nên đây là tài sản của bà. Tòa hủy hợp đồng mua bán của bà là sai sót phải bị xem xét lại. Chưa kể, căn nhà này bà sở hữu hợp pháp, tòa ra quyết định phong tỏa nhà của bà để đảm bảo cho chuyện thi hành án của ông C. trước khi tòa đem vụ án ra xét xử là sai sót rất nghiêm trọng. Trong phiên phúc thẩm mới đây, Tòa án TP nhận định cấp sơ thẩm chỉ căn cứ vào chứng cứ duy nhất là biên bản thỏa thuận để buộc ông C. trả nợ trong khi những nội dung khác chưa được điều tra, thu thập đầy đủ là thiếu căn cứ, không đảm bảo được các quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự. Cuối cùng tòa tuyên, do việc chứng minh và thu thập chứng cứ của cấp sơ thẩm chưa được thực hiện đầy đủ mà tòa phúc thẩm không thể bổ sung được nên tòa hủy án, giao hồ sơ cho cấp sơ thẩm giải quyết lại... Những yêu cầu kháng cáo khác của bà M. cũng sẽ được xem xét khi vụ án được giải quyết lại từ đầu.Trong vụ này có một vấn đề pháp lý khác cũng được các chuyên gia quan tâm. Nhiều ý kiến cho rằng tòa sơ thẩm chấp nhận yêu cầu áp dụng biện pháp phong tỏa nhà nhưng chỉ buộc nguyên đơn đóng 200 triệu đồng tiền bảo đảm là vi phạm Bộ luật Tố tụng dân sự (BLTTDS). Khoản 1 Điều 120 BLTTDS quy định người yêu cầu tòa án áp dụng một trong các biện pháp khẩn cấp tạm thời phải gửi một khoản tiền, kim khí quý, đá quý hoặc giấy tờ có giá do tòa án ấn định nhưng phải tương đương với nghĩa vụ tài sản mà người có nghĩa vụ phải thực hiện để bảo vệ lợi ích của người bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời và ngăn ngừa sự lạm dụng quyền yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời từ phía người có quyền yêu cầu. Trở lại vụ án, số tiền 200 triệu đồng bảo đảm trên so với khoản nợ của ông C. với các nguyên đơn thì chẳng thấm vào đâu.3. Báo Sài Gòn giải phóng có bài Đà Nẵng: Vợ chồng Chi Cục trưởng Thi hành án bị tố cáo chiếm đoạt trên 20 tỷ đồng. Bài báo phản ánh: Ngày 22-12, nhiều hộ dân phường Hòa Khánh Nam (quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng) kéo đến trước nhà vợ chồng ông Nguyễn Thanh Tâm và bà Ngô Thi Ngọc Thơ (trú lô B16, Nguyễn Đình Trọng, tổ 39, Hòa Khánh Nam) để đòi trả số tiền bị chiếm đoạt trên 20 tỷ đồng. Ông Tâm hiện là Chi cục trưởng Thi hành án quận Cẩm Lệ, TP Đà Nẵng.Bà Dương Thị Lệ, người bị chiếm dụng 1,7 tỷ đồng bức xúc: Từ năm 2007, lợi dụng quen biết, hơn nữa, lấy uy tín là cán bộ thi hành án nên ông Tâm và bà Thơ đã mở đường dây chơi biêu hụi để huy động vốn. Bên cạnh đó, vợ chồng ông Tâm, bà Thơ kêu gọi thêm nhiều người cho vay tiền và hứa sẽ trả lãi suất cao. Lúc đầu, để tạo uy tín, vợ chồng ông Tâm, bà Thơ trả lãi suất đầy đủ cho những người cho vay tiền. Nhưng từ tháng 8-2007 đến nay, nhiều người cần tiền đến yêu cầu vợ chồng ông Tâm, bà Thơ hoàn trả từng phần hoặc toàn bộ số tiền đã vay mượn, nhưng họ đều tìm cách lẩn tránh.Đến nay đã có trên 20 người tố cáo vợ chồng ông Tâm, bà Thơ lừa đảo, chiếm đoạt của họ với tổng số tiền trên 20 tỷ đồng. Để trốn nợ, vợ chồng ông Tâm, bà Thơ đã “mất tích” mấy hôm nay và treo biển “bán nhà”. Hiện các nạn nhân đã làm đơn tố cáo gởi Công an TP Đà Nẵng, Công an quận Liên Chiểu và các ngành liên quan điều tra làm rõ nhằm thu hồi lại số tiền mà vợ chồng ông Tâm, bà Thơ đang chiếm đoạt của họ.4. Báo Đất Việt có bài Một phòng công chứng bị đòi bồi thường hơn 1,4 tỷ đồng. Bài báo phản ánh: TAND thành phố Mỹ Tho, Tiền Giang hôm nay xét xử vụ kiện giữa nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Ri, bị đơn là Phòng Công chứng số 1 của tỉnh này. Bà Ri kiện đòi Phòng công chứng số 1 bồi thường thiệt hại số tiền hơn 1,4 tỷ đồng do công chứng viên của đơn vị này “tiếp tay” cho người khác tẩu tán tài sản đang tranh chấp. Đây là lần đầu tiên, tòa xét xử vụ kiện “Tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng” liên quan đến công chứng viên.Vợ chồng ông Nguyễn Văn Tấn và bà Nguyễn Thị Nguyệt, trú tại 3N/15, đường Đốc Binh Kiều, thành phố Mỹ Tho, Tiền Giang, là chủ sở hữu của hai căn nhà số 12B6 và 12B7 đường Nguyễn Trãi, phường 7, thành phố Mỹ Tho. Bà Nguyệt, ông Tấn đem hai căn nhà này thế chấp cho Ngân hàng Công thương Việt Nam chi nhánh Tiền Giang (Vietinbank Tiền Giang) để vay tiền. Đồng thời, bà Nguyệt, ông Tấn nợ bà Ri số tiền hơn hai tỷ đồng.Sau nhiều lần đòi nợ không thành, bà Ri khởi kiện bà Nguyệt, ông Tấn ra tòa. Trong quá trình đi kiện, bà Ri phát hiện bà Nguyệt, ông Tấn thế chấp hai căn nhà trên tại Vietinbank Tiền Giang nên làm đơn gửi các cơ quan chức năng, trong đó, có Phòng Công chứng số 1 tỉnh Tiền Giang để ngăn chặn. Đơn ngăn chặn của bà Ri được lãnh đạo Phòng công chứng số 1 Tiền Giang quán triệt đến tất cả công chứng viên, nhân viên của phòng này. Công chứng viên Trần Thị Thanh Trúc, Phó trưởng phòng công chứng số 1 Tiền Giang hứa với bà Ri, nếu có việc mua bán hai căn nhà trên sẽ thông báo cho đương sự (bà Ri) biết.Thế nhưng, sau đó, hai căn nhà này vẫn được bà Trúc công chứng cho mua bán mà không thông báo cho bà Ri. Sau khi bán nhà với giá 5,2 tỷ đồng, bà Nguyệt, ông Tấn chuyển trả cho Vietinbank Tiền Giang 2,9 tỷ đồng, số tiền còn lại không thanh toán cho bà Ri. Do vậy, sau khi hai cấp tòa xét xử, tuyên bà Ri thắng kiện thì bản án không thể thi hành do người bị thi hành án không còn tài sản. Sau khi phát hiện tài sản đảm bảo thi hành án bị tẩu tán, bà Ri gửi đơn tố cáo đến cơ quan công an. Trong quá trình xác minh của Công an thành phố Mỹ Tho, công chứng viên Trần Thị Thanh Trúc thừa nhận: biết hai căn nhà trên đang bị tranh chấp, tòa đang thụ lý giải quyết và đương sự có đơn ngăn chặn. Bà Trúc cho biết, theo quy định, hai căn nhà trên không được chuyển dịch nhưng vì có ý kiến chỉ đạo của một Phó giám đốc Sở Tư pháp Tiền Giang nên bà ký cho chuyển dịch.Sau một thời gian điều tra, Cơ quan CSĐT Công an thành phố Mỹ Tho không phát hiện việc công chứng có dấu hiệu tiêu cực nên chuyển hồ sơ sang tòa án Mỹ Tho thụ lý theo thẩm quyền.5. Báo Nhân dân có bài Tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động của thị trường chứng khoán. Bài báo phản ánh: Thị trường chứng khoán là nơi thực hiện vai trò huy động vốn trung hạn, dài hạn cho Chính phủ, doanh nghiệp để đầu tư phát triển. Tuy nhiên, thời gian qua, diễn biến của thị trường này có biểu hiện không bình thường do hoạt động đầu cơ, trái pháp luật gây nhiễu loạn, ảnh hưởng lớn việc quản lý, điều hành chính sách tài chính, tiền tệ.Ðến tháng 11-2009, có 730 nghìn tài khoản của nhà đầu tư mở tại các công ty chứng khoán, tăng 180 nghìn tài khoản so với cuối năm 2008. Tham gia thị trường chứng khoán có 105 công ty chứng khoán, 46 công ty quản lý quỹ, 382 quỹ đầu tư nước ngoài, tám ngân hàng lưu ký. Hai sàn giao dịch chứng khoán có 415 công ty niêm yết, trong đó cổ phiếu của một số doanh nghiệp lớn có vị trí quan trọng trong nền kinh tế. Thị trường có 669 nghìn tỷ đồng vốn hóa tăng gấp ba lần so với cuối năm 2008, và bằng 55% GDP (năm 2008). Từ đầu năm đến nay, qua thị trường chứng khoán, tổng vốn huy động bằng phát hành Trái phiếu Chính phủ đạt 20 nghìn tỷ đồng, 470 triệu USD; trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh 2.700 tỷ đồng; trái phiếu doanh nghiệp 11.300 tỷ đồng.Theo dõi diễn biến của thị trường chứng khoán cho thấy, cùng với sự suy giảm của nền kinh tế, VN-Index giảm xuống đến điểm đáy vào ngày 24-2-2009, còn 235,5 điểm, nhưng sau đó nhờ có chính sách, gói kích thích kinh tế, VN-Index tăng điểm dần trở lại, có hiện tượng tăng đột biến vào tháng 6, rồi giảm, tăng dao động từ hơn 400 đến hơn 500 điểm. Thời điểm cuối tháng 10, VN-Index tăng nhanh đạt đỉnh ngày 23-10, mức 633,2 điểm, sau đó cũng giảm nhanh về dưới 500 điểm, và 444,16 điểm (ngày 11-12-2009). Tính thanh khoản, giá trị giao dịch từ tám đến chín nghìn tỷ đồng/ phiên (lúc cao) giảm còn hơn một nghìn tỷ đồng/phiên (lúc thấp). Biểu hiện bất thường tăng nhanh, giảm sâu của VN-Index chỉ được nhận thấy rõ, bộc lộ thực chất nguyên nhân trong tháng 10 và 11, khi có sự điều chỉnh của chính sách tiền tệ và tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm hoạt động kinh doanh chứng khoán.Theo tiến sĩ Nguyễn Sơn, Vụ trưởng Phát triển thị trường chứng khoán (Ủy ban chứng khoán Nhà nước), ngoài những yếu tố khách quan tác động làm tăng, giảm VN-Index, thì nguyên nhân chủ quan do tổ chức, cá nhân cố tình vi phạm quy định có tính đầu cơ, lũng đoạn, trục lợi đã gây ra tình trạng bất ổn của thị trường để thu lợi lớn. Một số ngân hàng, tổ chức tín dụng, công ty chứng khoán, lợi dụng tâm lý phấn khích, đua theo của nhà đầu tư đã tăng cung tiền cho vay vượt nhiều lần giá trị danh mục, ứng trước tiền bán chứng khoán cho nhà đầu tư tạo ra lượng vốn ảo trên thị trường. Nhờ đó, nhà đầu tư đẩy mạnh mua vào chứng khoán lúc giá cao, hy vọng thị trường còn tiếp tục tăng điểm, làm cho VN-Index tăng nhanh. Tuy nhiên, lực đẩy cũng chỉ đưa đến một điểm cao nhất định, thời hạn và điều kiện vay vốn, ứng tiền đã hết, sức ép giải chấp hoàn vốn đè nặng lên nhà đầu tư trong lúc thị trường đang đi xuống, buộc phải tranh nhau bán chứng khoán để cắt lỗ, giảm lỗ, hệ quả là VN-Index giảm rất nhanh. Ðiều đáng nói là với hành vi sử dụng các công cụ hỗ trợ tài chính cho nhà đầu tư của ngân hàng, tổ chức tín dụng, công ty chứng khoán vượt quá quy định, trái quy định của pháp luật đã làm thị trường phát triển méo mó, sai lệnh, có phần ảo, chỉ mang lại lợi nhuận kếch xù cho nhà đầu tư lớn chi phối thị trường, tạo nguồn thu cho ngân hàng, tổ chức tín dụng, công ty chứng khoán, làm thiệt hại cho nhà đầu tư yếu thế, nhỏ bé, nhưng cũng gây ra mạo hiểm, rủi ro cho hệ thống tiền tệ, tín dụng. Hiện tượng tranh thủ vốn vay ngân hàng tạm thời nhàn rỗi của doanh nghiệp đưa vào kinh doanh chứng khoán cũng làm tăng vốn đẩy chỉ số thị trường lên cao với cầu ảo, sử dụng vốn sai mục đích, thường dẫn đến thua lỗ mất vốn, không loại trừ có cả nguồn vốn, kích thích kinh tế trong thời gian qua. Vấn đề tin đồn không được kiểm soát, ngăn chặn, giải thích, định hướng kịp thời cũng ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động quản lý thị trường chứng khoán. Một số công ty chứng khoán thực hiện nghiệp vụ cho phép nhà đầu tư bán chứng khoán trong thời gian ngắn hơn quy định kể từ khi khớp lệnh mua, đã gây nên tình trạng bất bình đẳng, tâm lý hoang mang, chạy theo, dẫn đến tình hình bất ổn của thị trường.Theo ông Trần Văn Dũng, Tổng Giám đốc Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội, thị trường chứng khoán Việt Nam còn thiếu cổ phiếu của những ngành, lĩnh vực lớn, quan trọng, nên lượng vốn hóa lớn nhưng chưa phản ánh có tính đại diện nền kinh tế. Mặt khác, phần lớn nhà đầu tư là những người có tiền, có kiến thức, vị trí, ảnh hưởng nhất định đến việc hoạch định, ban hành chính sách. Thời gian qua, tình trạng bất ổn của thị trường chủ yếu do các nhà đầu tư trong nước gây ra có sự hỗ trợ tài chính của ngân hàng, tổ chức tín dụng, công ty chứng khoán bằng việc sử dụng công cụ hỗ trợ sai quy định, vi phạm pháp luật. Việc quản lý vĩ mô chưa tính hết, điều hành chưa kịp thời, hợp lý về tính liên thông của các thị trường, đặc biệt là thị trường tiền tệ, chứng khoán, bất động sản, ngoại hối, chưa kể cần phải chú ý thị trường bảo hiểm. Chế tài xử phạt đối với hành vi vi phạm phát hành, kinh doanh chứng khoán còn quá nhẹ, chưa phù hợp, nên xảy ra tình trạng liên tục vi phạm...Ðể tổ chức, quản lý tốt hoạt động của thị trường chứng khoán làm cho thị trường phát triển ổn định, hiệu quả, theo một số chuyên gia, cần tăng cường công tác quản lý nhà nước. Rà soát lại hệ thống văn bản pháp luật, sửa đổi, bổ sung phù hợp yêu cầu phát triển của thực tiễn, nâng cao hình phạt, mức phạt, kể cả quy định thành tội danh đưa vào Luật Hình sự. Trước hết, tăng cường kiểm tra, kiểm soát, xử phạt nghiêm minh những hành vi, cách thức hỗ trợ tài chính sai quy định đối với đầu tư chứng khoán, kịp thời phát hiện hoạt động đầu cơ, lũng đoạn, chủ động thông tin công khai, minh bạch, cải tổ cơ chế thông tin, hạn chế tác động xấu đến thị trường. Tiếp tục giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, hoàn thiện khung pháp lý, thể chế trong đó có quản lý thị trường chứng khoán. Thực hiện chính sách tài chính, tiền tệ linh hoạt, thận trọng tính đến sự liên thông của các thị trường để đạt hiệu quả chung của nền kinh tế, đặc biệt chú trọng kiểm tra, giám sát, kiểm soát các đòn bẩy tài chính để có các biện pháp xử lý kịp thời, tiếp tục đưa hàng hóa chất lượng tốt vào thị trường.