Nhằm triển khai đồng bộ, hiệu quả Nghị quyết 35/NQ-CP của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020 gắn với thực hiện Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa và các Nghị định hướng dẫn thi hành (Nghị định 34/2018/NĐ-CP, Nghị định 38/2018/NĐ-CP và Nghị định 39/2018/NĐ-CP), đẩy mạnh tốc độ phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ và vừa, tạo môi trường đầu tư và kinh doanh thuận lợi, lành mạnh, bình đẳng, ổn định, an toàn để các doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng góp ngày càng cao vào phát triển kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh và hội nhập kinh tế quốc tế hướng tới mục tiêu xây dựng Bắc Ninh trở thành Thành phố trực thuộc Trung ương. Thúc đẩy doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh đổi mới sáng tạo trong hoạt động sản xuất kinh doanh; nâng cao năng lực cạnh tranh; cải tiến năng suất, chất lượng sản phẩm, bảo vệ môi trường, ý thức chấp hành quy định của pháp luật. UBND tỉnh Bắc Ninh vừa ban hành Kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2018 – 2025 trên địa bàn tỉnh.
Nội dung Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa được triển khai giai đoạn 2018 đến 2025 bao gồm 11 nhóm giải pháp hỗ trợ về: Cải cách hành chính và cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; Hỗ trợ thông tin, tư vấn và pháp lý; Hỗ trợ tiếp cận tài chính, tín dụng và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; Hỗ trợ đổi mới công nghệ và áp dụng công nghệ mới trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa; Phát triển nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, tập trung vào nâng cao năng lực quản trị cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa; Cung cấp thông tin hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa và xúc tiến mở rộng thị trường cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; Hỗ trợ về mặt bằng sản xuất kinh doanh; Hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình hoạt động thành doanh nghiệp nhỏ và vừa; Hỗ trợ doanh khởi nghiệp; Hỗ trợ tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị và Hỗ trợ làng nghề.
Về cải cách hành chính và cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh: Thực hiện có hiệu quả chương trình, kế hoạch cải cách hành chính, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu xây dựng Bắc Ninh trở thành Thành phố trực thuộc Trung ương; tập trung cải cách hành chính, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính đối với từng lĩnh vực, nhất là TTHC ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của doanh nghiệp như đất đai, thuế, hải quan…; định kỳ tổ chức hoạt động đối thoại trực tiếp giữa chính quyền với doanh nghiệp; tăng cường công tác tiếp nhận thông tin, xử lý phản ánh của doanh nghiệp thông qua đường dây nóng, Cổng Thông tin điện tử tỉnh,... ; tiếp tục triển khai thực hiện kế hoạch nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh trên cơ sở cải thiện thực chất các Chỉ số PCI, PAPI, PAR Index, ICT Index, DCI Bắc Ninh. Tăng cường năng lực hoạt động của Trung tâm hành chính công; Trung tâm xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch, khuyến công, dịch vụ việc làm nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa có hiệu quả.
Về hỗ trợ thông tin, tư vấn và pháp lý: Cập nhật kịp thời lên cổng thông tin điện tử của tỉnh và cổng thông tin điện tử thành phần các hạng mục thông tin theo quy định và liên quan đến hỗ trợ doanh nghiệp như: Các văn bản quy phạm pháp luật, chính sách có liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh; dịch vụ công trực tuyến; hoạt động của cơ quan Nhà nước; thông tin đấu thầu, mua sắm công; thông tin về giải quyết kiến nghị, khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp; giới thiệu sản phẩm hàng hóa, thương hiệu đã được kiểm định; thông tin kết nối doanh nghiệp trên địa bàn. Triển khai đồng bộ các hoạt động hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp, công bố các tình huống trợ giúp pháp lý giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa trên Trang thông tin điện tử để doanh nghiệp tham khảo áp dụng; hình thành mạng lưới hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; đề xuất giải quyết các vướng mắc, kiến nghị kéo dài, các vấn đề các Sở, ngành, doanh nghiệp, địa phương đã giải quyết nhưng chưa thỏa đáng, doanh nghiệp tiếp tục kiến nghị.
Về hỗ trợ tiếp cận tài chính, tín dụng và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa: Kiện toàn và nâng cao năng lực tổ chức hoạt động của Quỹ Đầu tư phát triển Bắc Ninh; bổ sung nguồn vốn Quỹ Đầu tư phát triển; thực hiện cơ chế hỗ trợ thông qua hình thức ủy thác quản lý nguồn vốn, tích cực huy động vốn trung, dài hạn từ các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước. Xây dựng Quy chế về hoạt động bảo lãnh tín dụng và Kế hoạch bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. Triển khai các chính sách, quy định của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về: Hỗ trợ tổ chức tín dụng tăng dư nợ cho vay đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa; khuyến khích tổ chức tín dụng cho vay đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa dựa trên xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp và biện pháp phù hợp khác.
Về hỗ trợ đổi mới công nghệ và áp dụng công nghệ mới trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa: Triển khai các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ thông tin, khai thác có hiệu quả hạ tầng công nghệ thông tin của tỉnh, xây dựng hệ thống thông tin quản lý nguồn lực doanh nghiệp và quảng cáo sản phẩm; xây dựng cơ sở dữ liệu về công nghệ mới; nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm, ứng dụng công nghệ tiên tiến theo Chương trình đổi mới công nghệ quốc gia. Chương trình hỗ trợ nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm, ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao; hỗ trợ ứng dụng, sản xuất sản phẩm, cung ứng dịch vụ công nghệ cao; hỗ trợ đào tạo lãnh đạo doanh nghiệp thuộc các ngành công nghệ cao theo Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao; nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa chủ lực của tỉnh; hướng dẫn doanh nghiệp khai thác thông tin về tiêu chuẩn chất lượng, quy chuẩn kỹ thuật, công nghệ, thông tin về sở hữu công nghiệp; trợ giúp doanh nghiệp thay thế công nghệ lạc hậu, ứng dụng công nghệ tiên tiến, làm chủ công nghệ được chuyển giao từ nước ngoài vào Việt Nam theo Chương trình nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp gắn với việc thực hiện cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”; hỗ trợ doanh nghiệp tái cấu trúc, đổi mới công nghệ, xúc tiến đẩy mạnh việc phát triển doanh nghiệp khoa học và công nghệ, phát triển sàn giao dịch công nghệ, xây dựng các tổ chức tư vấn về công nghệ; khuyến khích triển khai các đề tài ứng dụng cho phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; xây dựng và triển khai chương trình “Hỗ trợ doanh nghiệp phát triển hoạt động sở hữu trí tuệ”. Chương trình khuyến công quốc gia, huy động các nguồn lực trong và ngoài nước tham gia đầu tư sản xuất công nghiệp và các dịch vụ khuyến công ở nông thôn; phát triển công nghiệp ở nông thôn với tốc độ tăng trưởng cao hơn tốc độ bình quân cả nước.
Về phát triển nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, tập trung vào nâng cao năng lực quản trị cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa: Hỗ trợ kinh phí cho các cơ quan, Hiệp hội, câu lạc bộ doanh nghiệp triển khai có hiệu quả hoạt động trợ giúp đào tạo nguồn nhân lực hàng năm cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; định kỳ tổ chức điều tra, khảo sát để nắm bắt được nhu cầu sử dụng nguồn nhân lực của các doanh nghiệp. Triển khai xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện việc mở lớp đào tạo Giám đốc điều hành doanh nghiệp CEO; các lớp đào tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, nhất là các chương trình đào tạo văn hóa doanh nhân, nâng cao nhận thức và trách nhiệm xã hội của doanh nhân trên địa bàn tỉnh. Xây dựng cơ chế liên kết giữa các cơ sở đào tạo với đơn vị sử dụng lao động, các đơn vị nghiên cứu với doanh nghiệp để áp dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Rà soát và lồng ghép các giải pháp tăng cường đầu tư phát triển dạy nghề nâng cao chất lượng nguồn lao động, đặc biệt là lao động kỹ thuật trong các đề án, chương trình phát triển lao động của tỉnh. Hoàn thiện và hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động; hoàn thiện cơ sở dữ liệu về thị trường lao động; thu thập, xử lý, phân tích, dự báo, quản lý và cung cấp thông tin thị trường lao động theo các cấp trình độ, các ngành nghề, lĩnh vực; phát triển các hình thức thông tin thị trường lao động, nhất là hình thức giao dịch về việc làm nhằm kết nối cung - cầu lao động; tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình tuyển dụng lao động phù hợp với yêu cầu sản xuất, kinh doanh. Xây dựng Đề án hỗ trợ nâng cao năng lực quản trị, năng lực cạnh tranh; tiến hành điều tra, khảo sát đánh giá nhu cầu; đánh giá tác động và hiệu quả của hoạt động trợ giúp nâng cao năng lực quản trị cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Về cung cấp thông tin hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa và xúc tiến mở rộng thị trường cho doanh nghiệp nhỏ và vừa: Hình thành mạng lưới hệ thống thông tin hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa để cung cấp thông tin về các văn bản pháp luật điều chỉnh hoạt động của doanh nghiệp, các chính sách, chương trình trợ giúp phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, thông tin về đấu thấu và các thông tin khác hỗ trợ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Hoàn thiện và công bố Đồ án quy hoạch đô thị đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050; các đồ án, quy hoạch đô thị lõi, các khu vực chức năng trong hệ thống đô thị toàn tỉnh...Khảo sát nhu cầu thông tin hỗ trợ hoạt động doanh nghiệp; nâng cấp toàn diện; thực hiện kết nối với các trang thông tin, cổng thông tin của Bộ, ngành, địa phương. Xây dựng và công bố ấn phẩm thường niên về cung cấp thông tin về khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh. Hỗ trợ thực hiện xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch, tìm kiếm đối tác và mở rộng thị trường, tổ chức hội chợ thương mại và đầu tư với sự hỗ trợ tối đa sự tham gia của doanh nghiệp nhỏ và vừa. Thường xuyên cung cấp thông tin và hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia dịch vụ cung cấp cho các doanh nghiệp trong khu công nghiệp. Tổ chức các Chương trình kết nối các doanh nghiệp nhỏ và vừa với các doanh nghiệp lớn trong nước, doanh nghiệp FDI và các Tập đoàn đa quốc gia tại tỉnh, Việt Nam. Định kỳ tổ chức đánh giá hiệu quả thực hiện Chương trình để nắm bắt được nhu cầu của doanh nghiệp, làm cơ sở sửa đổi, bổ sung cơ chế hỗ trợ phù hợp.
Về hỗ trợ về mặt bằng sản xuất kinh doanh: Căn cứ điều kiện quỹ đất thực tế tại địa phương, UBND tỉnh trình HĐND tỉnh bố trí quỹ đất để hình thành, phát triển cụm công nghiệp; khu chế biến nông sản, … tập trung cho doanh nghiệp nhỏ và vừa phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt, quyết định hỗ trợ giá thuê mặt bằng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tại các khu công nghiệp, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp trên địa bàn. Thời gian hỗ trợ tối đa là 05 năm kể từ ngày ký hợp đồng thuê mặt bằng. Việc hỗ trợ giá thuê mặt bằng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa quy được thực hiện thông qua việc bù giá cho nhà đầu tư hạ tầng khu công nghiệp, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp để giảm giá cho thuê mặt bằng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa. Số tiền bù giá được trừ vào số tiền thuê đất hoặc được hỗ trợ từ ngân sách địa phương (không áp dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa có vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp nhỏ và vừa có vốn nhà nước). Đồng bộ và cập nhật thường xuyên hệ thống trang thông tin điện tử để cung cấp bản đồ tổng thể các đồ án quy hoạch đã được UBND tỉnh phê duyệt; thông tin quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trong và ngoài khu công nghiệp trên địa bàn các huyện. Định kỳ 06 tháng, hằng năm, rà soát lại quỹ đất trong và ngoài khu công nghiệp, kiên quyết thu hồi đối với những trường hợp được giao đất nhưng không triển khai hoặc triển khai chậm để bố trí cho các doanh nghiệp khác có nhu cầu về đất. Rà soát, điều chỉnh quy hoạch cụm công nghiệp; đề xuất biện pháp đầu tư xây dựng hạ tầng, thu hút đầu tư lấp đầy các khu, cụm, điểm công nghiệp, đáp ứng nhu cầu về mặt bằng sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Rà soát hỗ trợ phát triển các trung tâm và cụm thương mại dịch vụ, hệ thống mạng lưới bán lẻ, các tuyến phố văn minh thương mại theo các mặt hàng phù hợp như: Thời trang, ẩm thực, tuyến phố đi bộ ở đô thị,…
Về hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình hoạt động thành doanh nghiệp nhỏ và vừa: Triển khai thực hiện hỗ trợ theo hướng dẫn tại Nghị định 39/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Nâng cao năng lực Trung tâm xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch, khuyến công xây dựng và triển khai kế hoạch hỗ trợ chuyển đổi mô hình hoạt động thành doanh nghiệp nhỏ và vừa thuộc lĩnh vực.
Về hỗ trợ doanh khởi nghiệp: Triển khai thực hiện chương trình khởi nghiệp theo Đề án được UBND tỉnh phê duyệt; quy định hỗ trợ khởi nghiệp theo các Nghị quyết HĐND tỉnh thông qua; thực hiện hỗ trợ theo Nghị định 39/2018/NĐ-CP của Chính phủ. Triển khai các giải pháp ươm tạo hỗ trợ các ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo; xây dựng và triển khai các hoạt động như Talk show khởi nghiệp; Hội chợ Khởi nghiệp; Chương trình "Một tuần thực hành khởi nghiệp"; Chương trình "Khởi nghiệp làng nghề"…
Về hỗ trợ tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị: Tiếp tục triển khai kế hoạch hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ; mở rộng hợp tác quốc tế về khoa học công nghệ, đa dạng hóa các loại hình hợp tác để tranh thủ tối đa sự chuyển giao công nghệ hiện đại từ đối tác nước ngoài. Thúc đẩy các doanh nghiệp FDI có các dự án chuyển giao công nghệ và có cam kết tài trợ cho một số các doanh nghiệp trong tỉnh phát triển công nghiệp hỗ trợ. Triển khai kết nối doanh nghiệp nhỏ và vừa và doanh nghiệp FDI trong việc phát triển sản xuất hỗ trợ thông qua các chương trình giới thiệu nhu cầu phát triển sử dụng sản phẩm phụ trợ và hợp đồng kinh tế giữa các doanh nghiệp này. Xây dựng trang web chuyên ngành công nghiệp hỗ trợ, xây dựng cơ sở dữ liệu về các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm phụ trợ, kênh thông tin cho các công ty linh kiện, phụ tùng và các nhà sản xuất FDI. Triển khai Chương trình phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ; Chương trình hỗ trợ sản phẩm công nghiệp ưu tiên, công nghiệp mũi nhọn; tiếp tục triển khai hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển các cụm liên kết ngành trong chuỗi giá trị; cung cấp sản phẩm cho doanh nghiệp FDI theo hình thức lựa chọn doanh nghiệp có khả năng; hỗ trợ kinh phí thuê chuyên gia hoặc kết nối với doanh nghiệp FDI cử chuyên gia huẩn luyện nâng cao chất lượng sản phẩm, năng lực quản trị để đáp ứng tiêu chuẩn về sản phẩm cụ thể, đảm bảo tiêu chuẩn cung ứng cho doanh nghiệp cụ thể.
Về hỗ trợ làng nghề: Rà soát phân loại làng nghề theo các tiêu chí cụ thể để hỗ trợ, phát triển làng nghề đảm bảo hài hòa giữa tăng trưởng, sản xuất và bảo vệ môi trường, tạo việc làm tăng thu nhập; nghiên cứu đề xuất chuyển đổi sản xuất, chuyển dịch lao động ở một số làng nghề gây ô nhiễm, tiến tới chuyển đổi sản xuất hoàn toàn theo lộ trình. Đối với các làng nghề có năng lực cạnh tranh, hỗ trợ nâng cao năng lực quản trị, thông tin, thị trường, đất đai, đào tạo nhân lực gắn với chuyển hộ kinh doanh cá thể thành doanh nghiệp theo Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Để triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch, UBND tỉnh giao cho các Sở, ngành địa phương cụ thể hóa thành nhiệm vụ, nội dung, lộ trình thực hiện cụ thể. Sở Kế hoạch và Đầu tư là đơn vị đầu mối, phối hợp với các Sở, ban, ngành liên quan triển khai thực Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; thực hiện tốt Kế hoạch có trách nhiệm theo dõi và giám sát tình hình thực hiện Kế hoạch của các cơ quan, ban, ngành, tham mưu cho UBND tỉnh các vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai kế hoạch; kiến nghị UBND tỉnh những thay đổi, điều chỉnh khi cần thiết về chương trình, những nhóm giải pháp trong quá trình triển khai thực hiện gặp vướng mắc, khó khả thi không đạt được mục tiêu đã đề ra.
Hy vọng với những giải pháp toàn diện, đồng bộ và quyết tâm chính trị cao của đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh sẽ thành công, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, hiệu quả, xây dựng tỉnh Bắc Ninh ngày càng giàu đẹp, văn minh./.
NGUYỄN VĂN ĐẠI
SỞ TƯ PHÁP BẮC NINH