Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, mặc dù trong năm 2025, số tiền phải thi hành tăng cao nhưng giá trị tuyệt đối thi hành xong về tiền cũng rất cao, tăng gần 30 nghìn tỷ, tương ứng tăng 34%.
Ngày 5/9, thực hiện chương trình Phiên họp thứ 49, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về các báo cáo của Chính phủ về công tác: Phòng, chống tham nhũng; phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; thi hành án năm 2025; các báo cáo công tác năm 2025 của Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC và các báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ của 2 cơ quan này.
Trình bày Báo cáo thẩm tra các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, thi hành án, phòng, chống tham nhũng năm 2025; các báo cáo công tác năm 2025 của Viện trưởng VKSNDTC, Chánh án TANDTC và tổng kết công tác nhiệm kỳ QH khóa XV (2021-2026) của 2 cơ quan này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của QH Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, về công tác phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm, Chính phủ đã có nhiều nỗ lực và đề ra nhiều giải pháp phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả.
Mặc dù về cơ bản các loại tội phạm và vi phạm pháp luật đều giảm so với cùng kỳ (giảm 21%); tuy nhiên một số loại tội phạm vẫn tăng như: lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, gây rối trật tự công cộng. Công tác nắm, dự báo, phân tích, “nhận diện” tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật từ cơ sở có thời điểm chưa đáp ứng, theo kịp diễn biến tình hình, nhất là tội phạm sử dụng công nghệ cao…
Về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025, dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng một số chủ trương của Đảng về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực còn chậm được thể chế hóa. Tình trạng vi phạm về thực hiện công khai, minh bạch; trách nhiệm giải trình; định mức, tiêu chuẩn, chế độ; quy tắc ứng xử; kiểm soát tài sản, thu nhập vẫn chưa có nhiều chuyển biến tích cực…
Tại Phiên họp, với tư cách cơ quan chủ trì soạn thảo giúp Chính phủ xây dựng báo cáo về công tác thi hành án, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh Bộ Tư pháp xin tiếp thu đầy đủ và sẽ tiếp tục tập trung thực hiện một số giải pháp bảo đảm hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao trong năm 2025 và sẽ tiếp tục bổ sung vào báo cáo 12 tháng của Chính phủ, Bộ Tư pháp.
Bộ trưởng báo cáo làm rõ thêm về chỉ tiêu tỷ lệ thi hành xong giảm so với năm 2024 là do một số nguyên nhân. Trong đó, số lượng việc và số lượng tiền trong năm 2025 tăng đột biến so với năm trước. Tiếp nữa là một số đại án lớn, chưa từng có tiền lệ được đưa ra xét xử và có hiệu lực thi hành, như đại án Vạn Thịnh Phát có tới gần 43 nghìn người bị hại, hơn 50 nghìn tỷ đồng cùng hàng nghìn bất động sản trải rộng nhiều tỉnh, thành.
Ngoài ra, việc kiện toàn, sắp xếp lại chính quyền địa phương hai cấp là rất mạnh mẽ. Hệ thống tổ chức bộ máy cơ quan Thi hành án dân sự cũng tinh gọn, đổi mới mạnh mẽ, tác động nhất định tới việc tổ chức công việc trong một thời gian. Cùng với đó, số lượng cán bộ xin nghỉ chế độ khá lớn.
Trong bối cảnh như vậy, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết Bộ Tư pháp đã có nhiều giải pháp. Thứ nhất là hoàn thiện về thể chế, nhất là Luật Thi hành án dân sự dự kiến sẽ mở rộng việc xã hội hóa công tác này một cách hợp lý. Thứ hai là bên cạnh việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy thì sẽ đổi mới cách thức quản lý chỉ đạo điều hành công tác thi hành án dân sự. Thứ ba là bổ sung nguồn chấp hành viên, cơ cấu lại bộ máy. Nhờ đó, mặc dù số tiền phải thi hành tăng cao nhưng giá trị tuyệt đối thi hành xong về tiền là rất cao, tăng gần 30 nghìn tỷ, tương ứng tăng 34%.
Về số đơn thư phản ánh, kiến nghị, theo Bộ trưởng, như đã nêu là do có nhiều đại án nên số đơn thư của bị hại về các kiến nghị, đề xuất liên quan đến xét xử, thi hành án đã tăng và phát sinh ngay từ khi vụ án chưa xét xử hoặc mới xét xử sơ thẩm. Tuy nhiên, số đơn thư có xu hướng bị giảm, cụ thể 10 tháng năm 2024 là 2.039 việc, còn 10 tháng năm 2025 chỉ có 2.018 việc và tỷ lệ giải quyết đạt 98%.
Minh Hòa