I- THÔNG TIN NỔI BẬT
Báo Điện tử Đài truyền hình Việt Nam đưa tin: Tiếp tục phiên họp thứ 14, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, chiều 15/1, Ủy ban TVQH đã cho ý kiến về Dự thảo Luật đất đai sửa đổi.
Cùng với việc thảo luận những điểm còn có ý kiến khác nhau về Dự thảo Luật này vừa được sửa đổi, bổ sung, Ủy ban TVQH cũng đã nhất trí thông qua Nghị quyết về việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân đối với Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) trước khi hoàn thiện dự thảo trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5 tới đây.
Theo báo cáo của Chính phủ, so với dự thảo trước, Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi được điều chỉnh trình Ủy ban TVQH lần này tăng 14 điều, trong đó bỏ 7 điều và bổ sung mới 21 điều. Những nội dung được sửa đổi lần này chủ yếu tập trung vào những chương Quyền của Nhà nước và Trách nhiệm quản lý của Nhà nước đối với đất đai; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất; đặc biệt là nội dung chương 8 quy định tài chính về giá đất.
Dự thảo luật lần này cũng đề cập đến hai vấn đề còn có những ý kiến khác nhau, đó là về áp dụng bảng giá đất và việc công chứng, chứng thực hợp đồng giao dịch các quyền của người sử dụng đất. Đây cũng là những vấn đề được các đại biểu đóng góp thêm ý kiến.
Các đại biểu đánh giá cao những điều đã được chỉnh sửa lần này, nhưng vẫn còn những điểm xung đột giữa việc định giá đất và cơ chế bồi thường. Như dự thảo luật hiện nay, việc định giá đất dễ chạy theo giá áo, dễ nảy sinh tâm lý so sánh, thắc mắc thậm chí khiếu kiện. Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng, Luật Đất đai sửa đổi cần nghiên cứu kỹ lưỡng quy định tài chính về giá đất. Phải rất chi tiết nguyên tắc giá thị trường, bởi thị trường luôn biến động và điều chỉnh
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Điện tử Chính phủ đưa tin Ngày 10/10 là Ngày truyền thống của luật sư Việt Nam. Thủ tướng Chính phủ vừa ký quyết định số 149/QĐ-TTg ngày 14/01/2013 lấy ngày 10/10 hàng năm là Ngày truyền thống của luật sư Việt Nam.
Thủ tướng yêu cầu việc tổ chức Ngày truyền thống của luật sư Việt Nam hàng năm phải thiết thực, tiết kiệm, có hiệu quả và tránh hình thức.
Ngày truyền thống của luật sư Việt Nam nhằm giáo dục truyền thống, động viên phong trào thi đua yêu nước, nâng cao ý thức, trách nhiệm nghề nghiệp, đạo đức và ứng xử nghề nghiệp luật sư Việt Nam. Đồng thời, biểu dương, khen thưởng bằng các hình thức phù hợp với quy định của pháp luật đối với tập thể, cá nhân có thành tích trong hoạt động luật sư, gương mẫu trong việc thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
Được biết, ngày 10/10/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh số 46/SL về tổ chức Đoàn luật sư. Đây là sắc lệnh đầu tiên về luật sư của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đã thể hiện sự quan tâm của Chính phủ cách mạng lâm thời và của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với chế định luật sư ở nước ta.
2. Báo Nhà báo và Công luận có bài Diễn biến tiếp vụ kiện vay nợ hơn 54 tỉ đồng không có hợp đồng: Nhà của bị đơn chuẩn bị bán đấu giá. Bài báo phản ánh: Ngày 14/1/2013, bà Đoàn Minh Hà, bị đơn trong “Vụ kiện vay nợ hơn 54 tỉ đồng không có hợp đồng vay” nhiều khuất tất đã gửi đơn phản ánh việc Chi cục Thi hành án dân sự Q.1, TPHCM đang tổ chức bán đấu giá tài sản của bà là căn nhà số 05, khu Ngọc Tước, TP. Vũng Tàu.
Theo đó, trong thông báo số 400 (ký ngày 02/01/2013) về việc bán đấu giá tài sản, Chi cục Thi hành án dân sự quận 1 đã ký hợp đồng với Chi nhánh Công ty CP Đấu giá Nam Việt để tổ chức bán đấu giá: Quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất có tổng diện tích đất là 746,82m2 (Tổng diện tích sàn xây dựng là 672.7m2). Giá khởi điểm căn biệt thự là: 19.745.000.000 đồng. Đấu giá được tổ chức vào 09h00 ngày 08/02/2013 tại 09 Đỗ Quang Đẩu, phường Phạm Ngũ Lão, quận 1, TP.HCM.
Việc giữ giấy tờ và đấu giá căn nhà này bắt nguồn từ việc: ngày 28/04/2009, bà Đoàn Minh Hà bảo lãnh cho ông Nguyễn Hùng Liên vay 7 tỉ đồng tại NH Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn Hiệp Phước (Agribank HP) bằng giấy tờ căn nhà số 5, Khu Ngọc Tước, TP.Vũng Tàu. Trong năm 2010, bà Lê Thị Minh Hiền và cấp dưới dù không được ủy quyền đã trả cả lãi lẫn gốc hết 7.668.111.112 đồng. Bà Hà không chấp nhận trả tiền vì “Tôi không ủy quyền cho bà Hiền trả thay, không thể bắt tôi trả nợ!” Tuy nhiên, tòa đã “căn cứ trên báo cáo của Agribank HP cho thấy bà Hiền và ông Huy đã trả lãi lẫn gốc” nên chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn, buộc bà Hà trả 7.668.111.112 đồng, không tính lãi suất!
Vụ bán đấu giá nhanh căn nhà số 05, khu Ngọc Tước, TP. Vũng Tàu ẩn chứa khá nhiều vấn đề: Thứ nhất, cả ông Liên (người vay) và bà Hà (người bảo lãnh) đều không ủy quyền cho bà Hiền trả số tiền này, tòa án chưa làm rõ động cơ của bà Hiền và Agribank HP khi tự trả nợ thay cho người khác mà đã tuyên án và vội vã cho thi hành án; Thứ nhì, việc Agribanh Hiệp Phước nhận tiền trả nợ của người không phải khách vay tiền, không được ủy quyền của người bảo lãnh có phù hợp với quy định pháp luật?...
Trong cuộc gặp gỡ với phóng viên, bà Hà cho biết: Bà Hiền từng là kế toán trưởng Agribank HP nên các cơ quan chức năng cần làm rõ: Tại sao Agribank Hiệp Phước tự nhận tiền trả lãi, gốc mà không thông qua người vay, người bảo lãnh? Có hay không có sự thông đồng giữa bà Hiền với Agribank HP để chiếm đoạt căn nhà có giá trị trên 20 tỉ đồng này?
“Việc tổ chức đấu giá cách tết Âm lịch chỉ 2 ngày, có phải là muốn “giải quyết” nhanh gọn tài sản của tôi? Thời điểm giáp tết không phải thuận lợi để thu hút các tổ chức, cá nhân có nhu cầu mua căn nhà này” – Bà Hà uất ức.
3. Báo An ninh Thủ đô có bài Xung quanh Nghị định 105/CP: Dấu hỏi về tính khả thi. Bài báo phản ánh: Nghị định về tổ chức Lễ tang cán bộ, công chức, viên chức từ trần vừa được ban hành, thay thế Nghị định 62 năm 2001. Tuy nhiên, ngay sau khi được Bộ VH-TT&DL công bố, đã có rất nhiều ý kiến xung quanh một số điều khoản được cho là thiếu khả thi. Mới đây nhất, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp đã có văn bản đề nghị xem lại quy định “không dùng ô cửa có lắp kính trên quan tài”.
Đã có nhiều ý kiến trái chiều liên quan tới quy định áo quan không được để ô kính để xem mặt người quá cố trong lễ tang cán bộ, công chức, viên chức. Trong đó, ý kiến đa phần của người dân và các nhà văn hóa, nhà xã hội học… đều kịch liệt phản đối quy định trên. Thậm chí, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư Pháp qua xem xét, nhận thấy một số nội dung trong Nghị định cần được trao đổi, nghiên cứu tiếp, nhất là khoản 3, điều 4 nghị định quy định “linh cữu của người từ trần quàn tại nhà tang lễ hoặc tại gia đình không để ô cửa có lắp kính trên nắp quan tài”. Cục đã có văn bản đề nghị xem lại quy định này. Bên cạnh đó, Cục cũng cho rằng trong Nghị định 105 còn một số hạn chế cần xem xét lại.
Trước những thông tin nêu trên, Báo An ninh Thủ đô đã có cuộc trao đổi với ông Hồ Chí Hùng - Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ VH-TT&DL, Tổ trưởng Tổ Biên soạn Ban soạn thảo Nghị định 105/CP. Ông Hùng cho biết, đến chiều 14-1-2013 ông vẫn chưa nhận được bất cứ văn bản nào của Bộ Tư pháp. Ông Hùng khẳng định, toàn bộ quy trình thực hiện, ban hành Nghị định trên được thực hiện cẩn trọng, đầy đủ. Theo đó, khi hoàn thiện Nghị định đã đăng tải 60 ngày trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ, Website Bộ VH-TT&DL, tổng cộng chỉ nhận được 9 ý kiến phản hồi. Trong đó, ngoài một vài góp ý nhỏ, cơ bản đều đồng ý với nội dung Nghị định mà ban soạn thảo đưa ra. Sau 3 lần trình Chính phủ xem xét, hoàn thiện, thậm chí, trước khi được ban hành, Nghị định này đã được Bộ Tư pháp xem xét thẩm định đến 2 lần. Như vậy đến thời điểm này, Bộ Tư pháp cho rằng kỹ thuật soạn thảo văn bản trong Nghị định 105 còn một số hạn chế cần xem xét lại là không thỏa đáng. Hơn nữa, chính Vụ Pháp luật hình sự - hành chính là đơn vị thẩm định, ký vào biên bản trả lời.
Về tính khả thi của Nghị định, ông Hùng cho biết: “Nghị định 105 ra đời với mục tiêu định hướng, tuyên truyền, vận động là chính. Đối tượng hướng đến là các cán bộ viên chức Nhà nước theo tinh thần của cuộc vận động thực hiện nếp sống văn minh, tiết kiệm, chống lãng phí. Trong đó, Nghị định không đưa ra quy định cấm mà chỉ tuyên truyền, định hướng. Người dân không nên hiểu sai nội dung của Nghị định”. Tuy nhiên, chia sẻ về những ý kiến phản đối xung quanh Nghị định 105, ông cũng nhấn mạnh: “Là thành viên Ban soạn thảo Nghị định 105, tôi cho rằng đem yếu tố tâm linh ra để phản đối nội dung “không dùng cửa kính trên quan tài” là không đúng. Hầu như phần lớn các vùng sâu, vùng xa, nông thôn không hề có chuyện quan tài để nắp kính.
Quan niệm của nước ta từ xưa đến nay đều cho rằng người thân muốn nhìn mặt người đã khuất phải trước khi đóng quan. Việc để kính trên nắp quan tài chỉ xuất hiện hơn chục năm trở lại đây. Trên thế giới cũng không nơi nào có lệ để kính trên nắp quan tài”. Ông cũng cho rằng, việc yêu cầu không dùng kính trên nắp quan tài là thiết thực, nên làm vừa đảm bảo vệ sinh môi trường, vừa đảm bảo yếu tố tâm linh. Về việc quy định chỉ có 7 vòng hoa, Ban Soạn thảo cũng đã tính toán kỹ, mỗi đám tang cán bộ có vị trí cao, có khoảng 200 vòng hoa. Số tiền lãng phí đã lên tới hàng chục triệu đồng mà sau đấy còn gây ô nhiễm môi trường.
Nghị định 105 vừa ban hành và sẽ có hiệu lực từ đầu tháng 2-2013 so với Nghị định 62 chỉ điều chỉnh 2 điều và mới chỉ dừng ở mức nhắc nhở, dần dần từng bước bỏ những vi phạm đó. Nghị định mới này không ban hành quy chế xử phạt hành chính, nhưng thiết nghĩ, có những quy định rất đúng đắn trong bối cảnh hiện nay. Cứ thử nghĩ, một đám tang với hàng trăm vòng hoa sẽ gây lãng phí và ô nhiễm như thế nào. Hạn chế là nên làm nhưng các cấp quản lý nên nghĩ đến cách thực hiện. Đừng để Nghị định ban hành chỉ là để đấy, không có tính khả thi.
III- THÔNG TIN KHÁC
Báo Nhân dân điện tử có bài Lúng túng xử lý các doanh nghiệp FDI bỏ trốn. Bài báo phản ánh: Mặc dù số doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) bỏ trốn chiếm tỷ lệ không lớn so với tổng số DN FDI đang hoạt động trên địa bàn cả nước nhưng tình trạng DN FDI bỏ trốn cũng đáng báo động khi hậu quả tiêu cực mà các DN FDI này để lại. Tuy nhiên, đến nay, các cơ quan quản lý vẫn tỏ ra lúng túng trong việc xử lý, giải quyết tình trạng này.
Rõ ràng, tình trạng DN FDI bỏ trốn gây thiệt thòi rất lớn cho người lao động. Không những thế, Nhà nước cũng thất thu một khoản ngân sách không nhỏ khi không thể đòi được những khoản nợ thuế, tiền thuê đất, phí hạ tầng, còn ngân hàng phải gánh những khoản nợ xấu... Chưa kể, hàng loạt DN FDI bỏ trốn kéo dài nhiều năm qua nhưng đến nay vẫn chưa thể giải quyết dứt điểm do không thể yêu cầu chủ đầu tư làm thủ tục giải thể, khó xử lý các tài sản còn lại của DN. Có trường hợp DN gặp khó khăn, vay nợ ngân hàng không thanh toán được, khi phát hiện ra thì DN đã "âm thầm" phát tán tài sản thế chấp ngân hàng từ trước đó, chủ DN tự bỏ về nước. Các địa phương cũng không thể thu hồi đất, mặt bằng để cấp cho các nhà đầu tư khác, ảnh hưởng xấu tới môi trường đầu tư.
Nhìn nhận nguyên nhân của tình trạng DN FDI bỏ trốn, có thể thấy, phần lớn là do tác động của suy thoái kinh tế, DN làm ăn thua lỗ, không còn khả năng trả nợ nên chủ DN "âm thầm" bỏ trốn. Bên cạnh đó, còn do tranh chấp nội bộ trong các công ty không giải quyết được. Tuy nhiên, ngoài các nguyên nhân nêu trên, cũng không loại trừ nhiều trường hợp DN FDI lợi dụng những kẽ hở của luật pháp Việt Nam, nhất là những chính sách ưu đãi để trục lợi.
TS Phan Hữu Thắng, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu đầu tư nước ngoài (Trường đại học Kinh tế - Ðại học quốc gia Hà Nội) cho rằng, hiện tượng DN FDI bỏ trốn cho thấy những lỗ hổng về cơ sở pháp lý cũng như cơ chế quản lý hoạt động của các DN FDI hiện nay. "Chúng ta còn thiếu những văn bản pháp lý đầy đủ để ngăn chặn tình trạng chuyển giá, gian lận đầu tư, trong khi nhiều nhà đầu tư lại nghiên cứu rất kỹ hệ thống pháp luật của chúng ta", TS Phan Hữu Thắng nói. Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan như kế hoạch và đầu tư, tài chính, thuế, hải quan, ngân hàng... trong quản lý các DN FDI sau cấp phép còn chưa thật chặt chẽ nên chậm phát hiện những DN có dấu hiệu bỏ trốn.
Bộ trưởng Kế hoạch và Ðầu tư Bùi Quang Vinh thừa nhận, việc xử lý các DN FDI bỏ trốn là vấn đề rất phức tạp. Khung pháp lý quản lý hoạt động đầu tư nước ngoài của Việt Nam chưa đầy đủ, nhiều quy định chồng chéo, mâu thuẫn nhau nên gây lúng túng cho các cơ quan quản lý khi xử lý nhiều vấn đề liên quan đến DN FDI. Vì thế, nhiệm vụ cấp bách trước mắt là nhanh chóng hoàn thiện khung pháp lý liên quan hoạt động đầu tư nước ngoài, nhất là các quy định của pháp luật về thanh lý, phá sản... để xử lý dứt điểm dự án không triển khai thực hiện, dự án nhà đầu tư bỏ trốn nhằm tạo cơ hội cho các nhà đầu tư mới. Bên cạnh đó, rất cần sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các bộ, ngành, địa phương, nhất là trong công tác quản lý nhà nước sau cấp giấy chứng nhận đầu tư.