Sáng 15/9, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh đã chủ trì Hội đồng thẩm định Đề nghị xây dựng dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Tham dự Hội đồng thẩm định có đồng chí Triệu Văn Cường, Thứ trưởng Bộ Nội vụ - đại diện Cơ quan chủ trì soạn thảo Dự án Luật, thành viên Hội đồng thẩm định, đại diện một số đơn vị thuộc Bộ và các Bộ, Ngành có liên quan.
Báo cáo tại cuộc họp cho biết, ngày 20/4/2007, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (khóa XI) đã ban hành Pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH11 về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn (gọi tắt là Pháp lệnh số 34). Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn được ban hành đã đánh dấu bước tiến trong thể chế hóa các nghị quyết của Đảng và Chỉ thị số 30-CT/TW ngày 18/02/1998 của Bộ Chính trị về xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở.
Pháp lệnh số 34 đã tạo cơ sở pháp lý đảm bảo quyền dân chủ và phát huy dân chủ trong Nhân dân; đảm bảo sự phối hợp giữa chính quyền với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội được chủ động và thường xuyên hơn; mối quan hệ giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân ngày càng được gắn kết, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương cơ sở. Pháp lệnh số 34 đã phát huy dân chủ trong Nhân dân, góp phần xây dựng chính quyền của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân; ổn định tình hình, phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của các tầng lớp Nhân dân. Phương châm:
“Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, giám sát” tiếp tục trở thành một trong những mục tiêu và động lực để phát triển bền vững của địa phương cơ sở.
Như vậy, việc xây dựng Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở là cần thiết nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về thực hiện dân chủ cơ sở; Cụ thể hóa quy định của Hiến pháp năm 2013 về phát huy quyền làm chủ của nhân dân và bảo đảm các quyền dân chủ trực tiếp của Nhân dân; Đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật và giải quyết những hạn chế, bất cập trong thi hành Pháp lệnh số 34. Việc ban hành Luật Thực hiện dân chủ cơ sở cũng nhằm khắc phục các tồn tại, hạn chế của hệ thống pháp luật về thực hiện dân chủ, quy định thống nhất, đồng bộ và thực hiện có hiệu lực, hiệu quả, phát huy dân chủ trong nhân dân; Đổi mới các hình thức, phương thức thực hiện dân chủ ở cơ sở, bảo đảm khả thi, hiệu quả, thực chất và phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế-xã hội của đất nước trong tình hình mới.
Dự thảo Đề cương Luật gồm 5 chương 36 điều, trong đó chương 1 quy định về những vấn đề chung như: phạm vi điều chỉnh, giải thích từ ngữ, nguyên tắc thực hiện dân chủ ở cơ sở…; chương 2 quy định về những nội dung chính quyền cấp xã phải công khai cho Nhân dân trong việc thực hiện dân chủ ở cơ sở; chương 3 quy định về hình thức và cách thức thực hiện dân chủ ở cơ sở; chương 4 về trách nhiệm bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở và chương 5 là điều khoản thi hành.
Thảo luận tại cuộc họp, các đại biểu đánh giá cao sự chuẩn bị hồ sơ Đề nghị xây dựng dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở của Bộ Nội vụ đã đáp ứng đủ các yêu cầu Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Đồng thời, các đại biểu cũng đã tham gia góp ý về một số nội dung quan trọng, như: sự cần thiết ban hành Luật, phạm vi điều chỉnh, một số điều, khoản cụ thể quy định trong Dự thảo Luật.
Sau khi nghe các ý kiến đóng góp của các đại biểu tham dự cuộc họp, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh nhất trí với nội dung về sự cần thiết ban hành Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở là nhằm khắc phục các hạn chế, bất cập các quy định về thực hiện dân chủ cơ sở, tiếp tục thực hiện các quy định Hiến pháp 2013 về phát huy quyền làm chủ nhân dân, đặc biệt là bảo đảm quyền làm chủ trực tiếp của nhân dân; thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng về đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở. Đồng thời, tiến hành đổi mới hình thức, phương thức thực hiện dân chủ cơ sở và bảo đảm hiệu quả thực chất của việc thực hiện dân chủ ở cơ sở phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế-xã hội của đất nước trong tình hình mới.
 |
 |
Về dự thảo tờ trình, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh đề nghị, hồ sơ xây dựng Luật cần làm sâu sắc hơn theo hướng làm rõ về thực trạng, tình hình thực hiện dân chủ ở cơ sở và các căn cứ về chính trị, pháp lý, thực tiễn của việc ban hành Luật; thể hiện rõ nét mục tiêu ban hành Luật, tạo điều kiện cho nhân dân thực hiện tốt hơn quyền làm chủ của mình, đảm bảo sự công khai, minh bạch trong hoạt động và trách nhiệm giải trình của các cơ quan nhà nước. Thứ trưởng cũng lưu ý, cần giải trình cụ thể về phạm vi điều chỉnh của dự án Luật, làm rõ mối quan hệ của Luật Thực hiện dân chủ cơ sở với các luật khác có liên quan, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, khả thi của hệ thống pháp luật.
N.Dung