Phòng, chống tội phạm buôn bán phụ nữ, trẻ em là vấn đề mang tính xã hội cao được đặt trong mối quan hệ giữa phòng, chống tội phạm với giải quyết các vấn đề kinh tế xã hội, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ Đảng, Chính quyền, huy động sự tham gia của các ngành, đoàn thể và toàn xã hội.
Là cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh thống nhất quản lý công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; đồng thời là đầu mối phối hợp trong Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của tỉnh, Sở Tư pháp Nam Định đã tập trung chỉ đạo, hướng dẫn và phối hợp với các cơ quan hữu quan triển khai tổ chức thực hiện nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật liên quan đến phòng chống buôn bán phụ nữ, trẻ em, với mục đích là nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật để thực hiện có hiệu quả chương trình hành động phòng chống tội phạm buôn bán phụ nữ, trẻ em theo Quyết định 130/2004 QĐ-TTg ngày 17/7/2004 của Thủ tướng Chính phủ.
Cụ thể, Sở Tư pháp Nam Định đã chủ động phối hợp với Sở giáo dục đào tạo, Bộ Chỉ huy bộ đội biên phòng, Liên đoàn lao động, Hội luật gia tỉnh, Hội nông dân, Hội liên hiệp phụ nữ, Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn và UBND các huyện, thành phố, …tiến hành tuyên truyền phổ biến cho cán bộ và nhân dân về pháp luật Dân sự, Hình sự, Hôn nhân và gia đình, Luật về chăm sóc giáo dục trẻ em, Luật phòng chống tham nhũng, Luật thực hành tiết kiệm chống lãng phí, Luật khiếu nại, tố cáo, Luật Lao động, Pháp lệnh phòng chống mại dâm, Pháp lệnh Dân số, pháp luật quốc tế, pháp luật Việt Nam về phòng chống buôn bán phụ nữ, trẻ em và tiến hành các hoạt động trợ giúp pháp lý cho các đối tượng phụ nữ; giới thiệu, phân tích làm rõ các qui định của pháp luật về tội buôn bán phụ nữ và trẻ em. Thông qua đó nâng cao nhận thức hiểu biết pháp luật cho các đối tượng giúp họ hiểu và thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của mình, phòng ngừa các vi phạm pháp luật liên quan đến phụ nữ, trẻ em. Phối hợp với Báo Nam Định và Đài phát thanh truyền hình tỉnh tuyên truyền nội dung các văn bản pháp luật mới, giải đáp vướng mắc pháp luật theo yêu cầu của bạn đọc và bạn nghe đài trong đó có lĩnh vực pháp luật liên quan đến phòng chống buôn bán phụ nữ, trẻ em.
Tổ chức các hoạt động tập huấn, toạ đàm theo chuyên đề: Phối hợp với Công an tỉnh tổ chức lớp tập huấn nghiệp vụ cho 120 tuyên truyền viên pháp luật ở xã, phường, thị trấn với các nội dung Pháp luật về hình sự, hành chính, qui chế dân chủ ở và pháp luật về phòng chống buôn bán phụ nữ và trẻ em. Tình hình diễn biến các loại tội phạm trên địa bàn tỉnh; phối hợp với Hội Liện hiệp phụ nữ tỉnh tổ chức tập huấn cho cán bộ Hội pháp luật quốc tế và pháp luật Việt Nam về phòng chống buôn bán phụ nữ, trẻ em; tập huấn nội dung pháp luật về quyền trẻ em, trách nhiệm của gia đình, cơ quan nhà nước và toàn xã hội đến các đối tượng là Trưởng thôn, xóm và bí thư chi bộ thuộc 30 xã, thị trấn của 4 huyện Mỹ Lộc, Nam Trực, Ý Yên và Vụ Bản. Đây là lực lượng nòng cốt để tuyên truyền tại cộng đồng ở cơ sở. Phối hợp với Vụ phổ biến, giáo dục pháp luật, Hội liên hiệp phụ nữ tỉnh tổ chức toạ đàm về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho phụ nữ trong đó có nội dung phòng, chống buôn bán phụ nữ và trẻ em tại thị trấn Cổ Lễ huyện Trực Ninh với sự tham gia của đại diện Hội liên hiệp phụ nữ, Sở Tư pháp 13 tỉnh phía Bắc.
Sở Tư pháp đã chủ trì phối hợp với các ngành hữu quan, chỉ đạo củng cố và phát triển mô hình Câu lạc bộ “Phụ nữ với pháp luật ”, “Nông dân với pháp luật”, “Thanh niên với pháp luật ”, “Tuổi trẻ phòng chống tội phạm”, cung cấp thông tin tài liệu pháp luật phục cho sinh hoạt các Câu lạc bộ, giúp nâng cao nhận thức, đấu tranh ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật ngay từ cơ sở.
Thông qua hoạt động Trợ giúp pháp lý, tuyên truyền pháp luật bằng hình thức lưu động tại các địa phương, Sở Tư pháp đã góp phần cung cấp thông tin pháp luật, giải đáp kịp thời các vướng mắc pháp luật cho các đối tượng trong đó có phụ nữ về các lĩnh vực pháp luật hôn nhân gia đình, luật Bảo vệ chăm sóc giáo dục trẻ em, pháp luật về đất đai, dân số, pháp luật về xử lý các vi phạm hành chính liên quan; pháp luật về phòng chống buôn bán phụ nữ, trẻ em giúp họ nâng cao hiểu biết pháp luật từ đó tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, ngăn ngừa đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật.
Chủ động khai thác, biên soạn và phát hành 60.000 cuốn hỏi đáp về quyền của trẻ em, hàng chục ngàn tờ rơi, tờ gấp pháp luật thuộc nhiều lĩnh vực cung cấp cho cơ sở như: Pháp luật hình sự, hành chính, hôn nhân gia đình, cho nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài, du lịch, xuất khẩu lao động, xuất nhập cảnh, xử lý vi phạm hành chính và tái hoà nhập cộng đồng…Chỉ đạo các đơn vị trong ngành nghiêm chỉnh thực hiện và đảm bảo chặt chẽ các thủ tục theo quy định pháp luật về kết hôn với người nước ngoài, giao nhận con nuôi và các vấn đề khác trong lĩnh vực hộ tịch có yếu tố nước ngoài, góp phần chủ động phòng chống tội phạm buôn bán phụ nữ và trẻ em.
Trong công tác xây dựng và kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Sở Tư pháp phối hợp với Văn phòng UBND tỉnh, các ngành hữu quan xây dựng, tiến hành rà soát, văn bản quy phạm pháp luật do HĐND và UBND tỉnh ban hành; kiểm tra các văn bản quy phạm pháp luật do chính quyền cấp huyện ban hành nhằm tổ chức thực hiện có hiệu quả các văn bản quy phạm pháp luật của nhà nước cấp trên, đồng thời từng bước hoàn thiện các văn bản pháp luật ở địa phương, tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động phòng chống tội phạm nói chung, trong đó có tội phạm buôn bán phụ nữ, trẻ em. Trong thời gian qua, Sở Tư pháp đã phối hợp với các ngành hữu quan tham mưu giúp UBND tỉnh ban hành một số văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực phòng chống tội phạm buôn bán phụ nữ, trẻ em: Quyết định số 1670/QĐ-UBND ngày18/5/2005 về việc Ban hành Quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo chương trình quốc gia phòng chống tội phạm, chương trình hành động phòng chống buôn bán phụ nữ, trẻ em; Quyết định ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của đội liên ngành phòng chống tệ nạn mại dâm…
Sở Tư pháp đã chỉ đạo cơ quan Thi hành án dân sự các cấp, cơ quan Tư pháp cấp huyện và xã làm tốt công tác tham mưu và tổ chức thi hành án dứt điểm các vụ án có liên quan đến phụ nữ và trẻ em; rà soát và thực hiện đăng ký khai sinh miễn phí cho các cháu là con của người mẹ bị buôn bán và di cư trái phép ra nước ngoài về tái nhập cộng đồng.
Trong thời gian tới, để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền các văn bản pháp luật liên quan đến phòng chống buôn bán phụ nữ, trẻ em góp phần làm giảm và đi đến chấm dứt tội phạm buôn bán phụ nữ, trẻ em, Sở Tư pháp sẽ tiếp tục chủ động phối hợp để tuyên truyền và công khai hoá các thủ tục hành chính, các chính sách pháp luật liên quan đến phụ nữ, trẻ em nhất là các vùng nông thôn nghèo, trình độ dân trí thấp, thiếu việc làm.
Nguyễn Thị Lệ Huyền