Hội thảo Tư pháp chưa thành niên ở Việt Nam và kinh nghiệm của Cộng hòa liên bang Đức

31/08/2015
Hội thảo Tư pháp chưa thành niên ở Việt Nam và kinh nghiệm của Cộng hòa liên bang Đức
Trong khuôn khổ Chương trình hợp tác giai đoạn 2015 – 2018 giữa Việt Nam và Cộng hòa Liên bang Đức, trong hai ngày 27 và 28 tháng 8 năm 2015, Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính, Bộ Tư pháp phối hợp với Quỹ Hợp tác quốc tế Đức về pháp luật (IRZ) tổ chức Hội thảo về tư pháp chưa thành niên của Việt Nam và kinh nghiệm của cộng hòa liên bang Đức.

Hội thảo có sự tham gia của Bà Victoria Börner - Đại diện Quỹ Hợp tác quốc tế Đức về pháp luật (IRZ), Ông Stefan Scherrer - Thẩm phán – Phó Chánh án Tòa sơ thẩm Göttingen, CHLB Đức và đại diện đến từ các Bộ, cơ quan ngang Bộ, Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát và các cơ quan có liên quan.

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Nguyễn Văn Hoàn, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính nêu rõ, Việt Nam đã có một hệ thống văn bản quy phạm pháp luật với các quy định riêng, đặc thù về chính sách xử lý cũng như thủ tục tố tụng áp dụng đối với người chưa thành niên và đang được tiếp tục hoàn thiện, tuy nhiên, hệ thống văn bản này vẫn chưa thiết kế được một hệ thống tư pháp riêng dành cho người chưa thành niên, trong đó quy định một cách tập trung, thống nhất các vấn đề về tư pháp người chưa thành niên, bao gồm cả chính sách xử lý, thủ tục tố tụng và thiết chế đặc thù cũng như vấn đề bảo vệ, hỗ trợ đặc biệt đối với người chưa thành niên. Về lâu dài, cần nghiên cứu để thống nhất hệ thống xử lý người chưa thành niên vi phạm pháp luật. Đây cũng là kinh nghiệm của hầu hết các quốc gia trên thế giới. Việc nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm của các quốc gia đi trước, trong đó có Cộng hòa Liên bang Đức, là vô cùng cần thiết. Hội thảo là cơ hội tốt để chúng ta chia sẻ, trao đổi thông tin về thực trạng pháp luật nước ta về tư pháp người chưa thành niên cũng như kinh nghiệm pháp luật và thực tiễn của Cộng hòa liên bang Đức về hệ thống tư pháp người chưa thành niên.

Thẩm phán Stefan Scherrer giới thiệu về các quy định pháp luật của Đức về tư pháp hình sự của Cộng hòa liên bang Đức, các vấn đề về tội phạm học, quy định của pháp luật và thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên của Đức và thực tiễn của Đức về tư pháp người chưa thành niên. Thẩm phán Stefan Scherrer nhấn mạnh, pháp luật Đức không đặt mục đích trừng phạt mà tập trung vào việc giáo dục người chưa thành niên xử lý người chưa thành niên vi phạm pháp luật, việc áp dụng các biện pháp tước tự do là biện pháp cuối cùng được áp dụng khi người chưa thành niên không chịu thực hiện các biện pháp giáo dục trước đó. Theo thống kê tại Đức, tỷ lệ tái phạm đối với các trường hợp áp dụng các biện pháp tước quyền tự do lớn hơn rất nhiều so với áp dụng các biện pháp giáo dục khác. Pháp luật tố tụng của Đức quy định nguyên tắc xét xử công khai, tuy  nhiên, nguyên tắc này hoàn toàn không áp dụng đối với việc xét xử người chưa thành niên. Các phiên xử người chưa thành niên tuyệt đối không diễn ra công khai.

Pháp luật của Đức cho phép Thẩm phán có quyền đưa ra những hình thức giáo dục pháp luật không quy định để bảo đảm sự phù hợp với hoàn cảnh, tính chất, mức độ vi phạm của người chưa thành niên. Thẩm phán cũng có quyền thay đổi các biện pháp ngay cả sau khi ra phán quyết và trong quá trình thực thi quyết định.

Tại Hội thảo, các chuyên gia Việt Nam cũng giới thiệu về các quy định và thực trạng của Việt Nam trong việc xử lý người chưa thành niên vi phạm pháp luật và trao đổi với chuyên gia Đức và các đại biểu tham dự hội thảo về các vấn đề của Việt Nam.

Phát biểu bế mạc Tọa đàm, ông Nguyễn Văn Hoàn đánh giá Hội thảo đã diễn ra thành công trong không khí cởi mở với sự tham gia thảo luận sôi nổi của đại biểu. Chuyên gia Đức đã cung cấp nhiều thông tin về hệ thống pháp luật và kinh nghiệm thực tiễn trong việc xử lý đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật. Các thông tin này là kinh nghiệm quý đối với Việt Nam trong quá trình xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về tư pháp cho người chưa thành niên. Bà Victoria Börner - Đại diện Quỹ Hợp tác quốc tế Đức về pháp luật (IRZ) cũng đánh giá cao thành công của hội thảo và hy vọng trong thời gian sắp tới, hợp tác giữa Việt Nam và Đức về vấn đề tư pháp đối với người chưa thành niên sẽ được đẩy mạnh.

Đỗ Thùy Dương Vụ PL HS HCHÍNH