Điểm tin báo chí từ ngày 26 đến ngày 28 tháng 01 năm 2013Trong các ngày 26, 27, 28/01/2013, một số báo đã có bài phản ánh những thông tin liên quan đến công tác tư pháp như sau: >I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP1. Báo Người Lao động có bài TPHCM: UBND quận 7 phớt lờ bản án của tòa. Bài báo phản ánh: TAND TPHCM xử phúc thẩm vụ kiện hành chính, tuyên xử UBND quận 7 thua kiện. Bản án đã có hiệu lực từ hơn 4 năm nay, UBND quận 7 vẫn không chịu thi hành án.Năm 1991, bà Triệu Thụy Diễm Trang nhận chuyển nhượng lại từ ông Nguyễn Hữu Trí phần đất có nhà ở diện tích 32,6 m2. Quá trình sử dụng, bà Trang có kê khai, đăng ký, có xác nhận của UBND, Công an phường Tân Thuận Tây, quận 7. Năm 2004, bà Trang thực hiện thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà ở và quyền sử dụng đất ở cho căn nhà số 73 khu phố 1, phường Tân Thuận Tây, quận 7 với diện tích đề nghị được công nhận là 32,6 m2. Năm 2005, UBND quận 7 cấp bản sao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) cho bà Trang nhưng phần diện tích được công nhận chỉ có 17,93 m2, phần diện tích còn lại là 14,67 m2 không được công nhận với lý do đất công (thuộc đường đi công cộng). Bà Trang khiếu nại về việc giấy chứng nhận QSDĐ không đúng diện tích, UBND quận 7 ban hành văn bản số 156/UBND-KN với nội dung bác khiếu nại của bà Trang. Không đồng ý với nội dung giải quyết khiếu nại, bà Trang nộp đơn kiện đến TAND quận 7 và bị nơi đây bác yêu cầu khởi kiện. Xét xử phúc thẩm theo đơn kháng cáo của bà Trang, TAND TPHCM ngày 19-5-2008 nhận định bà Trang đã chứng minh được quá trình sử dụng phần đất bà đã chuyển nhượng của ông Nguyễn Hữu Trí từ ngày 15-5-1991 (có chính quyền địa phương xác nhận), quá trình đó liên tục, ổn định, không có ai tranh chấp, phần đất hiện nay cũng không bị điều chỉnh bởi quy hoạch nào của Nhà nước, yêu cầu được cấp giấy chứng nhận QSDĐ đối với hiện trạng đất đang sử dụng của bà Trang là phù hợp với các quy định của Luật Đất đai. Do phần đất nói trên bà Trang đã chuyển nhượng từ trước ngày 15-10-1993 nên không thuộc trường hợp phải nộp tiền sử dụng đất. UBND quận 7 thông báo buộc bà Trang phải nộp tiền sử dụng phần đất có diện tích 14,67 m2 mới công nhận quyền sử dụng đất cho bà là không có căn cứ phù hợp pháp luật. Đồng thời, xét thấy giữa diện tích được công nhận (theo giấy chứng nhận) và diện tích của bản vẽ hiện trạng - vị trí (phần đất được công nhận) không có sự thống nhất với nhau đã làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của bà Trang (người được cấp giấy chứng nhận), do đó chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bà Trang, sửa phần quyết định của bản án sơ thẩm, hủy giấy chứng nhận QSDĐ ngày 15-4-2005 và Công văn 156/UB-TCKH của UBND quận 7 để UBND quận 7 giải quyết lại việc cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho bà Trang theo quy định của pháp luật.Đầu năm 2009, Chi cục Thi hành án quận 7 ra quyết định thi hành án nhưng từ đó đến nay, UBND quận 7 vẫn phớt lờ, không chịu thi hành. Trả lời thắc mắc của bà Trang bằng Công văn 2380/UBND-TNMT ngày 18-10-2010, UBND quận 7 viện dẫn công văn số 2540 ngày 15-7-2009 của Bộ Tài nguyên - Môi trường, cho rằng đất có nguồn gốc lấn chiếm để xây dựng nhà ở, bà Trang phải nộp tiền sử dụng đất (14,67 m2 còn lại) mới được cấp giấy chứng nhận mới. Ngày 19-12-2011, bà Trang tiếp tục khiếu nại Công văn 2380/UBND-TNMT đến UBND quận 7 vì đã đi ngược lại với tinh thần của bản án phúc thẩm của TAND TPHCM, vận dụng quy định của pháp luật không đúng. Tuy nhiên, ngày 16-5-2012, UBND quận 7 vẫn trả lời khiếu nại của bà Trang không có cơ sở để xem xét giải quyết.Mới đây, ngày 24-1, UBND quận 7 mời đương sự lên công bố dự thảo quyết định giải quyết khiếu nại với nội dung bác khiếu nại của bà Trang. Trao đổi với phóng viên, bà Trang cho biết: “Tôi không lấn chiếm đất để xây dựng nhà ở, nguồn gốc đất tôi có được do chuyển nhượng từ năm 1991, có kê khai đóng thuế hằng năm, được UBND phường xác nhận không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch. Từ trước đến nay, chính quyền không hề có bất kỳ văn bản nào ngăn chặn hoặc quyết định xử lý. UBND quận 7 nói là đất công cộng nhưng lại yêu cầu tôi nộp tiền sử dụng đất (phần 14,67 m2) mới công nhận thì thật là mâu thuẫn. Bây giờ nói nếu tôi không đồng ý có quyền khởi kiện nhưng làm sao một vụ việc lại kiện đến 2 lần? Hơn nữa, tòa án đã giải quyết bằng bản án có hiệu lực pháp luật mà UBND quận 7 đâu có chịu thực hiện?”.2. Báo Hà Nội mới Online có bài Công chứng các hợp đồng giao dịch đất đai: Bỏ hay giữ?. Bài báo phản ánh:Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) vừa được trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định không bắt buộc công chứng, chứng thực hợp đồng, giao dịch đất đai. Đây là những vấn đề đang nhận được nhiều luồng ý kiến khác nhau. Người cho rằng đây là một bước đột phá trong thực hiện cải cách hành chính liên quan đến lĩnh vực đất đai. Ý kiến khác lại lo lắng việc thiếu người "gác cổng" dẫn đến giao dịch đất đai vốn phức tạp sẽ càng phức tạp hơn.Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) gồm 206 điều, trong đó bỏ 7 điều, sửa đổi 38 điều, bổ sung mới 23 điều. Dự thảo có quy định không bắt buộc công chứng, chứng thực hợp đồng giao dịch đất đai. Tuy nhiên, hiện vẫn còn hai luồng ý kiến khác nhau về vấn đề này. Luồng thứ nhất đề nghị quy định hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền: chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất phải được công chứng, chứng thực. Trường hợp cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất, chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp được thực hiện công chứng, chứng thực theo nhu cầu của các bên. Ngược lại, loại ý kiến thứ hai tán thành với quy định của dự thảo luật không bắt buộc công chứng hợp đồng, giao dịch về quyền sử dụng đất.Về vấn đề này, Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, việc chuyển quyền sử dụng đất bắt buộc phải đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, đồng nghĩa đã xác lập đầy đủ tính pháp lý của việc chuyển quyền sử dụng đất. Do đó, có thực hiện công chứng, chứng thực hợp đồng, giao dịch về chuyển quyền sử dụng đất hay không nên để cho các bên lựa chọn nhằm tạo thuận lợi cho người dân. Nếu bắt buộc phải có công chứng sẽ gây khó khăn cho người dân ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa trong việc thực hiện các quyền của người sử dụng đất. Tuy nhiên, việc bãi bỏ quy định công chứng đối với các giao dịch liên quan tới đất đai đã vấp phải sự phản đối của nhiều cơ quan. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đinh Trung Tụng cho rằng, việc công chứng và đăng ký tại văn phòng đăng ký bất động sản là khác nhau. Không thể khẳng định được việc đăng ký tại văn phòng đăng ký bất động sản là đã bảo đảm các yếu tố pháp lý cho hợp đồng giao dịch. Hơn nữa, trong điều kiện hiểu biết pháp luật của người dân nói chung hiện nay còn hạn chế, việc công chứng, chứng thực sẽ giúp họ phòng tránh các rủi ro pháp lý trong quá trình giao dịch. Mặt khác, một số loại hợp đồng, giao dịch có tính chất chuyển dịch tài sản quan trọng, nguy cơ rủi ro cao, cần phải bắt buộc công chứng, chứng thực để các công chứng viên giúp kiểm tra tính xác thực và hợp pháp của hợp đồng. Cho rằng vấn đề bảo đảm an toàn cho người dân trong giao dịch phải đặt lên hàng đầu, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Phan Trung Lý phân tích, khi có giao dịch cần đăng ký tại văn phòng nhà đất là để Nhà nước quản lý, theo dõi biến động của mảnh đất đó. Còn công chứng cần hiểu đó là yêu cầu về mặt dân sự, pháp luật dân sự cũng đã yêu cầu bắt buộc đối với các giao dịch bất động sản. Có công chứng sẽ giảm thiểu được rủi ro pháp lý trong các hợp đồng, giao dịch, nhất là bất động sảnLâu nay, nhiều người vẫn coi công chứng viên là "người gác cổng" trong thực hiện các giao dịch liên quan đến nhà, đất. Bởi theo quy định của pháp luật, để công chứng hợp đồng mua bán nhà, chuyển quyền sở hữu đất, một công chứng viên hoạt động tại các tổ chức hành nghề công chứng phải thực hiện rất nhiều khâu như kiểm tra các loại chứng từ, tình trạng hôn nhân của bên bán, kiểm tra tài sản mua bán có bị ngăn chặn hay không thông qua hệ thống cơ sở dữ liệu... Đó là chưa kể đến công chứng viên phải xem xét, nhận định người thực hiện có đủ điều kiện sức khỏe, tinh thần khi thực hiện giao dịch hay không. Với những trường hợp quá già yếu, không đủ minh mẫn lại phải yêu cầu người làm chứng. Quy trình kỹ lưỡng là vậy song trên thực tế tình hình tội phạm có liên quan đến làm giả giấy tờ, tài liệu về quyền sở hữu nhà, giả người để thực hiện công chứng đang có dấu hiệu gia tăng, hành vi phạm tội ngày càng tinh vi, phức tạp. Nhiều vụ án liên quan tới làm giả giấy tờ nhà đất đã bị phát giác và đưa ra xét xử. Thiết nghĩ, trong khi hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực quản lý đất đai còn nhiều hạn chế, việc duy trì quy định các hợp đồng giao dịch về nhà, đất phải được công chứng trong giai đoạn hiện nay là cần thiết. Về lâu dài, người dân mong muốn Luật Đất đai (sửa đổi) khi được thông qua sẽ đưa ra được những quy định cụ thể, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, vừa giải quyết thấu đáo những bất cập trong quản lý nhà đất hiện nay.3. Báo Đất Việt có bài Bộ Tư pháp sẵn sàng giúp đỡ người chuyển đổi giới tính.Trước quyết định thu hồi và hủy bỏ 2 quyết định xác định lại giới tính cho anh Phạm Văn Hiệp (39 tuổi, ngụ thị trấn Chơn Thành, huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước) từ nam sang nữ, TS Trần Thất - Vụ trưởng Vụ Hành chính tư pháp - Bộ Tư pháp cho rằng: "Nếu từ định kiến với số ít đó mà ban hành luật với cả số đông thì thực sự không ổn".TS Trần Thất, Vụ trưởng Vụ Hành chính tư pháp - Bộ Tư pháp, cho biết sẵn sàng giúp đỡ những người chuyển đổi giới tính thay đổi hộ tịch để họ được sống là chính mình.TS Thất cho biết, đã có văn bản yêu cầu Sở Tư pháp Bình Phước báo cáo về việc quyết định thu hồi cho phép thay đổi hộ tịch và thay đổi tên cho anh Phạm Văn Hiệp thành “chị” Phạm Lê Quỳnh Trâm do UBND huyện Chơn Thành bàn hành trước đó.Ông cũng cho rằng, một số ít thuộc giới văn nghệ sĩ, chuyển đổi giới tính là vì họ cố gắng tạo ra như vậy. Tuy nhiên, nếu từ định kiến với số ít đó mà ban hành luật với cả số đông thì thực sự không ổn. “Xác định lại giới tính” có nghĩa là trước đây xác định sai nên giờ xác định lại cho đúng, còn “chuyển đổi giới tính” thì lại được hiểu là từ cái đúng này chuyển sang cái đúng kia.Luật Dân sự có đề cập quyền xác định lại giới tính của công dân nhưng quy định hướng dẫn còn bó hẹp quá. "Những người như Hiệp được quyền thay đổi giới tính nhưng các điều kiện còn hẹp và cứng nhắc, khó phù hợp thực tiễn", TS Thất nói.Về Nghị định 88/2008 "Xác định lại gới tính của Chính phủ", TS Thất cho rằng, cái gì có lợi cho người dân thì phải làm. Pháp luật xây dựng trên cơ sở thực tiễn cuộc sống, không nên cứng nhắc, bắt ép người dân sống bât tuân pháp luật.Sau khi có báo cáo của Sở Tư pháp Bình Phước, chúng tôi sẽ nghiên cứu và có thể làm việc trực tiếp với Hiệp. Nếu thấy việc Hiệp thay đổi giới tính để có cuộc sống tốt hơn, là nhu cầu chính đáng thì chúng tôi sẽ kiến nghị giữ nguyên việc thay đổi hộ tịch trước đây, ông cho biết thêm.Ngày 3/11, ông Bùi Quang Phụng, giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước, cho biết đã có báo cáo Bộ Tư pháp về trường hợp xác định lại giới tính từ nam thành nữ và thay đổi tên cho anh Phạm Văn Hiệp thành “chị” Phạm Lê Quỳnh Trâm.Theo đó, qua xác minh trực tiếp cho thấy Phòng tư pháp huyện Chơn Thành (tỉnh Bình Phước) đã nhận sai sót, lúng túng trong việc thực hiện nghị định của Chính phủ về xác định lại giới tính và vi phạm hành vi bị nghiêm cấm thực hiện việc chuyển đổi giới tính đối với những người đã hoàn thiện về giới tính.Bên cạnh đó, nội dung xác nhận của bác sĩ Hoàng Ngọc Hải trong đơn xin xác nhận lại giới tính của Phạm Văn Hiệp là không đủ cơ sở pháp lý để thực hiện việc đăng ký xác định lại giới tính.Trước đó, ngày 21/1, UBND tỉnh Bình Phước cho hay đã có công văn đề nghị Sở Tư pháp tỉnh tham mưu thu hồi và hủy bỏ 2 quyết định xác định lại giới tính cho anh Phạm Văn Hiệp (39 tuổi, ngụ thị trấn Chơn Thành, huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước) từ nam sang nữ và thay đổi tên cho anh Phạm Văn Hiệp thành “chị” Phạm Lê Quỳnh Trâm do UBND huyện Chơn Thành bàn hành trước đó.Theo UBND tỉnh Bình Phước, các quyết định của UBND huyện Chơn Thành công nhận anh Phạm Văn Hiệp là công dân đầu tiên của Việt Nam chuyển giới từ anh thành “chị” là trái luật.Được biết tháng 4/2008, Phạm Văn Hiệp sang Thái Lan thực hiện thay đổi giới tính. Đến năm 2009, Hiệp làm thủ tục gửi đến cơ quan chức năng huyện Chơn Thành xin xác định lại giới tính, thay đổi tên thành Phạm Lê Quỳnh Trâm và được chấp thuận.“Một người phụ nữ ước mơ lớn nhất là được lập gia đình và sự xác nhận để làm một người vợ. Tôi cũng không tránh khỏi ngoại lệ đó. Nhưng hiện tại tôi cũng không biết như thế nào", cô Trâm chia sẻ.Trâm cho biết nếu bị hủy quyết định chuyển đổi giới tính của mình, cô “buộc lòng phải khiếu nại”. “Tôi khiếu nại không phải để hơn thua mà đòi lại công bằng cho mình.Vụ trưởng Vụ Pháp chế Bộ Y tế Nguyễn Huy Quang cho hay anh Hiệp có thể gửi đơn đến Bộ Y tế, đề nghị bộ chỉ định cơ sở y tế thăm khám về các yếu tố giới tính.Theo quy định hiện hành, người có xét nghiệm nội tiết tố, nhiễm sắc thể giới tính, trắc nghiệm tâm lý giới tính... là nữ trong khi ngoại hình là nam hoặc ngược lại, qua thăm khám chuyên khoa tại bệnh viện được Bộ Y tế cấp phép và có nhu cầu chuyển đổi giới tính mới được công nhận giới tính, họ tên mới.II- THÔNG TIN KHÁCBáo VnExpress có bài 'Vẫn cấp chứng minh nhân dân ghi tên cha mẹ'. Bài báo phản ánh: "Chúng tôi có văn bản xin ý kiến Thủ tướng về việc để tên cha mẹ trên chứng minh nhân dân. Nếu Thủ tướng yêu cầu chỉnh sửa, Bộ sẽ sửa lại mẫu in ra, không ảnh hưởng lớn đến tiến độ triển khai", đại diện Bộ Công an nói.Ngày 23/1, đại tá Vũ Xuân Dung, Phó cục trưởng Cục cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Bộ Công an) cho biết, trước khi thí điểm cấp chứng minh nhân dân mới, Bộ đã ban hành thông tư 27 hướng dẫn thực hiện Nghị định 05 và 74 của Chính phủ quy định, nội dung chứng minh có ghi cả tên cha mẹ."Có rất nhiều ý kiến xung quanh việc bỏ tên cha mẹ, Bộ Công an cũng đã rất thận trọng vấn đề này. Chúng tôi đã báo cáo với Chính phủ về việc chuẩn bị triển khai dự án và ý kiến của dư luận, xin ý kiến Thủ tướng về việc triển khai thí điểm", ông Dung nói và cho biết, sau khi nhận được ý kiến của Thủ tướng về việc "vẫn tiếp tục triển khai, nghiên cứu về việc cấp chứng minh theo công nghệ mới, trong đó có nghiên cứu mẫu có ghi tên cha mẹ", Bộ đã thực hiện thí điểm.Hiện, Bộ đã cấp được gần 30.000 chứng minh nhân dân mới ở 3 quận, huyện của Hà Nội và cũng nhận được rất nhiều ý kiến trái chiều về việc ghi tên cha mẹ trên chứng minh nhân dân "Bộ Công an và Bộ Tư pháp đã họp và thống nhất có văn bản báo cáo với Chính phủ, trong đó kiểm điểm lại toàn bộ quá trình xây dựng văn bản quy phạm liên quan đến nội dung chứng minh nhân dân, xin ý kiến Thủ tướng về việc để tên nhưng hiện vẫn chưa nhận được ý kiến của Thủ tướng", ông Dung cho biết.Theo ông Dung, trước mắt sẽ vẫn thực hiện nghiêm việc hướng dẫn, tiếp tục cấp chứng minh có ghi tên cha mẹ. Nếu Thủ tướng yêu cầu sửa Nghị định 170 và 05, Bộ Công an sẽ phối hợp với Bộ Tư pháp làm một nghị định theo quy trình rút gọn để sửa. Thẻ chứng minh chỉ là đầu ra, toàn bộ các dữ liệu đã được cập nhật, khi có yêu cầu sửa bỏ tên cha mẹ, Bộ Công an chỉ sửa lại mẫu và in ra cấp cho công dân, không ảnh hưởng lớn đến tiến độ triển khai.Lý giải về việc phải nâng số chứng minh từ 9 lên 12 số, ông Dung phân tích: "Mỗi công dân có rất nhiều loại giấy tờ, rất nhiều loại sổ, khi nghiên cứu mã số này, chúng tôi cũng phối hợp với các ngành thống kê, nghiên cứu hoạch địch xây dựng một mã công dân. Mã này phối hợp với hộ khẩu, hộ tịch, và chứng minh nhân dân dùng chung một. Mã 12 số mới quy định hết tất cả mọi thứ được". Và ông Cục trưởng cho hay, khi triển khai thí điểm, một số cơ quan thấy giữa chứng minh cũ và mới khác nhau, nhiều nơi, đặc biệt là ngân hàng đã không chấp nhận giao dịch, Bộ Công an cũng đã có văn bản gửi các cơ quan Sở địa chính, ngân hàng... "Đến nay, chúng tôi không thấy có phản án gì về việc các cơ quan gây khó khăn cho người dân", ông Dung nói.
Điểm tin báo chí từ ngày 26 đến ngày 28 tháng 01 năm 2013
28/01/2013
Trong các ngày 26, 27, 28/01/2013, một số báo đã có bài phản ánh những thông tin liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Người Lao động có bài TPHCM: UBND quận 7 phớt lờ bản án của tòa. Bài báo phản ánh: TAND TPHCM xử phúc thẩm vụ kiện hành chính, tuyên xử UBND quận 7 thua kiện. Bản án đã có hiệu lực từ hơn 4 năm nay, UBND quận 7 vẫn không chịu thi hành án.
Năm 1991, bà Triệu Thụy Diễm Trang nhận chuyển nhượng lại từ ông Nguyễn Hữu Trí phần đất có nhà ở diện tích 32,6 m2. Quá trình sử dụng, bà Trang có kê khai, đăng ký, có xác nhận của UBND, Công an phường Tân Thuận Tây, quận 7. Năm 2004, bà Trang thực hiện thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà ở và quyền sử dụng đất ở cho căn nhà số 73 khu phố 1, phường Tân Thuận Tây, quận 7 với diện tích đề nghị được công nhận là 32,6 m2.
Năm 2005, UBND quận 7 cấp bản sao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) cho bà Trang nhưng phần diện tích được công nhận chỉ có 17,93 m2, phần diện tích còn lại là 14,67 m2 không được công nhận với lý do đất công (thuộc đường đi công cộng).
Bà Trang khiếu nại về việc giấy chứng nhận QSDĐ không đúng diện tích, UBND quận 7 ban hành văn bản số 156/UBND-KN với nội dung bác khiếu nại của bà Trang. Không đồng ý với nội dung giải quyết khiếu nại, bà Trang nộp đơn kiện đến TAND quận 7 và bị nơi đây bác yêu cầu khởi kiện.
Xét xử phúc thẩm theo đơn kháng cáo của bà Trang, TAND TPHCM ngày 19-5-2008 nhận định bà Trang đã chứng minh được quá trình sử dụng phần đất bà đã chuyển nhượng của ông Nguyễn Hữu Trí từ ngày 15-5-1991 (có chính quyền địa phương xác nhận), quá trình đó liên tục, ổn định, không có ai tranh chấp, phần đất hiện nay cũng không bị điều chỉnh bởi quy hoạch nào của Nhà nước, yêu cầu được cấp giấy chứng nhận QSDĐ đối với hiện trạng đất đang sử dụng của bà Trang là phù hợp với các quy định của Luật Đất đai.
Do phần đất nói trên bà Trang đã chuyển nhượng từ trước ngày 15-10-1993 nên không thuộc trường hợp phải nộp tiền sử dụng đất. UBND quận 7 thông báo buộc bà Trang phải nộp tiền sử dụng phần đất có diện tích 14,67 m2 mới công nhận quyền sử dụng đất cho bà là không có căn cứ phù hợp pháp luật. Đồng thời, xét thấy giữa diện tích được công nhận (theo giấy chứng nhận) và diện tích của bản vẽ hiện trạng - vị trí (phần đất được công nhận) không có sự thống nhất với nhau đã làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của bà Trang (người được cấp giấy chứng nhận), do đó chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bà Trang, sửa phần quyết định của bản án sơ thẩm, hủy giấy chứng nhận QSDĐ ngày 15-4-2005 và Công văn 156/UB-TCKH của UBND quận 7 để UBND quận 7 giải quyết lại việc cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho bà Trang theo quy định của pháp luật.
Đầu năm 2009, Chi cục Thi hành án quận 7 ra quyết định thi hành án nhưng từ đó đến nay, UBND quận 7 vẫn phớt lờ, không chịu thi hành. Trả lời thắc mắc của bà Trang bằng Công văn 2380/UBND-TNMT ngày 18-10-2010, UBND quận 7 viện dẫn công văn số 2540 ngày 15-7-2009 của Bộ Tài nguyên - Môi trường, cho rằng đất có nguồn gốc lấn chiếm để xây dựng nhà ở, bà Trang phải nộp tiền sử dụng đất (14,67 m2 còn lại) mới được cấp giấy chứng nhận mới.
Ngày 19-12-2011, bà Trang tiếp tục khiếu nại Công văn 2380/UBND-TNMT đến UBND quận 7 vì đã đi ngược lại với tinh thần của bản án phúc thẩm của TAND TPHCM, vận dụng quy định của pháp luật không đúng. Tuy nhiên, ngày 16-5-2012, UBND quận 7 vẫn trả lời khiếu nại của bà Trang không có cơ sở để xem xét giải quyết.
Mới đây, ngày 24-1, UBND quận 7 mời đương sự lên công bố dự thảo quyết định giải quyết khiếu nại với nội dung bác khiếu nại của bà Trang. Trao đổi với phóng viên, bà Trang cho biết: “Tôi không lấn chiếm đất để xây dựng nhà ở, nguồn gốc đất tôi có được do chuyển nhượng từ năm 1991, có kê khai đóng thuế hằng năm, được UBND phường xác nhận không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch.
Từ trước đến nay, chính quyền không hề có bất kỳ văn bản nào ngăn chặn hoặc quyết định xử lý. UBND quận 7 nói là đất công cộng nhưng lại yêu cầu tôi nộp tiền sử dụng đất (phần 14,67 m2) mới công nhận thì thật là mâu thuẫn. Bây giờ nói nếu tôi không đồng ý có quyền khởi kiện nhưng làm sao một vụ việc lại kiện đến 2 lần? Hơn nữa, tòa án đã giải quyết bằng bản án có hiệu lực pháp luật mà UBND quận 7 đâu có chịu thực hiện?”.
2. Báo Hà Nội mới Online có bài Công chứng các hợp đồng giao dịch đất đai: Bỏ hay giữ?. Bài báo phản ánh: Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) vừa được trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định không bắt buộc công chứng, chứng thực hợp đồng, giao dịch đất đai. Đây là những vấn đề đang nhận được nhiều luồng ý kiến khác nhau. Người cho rằng đây là một bước đột phá trong thực hiện cải cách hành chính liên quan đến lĩnh vực đất đai. Ý kiến khác lại lo lắng việc thiếu người "gác cổng" dẫn đến giao dịch đất đai vốn phức tạp sẽ càng phức tạp hơn.
Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) gồm 206 điều, trong đó bỏ 7 điều, sửa đổi 38 điều, bổ sung mới 23 điều. Dự thảo có quy định không bắt buộc công chứng, chứng thực hợp đồng giao dịch đất đai. Tuy nhiên, hiện vẫn còn hai luồng ý kiến khác nhau về vấn đề này. Luồng thứ nhất đề nghị quy định hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền: chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất phải được công chứng, chứng thực. Trường hợp cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất, chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp được thực hiện công chứng, chứng thực theo nhu cầu của các bên. Ngược lại, loại ý kiến thứ hai tán thành với quy định của dự thảo luật không bắt buộc công chứng hợp đồng, giao dịch về quyền sử dụng đất.
Về vấn đề này, Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, việc chuyển quyền sử dụng đất bắt buộc phải đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, đồng nghĩa đã xác lập đầy đủ tính pháp lý của việc chuyển quyền sử dụng đất. Do đó, có thực hiện công chứng, chứng thực hợp đồng, giao dịch về chuyển quyền sử dụng đất hay không nên để cho các bên lựa chọn nhằm tạo thuận lợi cho người dân. Nếu bắt buộc phải có công chứng sẽ gây khó khăn cho người dân ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa trong việc thực hiện các quyền của người sử dụng đất.
Tuy nhiên, việc bãi bỏ quy định công chứng đối với các giao dịch liên quan tới đất đai đã vấp phải sự phản đối của nhiều cơ quan. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đinh Trung Tụng cho rằng, việc công chứng và đăng ký tại văn phòng đăng ký bất động sản là khác nhau. Không thể khẳng định được việc đăng ký tại văn phòng đăng ký bất động sản là đã bảo đảm các yếu tố pháp lý cho hợp đồng giao dịch. Hơn nữa, trong điều kiện hiểu biết pháp luật của người dân nói chung hiện nay còn hạn chế, việc công chứng, chứng thực sẽ giúp họ phòng tránh các rủi ro pháp lý trong quá trình giao dịch. Mặt khác, một số loại hợp đồng, giao dịch có tính chất chuyển dịch tài sản quan trọng, nguy cơ rủi ro cao, cần phải bắt buộc công chứng, chứng thực để các công chứng viên giúp kiểm tra tính xác thực và hợp pháp của hợp đồng.
Cho rằng vấn đề bảo đảm an toàn cho người dân trong giao dịch phải đặt lên hàng đầu, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Phan Trung Lý phân tích, khi có giao dịch cần đăng ký tại văn phòng nhà đất là để Nhà nước quản lý, theo dõi biến động của mảnh đất đó. Còn công chứng cần hiểu đó là yêu cầu về mặt dân sự, pháp luật dân sự cũng đã yêu cầu bắt buộc đối với các giao dịch bất động sản. Có công chứng sẽ giảm thiểu được rủi ro pháp lý trong các hợp đồng, giao dịch, nhất là bất động sản
Lâu nay, nhiều người vẫn coi công chứng viên là "người gác cổng" trong thực hiện các giao dịch liên quan đến nhà, đất. Bởi theo quy định của pháp luật, để công chứng hợp đồng mua bán nhà, chuyển quyền sở hữu đất, một công chứng viên hoạt động tại các tổ chức hành nghề công chứng phải thực hiện rất nhiều khâu như kiểm tra các loại chứng từ, tình trạng hôn nhân của bên bán, kiểm tra tài sản mua bán có bị ngăn chặn hay không thông qua hệ thống cơ sở dữ liệu... Đó là chưa kể đến công chứng viên phải xem xét, nhận định người thực hiện có đủ điều kiện sức khỏe, tinh thần khi thực hiện giao dịch hay không. Với những trường hợp quá già yếu, không đủ minh mẫn lại phải yêu cầu người làm chứng. Quy trình kỹ lưỡng là vậy song trên thực tế tình hình tội phạm có liên quan đến làm giả giấy tờ, tài liệu về quyền sở hữu nhà, giả người để thực hiện công chứng đang có dấu hiệu gia tăng, hành vi phạm tội ngày càng tinh vi, phức tạp. Nhiều vụ án liên quan tới làm giả giấy tờ nhà đất đã bị phát giác và đưa ra xét xử.
Thiết nghĩ, trong khi hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực quản lý đất đai còn nhiều hạn chế, việc duy trì quy định các hợp đồng giao dịch về nhà, đất phải được công chứng trong giai đoạn hiện nay là cần thiết. Về lâu dài, người dân mong muốn Luật Đất đai (sửa đổi) khi được thông qua sẽ đưa ra được những quy định cụ thể, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, vừa giải quyết thấu đáo những bất cập trong quản lý nhà đất hiện nay.
3. Báo Đất Việt có bài Bộ Tư pháp sẵn sàng giúp đỡ người chuyển đổi giới tính. Trước quyết định thu hồi và hủy bỏ 2 quyết định xác định lại giới tính cho anh Phạm Văn Hiệp (39 tuổi, ngụ thị trấn Chơn Thành, huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước) từ nam sang nữ, TS Trần Thất - Vụ trưởng Vụ Hành chính tư pháp - Bộ Tư pháp cho rằng: "Nếu từ định kiến với số ít đó mà ban hành luật với cả số đông thì thực sự không ổn".
TS Trần Thất, Vụ trưởng Vụ Hành chính tư pháp - Bộ Tư pháp, cho biết sẵn sàng giúp đỡ những người chuyển đổi giới tính thay đổi hộ tịch để họ được sống là chính mình.
TS Thất cho biết, đã có văn bản yêu cầu Sở Tư pháp Bình Phước báo cáo về việc quyết định thu hồi cho phép thay đổi hộ tịch và thay đổi tên cho anh Phạm Văn Hiệp thành “chị” Phạm Lê Quỳnh Trâm do UBND huyện Chơn Thành bàn hành trước đó.
Ông cũng cho rằng, một số ít thuộc giới văn nghệ sĩ, chuyển đổi giới tính là vì họ cố gắng tạo ra như vậy. Tuy nhiên, nếu từ định kiến với số ít đó mà ban hành luật với cả số đông thì thực sự không ổn. “Xác định lại giới tính” có nghĩa là trước đây xác định sai nên giờ xác định lại cho đúng, còn “chuyển đổi giới tính” thì lại được hiểu là từ cái đúng này chuyển sang cái đúng kia.
Luật Dân sự có đề cập quyền xác định lại giới tính của công dân nhưng quy định hướng dẫn còn bó hẹp quá. "Những người như Hiệp được quyền thay đổi giới tính nhưng các điều kiện còn hẹp và cứng nhắc, khó phù hợp thực tiễn", TS Thất nói.
Về Nghị định 88/2008 "Xác định lại gới tính của Chính phủ", TS Thất cho rằng, cái gì có lợi cho người dân thì phải làm. Pháp luật xây dựng trên cơ sở thực tiễn cuộc sống, không nên cứng nhắc, bắt ép người dân sống bât tuân pháp luật.
Sau khi có báo cáo của Sở Tư pháp Bình Phước, chúng tôi sẽ nghiên cứu và có thể làm việc trực tiếp với Hiệp. Nếu thấy việc Hiệp thay đổi giới tính để có cuộc sống tốt hơn, là nhu cầu chính đáng thì chúng tôi sẽ kiến nghị giữ nguyên việc thay đổi hộ tịch trước đây, ông cho biết thêm.
Ngày 3/11, ông Bùi Quang Phụng, giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước, cho biết đã có báo cáo Bộ Tư pháp về trường hợp xác định lại giới tính từ nam thành nữ và thay đổi tên cho anh Phạm Văn Hiệp thành “chị” Phạm Lê Quỳnh Trâm.
Theo đó, qua xác minh trực tiếp cho thấy Phòng tư pháp huyện Chơn Thành (tỉnh Bình Phước) đã nhận sai sót, lúng túng trong việc thực hiện nghị định của Chính phủ về xác định lại giới tính và vi phạm hành vi bị nghiêm cấm thực hiện việc chuyển đổi giới tính đối với những người đã hoàn thiện về giới tính.
Bên cạnh đó, nội dung xác nhận của bác sĩ Hoàng Ngọc Hải trong đơn xin xác nhận lại giới tính của Phạm Văn Hiệp là không đủ cơ sở pháp lý để thực hiện việc đăng ký xác định lại giới tính.
Trước đó, ngày 21/1, UBND tỉnh Bình Phước cho hay đã có công văn đề nghị Sở Tư pháp tỉnh tham mưu thu hồi và hủy bỏ 2 quyết định xác định lại giới tính cho anh Phạm Văn Hiệp (39 tuổi, ngụ thị trấn Chơn Thành, huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước) từ nam sang nữ và thay đổi tên cho anh Phạm Văn Hiệp thành “chị” Phạm Lê Quỳnh Trâm do UBND huyện Chơn Thành bàn hành trước đó.
Theo UBND tỉnh Bình Phước, các quyết định của UBND huyện Chơn Thành công nhận anh Phạm Văn Hiệp là công dân đầu tiên của Việt Nam chuyển giới từ anh thành “chị” là trái luật.
Được biết tháng 4/2008, Phạm Văn Hiệp sang Thái Lan thực hiện thay đổi giới tính. Đến năm 2009, Hiệp làm thủ tục gửi đến cơ quan chức năng huyện Chơn Thành xin xác định lại giới tính, thay đổi tên thành Phạm Lê Quỳnh Trâm và được chấp thuận.
“Một người phụ nữ ước mơ lớn nhất là được lập gia đình và sự xác nhận để làm một người vợ. Tôi cũng không tránh khỏi ngoại lệ đó. Nhưng hiện tại tôi cũng không biết như thế nào", cô Trâm chia sẻ.
Trâm cho biết nếu bị hủy quyết định chuyển đổi giới tính của mình, cô “buộc lòng phải khiếu nại”. “Tôi khiếu nại không phải để hơn thua mà đòi lại công bằng cho mình.
Vụ trưởng Vụ Pháp chế Bộ Y tế Nguyễn Huy Quang cho hay anh Hiệp có thể gửi đơn đến Bộ Y tế, đề nghị bộ chỉ định cơ sở y tế thăm khám về các yếu tố giới tính.
Theo quy định hiện hành, người có xét nghiệm nội tiết tố, nhiễm sắc thể giới tính, trắc nghiệm tâm lý giới tính... là nữ trong khi ngoại hình là nam hoặc ngược lại, qua thăm khám chuyên khoa tại bệnh viện được Bộ Y tế cấp phép và có nhu cầu chuyển đổi giới tính mới được công nhận giới tính, họ tên mới.
II- THÔNG TIN KHÁC
Báo VnExpress có bài 'Vẫn cấp chứng minh nhân dân ghi tên cha mẹ'. Bài báo phản ánh: "Chúng tôi có văn bản xin ý kiến Thủ tướng về việc để tên cha mẹ trên chứng minh nhân dân. Nếu Thủ tướng yêu cầu chỉnh sửa, Bộ sẽ sửa lại mẫu in ra, không ảnh hưởng lớn đến tiến độ triển khai", đại diện Bộ Công an nói.
Ngày 23/1, đại tá Vũ Xuân Dung, Phó cục trưởng Cục cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Bộ Công an) cho biết, trước khi thí điểm cấp chứng minh nhân dân mới, Bộ đã ban hành thông tư 27 hướng dẫn thực hiện Nghị định 05 và 74 của Chính phủ quy định, nội dung chứng minh có ghi cả tên cha mẹ.
"Có rất nhiều ý kiến xung quanh việc bỏ tên cha mẹ, Bộ Công an cũng đã rất thận trọng vấn đề này. Chúng tôi đã báo cáo với Chính phủ về việc chuẩn bị triển khai dự án và ý kiến của dư luận, xin ý kiến Thủ tướng về việc triển khai thí điểm", ông Dung nói và cho biết, sau khi nhận được ý kiến của Thủ tướng về việc "vẫn tiếp tục triển khai, nghiên cứu về việc cấp chứng minh theo công nghệ mới, trong đó có nghiên cứu mẫu có ghi tên cha mẹ", Bộ đã thực hiện thí điểm.
Hiện, Bộ đã cấp được gần 30.000 chứng minh nhân dân mới ở 3 quận, huyện của Hà Nội và cũng nhận được rất nhiều ý kiến trái chiều về việc ghi tên cha mẹ trên chứng minh nhân dân
"Bộ Công an và Bộ Tư pháp đã họp và thống nhất có văn bản báo cáo với Chính phủ, trong đó kiểm điểm lại toàn bộ quá trình xây dựng văn bản quy phạm liên quan đến nội dung chứng minh nhân dân, xin ý kiến Thủ tướng về việc để tên nhưng hiện vẫn chưa nhận được ý kiến của Thủ tướng", ông Dung cho biết.
Theo ông Dung, trước mắt sẽ vẫn thực hiện nghiêm việc hướng dẫn, tiếp tục cấp chứng minh có ghi tên cha mẹ. Nếu Thủ tướng yêu cầu sửa Nghị định 170 và 05, Bộ Công an sẽ phối hợp với Bộ Tư pháp làm một nghị định theo quy trình rút gọn để sửa. Thẻ chứng minh chỉ là đầu ra, toàn bộ các dữ liệu đã được cập nhật, khi có yêu cầu sửa bỏ tên cha mẹ, Bộ Công an chỉ sửa lại mẫu và in ra cấp cho công dân, không ảnh hưởng lớn đến tiến độ triển khai.
Lý giải về việc phải nâng số chứng minh từ 9 lên 12 số, ông Dung phân tích: "Mỗi công dân có rất nhiều loại giấy tờ, rất nhiều loại sổ, khi nghiên cứu mã số này, chúng tôi cũng phối hợp với các ngành thống kê, nghiên cứu hoạch địch xây dựng một mã công dân. Mã này phối hợp với hộ khẩu, hộ tịch, và chứng minh nhân dân dùng chung một. Mã 12 số mới quy định hết tất cả mọi thứ được".
Và ông Cục trưởng cho hay, khi triển khai thí điểm, một số cơ quan thấy giữa chứng minh cũ và mới khác nhau, nhiều nơi, đặc biệt là ngân hàng đã không chấp nhận giao dịch, Bộ Công an cũng đã có văn bản gửi các cơ quan Sở địa chính, ngân hàng... "Đến nay, chúng tôi không thấy có phản án gì về việc các cơ quan gây khó khăn cho người dân", ông Dung nói.