Ngày 9/12, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã chủ trì cuộc họp nghe báo cáo dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Trợ giúp pháp lý (TGPL).
Báo cáo tại cuộc họp, ông Lê Vệ Quốc, Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý (PBGDPL & TGPL) cho biết, vừa qua, Hội đồng thẩm định do Bộ Tư pháp chủ trì đã tiến hành họp thẩm định hồ sơ dự án Luật này. Theo đánh giá, hồ sơ được chuẩn bị công phu, đầy đủ, cơ bản bảo đảm chất lượng cả về hình thức và nội dung. Hội đồng cũng đề nghị bổ sung, chỉnh lý một số điểm kỹ thuật để hoàn thiện hơn trước khi trình cấp có thẩm quyền xem xét.
Theo Cục trưởng Lê Vệ Quốc, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật TGPL tập trung vào ba định hướng lớn. Cụ thể là: mở rộng diện người được TGPL, bám sát chủ trương của Đảng, Nhà nước về đổi mới tư duy trong xây dựng và thi hành pháp luật, đồng thời đáp ứng mục tiêu an sinh xã hội, phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Thứ hai là xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn thi hành, khi nhiều nhóm yếu thế vẫn gặp khó khăn trong tiếp cận công lý và dịch vụ pháp lý miễn phí. Thứ ba, đáp ứng các cam kết quốc tế và các khuyến nghị của các tổ chức quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về quyền của người khuyết tật mà Việt Nam là thành viên.
Sau khi lắng nghe các ý kiến, Bộ trưởng đề nghị trong hồ sơ trình Chính phủ nêu rõ 2 vấn đề cần xin ý kiến. Cụ thể là vấn đề có mở rộng phạm vi TGPL sang lĩnh vực kinh doanh - thương mại hay không, vì bản chất của TGPL là phục vụ đối tượng yếu thế, chứ không phụ thuộc vào lĩnh vực phát sinh nhu cầu pháp lý. Qua đó, làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của việc mở rộng, lập luận cần gắn với chủ trương phát triển kinh tế, bảo đảm “không ai bị bỏ lại phía sau” và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.
Tuy nhiên, cần làm rõ để tránh trùng lặp với chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời khẳng định sự khác biệt giữa nhóm người yếu thế có nhu cầu trợ giúp và nhóm doanh nghiệp hoạt động kinh doanh.
Về vấn đề xin ý kiến thứ 2, Bộ trưởng đề nghị nêu rõ việc mở rộng đối tượng được TGPL là phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội hiện nay. Theo Bộ trưởng, với tốc độ tăng trưởng GDP, thu nhập bình quân đầu người và nguồn lực ngân sách đã được cải thiện rõ rệt, việc mở rộng diện người được trợ giúp là phù hợp với năng lực hiện tại của Nhà nước và thực hiện đúng chủ trương “không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Bộ trưởng cũng gợi ý, trong hồ sơ dự án Luật cần làm rõ cơ sở lý luận, số liệu để thuyết minh tính khả thi của chính sách; đồng thời nêu rõ đây là sự điều chỉnh phù hợp với thông lệ quốc tế, khi tiêu chí xác định người được TGPL ở các quốc gia thường được điều chỉnh tương ứng với thu nhập bình quân và quy mô nền kinh tế.
Châu Dương