TP Đà Nẵng có diện tích hơn 1.200 km2 gồm 6 quận và 2 huyện với dân số trên 1 triệu người, có cơ sở hạ tầng hoàn chỉnh, giao thông thuận tiện, bán kính từ trung tâm thành phố ra các vùng xung quanh rất gần… Chính vì những lý do như vậy, việc triển khai Đề án thí điểm cấp Phiếu Lý lịch tư pháp (LLTP) qua dịch vụ bưu chính, đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến tại địa phương này có những “đặc thù” riêng của một thành phố dân không đông và đất không rộng.
Đã có những phản hồi tích cực
Thực hiện Quyết định số 19/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án thí điểm cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính, đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến (gọi tắt là Đề án 19) và Kế hoạch triển khai Đề án 19 của Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp TP Đà Nẵng đã chủ động tham mưu UBND thành phố ban hành Kế hoạch số 8318/KH-UBND ngày 22/10/2015 triển khai thực hiện Đề án 19. Trên cơ sở các văn bản này, Sở gửi công văn cho Bộ Tư pháp đăng ký triển khai thí điểm và được Bộ chọn là 1 trong 11 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong cả nước thực hiện thí điểm nội dung này.
Sau thời gian chuẩn bị, ngày 31/3/2016, Sở Tư pháp và Tổng công ty Cổ phần Bưu chính Viettel (chi nhánh Đà Nẵng) đồng phối hợp tổ chức Lễ khai trương dịch vụ “Tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính Viettel và đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến” tại Đà Nẵng. Tiếp đó, thực hiện Quyết định số 45/2016/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính qua dịch vụ bưu chính công ích và Công văn 540 của Trung tâm LLTP quốc gia, Sở Tư pháp lại chủ động làm việc với Bưu điện TP Đà Nẵng để tiến hành công tác chuẩn bị theo Quyết định 45. Đến ngày 14/7/2017, Sở phối hợp cùng Bưu điện thành phố khai trương dịch vụ “Tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính và đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến” trên địa bàn.
Việc triển khai Đề án 19 cho thấy, Sở Tư pháp luôn tích hợp phối hợp cùng các cơ quan cung cấp dịch vụ bưu chính làm tốt việc cấp Phiếu LLTP cho công dân, trả kết quả đúng hẹn, không để xảy ra tình trạng thất lạc hồ sơ. Ngoài ra, việc thu lệ phí hồ sơ cũng theo đúng quy định và thu phí dịch vụ bưu chính theo mức giá được niêm yết công khai. Đối với những hồ sơ có án tích hoặc cần thời gian xác minh thêm thông tin, Sở trực tiếp thông báo tình hình xử lý hồ sơ cho công dân một cách kịp thời.
Quá trình thí điểm đăng ký cấp, trả kết quả Phiếu LLTP trực tuyến tại Đà Nẵng đã mang lại những thuận lợi cho người dân, nhất là đối với công dân đang sinh sống ở các địa phương khác và đang làm việc ở nước ngoài. Thay vì phải đi đến Sở Tư pháp và mất thời gian chờ đợi nộp hồ sơ ở bộ phận một cửa, người dân chỉ cần khai vào tờ khai hồ sơ trên mạng, đăng ký hai chiều qua bưu điện, nhân viên bưu điện sẽ đến nhận và trả hồ sơ tại nhà. Với phương thức này, người dân có thể chủ động về thời gian, tiết kiệm chi phí đi lại và có thể chủ động theo dõi tình trạng giải quyết hồ sơ của mình trên trang đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến của Sở Tư pháp. Đặc biệt, Sở nhận được nhiều ý kiến phản hồi tích cực từ phía người dân về chất lượng của dịch vụ này.
Cần sự thay đổi từ cả 2 phía
Tuy nhiên, do địa bàn TP Đà Nẵng không rộng, dân cư không đông, hạ tầng giao thông thuận lợi, đa số người dân sinh sống ở các quận không xa trung tâm thành phố nên phần lớn người dân vẫn trực tiếp đến Sở Tư pháp để nộp hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu LLTP. Tính từ thời điểm triển khai cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính, đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến đến nay, Sở Tư pháp mới thực hiện được 556 hồ sơ.
Có thể hiểu rằng, dịch vụ chuyển phát kết quả LLTP còn mới mẻ, nhiều người chưa quen, chưa tiếp cận với hình thức kê khai trên mạng hoặc có tâm lý muốn trực tiếp đến nộp hồ sơ tại bộ phận một cửa của Sở Tư pháp cho yên tâm, dẫn đến lượng hồ sơ kê khai, đăng ký cấp trực tuyến chưa nhiều. Ngoài ra, quy định của pháp luật còn gây khó khăn cho người yêu cầu cấp Phiếu LLTP như người dân vẫn phải đi sao y hộ khẩu, hộ chiếu, chứng minh nhân dân hoặc phải mang bản gốc các giấy tờ đó đến cơ quan có thẩm quyền cấp Phiếu để đối chiếu. Điều này đòi hỏi Bộ Tư pháp nghiên cứu, báo cáo Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ những quy định bất cập liên quan đến cấp Phiếu để việc áp dụng pháp luật trong thực tế được thuận lợi.
Một số người dân thì thẳng thắn chia sẻ, khi đăng ký trực tuyến, họ không hiểu rõ quy trình cấp Phiếu, dẫn đến thiếu các điều kiện quy định kèm theo (chẳng hạn, tờ khai yêu cầu cấp Phiếu LLTP số 2 phải chứng thực). Bởi thế, trường hợp hồ sơ không được tiếp nhận, phải bổ sung hoặc bị trả lại nên tạo bức xúc, phản ứng của người dân. Vì vậy, thiết nghĩ các cơ quan chức năng tại địa phương và cả ở cấp Trung ương cần tăng cường công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân về phương thức cấp Phiếu LLTP trực tuyến. Đồng thời, nghiên cứu triển khai toàn quốc Đề án 19 trong thời gian tới vì phương thức trên rõ ràng đem lại nhiều lợi ích hơn cho người dân, nhất là những công dân phải đi làm ăn, sinh sống, học tập ở xa.
H.Thư