Bảo đảm tốt hơn quyền tiếp cận trợ giúp pháp lý

13/11/2025
Bảo đảm tốt hơn quyền tiếp cận trợ giúp pháp lý
Sáng 13/11, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp tổ chức họp Tổ soạn thảo và cho ý kiến đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Trợ giúp pháp lý. Chủ trì buổi làm việc là Cục trưởng Lê Vệ Quốc.
Theo dự thảo Tờ trình, việc xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Trợ giúp pháp lý (Luật TGPL) nhằm khắc phục một số hạn chế, bất cập của Luật TGPL năm 2017; sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm bảo đảm tốt hơn quyền tiếp cận TGPL của người dân, phù hợp với tình hình và điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước; nâng cao tính chuyên nghiệp, hiệu quả của công tác TGPL; bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, cải cách hành chính và thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp hiện nay.

Dự thảo Luật bổ sung một số diện người được TGPL nhằm bảo đảm tối đa quyền được tiếp cận pháp luật, TGPL cho các đối tượng yếu thế, phù hợp với thông lệ quốc tế và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Cụ thể, sửa đổi, bổ sung diện người được TGPL theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người và Luật Tư pháp người chưa thành niên để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Sửa cụm từ “nạn nhân trong vụ việc bạo lực gia đình” thành “người bị bạo lực gia đình trong vụ việc liên quan đến bạo lực gia đình” cho phù hợp với quy định của Luật Phòng, chống bạo lực gia đình; sửa cụm từ “người khuyết tật có khó khăn về tài chính” thành “người khuyết tật”. Việc mở rộng người khuyết tật thuộc diện được TGPL (không yêu cầu điều kiện có khó khăn về tài chính) là phù hợp, góp phần nội luật hóa cam kết tại Công ước về quyền của người khuyết tật. 


Quang cảnh cuộc họp. 
 
Dự thảo Luật cũng bổ sung diện “người nước ngoài được TGPL theo quy định tại điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên” để thực hiện các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã và sẽ ký kết, tham gia; đồng thời bổ sung “các đối tượng khác theo quy định của pháp luật” để bao quát hết các đối tượng được TGPL theo quy định của pháp luật.

Để thu hút những người có trình độ tham gia thực hiện TGPL, mở rộng mạng lưới thực hiện TGPL, dự thảo Luật mở rộng phạm vi người có thể trở thành cộng tác viên TGPL theo hướng: công dân Việt Nam có đủ tiêu chuẩn về phẩm chất đạo đức tốt; có trình độ cử nhân luật trở lên; có sức khỏe bảo đảm thực hiện TGPL; không thuộc một trong các trường hợp đang bị xử lý kỷ luật, bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị kết án nhưng chưa được xoá án tích có thể trở thành cộng tác viên TGPL. Như vậy, dự thảo Luật không giới hạn chỉ một số nhóm người như hiện nay gồm: trợ giúp viên pháp lý; thẩm phán, thẩm tra viên ngành Tòa án; kiểm sát viên, kiểm tra viên ngành kiểm sát; điều tra viên; chấp hành viên, thẩm tra viên thi hành án dân sự; chuyên viên làm công tác pháp luật tại các cơ quan nhà nước đã nghỉ hưu. 

Dự thảo Luật còn bổ sung quy định cộng tác viên TGPL được thực hiện vụ việc TGPL tham gia tố tụng và đại diện ngoài tố tụng theo quy định của pháp luật. Bởi hiện nay, nhu cầu TGPL của người dân ngày càng tăng, việc cho phép cộng tác viên TGPL được tham gia tố tụng và đại diện ngoài tố tụng sẽ giúp mở rộng nguồn nhân lực, thu hút và phát huy được được những người có trình độ và có khả năng tham gia thực hiện TGPL, tạo điều kiện cho người dân được tiếp cận dịch vụ pháp lý kịp thời, đặc biệt trong bối cảnh nhiều địa phương đã sáp nhập, có quy mô địa bàn rộng, dân số tăng đáng kể.
H.Mây