Bên cạnh sự phát triển về đội ngũ luật sư, tổ chức hành nghề luật sư là sự gia tăng đáng kể về số lượng vụ việc. Theo thống kê từ ngày 01/01/2007 đến ngày 30/6/2011, đội ngũ luật sư tỉnh Quảng Ngãi đã thực hiện 2.129 việc các loại (Tổ chức hành nghề luật sư 2.048 việc, luật sư hành nghề với tư cách cá nhân 81 việc), trong đó tham gia tố tụng 973 việc, tư vấn pháp luật 854 việc, đại diện ngoài tố tụng 19 việc, trợ giúp pháp lý miễn phí 283 việc; doanh thu 1.242.693.000 đồng, nộp thuế vào ngân sách nhà nước 152.540.000 đồng.
Bên cạnh đó một số luật sư đã tích cực tham gia các hoạt động tư vấn pháp luật miễn phí và thực hiện trợ giúp pháp lý. Hiện nay có 11 luật sư tham gia là cộng tác viên của Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh, thông qua hoạt động hành nghề, đội ngũ luật sư đã tích cực cùng Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các quy định của pháp luật đến mọi tầng lớp nhân dân.
Về vai trò tự quản của Đoàn luật sư, nhìn chung Quảng Ngãi là địa phương có đội ngũ luật sư còn hạn chế về số lượng lẫn chất lượng nên thời gian qua UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tư pháp tham mưu, tạo nhiều điều kiện thuận lợi để nghề luật sư phát triển. Bên cạnh đó, Đoàn luật sư tỉnh cũng đã chú trọng đến việc phát triển đội ngũ luật sư thành viên. Trình tự, thủ tục và điều kiện gia nhập Đoàn luật sư đã được Ban Chủ nhiệm Đoàn luật sư công bố công khai, minh bạch, việc xét hồ sơ đăng ký vào Đoàn luật sư được thực hiện nghiêm túc, đúng theo quy định của pháp luật và Điều lệ của Đoàn. Đối với đội ngũ tập sự hành nghề luật sư, Ban Chủ nhiệm Đoàn luật sư đã tạo mọi điều kiện thuận lợi trong việc đăng ký tập sự, chú trọng công tác giám sát trong suốt quá trình tập sự.
Bên cạnh việc phát triển đội ngũ luật sư, Đoàn luật sư đã chú trọng việc việc củng cố, kiện toàn cơ cấu tổ chức của Đoàn. Đoàn luật sư tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức Đại hội Đại biểu Đoàn luật sư để bầu Ban Chủ nhiệm do luật sư Trần Đức Nhân làm Chủ nhiệm, 01 Phó Chủ nhiệm và 01 Uỷ viên, bầu Hội đồng Kiểm tra - Kỷ luật có 03 thành viên. Thành viên Ban Chủ nhiệm và Hội đồng Kiểm tra - Kỷ luật là những luật sư có thâm niên về nghề, có uy tín, có năng lực làm việc, là trung tâm đoàn kết, tập hợp rộng rãi các luật sư và những người tập sự hành nghề luật sư của Đoàn.
Trong công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động hành nghề luật, ngay từ khi Luật Luật sư và các văn bản hướng dẫn có hiệu lực thi hành, UBND tỉnh đã xác định việc triển khai các quy định pháp luật về luật sư trên địa bàn tỉnh có ý nghĩa quan trọng. UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 2312/KH-UBND ngày 06/8/2007 về việc triển khai thực hiện Luật Luật sư và các văn bản liên quan đến hoạt động của luật sư, tiếp đó Giám đốc Sở Tư pháp ban hành Kế hoạch 12/KH-STP ngày 31/10/2007 về việc triển khai công tác luật sư trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, đồng thời chỉ đạo Sở Tư pháp phối hợp với các Sở, ngành liên quan dự thảo Đề án “Phát triển đội ngũ luật sư giai đoạn từ năm 2011-2020 trên địa bàn tỉnh” trình UBND tỉnh ban hành.
Mặt khác, UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo, đôn đốc các cơ quan, tổ chức liên quan thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến rộng rãi trong nhân dân về mục đích, ý nghĩa của việc ban hành Luật Luật sư, những nội dung cơ bản của Luật Luật sư và các văn bản pháp luật có liên quan, về vị trí, vai trò của luật sư trong đời sống pháp luật của người dân. Đồng thời, Sở Tư pháp cũng đã kịp thời cập nhật các hoạt động của luật sư trên trang thông tin điện tử của sở và Bản tin tư pháp tỉnh Quảng Ngãi để giúp người dân có thông tin cần thiết về các tổ chức hành nghề luật sư trên địa bàn tỉnh; hỗ trợ sách pháp luật cho Đoàn luật sư và các Văn phòng luật sư trên địa bàn tỉnh.
Đối với việc thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực luật sư, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tư pháp rà soát và công bố trên trang thông tin điện tử của tỉnh và Sở Tư pháp, tạo thuận lợi cho tổ chức, cá nhân có nhu cầu. Nhìn chung, thủ tục hành chính trong việc đăng ký hoạt động luật sư đã được công khai, minh bạch, quy trình thủ tục giải quyết hồ sơ rất chặt chẽ và đảm bảo đúng thời hạn quy định, trong đó đã thực hiện cấp Giấy đăng ký hoạt động cho 05 Văn phòng và 01 luật sư hành nghề với tư cách cá nhân. Ngoài ra, Sở Tư pháp cũng đã cấp Giấy đăng ký hoạt động trợ giúp pháp theo quy định tại Luật Trợ giúp pháp lý cho 07 Văn phòng luật sư và Trung tâm tư vấn pháp luật.
Trong lĩnh vực thanh tra, kiểm tra hoạt động của luật sư, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tư pháp tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động hành nghề luật sư trên địa bàn tỉnh. Theo đó, hàng năm Sở Tư pháp đã tổ chức kiểm tra từ 3-4 Văn phòng luật sư trên địa bàn tỉnh để kịp thời phát hiện và chấn chỉnh những sai sót trong hoạt động nghề luật sư. Cụ thể: Năm 2007, Sở Tư pháp cũng đã chủ động ban hành Kế hoạch khảo sát tại 07 Văn phòng luật sư trên địa bàn tỉnh nhằm nắm bắt những khó khăn, vướng mắc của tổ chức hành nghề luật sư cũng như những ý kiến phản ánh của các cơ quan, tổ chức liên quan về những tồn tại, thiếu sót trong hoạt động hành nghề luật sư. Trên cơ sở đó, tỉnh đã có những giải pháp phù hợp để tháo gỡ, tạo điều kiện cho hoạt động của luật sư được thông suốt, thuận lợi và hiệu quả hơn cũng như kịp thời chấn chỉnh những thiếu sót trong hoạt động hành nghề luật sư trên địa bàn tỉnh.
Từ năm 2006 đến nay Sở Tư pháp đã tham mưu tổ chức 04 cuộc toạ đàm về hoạt động của luật sư. Cụ thể: Toạ đàm trao đổi nghiệp vụ và kỹ năng hành nghề khi tham gia tố tụng và tư vấn pháp luật năm 2007; Thực hiện Công văn số 2516/BTP-BTTP ngày 08/8/2008 của Bộ Tư pháp về việc tổ chức tọa đàm về thực trạng tổ chức, hoạt động luật sư, Sở Tư pháp đã tổ chức tọa đàm về thực trạng tổ chức hoạt động tham gia tố tụng của luật sư và định hướng xây dựng chiến lược phát triển phát triển nghề luật sư đến năm 2020 trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, để các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh có điều kiện tiếp cận với luật sư và dịch vụ pháp lý của luật sư; trao đổi giữa luật sư, các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền với các tổ chức, doanh nghiệp, tăng cường mối quan hệ, sự hiểu biết lẫn nhau giữa Luật sư với cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp, kịp thời nắm bắt những vướng mắc, nhu cầu về pháp lý của doanh nghiệp tại các khu công nghiệp, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đồng thời nhằm giúp cho các tổ chức, doanh nghiệp hiểu rõ hơn quy định của pháp luật về luật sư, đất đai, đền bù, giải phóng mặt bằng, sử dụng lao động, sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư vào các khu công nghiệp của tỉnh, về bảo hiểm xã hội cho người lao động… UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với Đoàn Luật sư tỉnh và các Sở, Ban, ngành liên quan thực hiện 02 buổi tọa đàm giữa luật sư, cơ quan nhà nước tỉnh Quảng Ngãi với các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Về sự lãnh đạo của Đảng đối với tổ chức và hoạt động của luật sư trên địa bàn tỉnh, trong thời gian qua Thường trực Tỉnh uỷ, UBND tỉnh đã thường xuyên quan tâm chỉ đạo đối với hoạt động luật sư của tỉnh, trong đó chú trọng triển khai Chỉ thị số 33/CT-TW ngày 30/3/2009 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tổ chức và hoạt động của luật sư trên địa bàn tỉnh, qua đó đã tạo được sự chuyển biến trong đội ngũ luật sư của đoàn về vai trò lãnh đạo của Đảng. Tuy nhiên số lượng Đảng viên thuộc Đoàn luật sư hiện nay chủ yếu là các Đảng viên lớn tuổi đã từng là thẩm phán, kiểm sát viên nghỉ hưu nay chuyển về làm luật sư, còn số Đảng viên trẻ chiếm tỷ lệ rất thấp.
Ngoài ra, để đáp ứng yêu cầu phát triển của đội ngũ luật sư và tổ chức hành nghề luật sư, cũng như tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động hành nghề luật sư và tổ chức xã hội - nghề nghiệp của luật sư trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có một số kiến nghị, đề xuất với Bộ, ngành Trung ương nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của luật sư trên địa bàn tỉnh trong thời gian đến./.
Cao Nguyên