Thông cáo báo chí văn bản quy phạm pháp luật do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành trong tháng 11 năm 2021

20/12/2021
Thực hiện khoản 2, khoản 3 Điều 12 Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2012, Bộ Tư pháp ra Thông cáo báo chí về văn bản quy phạm pháp luật do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành trong tháng 11 năm 2021 như sau:
I. DANH MỤC VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT ĐƯỢC BAN HÀNH
Trong tháng 11 năm 2021, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các văn bản quy phạm pháp luật như sau:
Các Nghị định của Chính phủ:
1. Nghị định số 95/2021/NQ-CP ngày 01 tháng 11 năm 2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 03 tháng 9 năm 2014 về kinh doanh xăng dầu;
2. Nghị định số 96/2021/NĐ-CP ngày 02 tháng 11 năm 2021 của Chính phủ về công tác bảo đảm chuyến bay chuyên cơ, chuyên khoang;
3. Nghị định số 97/2021/NĐ-CP ngày 08 tháng 11 năm 2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 23/2018/NĐ-CP ngày 23 tháng 02 năm 2018 của Chính phủ quy định về bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc;
4. Nghị định số 98/2021/NĐ-CP ngày 08 tháng 11 năm 2021 của Chính phủ về quản lý trang thiết bị y tế;
5. Nghị định số 99/2021/NĐ-CP ngày 11 tháng 11 năm 2021 của Chính phủ quy định về quản lý, thanh toán, quyết toán sử dụng vốn đầu tư công;
6. Nghị định số 100/2021/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 95/2016/NĐ-CP ngày 01 tháng 7 năm 2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thống kê;
7. Nghị định số 101/2021/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 122/2016/NĐ-CP ngày 01 tháng 9 năm 2016 của Chính phủ và Nghị định số 57/2020/NĐ-CP ngày 25 tháng 5 năm 2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 122/2016/NĐ-CP ngày 01 tháng 9 năm 2016 của Chính phủ về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan và Nghị định số 125/2017/NĐ-CP ngày 16 tháng 11 năm 2017 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 122/2016/NĐ-CP;
8. Nghị định số 102/2021/NĐ-CP ngày 16 tháng 11 năm 2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế, hóa đơn; hải quan; kinh doanh bảo hiểm, kinh doanh xổ số; quản lý, sử dụng tài sản công; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; dự trữ quốc gia; kho bạc nhà nước; kế toán, kiểm toán độc lập;
9. Nghị định số 103/2021/NĐ-CP ngày 26 tháng 11 năm 2021 của Chính phủ quy định mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô, rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô và các loại xe tương tự ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.
Các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ:
1. Quyết định số 33/2021/QĐ-TTg ngày 06 tháng 11 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg ngày 07 tháng 7 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19;
2. Quyết định số 34/2021/QĐ-TTg ngày 08 tháng 11 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về định danh và xác thực điện tử trên nền tảng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước công dân và Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh;
3. Quyết định số 35/2021/QĐ-TTg ngày 24 tháng 11 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ bãi bỏ một số văn bản quy pham pháp luật của Thủ tướng Chính phủ.
 II. HIỆU LỰC THI HÀNH, SỰ CẦN THIẾT, MỤC ĐÍCH BAN HÀNH VÀ NỘI DUNG CHỦ YẾU CỦA CÁC VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT
1. Nghị định số 95/2021/NQ-CP ngày 01 tháng 11 năm 2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 03 tháng 9 năm 2014 về kinh doanh xăng dầu
a) Hiệu lực thi hành: Nghị định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 02 tháng 01 năm 2022.
b) Sự cần thiết, mục đích ban hành: Tại thời điểm xây dựng Nghị định số 83/2014/NĐ-CP, cơ cấu về nguồn chủ yếu là xăng dầu nhập khẩu (khoảng từ 70% đến 80%); có giai đoạn sản lượng xăng trong nước được thực hiện theo cơ chế thu điều tiết với mức thu tương đương thuế nhập khẩu (từ ngày 3/9/2016 đến hết ngày 31/12/2016 áp dụng mức thu điều tiết là 10% đối với sản phẩm xăng). Như vậy, việc xây dựng công thức tính giá cơ sở xăng dầu được hình thành trên các yếu tố chi phí của nguồn nhập khẩu là phù hợp.
Bối cảnh kinh tế xã hội cũng có thay đổi so với năm năm trước, Chính phủ có những chủ trương và chỉ đạo nhằm tháo gỡ khó khăn, cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh, tạo điều kiện cho doanh nghiệp, đặc biệt là phát triển kinh tế tư nhân nên cần rà soát các điều kiện đầu tư kinh doanh không còn phù hợp như việc thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu không được cho thương nhân khác thuê kho, cầu cảng. Ngoài ra, trước nhu cầu về việc thuê và cho thuê cửa hàng xăng dầu để kinh doanh hiện nay nên cần rà soát bổ sung quyền được cho thuê cửa hàng xăng dầu để kinh doanh nhưng phải bảo đảm thương nhân đi thuê cửa hàng chịu trách nhiệm hoàn toàn đối với hoạt động kinh doanh xăng dầu. Nghị định số 83/2014/NĐ-CP quy định về việc sở hữu và đồng sở hữu cơ sở vật chất kinh doanh xăng dầu, tuy nhiên, khái niệm đồng sở hữu là khái niệm chưa được giải thích cụ thể, không rõ ràng.
Bên cạnh đó, Quỹ Bình ổn giá xăng dầu đã có một số bất cập nên phải rà soát và quy định lại cho phù hợp như việc xử lý Quỹ Bình ổn giá âm để bảo đảm hài hòa lợi ích của doanh nghiệp và người tiêu dùng thông qua việc thống nhất mức lãi suất hoạch toán lúc quỹ dương và vay bù đắp khi quỹ âm; quy định thêm trách nhiệm báo cáo, công khai minh bạch Quỹ… Bên cạnh đó, trong quá trình điều hành giá cũng cho thấy cần có sự linh hoạt hơn cho cơ quan điều hành giá; chu kỳ điều hành giá cần linh hoạt hơn để có thể thực hiện điều hành giá kịp thời với biến động của giá thế giới (thay vì duy trì cố định mức thời gian tối thiểu là 15 ngày trong trường hợp tăng giá và tối đa 15 ngày trong trường hợp giảm giá như hiện nay).
Thời gian vừa qua, nhiều văn bản quy phạm pháp luật được ban hành với nhiều quy định mới như Luật đầu tư, Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Luật quy hoạch... do đó cần rà soát các quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP để điều chỉnh cho phù hợp với các quy định mới (như việc không còn cơ chế phối hợp qua thông tư liên tịch nên cần quy định những vấn đề chung trong Nghị định, rà soát các văn bản dưới Nghị định để chỉ quy định thủ tục hành chính và điều kiện đầu tư tại Nghị định…).
c) Nội dung chủ yếu:
Nghị định bao gồm những nội dung chính sau:
- Về đối tượng áp dụng quản lý
+ Bổ sung đối tượng quản lý bao gồm cả xăng dầu được sản xuất từ các nguyên liệu khác dầu thô: Theo quy định tại Điều 3 Nghị định số 83/2014/NĐ-CP, khái niệm về xăng dầu thuộc đối tượng quản lý chỉ bao gồm các sản phẩm từ quá trình lọc dầu thô, dùng làm nhiên liệu, không bao gồm các thương nhân sản xuất xăng dầu từ quá trình tái chế nguyên vật liệu khác (chất thải) vì vậy đối tượng này chưa được quản lý. Do đó, Nghị định sửa đổi, bổ sung đã đưa loại hình này vào đối tượng quản lý.
+ Nghị định quy định rõ về đối tượng không áp dụng để hạn chế phát sinh thủ tục hành chính khi xác định đối tượng không áp dụng theo đăng ký với Bộ Công Thương như quy định cũ, theo đó Nghị định không áp dụng đối với các thương nhân nhập khẩu, xuất khẩu, sản xuất và pha chế các loại xăng dầu chuyên dùng cho nhu cầu riêng của mình với số lượng không quá 200 lít/kg/tháng và không lưu thông trên thị trường.
+ Cho phép các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trong nước nếu có hoạt động sản xuất có thể chuyển nhượng cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài nhưng phải được Thủ tướng Chính phủ cho phép: Trên thực tế hiện nay, sau quá trình cổ phần hóa, nhằm thu hút nguồn vốn đầu tư để nâng cao năng lực tài chính đầu tư vào lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, được sự cho phép của Chính phủ, nhiều doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trong nước đã là doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, do đó trong nội dung sửa đổi Nghị định số 83/2014/NĐ-CP đã rà soát và quy định cụ thể về vấn đề này theo hướng cho phép các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trong nước nếu có hoạt động sản xuất được chuyển nhượng cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài nếu được Thủ tướng Chính phủ cho phép. Sự tham gia của các nhà đầu tư nước ngoài vào các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đã góp phần cải thiện đáng kể công tác quản trị doanh nghiệp, giúp minh bạch hơn các báo cáo tài chính, qua đó nâng cao hiệu quả và khả năng cạnh tranh, đặc biệt là giúp cho giá trị doanh nghiệp gia tăng thông qua giá trị cổ phiếu.
Có thể thấy, các nhà đầu tư nước ngoài cũng rất am hiểu và tuân thủ theo các quy định, pháp luật Việt Nam trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu. Tuy nhiên, do chưa có quy định chính thức và cụ thể về tỷ lệ nắm giữ cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài nên các doanh nghiệp trong nước cũng như các cơ quan quản lý nhà nước rất lúng túng trong quá trình thương thảo với họ trong việc đầu tư, phát hành tăng vốn và đặc biệt là việc thiếu đồng nhất về tỷ lệ nắm giữ cổ phần của đối tượng này khi doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán. Do đó, việc rà soát và bổ sung nội dung cho phép doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu được chuyển nhượng vốn cho nhà đầu tư nước ngoài là phù hợp với thực tế đã phát sinh và nhu cầu phát triển của ngành xăng dầu trong nước.
+ Đưa loại hình kinh doanh bằng thiết bị bán xăng dầu quy mô nhỏ vào quản lý:
 Để bảo đảm nguồn cung xăng dầu cho các địa bàn vùng sâu, vùng xa (ít được các doanh nghiệp đầu tư cây xăng do kém hiệu quả về kinh tế), Nghị định đã bổ sung quy định đối với nội dung này theo hướng quy định điều kiện và khu vực được phép hoạt động của các thiết bị bán xăng dầu quy mô nhỏ đã được kiểm định an toàn theo quy định từ các Bộ ngành liên quan. Theo đó, các thiết bị này chỉ được bán ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa, ít được doanh nghiệp quan tâm đầu tư cây xăng (cụ thể theo hướng dẫn của Bộ Công Thương). Việc đưa ra quy định về cho phép sử dụng thiết bị bán xăng dầu quy mô nhỏ được dựa trên những khảo sát thực tế trên địa bàn vùng sâu, vùng xa của một số tỉnh miền núi. Tại đây, do không có các cửa hàng xăng dầu phục vụ người dân trong khoảng cách gần nên hiện tại người dân thường mua tích trữ vào các can nhựa và để trong nhà hoặc một số cửa hàng bán đồ tạp hóa ở mặt đường có sử dụng một số thiết bị tự chế để bán xăng dầu quy mô nhỏ (bình chứa khoảng 20 lít). Việc dự trữ hoặc dùng các thiết bị tự chế để bán xăng dầu nêu trên thực sự là một mối nguy lớn có thể dẫn đến cháy nổ