Kết quả đạt được, vướng mắc và kiến nghị trong thực hiện nhiệm vụ cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật

26/07/2021

 
Để nâng cao thứ hạng trong các xếp hạng của các tổ chức quốc tế, trong đó có nâng xếp hạng năng lực cạnh tranh theo GCI 4.0 theo đánh giá của Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF), Chính phủ đề ra mục tiêu giảm các chi phí cho doanh nghiệp và người dân như chi phí đầu vào, chi phí cơ hội, chi phí không chính thức; góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết của Chính phủ về phát triển kinh tế - xã hội. Phấn đấu môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh của Việt Nam thuộc nhóm ASEAN 4. Theo đó, cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật và nâng xếp hạng chỉ số chi phí tuân thủ pháp luật là một trong các chỉ số sẽ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam.
Để tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, ngày 01/01/2021, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 02/NQ-CP về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2021 (Nghị quyết số 02/NQ-CP), trong đó Chính phủ giao các bộ, ngành và địa phương tiếp tục thực hiện đầy đủ, nhất quán và hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp nhằm đạt mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể đề ra tại Nghị quyết số 02/NQ-CP (năm 2019 và năm 2020)[1]cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật là một trong những nhiệm vụ được Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương đặc biệt quan tâm, chú trọng thực hiện trong thời gian qua. Bài viết tập trung phân tích những kết quả đạt được, một số khó khăn, vướng mắc trong việc cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật 6 tháng đầu năm 2021 và đưa ra một số đề xuất, kiến nghị, góp phần cải thiện điểm số, nâng xếp hạng chỉ số chi phí tuân thủ pháp luật và cải thiện điểm số, nâng xếp hạng năng lực cạnh tranh của Việt Nam trong thời gian tới.
1. Kết quả thực hiện nhiệm vụ cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật
1.1. Về phía Bộ Tư pháp
Để triển khai đồng bộ, có hiệu quả nhiệm vụ được Chính phủ giao về cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số B1 trong năm 2021 theo Nghị quyết số 02/NQ-CP, Bộ Tư pháp đã ban hành Chương trình hành động của ngành Tư pháp triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 01/01/2021 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2021; Nghị quyết số 02/NQ-CP[2].
Đồng thời, để tiếp tục đôn đốc, hướng dẫn các bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện hoạt động cải thiện điểm số, duy trì thứ hạng chỉ số B1, Bộ Tư pháp đã có Công văn[3] gửi các cơ quan này về việc hướng dẫn triển khai các nhiệm vụ liên quan đến chỉ số B1.
Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp đã tổ chức các hội thảo, tọa đàm có liên quan đến hoạt động cải thiện điểm số, duy trì thứ hạng chỉ số B1[4].
1.2. Về phía các bộ, ngành và địa phương
Trong 06 tháng đầu năm 2021, các bộ, ngành, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố đã quan tâm, chỉ đạo tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp để cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật, cụ thể:  
1.2.1. Về tổ chức rà soát, đánh giá các quy định pháp luật liên quan đến chi phí tuân thủ pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành của bộ, ngành và địa phương
- Các bộ, ngành, địa phương đã tập trung thực hiện rà soát, đánh giá các quy định trong văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến đầu tư, kinh doanh có nội dung chưa rõ ràng, khó hiểu, mâu thuẫn, chồng chéo hoặc thiếu khả thi, khó tuân thủ để sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ theo thẩm quyền hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ.
Tại các địa phương, các sở, ban, ngành trên địa bàn tỉnh đã tiến hành kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật, đảm bảo văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành của tỉnh hợp hiến, hợp pháp, thống nhất, đồng bộ với văn bản của cấp trên và đảm bảo không có quy định mới chứa đựng các yêu cầu không cần thiết, bất hợp lý, cản trở điều kiện đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp như Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 23/KH-UBND ngày 30/12/2020 về kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật trên địa bàn thành phố Hà Nội năm 2021; Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn ban hành văn bản số 2851/UBND-NCPC ngày 18/5/2021, theo đó các sở, ngành đã tiến hành rà soát, đánh giá các quy định về phí, lệ phí mà doanh nghiệp đang phải gánh chịu; …
Bên cạnh đó, nhiều bộ, ngành, địa phương đã tiếp tục có những chính sách cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật cho doanh nghiệp, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua những khó khăn do tác động của đại dịch Covid-19. Ví dụ:
+ Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 112/2020/TT-BTC ngày 29/12/2020 quy định mức thu một số khoản phí, lệ phí nhằm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với dịch Covid-19. Theo đó, liên quan tới lĩnh vực đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản, tàu biển (trừ tàu bay), Thông tư số 112/2020/TT-BTC quy định mức giảm 20% phí đối với các trường hợp yêu cầu đăng ký, cung cấp thông tin. Việc giảm thu các khoản phí được thực hiện kể từ ngày 01/01/2021 đến hết ngày 01/7/2021. Thực hiện quy định về mức giảm 20% phí nêu trên, theo thống kê từ 01/01 -15/6/2021, ước tính tại các Trung tâm Đăng ký giao dịch, tài sản của Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm thuộc Bộ Tư pháp đã giảm được khoảng gần 05 tỷ đồng cho các cá nhân, tổ chức có yêu cầu cung cấp dịch vụ công (ước tính giảm phí cho khoảng 600 nghìn phiếu yêu cầu đăng ký, cung cấp thông tin về biện pháp bảo của hơn 18 nghìn cá nhân, tổ chức).  
+ Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã tiến hành rà soát các quy định về phí, lệ phí thuộc phạm vi lĩnh vực do Bộ quản lý, qua đó phối hợp với Bộ Tài chính để ban hành Thông tư số 112/2020/TT-BTC ngày 29/11/2020 quy định mức thu một số khoản phí, lệ phí nhằm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, theo đó đã giảm 30% phí thẩm định điều kiện kinh doanh trong hoạt động kiểm định kỹ thuật an toàn lao động, huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động. 
+ Hội đồng nhân dân tỉnh Lào Cai đã ban hành Nghị quyết số 02/2021/NQ-HĐND ngày 09/4/2021 về việc giảm mức thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu; mức thu đóng góp từ khai thác khoáng sản để đầu tư hạ tầng giao thông và khắc phục môi trường trên địa bàn tỉnh Lào Cai do ảnh hưởng của dịch Covid – 19; Nghị quyết số 03/2021/NQ-HĐND ngày 09/4/2021 về việc sửa đổi một số điều của Quy định về các loại phí, lệ phí thuộc thẩm quyền quyết định của Hội đồng nhân dân tỉnh Lào Cai ban hành kèm theo Nghị quyết số 06/2020/NQ-HĐND ngày 10/7/2020. Trong đó đã thực hiện việc sửa đổi về mức thu phí thẩm định hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; phí khai thác và sử dụng tài liệu đất đai.
1.2.2. Tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân, cộng đồng doanh nghiệp
Các bộ, ngành, địa phương đã đẩy mạnh các giải pháp tiếp nhận, xử lý các phản ánh, kiến nghị của cộng đồng doanh nghiệp, thiết lập đường dây nóng trên Cổng thông tin điện tử của bộ, ngành, địa phương để tiếp nhận phản ánh và hướng dẫn giải đáp cho doanh nghiệp. Trên cơ sở kết quả tổng hợp báo cáo của các bộ, địa phương cho thấy trong 06 tháng đầu năm 2021, nhiều bộ, địa phương đã tiếp nhận và tích cực giải quyết nhiều phản ánh, kiến nghị của người dân và doanh nghiệp như Bộ Tài chính đã thực hiện việc niêm yết, công khai địa chỉ tiếp nhận, xử lý phản ánh kiến nghị (PAKN) của doanh nghiệp theo quy định tại Nghị định số 20/2008/NĐ-CP ngày 14/02/2008 của Chính phủ về tiếp nhận, xử lý PAKN của cá nhân, tổ chức về quy định hành chính. Tại Tuyên Quang, các sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố duy trì đường dây nóng, công khai trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh, trang thông tin của các đơn vị, trong 06 tháng đầu năm 2021, các cơ quan, đơn vị đã tiếp nhận và giải đáp 19 ý kiến, vướng mắc của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; tại tỉnh Thừa Thiên Huế, các Sở, ngành trên địa bàn tỉnh đã tiếp nhận và giải quyết 18 kiến nghị, phản ánh…
Bên cạnh đó, nhiều địa phương đã phối hợp với Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh tăng cường công tác nắm bắt thông tin, theo dõi hoạt động của doanh nghiệp để chủ động tháo gỡ kịp thời những khó khăn của doanh nghiệp, thiết lập và duy trì hoạt động của các diễn đàn đối thoại với doanh nghiệp, thiết lập đường dây nóng trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh để tiếp nhận phản ánh và hướng dẫn giải đáp các vướng mắc, kiến nghị cho doanh nghiệp. Tại Tây Ninh đã triển khai nhiều kênh giao tiếp giữa chính quyền và Nhân dân như Cổng Hành chính công tỉnh Tây Ninh trên ứng dụng Zalo, kênh "Hỏi đáp trực tuyến", phản ánh, kiến nghị qua số điện thoại đường dây nóng, Tổng đài 1022, đặc biệt là qua Trung tâm Giám sát Điều hành kinh tế xã hội tập trung của tỉnh…Bạc Liêu tổ chức đối thoại cho các đối tượng là người nộp thuế, 02 cuộc đối thoại với doanh nghiệp; đối thoại trực tiếp 170 tổ chức, cá nhân kinh doanh vận tải. Đăk Nông, Đồng Tháp tiếp nhận phản ánh, kiến nghị của doanh nghiệp qua buổi “Cà phê doanh nhân”. Sóc Trăng thành lập Tổ Công tác tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, thường trực đặt tại Sở Kế hoạch và Đầu tư.
1.2.3. Thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp
Trong 06 tháng đầu năm 2021, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nhiều bộ, ngành, địa phương đã chủ động tạm dừng, cắt giảm, hạn chế các cuộc thanh tra, kiểm tra; không thanh tra ngoài kế hoạch, trừ trường hợp đặc biệt được cấp có thẩm quyền giao hoặc có dấu hiệu vi phạm, tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; chủ động xử lý chồng chéo các cuộc thanh tra, kiểm tra giữa các đơn vị, chấn chỉnh và xử lý nghiêm những đơn vị, cá nhân có hành vi nhũng nhiễu, gây khó khăn, phiền hà cho doanh nghiệp.
 1.2.4. Cải cách thủ tục hành chính
          Trong 06 tháng đầu năm 2021, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục chú trọng triển khai các nhiệm vụ cải cách hành chính, trong đó thường xuyên rà soát các thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp, đơn giản hóa thủ tục hành chính như tại  Hải Phòng, Sở Du lịch tiếp tục đơn giản hóa 06 thủ tục hành chính, trong đó thủ tục thẩm định, phân loại xếp hạng cơ sở lưu trú du lịch từ 30 xuống 20 ngày (giảm 10 ngày), cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch quốc tế, thẻ hướng dẫn viên du lịch nội địa từ 15 xuống 12 ngày, cấp lại thẻ hướng dẫn viên du lịch từ 10 ngày xuống còn 8 ngày (giảm 02 ngày); Ủy ban nhân dân quận Lê Chân đã giảm 03 mục tiêu (thủ tục, thời gian, chi phí) trong các lĩnh vực: cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư kinh doanh giảm 01 ngày, cấp giấy phép xây dựng giảm 05 ngày, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giảm 15 ngày, số giờ thực hiện TTHC về thuế của các doanh nghiệp còn 114 giờ/năm….
- Thực hiện cắt giảm thời gian giải quyết các thủ tục hành chính như  tại Bắc Kạn, Sở Tài nguyên và Môi trường đã rà soát, đánh giá 99/99 TTHC thuộc thẩm quyền quản lý, giải quyết của đơn vị, trong đó có 05 TTHC theo Kế hoạch số 39/KH-UBND ngày 29/01/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh. Trên cơ sở rà soát, đánh giá đã kiến nghị với Ủy ban nhân dân phê duyệt đơn giản hóa 03 TTHC, cụ thể: (1) TTHC “Thẩm định nhu cầu sử dụng đất, điều kiện cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất đối với tổ chức”, rút ngắn thời hạn giải quyết từ 30 ngày xuống còn 15 ngày; (2) TTHC “Cấp giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản với lưu lượng dưới 2m3/giây; phát điện với công suất lắp máy dưới 2.000 kw; cho các mục đích khác với lưu lượng dưới 50.000 m3/ngày đêm” rút ngắn thời hạn giải quyết từ 45 ngày xuống còn 40 ngày; (3) TTHC “xác nhận tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân khi hết hạn sử dụng đất với trường hợp có nhu cầu”, rút ngắn thời hạn giải quyết từ 5 ngày xuống 4 ngày…  hay tại Thành phố Hồ Chí Minh, kể từ ngày 28 tháng 10 năm 2019, Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh bắt đầu áp dụng thực hiện quy trình rút ngắn thời gian giải quyết đối với 06 TTHC: Cấp Giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa (từ 10 ngày xuống 8 ngày); Thủ tục cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch quốc tế (từ 15 ngày còn 12 ngày); Thủ tục cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch nội địa (từ 15 ngày còn 12 ngày); Thủ tục công nhận hạng cơ sở lưu trú du lịch: hạng 1-3 sao đối với cơ sở lưu trú du lịch khách sạn, biệt thự du lịch, căn hộ du lịch, tàu thủy lưu trú du lịch (từ 30 ngày  còn 20 ngày); Thủ tục công nhận cơ sở kinh doanh dịch vụ mua sắm đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch (từ 20 ngày còn 15 ngày); Thủ tục công nhận cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch (từ 20 ngày còn 15 ngày).
 - Thực hiện công khai các thủ tục hành chính trên Cổng thông tin điện tử của Ủy ban nhân dân tỉnh; thực hiện tốt cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính; đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3,4 và đổi mới phương thức tiếp nhận, trả kết quả thủ tục hành chính qua dịch vụ bưu chính, công ích như Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, hồ sơ qua Cổng dịch vụ công trực tuyến đạt 70% tổng số hồ sơ tiếp nhận. Thành phố xây dựng 62 quy trình trên Hệ thống thông tin một cửa điện tử kết nối với Cổng dịch vụ công thành phố, đảm bảo thuận tiện cho người dân trong việc tra cứu thông tin, tình hình tiến độ giải quyết TTHC.
- Triển khai thực hiện thanh toán phí, lệ phí trực tuyến nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức có nhu cầu thực hiện dịch vụ công trực tuyến, từng bước xây dựng thành công chính quyền điện tử như tại Tây Ninh, Ủy ban nhân dân tỉnh công bố 100% TTHC của tỉnh Tây Ninh đủ điều kiện cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 (trừ những thủ tục đặc thù theo quy định của pháp luật). Tây Ninh đã tích hợp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 lên Cổng Dịch vụ công quốc gia đối với 1105/1877 TTHC (đứng thứ 2 cả nước, đạt tỷ lệ 58,87% trên tổng số TTHC của tỉnh, số liệu đến ngày 31/5/2021).  Về thủ tục thanh toán trực tuyến nghĩa vụ tài chính đối với nhóm TTHC đất đai, tính đến ngày 31/5/2021, Tây Ninh đã thực hiện được 860 giao dịch với tổng số tiền xấp xỉ 2 tỷ đồng (xếp sau Vĩnh Phúc, Bình Định, Thái Nguyên).
1.2.5. Về công tác tuyên truyền, phổ biến, tập huấn pháp luật cho cán bộ, công chức, cộng đồng doanh nghiệp
Nhiều địa phương đã chủ động xây dựng các chuyên mục hỗ trợ doanh nghiệp trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh, thường xuyên cập nhật thông tin liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp như tại Hải Phòng, Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng xây dựng chuyên mục “Hỗ trợ doanh nghiệp” trên Cổng thông tin điện tử thành phố, Cổng thông tin điện tử thành phần của các cơ quan, đơn vị, địa phương; tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng chuyên mục “Phổ biến giáo dục pháp luật”; nâng cao hiệu quả chuyên mục “dân hỏi – giám đốc Sở trả lời” phát sóng hàng tuần trên Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Phòng; tổ chức các hội nghị tập huấn, xây dựng các cẩm nang hướng dẫn quy định mới của Luật Doanh nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận với kiến thức và kỹ năng quản trị doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Nhiều địa phương thường xuyên tổ chức các diễn đàn đối thoại, trao đổi trực tiếp với người dân và doanh nghiệp, nội dung tập trung chủ yếu vào việc góp ý xây dựng, hoàn thiện các dự thảo Luật, các chính sách liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia đồng thời nêu những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong quá trình thực thi, áp dụng các quy định pháp luật như: Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa...: Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư thành phố Hồ Chí Minh phối hợp với Sở Lao động- Thương binh và Xã hội Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị Đối thoại giữa doanh nghiệp và chính quyền thành phố, thu hút 250 doanh nghiệp tham gia. Lãnh đạo tỉnh Bình Dương đã có buổi tiếp xúc hơn 200 doanh nghiệp, các hiệp hội ngành hàng trong và ngoài nước để thông báo về nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trong 5 năm tới; đồng thời đối thoại với các doanh nghiệp về những vấn đề bức xúc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc thúc đẩy phát triển giai đoạn mới ở Bình Dương. Tại Cần Thơ, Ủy ban nhân dân thành phố tổ chức Tọa đàm “Đối thoại giữa chính quyền và doanh nghiệp trên địa bàn TP. Cần Thơ”.
 Bên cạnh đó, thực hiện nghiêm các chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về phòng, chống dịch Covid-19, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật của nhiều bộ, ngành, địa phương đã có những thay đổi để phù hợp với tình hình phòng, chống dịch bệnh  như kết hợp tuyên truyền, phổ biến pháp luật thông qua hội thảo, tọa đàm với các hình thức tuyên truyền, phổ biến khác như: đăng tải thông tin trên báo, đài phát thanh, phát tờ rơi, tài liệu; tổ chức tọa đàm dưới hình thức trực tuyến…
2. Một số khó khăn, vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật
Đánh giá chi phí tuân thủ pháp luật và giảm thiểu chi phí tuân thủ pháp luật là nhiệm vụ hết sức khó khăn, cần sự nỗ lực, trách nhiệm của tất cả các Bộ, ngành, địa phương. Theo đánh giá hiện nay, mặc dù các Bộ, ngành, địa phương đã có nhiều nỗ lực, cố gắng trong việc cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật nhưng trong thực hiện nhiệm vụ cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc từ xây dựng, hoàn thiện thể chế đến tổ chức thi hành pháp luật.
2.1. Khó khăn, vướng mắc về thể chế
Chi phí tuân thủ pháp luật của người dân và doanh nghiệp được quy định tại nhiều văn bản quy phạm pháp luật, liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực nên khó khăn trong việc rà soát, đánh giá các chi phí trong thực hiện các thủ tục hành chính của người dân và doanh nghiệp[5]. Nhiều chính sách có quy định về chi phí tuân thủ pháp luật chưa phù hợp, chồng chéo, trong quá trình xây dựng chính sách cơ quan có thẩm quyền chưa tham vấn, lấy ý kiến rộng rãi của cộng đồng doanh nghiệp[6].
Bên cạnh đó, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật quy định về chi phí tuân thủ pháp luật chưa cụ thể, rõ ràng nên trong quá trình tổ chức thực hiện, nhiều bộ, ngành và địa phương còn lúng túng trong việc xác định nội dung, trình tự, thủ tục thực hiện việc cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật[7]. Vẫn còn  tình trạng một số văn bản quy phạm pháp luật có quy định chưa rõ ràng, mâu thuẫn, ảnh hưởng đến việc áp dụng trong các hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, doanh nghiệp mất nhiều thời gian trong khâu hoàn thiện hồ sơ pháp lý[8]. Một số quy định chưa đáp ứng yêu cầu chính xác, phổ thông, cách diễn đạt phải rõ ràng, dễ hiểutheo quy định của Luật Ban hành văn bản QPPL, dẫn đến việc hiểu, áp dụng không thống nhất. Điều khoản về thực hiện chuyển tiếp trong một số văn bản QPPL chưa đầy đủ, rõ ràng, gây khó khăn, vướng mắc trong thi hành pháp luật[9].
2.2. Khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện việc cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật
2.2.1. Việc ứng dụng công nghệ thông tin ở một số cơ quan, đơn vị, địa phương vẫn còn rời rạc, thiếu sự đồng bộ và chia sẻ, kết nối liên thông, đặc biệt là việc kết nối, liên thông với các hệ thống thông tin theo ngành dọc; việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý khai thác, công khai các loại thủ tục hành chính cũng như phối hợp, chia sẻ thông tin giữa các cơ quan, giữa cơ quan với doanh nghiệp chưa được nhịp nhàng và hiệu quả[10].
Việc thực hiện một số dịch vụ công trực tuyến còn chưa thường xuyên, hiệu quả do một bộ phận người dân, doanh nghiệp hiện nay chưa quen với việc thực hiện các dịch vụ công trực tuyến, bên cạnh đó một số dịch vụ công trực tuyến còn khó thực hiện nên dẫn đến hiệu quả chưa cao[11]. Đa số người dân ở khu vực nông thôn chưa quan tâm nhiều đến việc giải quyết thủ tục hành chính qua dịch vụ công ích trực tuyến và dịch vụ bưu chính công ích[12].
2.2.2. Việc bố trí các điều kiện bảo đảm thực hiện việc cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật còn gặp nhiều khó khăn:
- Biên chế thực hiện việc rà soát, cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật hầu hết là do công chức tư pháp, pháp chế kiêm nhiệm thực hiện, trong khi tổ chức bộ máy và biên chế ngày càng bị thu hẹp, dẫn đến quá tải công việc. Kinh phí thực hiện việc cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật chưa có mục chi cụ thể, rõ ràng nên chưa đáp ứng yêu cầu triển khai công việc[13].
Nguồn lực về kinh phí và biên chế thực hiện công tác nâng xếp hạng chỉ số chi phí tuân thủ pháp luật còn thiếu, chưa đáp ứng yêu cầu triển khai công việc. Chi phí đầu tư cho ứng dụng công nghệ thông tin còn hạn chế, thiếu hạng mục chi cho ứng dụng công nghệ thông tin trong kinh phí hoạt động hàng năm  của đơn vị như: bảo trì, bảo hành, thay thế thiết bị hư hỏng, phần mềm diệt vi rút có bản quyền, phí lắp đặt và thuê đường truyền ADSL tốc độ cao…. Việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông còn lúng túng do cấp trên chậm triển khai thực hiện Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23/4/2018 của Chính phủ về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính[14]. Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế nhằm cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật là nhiệm vụ khó, phức tạp, đòi hỏi cán bộ thực hiện công tác này phải có trình độ nhất định, am hiểu sâu về chuyên môn, nghiệp vụ, trong khi nguồn nhân lực để thực hiện công tác này còn thiếu về số lượng, hạn chế về chất lượng. Do đó, việc tham mưu triển khai thực hiện công tác này liên quan đến hầu hết các lĩnh vực thuộc ngành, địa phương quản lý (trong khi ngành Tư pháp không liên quan nhiều) nên sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong thực tế thực hiện[15]. Nguồn nhân lực hiện có của công tác phổ biến giáo dục pháp luật còn nhiều bất cập, chưa ngang tầm nhiệm vụ và đáp ứng được đòi hỏi mới của xã hội. Lực lượng làm công tác phổ biến giáo dục pháp luật tuy đông về số lượng nhưng lại phân tán, số người chuyên trách không nhiều, mà chủ yếu là kiêm nhiệm; tính chuyên nghiệp trong phổ biến giáo dục pháp luật của cán bộ, công chức chuyên trách làm công tác phổ biến giáo dục pháp luật chưa cao. Cách thức phổ biến pháp luật, truyền đạt chưa thu hút, chưa giải thích rõ quy định pháp luật, chưa xuất phát từ nhu cầu bức xúc của người dân, chưa mang tính giải đáp pháp luật từ những vụ việc thực tế[16].
- Hầu hết các địa phương chưa thực hiện tập huấn chuyên sâu về nghiệp vụ cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật cho đội ngũ cán bộ, công chức được giao thực hiện công tác này. Là nhiệm vụ mới phát sinh, chưa được dự toán trong kinh phí triển khai hoạt động thường xuyên; đội ngũ cán bộ làm công tác pháp chế tại các sở, ngành, địa phương còn thiếu về số lượng, chưa được tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ dẫn đến lúng túng trong quá trình tham mưu, giúp Thủ trưởng cơ quan, đơn vị trong quá trình triển khai nhiệm vụ[17].
2.2.3. Doanh nghiệp còn chưa chủ động tham gia cùng chính quyền trong việc phản ánh các quy định còn bất cập trên thực tế thi hành cũng như những vướng mắc gặp phải trong việc thi hành pháp luật, chưa phối hợp tốt với chính quyền trong việc phản ánh, kiến nghị đối với hành vi tiêu cực của công chức cũng như đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật[18]. Cơ chế tiếp nhận kiến nghị của doanh nghiệp về hoàn thiện hệ thống pháp luật trên thực tế triển khai còn gặp nhiều khó khăn vì một số doanh nghiệp chưa chủ động đề xuất, kiến nghị cơ quan chức năng xem xét, giải quyết, do tâm lý e ngại hoặc cho rằng việc kiến nghị sẽ không được phản hồi[19]. Doanh nghiệp chưa chủ động trong việc phản ánh, kiến nghị việc thực hiện các quy định pháp luật, về thủ tục hành chính nên các cơ quan, đơn vị đôi khi gặp khó khăn trong việc nắm bắt điểm nghẽn để xem xét giải quyết[20].
 3. Một số đề xuất, kiến nghị
Để triển khai kịp thời, thực chất và hiệu quả nhiệm vụ cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật, cải thiện điểm số, duy trì và nâng xếp hạng Chỉ số B1, góp phần cải thiện điểm số, năng cao thứ hạng chỉ số năng lực cạnh tranh của Việt Nam, trong thời gian tới, đề xuất, kiến nghị Bộ Tư pháp, các bộ, ngành, địa phương trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình tổ chức thực hiện một số công việc trọng tâm sau đây:
3.1. Bộ Tư pháp
- Tổng hợp, nghiên cứu, báo cáo, đề xuất Chính phủ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc (nếu có) cho bộ, ngành, địa phương trong thực hiện nhiệm vụ cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật, cải thiện điểm số, duy trì thứ hạng chỉ số B1.
- Tiếp tục kết nối với WEF nhằm trao đổi về các khó khăn, vướng mắc mà Bộ Tư pháp gặp phải trong quá trình cải thiện chỉ số B1, từ đó đề xuất WEF đưa ra những gợi ý cho Chính phủ Việt Nam nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực thi chính sách, pháp luật về cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật, nâng cao thứ hạng chỉ số B1, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên trường quốc tế.
- Tăng cường, đẩy mạnh nâng cao chất lượng, hiêu quả công tác truyền thông để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức và cá nhân về việc thực hiện cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật cho doanh nghiệp.
- Thực hiện công tác kiểm tra, chấn chỉnh và tập huấn nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật, giải đáp vướng mắc, phát hiện, nhân rộng điển hình làm tốt công tác cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật. 
3.2. Các Bộ, ngành, địa phương
3.2.1. Tiếp tục quan tâm, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp nêu tại Công văn số 702/BTP-QLXLVPHC&TDTHPL ngày 15/3/2021 của Bộ Tư pháp về việc hướng dẫn triển khai nhiệm vụ cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số B1 năm 2021:
- Tiếp tục rà soát, đánh giá toàn bộ các quy định về phí, lệ phí thuộc phạm vi ngành, lĩnh vực, địa bàn quản lý để kịp thời phát hiện các quy định chưa phù hợp, tạo gánh nặng, làm tăng chi phí tuân thủ pháp luật cho doanh nghiệp để trình cấp có thẩm quyền theo quy định của Luật phí và lệ phí xem xét sửa đổi, bổ sung cho phù hợp[21].
- Rà soát, lập danh mục các quy định trong văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến đầu tư, kinh doanh có nội dung chưa rõ, khó hiểu, mâu thuẫn, chồng chéo hoặc thiếu khả thi, khó tuân thủ để sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ theo thẩm quyền hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ[22].
- Công bố kịp thời, đầy đủ, công khai rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng về các điều kiện kinh doanh đã được bãi bỏ, các điều kiện kinh doanh đã được đơn giản hóa, các nội dung sửa đổi, bổ sung, các quy định mới trong các lĩnh vực kinh doanh dễ làm phát sinh các chi phí không chính thức trong tuân thủ pháp luật[23].
- Tiếp tục duy trì, đẩy mạnh các mô hình hoạt động trong thực tiễn nhằm thu thập, cập nhật thông tin, tiếp nhận ý kiến phản ánh của các cá nhân, doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh như Cà phê Doanh nhân, Câu lạc bộ các doanh nghiệp trẻ …, nhằm tăng cường hoạt động tiếp xúc, gặp gỡ, đối thoại với đại diện các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp[24].
- Chỉ đạo, giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc mà doanh nghiệp phản ánh, kiến nghị. Trường hợp không giải quyết được thì phải có văn bản giải thích, thông tin trả lời rõ ràng cho doanh nghiệp được biết[25]
- Thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các giải pháp nêu tại Chỉ thị số 10/CT-TTg ngày 22 tháng 4 năm 2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc[26].
- Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, dịch vụ bưu chính trong thực hiện tiếp nhận, giải quyết các thủ tục hành chính nhằm tiết kiệm chi phí, thời gian cho người dân, doanh nghiệp, góp phần đảm bảo công tác phòng, chống dịch bệnh Covid -19 trong tình hình mới[27].
3.2.2. Đồng thời với việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp nêu tại Công văn số 702/BTP-QLXLVPHC&TDTHPL ngày 15/3/2021 của Bộ Tư pháp nêu trên, đề nghị các bộ, ngành, địa phương:
- Tăng cường trách nhiệm trong công tác chỉ đạo, điều hành, kiểm tra việc thực hiện cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật, cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số B1.
- Tăng cường công tác truyền thông nhằm tuyên truyền hoạt động của Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương trong việc thực hiện cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật. Tổ chức triển khai có hiệu quả các hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến doanh nghiệp trong đó chú trọng đến việc đổi mới, cải tiến hình thức tuyên truyền, phổ biến phù hợp với từng đối tượng.
- Quan tâm kiện toàn tổ chức pháp chế, nâng cao năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác pháp luật ở các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp; bố trí đủ kinh phí, điều kiện cơ sở vật chất để bảo đảm thực hiện nhiệm vụ cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật, cải thiện điểm số, duy trì thứ hạng chỉ số B1.
- Tăng cường công tác tập huấn nghiệp vụ pháp luật, đặc biệt là kỹ năng, nghiệp vụ rà soát, đánh giá các quy định về thủ tục hành chính, điều kiện đầu tư kinh doanh để cắt giảm các chi phí tuân thủ pháp luật không hợp lý mà người dân, doanh nghiệp phải gánh chịu.
3.3. Đối với các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp
- Doanh nghiệp cần chủ động tham gia cùng chính quyền trong việc phản ánh các quy định còn bất cập trên thực tế thi hành cũng như những vướng mắc gặp phải trong việc thi hành pháp luật, phối hợp tốt với chính quyền trong việc phản ánh, kiến nghị đối với hành vi tiêu cực của công chức cũng như đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật;
- Phát huy vai trò của các hiệp hội doanh nghiệp trong đại diện và cầu nối cho doanh nghiệp với chính quyền địa phương. Thông qua phản ánh của hội viên, các hiệp hội cần tổng hợp, nghiên cứu, đánh giá và đề xuất các giải pháp với cơ quan nhà nước đồng thời phát huy tiếng nói của hiệp hội trước những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp./.
Ths. Nguyễn Thị Minh Phương, Cục QLXLVPHC&TDTHPL
 
 
 
 
 
Tài liệu tham khảo
1. Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2019 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2019 và định hướng đến năm 2021.
2. Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2020 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2020.
3. Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ  về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2021.
4. Quyết định số 71/QĐ-BTP ngày 19/01/2021 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành Chương trình hành động của ngành Tư pháp triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 01/01/2021 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2021; Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2021 của Chính phủ  về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2021.
5. Báo cáo số 442/BC-CP ngày 01/10/2020 của Chính phủ Báo cáo kết quả rà soát văn bản quy phạm pháp luật thuộc các lĩnh vực quản lý nhà nước.
6. Báo cáo số 136/BC-BTP ngày 05/7/2021 của Bộ Tư pháp Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ cải thiện điểm số, duy trì thứ hạng chỉ số Chi phí tuân thủ pháp luật trong 06 tháng đầu năm 2021.
7. Công văn số 702/BTP-QLXLVPHC&TDTHPL ngày 15/3/2021 của Bộ Tư pháp về việc hướng dẫn triển khai nhiệm vụ cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số B1 năm 2021
8. Tham luận “Tổng quan về quá trình thực hiện nhiệm vụ nâng xếp hạng chỉ số chi phí tuân thủ pháp luật và định hướng thời gian tới” của Cục Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật, Bộ Tư pháp tại Hội thảo “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật nhằm góp phần cải thiện năng lực cạnh tranh của Việt Nam” tại Hà Nội, ngày 09/4/2021.
9. Tham luận “Tình hình thực hiện các biện pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật tại các địa phương khu vực phía nam” của Cục Công tác phía Nam, Bộ Tư pháp tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
10. Tham luận “Tình hình cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật tại địa phương, khó khăn và đề xuất” của Sở Tư pháp tỉnh An Giang tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
11. Tham luận “Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế nhằm cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật tại tỉnh Bình Dương” của Sở Tư pháp tỉnh Bình Dương tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
12. Tham luận “Thực trạng cải cách hành chính và cung cấp dịch vụ công trên địa bàn tỉnh Hậu Giang” của Sở Tư pháp tỉnh Hậu Giang tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh,ngày 22/6/2021.
13. Tham luận “Công tác rà soát, kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật về điều kiện đầu tư kinh doanh trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh” của Sở Tư pháp thành phố Hồ Chí Minh tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
14. Tham luận “Trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật trên địa bàn tỉnh Đồng Nai” của Sở Tư pháp tỉnh Đồng Nai tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
15. Tham luận “Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao tình hình tuân thủ pháp luật tại địa phương” của Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
16. Tham luận “Việc bố trí nguồn lực, cơ sở hạ tầng cho công tác cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật  trên địa bàn tỉnh, khó khăn và đề xuất” của Sở Tư pháp tỉnh Tây Ninh tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
 
[1] Theo Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2019 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2019 và định hướng đến năm 2021, Chính phủ đề ra mục tiêu, nâng xếp hạng chỉ số Chi phí tuân thủ pháp luật (gọi tắt là B1) lên từ 5 - 10 bậc; năm 2019 ít nhất 2 bậc. Theo Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2020  của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2020, Chính phủ đề ra mục tiêu cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số Chi phí B1.
 
[2] Xem: Quyết định số 71/QĐ-BTP ngày 19/01/2021 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp.
[3] Xem: Công văn số 702/BTP-QLXLVPHC&TDTHPL ngày 15/3/2021 của Bộ Tư pháp.
[4] Hội thảo “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật nhằm góp phần cải thiện năng lực cạnh tranh của Việt Nam” tổ chức tại Hà Nội ngày 09/4/2021 trong  khuôn khổ của Dự án cấp vùng về “Thúc đẩy môi trường kinh doanh công bằng tại ASEAN” do Quỹ Thịnh vượng của Vương quốc Anh tài trợ, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Chương trình phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam tổ chức; Tọa đàm trực tuyến về “Giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật” với sự tham gia của đại diện 25 Sở Tư pháp khu vực phía Nam, tại Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
[5] Xem: Báo cáo số 136/BC-BTP ngày 05/7/2021 của Bộ Tư pháp Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ cải thiện điểm số, duy trì thứ hạng chỉ số Chi phí tuân thủ pháp luật trong 06 tháng đầu năm 2021.
[6] Xem: Tham luận “Việc bố trí nguồn lực, cơ sở hạ tầng cho công tác cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật  trên địa bàn tỉnh, khó khăn và đề xuất” của Sở Tư pháp tỉnh Tây Ninh tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
[7] Xem: Báo cáo số 136/BC-BTP ngày 05/7/2021 của Bộ Tư pháp Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ cải thiện điểm số, duy trì thứ hạng chỉ số Chi phí tuân thủ pháp luật trong 06 tháng đầu năm 2021.
[8] Xem: Tham luận “Tình hình cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật tại địa phương, khó khăn và đề xuất” của Sở Tư pháp An Giang tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
[9] Xem: Báo cáo số 442/BC-CP ngày 01/10/2020 của Chính phủ Báo cáo kết quả rà soát văn bản quy phạm pháp luật thuộc các lĩnh vực quản lý nhà nước.
[10] Xem: Tham luận “Việc bố trí nguồn lực, cơ sở hạ tầng cho công tác cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật  trên địa bài tỉnh, khó khăn và đề xuất” của Sở Tư pháp tỉnh Tây Ninh tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh,  ngày 22/6/2021.
[11] Xem: Báo cáo số 136/BC-BTP ngày 05/7/2021 của Bộ Tư pháp Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ cải thiện điểm số, duy trì thứ hạng chỉ số Chi phí tuân thủ pháp luật trong 06 tháng đầu năm 2021.
[12] Xem: Tham luận “Việc bố trí nguồn lực, cơ sở hạ tầng cho công tác cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật  trên địa bài tỉnh, khó khăn và đề xuất” của Sở Tư pháp tỉnh Tây Ninh tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021
[13] Xem: Báo cáo số 136/BC-BTP ngày 05/7/2021 của Bộ Tư pháp Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ cải thiện điểm số, duy trì thứ hạng chỉ số Chi phí tuân thủ pháp luật trong 06 tháng đầu năm 2021.
 
[14] Xem: Tham luận “Tình hình thực hiện các biện pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật tại các địa phương khu vực phía nam” của Cục Công tác phía Nam, Bộ Tư pháp tại Tọa đàm  trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
[15] Xem: Tham luận “Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế nhằm cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật tại tỉnh Bình Dương” của Sở Tư pháp tỉnh Bình Dương tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”,  tại thành phố Hồ Chí Minh,  ngày 22/6/2021.
[16] Xem: Tham luận “Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao tình hình tuân thủ pháp luật tại địa phương” của Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu  tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
 
[17] Xem: Tham luận “Việc bố trí nguồn lực, cơ sở hạ tầng cho công tác cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật trên địa bàn tỉnh - khó khăn và đề xuất” của Sở Tư pháp tỉnh Tây Ninh tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
[18] Xem: Tham luận “Việc bố trí nguồn lực, cơ sở hạ tầng cho công tác cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật  trên địa bài tỉnh, khó khăn và đề xuất” của Sở Tư pháp tỉnh Tây Ninh tại Tọa đàm trực tuyến  “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
[19] Xem: Tham luận  “Tình hình thực hiện các biện pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật tại các địa phương khu vực phía nam” của Cục Công tác phía Nam, Bộ Tư pháp tại Tọa đàm trực tuyến “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh,  ngày 22/6/2021.
[20] Xem: Tham luận “Thực trạng cải cách hành chính và cung cấp dịch vụ công trên địa bàn tỉnh Hậu Giang” của Sở Tư pháp tỉnh Hậu Giang tại Tọa đàm trực tuyến  “Các giải pháp cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật”, tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 22/6/2021.
 
[21] Xem: Công văn số 702/BTP-QLXLVPHC&TDTHPL ngày 15/3/2021 của Bộ Tư pháp về việc hướng dẫn triển khai nhiệm vụ cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số B1 năm 2021 (Mục 1).
[22] Xem: Công văn số 702/BTP-QLXLVPHC&TDTHPL ngày 15/3/2021 của Bộ Tư pháp về việc hướng dẫn triển khai nhiệm vụ cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số B1 năm 2021 (Mục 2).
[23] Xem: Công văn số 702/BTP-QLXLVPHC&TDTHPL ngày 15/3/2021 của Bộ Tư pháp về việc hướng dẫn triển khai nhiệm vụ cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số B1 năm 2021 (Mục 3).
[24] Xem: Công văn số 702/BTP-QLXLVPHC&TDTHPL ngày 15/3/2021 của Bộ Tư pháp về việc hướng dẫn triển khai nhiệm vụ cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số B1 năm 2021 (Mục 4).
[25] Xem: Công văn số 702/BTP-QLXLVPHC&TDTHPL ngày 15/3/2021 của Bộ Tư pháp về việc hướng dẫn triển khai nhiệm vụ cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số B1 năm 2021 (Mục 5).
[26] Xem: Công văn số 702/BTP-QLXLVPHC&TDTHPL ngày 15/3/2021 của Bộ Tư pháp về việc hướng dẫn triển khai nhiệm vụ cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số B1 năm 2021 (Mục 6).
[27] Xem: Công văn số 702/BTP-QLXLVPHC&TDTHPL ngày 15/3/2021 của Bộ Tư pháp về việc hướng dẫn triển khai nhiệm vụ cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số B1 năm 2021 (Mục 7).