I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Người Lao động đưa tin: Kỷ niệm 101 năm ngày Quốc tế Phụ nữ (8.3.1910 - 8.3.2011), ngày 7-3, Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan đã đến thăm Trường Đại học Luật TPHCM, đơn vị có 53% cán bộ, giáo viên là nữ.
Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan nhận xét: Dù hệ thống luật pháp, tư pháp nước ta hiện nay đã ổn định và phát triển nhưng thực tế còn nhiều vấn đề: Nhiều vụ án xử sai, kết án không đúng; nạn tham ô, tham nhũng trong ngành tòa án vẫn còn… Theo Phó Chủ tịch nước, đây chính là thách thức đặt ra cho các trường đào tạo ngành luật. Dịp này, Phó Chủ tịch nước đã trao tặng 15 suất học bổng (2 triệu đồng/suất) cho các sinh viên vượt khó học giỏi và giao lưu với các sinh viên...
2. Báo VietNamPlus đưa tin: Ngày 7/3, Tổng Bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cùng các đại biểu Quốc hội trong đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội, đã tiếp xúc cử tri các quận Ba Đình, Cầu Giấy để thông báo nội dung, chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XII, đồng thời lắng nghe các ý kiến, kiến nghị của cử tri gửi tới Quốc hội.
Các ý kiến của cử tri tập trung vào hai nhóm vấn đề. Nhóm thứ nhất gồm những vấn đề thiết thân của cuộc sống như giá cả leo thang, kiềm chế lạm phát, điều hành tỷ giá, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh, thu hút đầu tư, đồng thời với bảo vệ môi trường sinh thái, cải thiện đời sống nhân dân, chăm lo phát triển y tế, giáo dục… Nhóm thứ hai tập trung vào việc tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội; tổ chức tốt cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII và Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2011-2016.
3. Báo Đời sống & Pháp luật có bài Bức thư kêu cứu của 8 thuyền viên người Việt từ Myanmar: 135 ngày bị “giam lỏng”. Bài báo phản ánh: Báo ĐS&PL nhận được thư kêu cứu khẩn cấp của ông Hồ Trọng Sáu, thuyền trưởng tàu Phúc Hải Moon (đăng ký quốc tịch và mang cờ Panama): Họ bị chủ tàu bỏ rơi trong điều kiện không tiền, không nước ngọt, không được lên bờ, nhiên liệu sắp cạn kiệt.
Theo nội dung thư điện tử mà chúng tôi nhận được chiều 4/3, thuyền trưởng Hồ Trọng Sáu cho biết: Ông hợp đồng làm việc cho Công ty vận tải Phúc Hải (Phuchaishipping Co; LTD) địa chỉ tại số 60 đường bao - Trần Hưng Đạo, quận Hải An, TP. Hải Phòng. Trong chuyến đi biển ngày 22/10/2010 gặp thời tiết xấu (bão gió giật trên cấp 12) nên tàu bị mắc cạn tại vị trí vĩ độ 19.52 N, kinh độ/093.25E Retkamauk Taung Island - Myanmar. Trong thời gian từ 24/10/2010 - 17/12/2010, 26 thuyền viên và 6 hải quan Myanmar cùng sinh hoạt tại tàu bị thiếu nước ngọt, lương thực, thực phẩm. Vì vậy 4 thuyền viên người Myanmar gồm máy trưởng, đại phó, máy 4, thợ máy đã tự ý rời tàu về nhà. Toàn bộ sự việc trên, thuyền trưởng Sáu đã báo cáo kịp thời, đầy đủ với công ty, chủ tàu và đại lý.
Được sự cho phép của Quốc gia tàu treo cờ (Panama), ngày 28/12/2010, 10 thuyền viên Việt Nam rời tàu. Đến 12/2/2011 tiếp tục có 3 thuyền viên Myanmar (máy trưởng, máy 4, thợ máy) bỏ tàu. Lúc này chủ tàu thông báo đã trả lương cho ba thuyền viên Myanmar, yêu cầu thuyền trưởng làm thủ tục cho các thuyền viên nói trên rời tàu. Thực tế, sau ngày 28/12/2010 trên tàu còn 9 người, bao gồm thuyền trưởng, 8 thuyền viên (trong đó 1 thuyền viên người Myanmar) còn lại là người Việt. Nhiều lần thuyền trưởng đề nghị chủ tàu, đại lý can thiệp cấp giấy phép đi bộ để thuyền viên được lên bờ, đi lại mua thực phẩm phục vụ cuộc sống. Tuy nhiên, cho đến nay yêu cầu này vẫn chưa được chấp nhận.
Ngày 14/11/2010 và 10/12/2010 chủ tàu cùng chuyên viên kỹ thuật sang xem xét, kiểm tra nghiên cứu nhưng cho đến hôm nay vẫn chưa có bất cứ một kế hoạch cụ thể nào. Rất nhiều lần, thuyền trưởng gửi mail kêu cứu những người có trách nhiệm ở đại lý, công ty yêu cầu được giúp đỡ, chỉ dẫn nhưng họ thường xuyên thay đổi số điện thoại, tắt máy mà không có bất kỳ một thông báo nào.
Theo ông Sáu, tính đến ngày 01/03/2011 hầu hết các thuyền viên ở lại tàu bị nợ lương từ 11-15 tháng. Họ đều là những lao động chính trong gia đình. Trong lúc vợ, con, người thân ốm đau, bản thân người vợ của thuyền trưởng Sáu bị bệnh ung thư, sống, chết thế nào không hay. Thuyền trưởng đề nghị nhiều lần bằng email mong muốn công ty hãy tạo điều kiện cho gia đình để thuyền viên yên tâm công tác thì đều bị từ chối.
Trong thư kêu cứu, thuyền trưởng Hồ Trọng Sáu cho biết: "Ba tháng qua chủ tàu không cấp tiền ăn cho thuyền viên, không có nước ăn, uống, phải dùng nước suối, nhiều thuyền viên bị sốt, nằm li bì mấy ngày không ăn. Khổ nhất là bị ốm trong hoàn cảnh không có tiền, bị cấm vận tại tàu vì không được cấp giấy phép đi bộ.
Nhưng điều mà tôi lo sợ nhất là lượng dầu Diesel còn khoảng 200 lít, chỉ đủ cho máy phát nhỏ hoạt động cung cấp điện ánh sáng và một số thiết bị thông tin làm việc trong tuần tới. Tôi e ngại những ngày sắp tới khi tàu hết dầu, lúc đó tàu không thể liên lạc với bên ngoài được nữa trong hoàn cảnh thiếu thốn đe dọa đến đời sống của thuyền viên. Thiếu tiền ăn, phải vay mượn của vợ máy 2, người Myanmar đem đồ dùng đổi chác một vài thứ nhằm duy trì sự sống tối thiểu cho thuyền viên.
Trước thực trạng vô cùng nguy hiểm đe dọa đời sống thuyền viên trên tàu. Một lần nữa tôi tha thiết đề nghị đại sứ quán Việt Nam cùng với các cơ quan có thẩm quyền can thiệp giúp đỡ để thuyền viên nhanh chóng được trở về nước an toàn và thuận lợi".
4. Báo Dân Việt đưa tin: Dự báo khoảng ngày 9.3, thêm một đợt không khí lạnh yếu lại tăng cường xuống miền Bắc. Theo đó, lạnh giá trên đất liền, gió to, sóng lớn trên biển tiếp tục duy trì vào kéo dài đến hết ngày 11.3.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo điện tử Đảng Cộng sản có bài Ký kết Bản ghi nhớ với Chính phủ Canada cho 2 dự án. Bài báo đưa tin: Thủ tướng Chính phủ vừa đồng ý về nguyên tắc cho phép ký Bản ghi nhớ giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Canada về Dự án Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Sóc Trăng và Bản ghi nhớ giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Cannada về Dự án Phát triển nông nghiệp tỉnh Hà Tĩnh
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND 2 tỉnh: Sóc Trăng và Hà Tĩnh tiến hành thẩm định, phê duyệt và quản lý, thực hiện dự án nêu trên theo quy định pháp luật hiện hành liên quan đến Ký kết và thực hiện các điều ước quốc tế và Quy chế quản lý và sử dụng nguồn hỗ trợ phát triển chính thức.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao hướng dẫn UBND tỉnh Hà Tĩnh, UBND tỉnh Sóc Trăng về các thủ tục cần thiết để ký kết, thực hiện triển khai các dự án viện trợ không hoàn lại nêu trên của Chính phủ Canada theo đúng quy định pháp luật hiện hành.
Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ cũng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư bổ sung 2 Dự án trên vào Danh mục tài trợ chính thức của Cannada thay cho tên Dự án Tăng cường phân cấp, phân quyền cho nâng cao đời sống nông thôn tỉnh Sóc Trăng và Dự án Tăng cường phân cấp nâng cao đời sống nông thôn tỉnh Hà Tĩnh mà Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý tại công văn số 84/VPCP-QHQT ngày 7/1/2008 và công văn số 1564/VPCP-QHQT ngày 12/3/2008.
2. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Rã rời “chạy” theo đương sự sau án ly hôn. Bài báo phản ánh: Sau 5 năm chung sống, chị X.A và anh V.H (Hà Nội) đưa nhau ra tòa ly hôn vì “tính tình không hợp”. Họ không yêu cầu tòa phân chia tài sản mà chỉ yêu cầu phân định quyền nuôi con chung, do cả hai đều có nhu cầu được nuôi bé H.N. Xét thấy N còn nhỏ, chị A. lại có điều kiện và khả năng hơn về kinh tế nên tòa quyết định giao cháu N cho chị A. nuôi dưỡng. Bù lại, anh V.H phải cấp dưỡng cho cháu N. đến năm cháu đủ 18 tuổi.
Tuy nhiên, sau khi án có hiệu lực, anh H. chu cấp rất đầy đủ cho cháu N. được một năm. Sau đó, do bị tai nạn, anh làm đơn trình bày và xuất trình bệnh án đến cơ quan THA đề nghị được hoãn việc cấp dưỡng cho đến khi sức khỏe ổn định. Nhưng, đến hơn năm sau, dù sức khỏe đã phục hồi và đi làm lại anh H. vẫn không chịu tiếp tục THA, nhiều lần xác minh điều kiện THA của anh H. tại cơ quan anh làm việc, tuy nhiên cơ quan THA cũng không thể trừ vào thu nhập vì lương công nhân của anh H. quá ít, lại “phập phù” trong khi anh H. đã cưới vợ mới và chuẩn bị sinh em bé tiếp theo. Cơ quan nơi anh H. làm việc cũng tỏ thái độ không hợp tác khi cơ quan THA yêu cầu được trừ vào lương.
Theo quy định, khi căn cứ hoãn THA không còn thì phải tiếp tục đưa bản án ra thi hành nhưng trường hợp của anh H. cũng không phải hiếm gặp. Không ít bản án ly hôn đang bị “treo” vì nhiều lý do khác nhau.
Lý do được đề cập đến nhiều nhất là đương sự không có tài sản hoặc thu nhập thất thường không ổn định (ví dụ với các lao động tự do). Số khác có tài sản nhưng lại nằm trong khối tài sản chung, để phân chia có khi phải qua nhiều vòng tố tụng. Có những trường hợp thi hành được một phần (như trường hợp của anh H. nói trên) rồi “đứt quãng”, còn nhiều bản án xếp từ năm này qua năm khác.
Bên cạnh đó, là những trường hợp không xác định được địa chỉ của người phải THA hoặc địa chỉ liên tục bị thay đổi.
Một trong những nguyên nhân của án ly hôn bị tồn đọng còn là việc đương sự cố tình trì hoãn, dây dưa, trốn tránh THA; nhiều trường hợp cơ quan sử dụng lao động, bảo hiểm xã hội… không hợp tác với cơ quan THA.
Thêm một lý do khác khiến các chấp hành viên luôn phải “đánh vật” với các bản án ly hôn là do thời gian THA phải kéo quá dài. Có những vụ từ khi đứa bé còn nhỏ đến khi trưởng thành (18 tuổi). Mà thu tiền cấp dưỡng nhiều khi nhỏ giọt theo tháng (vì phần lớn không có tiền nộp theo quý, từng năm hay từng đợt). “Có khi thay đổi đến mấy “đời” chấp hành viên, chúng tôi chưa thi hành xong một bản án ly hôn”, một chấp hành viên chia sẻ.
Đối với các bản án chưa có điều kiện thi hành và trong diện đang phải theo dõi, định kỳ chấp hành viên phải đi xác minh, đối với các tỉnh miền, núi, những nơi lực lượng THA còn mỏng thì đây quả là gánh nặng không nhỏ.
Khắc phục tình trạng nói trên, Chấp hành viên Đặng Thanh Hải, Chi cục THADS huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định cho rằng: “Việc tuyên án của tòa cần tính khả thi hơn. Chẳng hạn việc cấp dưỡng để nuôi con, tòa cần xác minh người có nghĩa vụ cấp dưỡng có công ăn việc làm như thế nào, thu nhập hàng tháng bao nhiêu rồi mới ra quyết định cuối cùng. Việc phân chia tài sản chung cũng phải rõ ràng, cụ thể”.
Về phía cơ quan THA, ngoài việc theo sát các bản án ly hôn, cần phát hiện và ngăn chặn kịp thời việc tẩu tán tài sản; kiên quyết với những trường hợp chây ỳ, trốn tránh, nhưng cũng cần tăng cường vận động, thuyết phục người phải THA tự giác chấp hành.
Báo cũng có bài Kiên Giang hướng TGPL về các “điểm nóng” ở cơ sở. Bài báo đưa tin: Quý I năm 2011, Trung tâm Trợ giúp pháp lý (TGPL) nhà nước tỉnh Kiên Giang đã có rất nhiều hoạt động hướng về cơ sở, nhất là những nơi bồi thường giải toả, giải phòng mặt bằng thu hồi đất…Kết quả đã có 1467 vụ việc được thực hiện (trong đó tham gia tố tụng 126 vụ) cho 1442 người nghèo, chính sách, dân tộc thiểu số.
Thực hiện Kế hoạch công tác của Sở Tư pháp năm 2011 đã được UBND tỉnh phê duyệt, Trung tâm đã xây dựng kế hoạch ở 15/15 huyện, thị, thành phố thuộc tỉnh với 110 xã, phường, thị trấn đăng ký TGPL lưu động. Trong đó, tất cả các xã, thị trấn có các vụ việc khiếu kiện phức tạp; các điểm nóng liên quan đến đền bù giải toả, thu hồi đất; các xã chưa thoát khỏi Chương trình 135 giai đoạn II được đăng ký thực hiện từ 1 đến 2 lần/xã/năm.
Để có bước đột phá trong lĩnh vực này, Trung tâm còn mở một lớp tập huấn cho 94 chuyên viên, cộng tác viên TGPL, thành viên Câu lạc bộ TGPL nội dung về thu hồi đất. Tăng cường TGPL lưu động ở những nơi đang có các dự án bồi thường, giải toả như ở huyện đảo Phú Quốc (5 xã, thị trấn) huyện biên giới Giang Thành nơi có nhiều vụ khiếu kiện phức tạp kéo dài (2 xã)…đã giúp dân hiểu và tự giác chấp hành pháp luật, góp phần phát triển KTXH ở địa phương.
Công tác truyền thông về TGPL, tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cũng được đẩy mạnh như. Duy trì cộng tác thường xuyên với Báo Kiên Giang và Bản tin sinh hoạt tổ nhân dân tự quản trong chuyên mục tư vấn pháp luật.
Phát huy thành tích đạt được những năm 2010 (là năm thứ 2 liên tiếp Trung tâm được UBND tỉnh tặng Cờ đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua) Quý I năm 2011 Trung tâm đã có nhiều khởi sắc, hứa hẹn một năm tiếp tục thành công trên lĩnh vực xoá đói giảm nghèo về pháp luật cho người dân.
3. Báo Thanh niên Online có bài Giải quyết hồ sơ hành chính miễn phí. Bài báo đưa tin: Lead
Quận Đoàn 8 (TP.HCM) vừa phối hợp với các ban ngành tổ chức ngày hội “Trợ giúp, tư vấn và giải quyết hồ sơ hành chính” cho người dân và các doanh nghiệp tại địa phương.
Ngày hội đã tư vấn, hướng dẫn và giải quyết hồ sơ miễn phí cho khoảng 500 trường hợp liên quan đến các lĩnh vực như: cấp lại bản chính giấy khai sinh, CMND; hướng dẫn đăng ký việc thay đổi, bổ sung hộ tịch; cấp giấy chủ quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ở; cấp giấy phép xây dựng; tư vấn về luật thuế doanh nghiệp, thu nhập cá nhân…
4. Báo Pháp luật & Xã hội đưa tin: Sau khi liên Bộ Y tế và Tài chính ban hành Thông tư 09 hướng dẫn thực hiện Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) đã bị Bộ Tư pháp “tuýt còi” do chưa có tính thống nhất trong Quy phạm pháp luật. Ngoài ra, Thông tư này còn có những quy định không phản ánh đúng tinh thần và nội dung của Luật, gây phiền hà, khó khăn cho người tham gia BHYT-đặc biệt là người bị tai nạn giao thông (TNGT)… Mới đây, Bộ Y tế được giao chủ trì soạn thảo văn bản sửa đổi một số nội dung của Thông tư này, trong đó quy định rõ cơ quan có trách nhiệm xác nhận tình trạng tai nạn.
Theo Dự thảo sửa đổi Thông tư 09 mà Bộ Y tế đang chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính và Bộ CA soạn thảo, người bệnh sẽ không phải vất vả đi xin giấy xác nhận mình không vi phạm luật giao thông. Dự kiến, công việc này sẽ do cơ quan BHXH thực hiện. Thông tư nêu rõ: Cơ quan BHXH có trách nhiệm phối hợp với cơ quan CA thực hiện việc xác minh người bị TNGT có vi phạm luật giao thông hay không. Điểm mới ở Dự thảo sửa đổi Thông tư là có thêm sự tham gia soạn thảo của cơ quan CA. Điều đó đồng nghĩa, trách nhiệm của cơ quan CA trong việc phối hợp xác minh tình trạng TNGT đã được ràng buộc chặt chẽ hơn.
Tuy nhiên điều các bên liên quan lo ngại là khi TNGT xảy ra, CA không đến kịp, hiện trường bị xáo trộn, người gây tai nạn bỏ trốn, người bị hại không có người làm chứng, cơ quan chức năng không thể kết luận được người bị TNGT có vi phạm hay không. Giải đáp vấn đề này, bà Tống Thị Song Hương cho biết, Dự thảo thông tư đã quy định: Tất cả những trường hợp bị TNGT, khi vào viện, nếu chưa có kết luận của cơ quan CA thì vẫn được chi trả BHYT.
Sau đó, nếu cơ quan CA xác định được người bị tai nạn có vi phạm luật giao thông thì người bệnh phải trả lại số tiền mà BHYT đã chi, kể cả khi đã xuất viện. Trong sáu tháng, cơ quan BHXH không thu lại được số tiền đó thì quỹ BHYT vẫn quyết toán.
Trong Luật đã quy định quỹ phải đảm bảo cân đối thu chi, nhưng bên cạnh đó thì đây là chính sách BHYT xã hội do Nhà nước tổ chức thực hiện vì thế Nhà nước sẽ bảo hộ. Có nghĩa là vẫn có nguồn từ ngân sách nhà nước bảo hộ trong trường hợp vượt chi quỹ BHYT-bà Hương nhấn mạnh.
Mặc dù còn nhiều ý kiến xung quanh Dự thảo này nhưng việc chỉ rõ cơ quan có trách nhiệm xác nhận tình trạng vi phạm giao thông; vẫn thanh toán cho người tham gia BHYT dù chưa có xác nhận của cơ quan CA… sẽ tạo nhiều thuận lợi hơn cho người bệnh.
5. Trang web Tài chính điện tử có bài Công chứng: “Thước đo” sự phát triển của nền kinh tế. Bài báo phản ánh: Nghề công chứng được đánh giá sẽ phát triển “bùng nổ” cùng với sự phát triển của thị trường vốn, thị trường giao dịch bất động sản, và sẽ là “thước đo” sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam. Đòi hỏi phải sớm có Quy hoạch tổng thể phát triển tổ chức hành nghề công chứng trong thời gian tới.
Đó là nội dung được đề cập đến tại Hội nghị tập huấn về tiêu chí quy họach phát triển tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC) ở Việt Nam đến năm 2020 vừa được Bộ Tư pháp tổ chức tại Hà Nội.
Sau 2 năm thực hiện Luật Công chứng, chủ trương xã hội hóa hoạt động công chứng đã được xã hội đón nhận với nhiều dấu hiệu tích cực. Số lượng TCHNCC và các công chứng viên đã có sự phát triển, tăng nhanh về số lượng.
Nhìn chung, mạng lưới các TCHNCC trên cả nước đa số còn mỏng, phân bố không hợp lý, chưa đáp ứng được mục đích xã hội hóa công chứng và chưa có điều kiện để chuyển giao toàn bộ các hợp đồng giao dịch về quyền sử dụng đất từ UBND cấp xã sang TCHNCC để đảm bảo an toàn pháp lý cho các giao dịch của người dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, tạo niềm tin cho các nhà đầu tư trong nước và ngoài nước.
Việc quy hoạch tổ chức hành nghề công chứng phải hình thành được “bản đồ” mạng lưới tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn về số lượng quy hoạch, vị trí quy hoạch các tổ chức hành nghề công chứng gắn với lộ trình phát triển cụ thể, tránh việc phát triển “nóng” các tổ chức hành nghề công chứng cũng như kìm hãm sự phát triển hợp lý của các tổ chức hành nghề công chứng; phát triển đồng bộ về số lượng và chất lượng dịch vụ của các tổ chức hành nghề công chứng.
Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu việc Quy hoạch số lượng tổ chức hành nghề công chứng trên một đơn vị quy hoạch phải gắn với lộ trình phát triển tổ chức hành nghề công chứng theo 2 giai đoạn: Giai đoạn 2011 - 2015 và Giai đoạn 2016 - 2020, bảo đảm sự phát triển phù hợp trong từng năm, từng giai đoạn, không quy hoạch phát triển quá 02 tổ chức hành nghề công chứng trên một đơn vị quy hoạch trong một năm.