I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo Thanh niên có bài Thất vọng. Bài báo phản ánh: Sau nhiều ngày chờ đợi mỏi mòn, lẽ ra việc Bộ Tài chính trình Chính phủ phương án miễn thuế thu nhập cá nhân (TNCN) trong khi chờ sửa luật phải mang lại niềm vui cho những người thụ hưởng. Tuy nhiên, kết quả thực tế lại là sự thất vọng của nhiều người trước mức đề xuất "miễn như không" của bộ này. Không thất vọng sao được khi theo đề xuất của Bộ Tài chính, những người thụ hưởng sẽ được miễn 50.000 đồng/tháng. Có thể nói, con số này quá khiêm tốn so với mức tăng của giá cả tiêu dùng trong những tháng đầu năm. Đặc biệt, cùng ngày công bố thông tin về việc miễn thuế này, TP.HCM và Hà Nội cũng công bố thông tin chỉ số giá tiêu dùng tháng 4 với mức tăng lần lượt là 3,16% và 3,28%. Với mức tăng trên của 2 đầu tàu kinh tế, theo ước tính của các chuyên gia, CPI tháng 4 cả nước sẽ tăng khoảng 3%. Nghĩa là, CPI 4 tháng đầu năm đã "nuốt chửng" số thuế được miễn. Như vậy, sau động thái đầu tiên của Bộ Tài chính, người đóng thuế không được chia sẻ gì nhiều. Mục đích "tháo gỡ khó khăn trước mắt khi giá cả tăng cao" của bộ này khi đưa ra đề xuất nói trên cũng không đạt được.
Trên thực tế, việc thuế TNCN nóng trong thời gian qua là bởi sự bất hợp lý của các ngưỡng thuế. Vì vậy, ngay cả khi lạm phát không tăng cao như hiện nay thì việc chỉnh, sửa Luật Thuế TNCN cũng là tất yếu. Còn trong bối cảnh giá cả tăng vùn vụt hiện nay, người dân cần một sự chia sẻ thiết thực, chứ không phải chỉ mang tính tượng trưng hay động viên như nói trên. Chúng ta hoàn toàn có thể chia sẻ nỗi thất vọng của người dân khi phải chờ đợi rất lâu để nhận một mức miễn thuế quá thấp nói trên. Câu hỏi đặt ra là, tại sao Bộ Tài chính lại đưa ra một con số thận trọng đến vậy? Chỉ có thể lý giải rằng, có lẽ bộ này sợ ảnh hưởng đến chỉ tiêu thu ngân sách mà Quốc hội đưa ra cho năm nay nếu đưa ra mức miễn, giảm cao hơn? Nếu vậy, xin "hiến kế" để Bộ Tài chính vẫn có thể miễn, giảm thuế cho người dân với mức hợp tình, hợp lý mà vẫn đảm bảo nguồn thu ngân sách.
Đó là đẩy mạnh cắt giảm đầu tư công theo chỉ đạo của Chính phủ. Bởi việc cắt giảm đầu tư công thực hiện trong năm nay với số vốn cắt giảm gần 3.400 tỉ đồng, chỉ chiếm trên 1% tổng vốn đầu tư công hiện nay. Vì vậy, nếu chúng ta mạnh tay hơn một chút, tăng việc cắt giảm đầu tư công lên 4% - 5% thì cũng thừa tiền để miễn, giảm thuế TNCN cho người dân với mức hợp tình, hợp lý hơn. Như vậy, một mũi tên, trúng nhiều đích: vừa chia sẻ gánh nặng tăng giá với người dân, vừa kiểm soát được lạm phát... Sự bất hợp lý của Luật Thuế TNCN, tác động của giá cả tới nồi cơm của mỗi gia đình, việc chỉ số CPI vẫn đang tăng mạnh... đều là thực tế thì không có lý do gì, sự chia sẻ của các cơ quan có thẩm quyền với người dân lại chỉ mang tính hình thức.
2. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Danh mục mức phí giám định chưa phù hợp thực tế, đó là ý kiến được nhiều đại biểu đề nghị tại phiên họp toàn thể để thẩm tra “Dự án Pháp lệnh chi phí giám định, định giá; chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch trong tố tụng” do Ủy ban Tư pháp của Quốc hội tổ chức tại TPHCM vào hôm qua 21-4.
Theo các đại biểu, danh mục mức chi phí giám định, định giá và chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch ban hành kèm theo pháp lệnh còn thiếu rất nhiều và cũng chưa phù hợp so với thực tế, do vậy khi áp dụng sẽ gặp khó khăn. Từ đó, các đại biểu đề nghị ban soạn thảo nên lấy thêm ý kiến của các bộ, ngành có liên quan để xây dựng danh mục cụ thể, phù hợp hơn. Đồng thời nên giao cho Chính phủ quy định mức chi phí này, hàng năm Chính phủ sẽ rà soát và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung danh mục khi cần thiết. Ngoài ra, theo các đại biểu, nội dung pháp lệnh cần được nghiên cứu kỹ để không chồng chéo, mâu thuẫn với Luật Giám định tư pháp đang chuẩn bị được ban hành.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Ngành Tư pháp hưởng ứng Ngày hội đọc sách Việt Nam. Bài báo phản ánh: PGS. TS. Nguyễn Tất Viễn - Giám đốc - Tổng biên tập Nhà xuất bản Tư pháp Hướng nói về “Ngày hội đọc sách Việt Nam năm 2011”.
* Với tư cách là Giám đốc Nhà xuất bản chuyên ngành về pháp luật, ông có ý kiến gì về Ngày hội đọc sách này?
Phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua tài liệu, sách pháp luật là một kênh có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Chỉ thị số 32/CT-TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa IX) về tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân và nhiều văn bản khác của Đảng và Nhà nước đã đề cập đến việc xây dựng, khai thác tủ sách pháp luật nhằm góp phần giáo dục ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân. Tôi cho rằng, việc hưởng ứng Ngày hội đọc sách, trước hết là các sách pháp luật – chính trị rất có ý nghĩa đối với cán bộ, công chức, viên chức trong ngành vì phổ biến, giáo dục pháp luật là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng của Bộ Tư pháp và ngành Tư pháp.
Nhà xuất bản Tư pháp đã có biện pháp gì để hưởng ứng Ngày hội này?
Theo tôi, Ngày hội đọc sách Việt Nam là dịp cho mọi người khám phá và tự khẳng định sở thích đọc sách của mình, đồng thời là dịp để tôn vinh những tác giả đã có nhiều đóng góp cho sự tiến bộ văn hóa, văn minh xã hội. Trong năm 2010, Nhà xuất bản Tư pháp đã xuất bản hơn 200 đầu sách, trong đó có khoảng hơn 20 đầu sách cấp phát miễn phí cho các cơ quan, ban, ngành và địa phương. Để thiết thực hưởng ứng “Ngày hội đọc sách Việt Nam năm 2011”, Nhà xuất bản Tư pháp đã giao cho Chi đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Nhà xuất bản tổ chức giới thiệu và quảng bá các ấn phẩm của Nhà xuất bản và các đối tác liên kết khác vào ngày 22/4/2011 tại nhà N1 trụ sở Bộ Tư pháp (số 58-60 Trần Phú, Ba Đình, Hà Nội).
Báo cũng có bài “Tư pháp địa phương tập trung tuyên truyền cho bầu cử”. Bài báo phản ánh: Chỉ còn một tháng nữa, cuộc bầu cử “hai trong một” (bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2011-2016) sẽ diễn ra. Chung sức với cả hệ thống chính trị, góp phần thành công của cuộc bầu cử này, ngành Tư pháp các địa phương đang đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền pháp luật về bầu cử đến mọi tầng lớp nhân dân. Những nội dung cơ bản nhất của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội (đã được sửa đổi, bổ sung); Luật Bầu cử đại biểu HĐND (đã được sửa đổi, bổ sung) và các văn bản liên quan với những điểm nhấn quan trọng liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của cử tri, nhiệm vụ và quyền hạn của các tổ chức phụ trách bầu cử; các quy định về trình tự bầu cử, thể thức bầu cử… đã được ngành Tư pháp quan tâm quán triệt và phổ biến đến nhiều tầng lớp cán bộ và nhân dân.
Thông tin từ Hậu Giang cho biết, Hội đồng Phối hợp công tác PBGDPL tỉnh này vừa ban hành Kế hoạch tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật phục vụ bầu cử. Theo đó, đợt cao điểm này sẽ tập trung làm ba đợt, kéo dài từ tháng 4 đến sau ngày bầu cử (22/5- tuyên truyền về kết quả bầu cử). Kế hoạch cũng phân công cụ thể trách nhiệm đến từng cơ quan, đơn vị như: Sở Tư pháp, Sở Thông tin và Truyền thông, Báo Hậu Giang; Đài phát thanh - truyền hình; Hội đồng Phối hợp công tác PBGDPL các huyện, thị xã, thành phố… Hậu Giang cũng chú trọng các hình thức tuyên truyền, ngoài hình thức truyền thống (như tổ chức hội nghị, tọa đàm,…) tỉnh này khuyến khích các hình thức tuyên truyền tại cộng đồng dân cư bằng hình thức lồng ghép trong sinh hoạt Đảng, họp thôn, xóm, tổ dân phố, phối hợp với in ấn, phát hành các tài liệu phục vụ bầu cử dưới dạng dễ đọc, dễ hiểu đến nhiều tầng lớp nhân dân.
Cũng góp sức tuyên truyền về bầu cử, nhưng Hòa Bình lại có cách làm khác, đó là thông qua kế hoạch tiếp dân, giải quyết khiếu nại - tố cáo (KNTC) phục vụ bầu cử do Chủ tịch UBND tỉnh ký ban hành. Theo kế hoạch này, ngoài tiến hành kiểm tra, xác minh, làm rõ những vụ việc KNTC mà cử tri phản ánh đối với người tham gia ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp, tỉnh này còn chú trọng công tác giải quyết khiếu nại nói chung, đặc biệt với những vụ việc tồn đọng, kéo dài, đảm bảo tuyệt đối an ninh trật tự cho ngày bầu cử. Công tác tuyên truyền về bầu cử cũng được xác định là điểm nhấn của cả hệ thống chính trị.
Tương tự, tại tỉnh Hà Tĩnh với vai trò là cơ quan Thường trực của Hội đồng phối hợp công tác PBGDPL tỉnh, Sở Tư pháp Hà Tĩnh đã chủ động xây dựng kế hoạch và chỉ đạo các đơn vị, địa phương triển khai tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật về bầu cử. Ngoài tổ chức hội nghị quán triệt những nội dung chính của Luật đến đội ngũ cộng tác viên, Sở Tư pháp còn phối hợp với Đài phát thanh truyền hình tỉnh, Báo Hà Tĩnh xây dựng chuyên trang, chuyên mục nhằm tuyên truyền pháp luật về bầu cử với nhiều hình thức phong phú, sinh động. Đến thời điểm này, Hà Tĩnh rộn ràng trong cờ hoa, băng rôn, khẩu hiệu tuyên truyền phục vụ ngày bầu cử.
Hoạt động tuyên truyền về bầu cử ngay từ đầu năm đã được ngành Tư pháp các địa phương xác định là một trong những công việc trọng tâm. Có những nơi việc tuyên truyền về bầu cử được triển khai từ rất sớm với sự chỉ đạo quyết liệt từ cấp ủy, chính quyền địa phương. Nhiều địa phương đã sáng tạo trong cách làm, hình thức triển khai; tổ chức phối kết hợp với các ngành chức năng tổ chức việc tuyên truyền về bầu cử cho phù hợp với đặc thù từng đối tượng; điều kiện cụ thể ở địa phương mình. Đặc biệt trong thời điểm này, khi ngày bầu cử hai trong một đang rất cận kề thì các địa phương trong cả nước đang đồng loạt các đợt cao điểm tuyên truyền về bầu cử. Nói như một giám đốc Sở Tư pháp thì “ngành tư pháp đang dốc sức cho thành công của ngày bầu cử sắp tới”.
2. Báo điện tử Vtv.vn có bài Giả mạo hợp đồng công chứng nhà đất gia tăng. Bài báo phản ánh: Thời gian gần đây, xuất hiện nhiều vụ làm giả hợp đồng công chứng tinh vi đối với tài sản nhà đất, có sự tham gia của công chức trong ngành bảo vệ luật pháp và ngân hàng. Nếu không kịp thời phát hiện, điều này sẽ gây hậu quả nặng nề về kinh tế-xã hội, vì các hợp đồng giao dịch nhà đất thường có giá trị rất lớn, làm ảnh hưởng đến uy tín và hoạt động của các tổ chức công chứng. Bên cạnh những yếu tố khách quan về nghiệp vụ còn non yếu của một số tổ chức công chứng, mô hình hoạt động chưa phù hợp… thì việc thiếu dữ liệu, chưa có tính chia sẻ thông tin là 1 nguyên nhân cơ bản.
Văn phòng Công chứng Ba Đình (Hà Nội) liên tiếp phát hiện những vụ làm giả hợp đồng với con dấu - chữ ký giống hệt đơn vị này. 8 giờ ngày 7/4/2011, một người đến yêu cầu cấp bản sao của bộ hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất số 454 được lập tại Văn phòng công chứng Ba Đình, nhưng sau khi kiểm tra sổ sách lưu trữ và mạng nội bộ, thì hợp đồng ấy chưa được lập bao giờ. Vậy việc làm giả hợp đồng và con dấu của các đối tượng đối với Văn phòng công chứng Ba Đình là theo tiêu chí nào?
Công chứng viên Đào Anh Dũng, Trưởng VPCC Ba Đình TP.Hà Nội cho rằng: “Chúng tôi không có số 454 này, thứ hai là chữ ký không phải là của công chứng viên Đào Anh Dũng, thứ ba là con dấu do các đối tượng làm giả nên nhìn bằng mắt thường nó sẽ đậm hơn và cái viền không sắc nét”. Trước đó, hợp đồng mua bán nhà ở 17 phố Hàn Thuyên trị giá trên 55 tỷ đồng cũng bị làm giả chữ ký và con dấu của Văn phòng Công chứng Ba Đình. Hợp đồng lập ngày 29/3/2011, nhưng thực tế người chủ cũ đã bán cho chủ sử dụng hiện tại từ 4 năm trước.
Tại hội nghị triển khai công tác bổ trợ tư pháp của thành phố Hà Nội sáng 15/4/2011, nhiều ý kiến cho rằng: Văn phòng công chứng hoạt động theo mô hình doanh nghiệp tư nhân do chỉ có 1 Công chứng viên duy nhất, nên chủ quan và bị quá tải, ảnh hưởng đến tính chính xác, khách quan của công việc, tạo điều kiện cho tình trạng làm giả hợp đồng công chứng. Ông Phạm Thanh Cao, Trưởng phòng Bổ trợ tư pháp, Sở Tư pháp Hà Nội phát biểu: “Bản thân công chứng viên phải nâng cao tinh thần cảnh giác, trình độ nghiệp vụ cũng như thực hiện tốt quy trình theo Luật Công chứng thì sẽ đảm bảo rằng, những hợp đồng lừa đảo hoặc những hợp đồng có dấu hiệu khả nghi đều bị phát hiện trong thời gian rất nhanh”.
Trong lúc chưa chuyển đổi mô hình hoạt động, chưa có sự kết nối để chia sẻ dữ liệu giữa các Phòng công chứng nhà nước-Văn phòng công chứng và cơ quan chức năng, mỗi đơn vị phải tự tìm lấy cách phòng ngừa. Theo Luật sư Đặng Hữu Biên, Phó Giám đốc điều hành VPCC Thăng Long (Hà Nội): “Trước khi thực hiện các giao dịch công chứng, chúng tôi có khuyến cáo và có niêm yết ở ngoài nơi giao dịch và trên trang Web để thực hiện các việc nhằm hạn chế rủi ro cho khách hàng”. Để hạn chế tiêu cực này, ngoài việc nâng cao nghiệp vụ, Bộ Tư pháp và Sở Tư pháp Hà Nội đang khuyến khích các Văn phòng Công chứng chuyển đổi từ mô hình doanh nghiệp tư nhân sang mô hình Công ty hợp danh và xúc tiến thành lập Hiệp hội công chứng Hà Nội vào tháng 6 tới đây, để kết nối những thông tin cần kiểm tra, ngăn chặn.