I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Nhân dân đưa tin: Tối 8-12, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã tới dự và phát biểu ý kiến chào mừng tại tiệc chiêu đãi các nhà tư vấn, nhà tài trợ, các cơ quan đại diện ngoại giao, các tổ chức quốc tế nhân kết thúc Hội nghị Nhóm tư vấn các nhà tài trợ cho Việt Nam (CG) năm 2010.
2. Báo TuanVietnam.net có bài Chủ tịch Quốc hội khuyến nghị đổi mới hệ thống chính trị. Bài báo đưa tin: Ông Nguyễn Văn An, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Tổ chức TƯ, Chủ tịch Quốc hội khóa XI tiếp tục chia sẻ góc nhìn của mình xung quanh việc chuẩn bị cho Đại hội XI. Ông bày tỏ mong muốn Đại hội XI chọn khuynh hướng đổi mới tư duy toàn diện và triệt để cả về kinh tế và chính trị để tạo tiền đề cho đất nước tiếp tục bứt phá mạnh mẽ trong tương lai.
3. Báo Sài gòn tiếp thị đưa tinh Bế mạc HĐND tỉnh Phú Thọ kỳ họp thứ 20 khóa XXI ngày 8.12 đã bầu ông Hoàng Dân Mạc, phó bí thư tỉnh ủy giữ chức chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ (nhiệm kỳ 2004-2011), thay ông Nguyễn Doãn Khánh, nguyên chủ tịch UBND tỉnh, hiện là bí thư Tỉnh ủy. Ông Hoàng Dân Mạc, sinh năm 1958, là phó bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ nhiệm kỳ 2010-2015.
Sáng 8.12, tại kỳ họp thứ 19 (khóa XV), HĐND tỉnh Nghệ An đã bầu ông Hồ Đức Phớc giữ chức chủ tịch UBND tỉnh, nhiệm kỳ 2004-2011; ông Huỳnh Thanh Điền giữ chức phó chủ tịch UBND tỉnh, nhiệm kỳ 2004- 2011. Ông Hồ Đức Phớc, sinh năm 1963, là Ủy viên ban Thường vụ, phó Bí thư Tỉnh ủy, phó chủ tịch UBND tỉnh. Ông Huỳnh Thanh Điền, sinh năm 1959, là Ủy viên ban Chấp hành Tỉnh ủy, giám đốc sở Giao thông vận tải tỉnh Nghệ An.
Ngày 8.12, tại kỳ họp lần thứ 22, HĐND tỉnh Hậu Giang khóa VII đã bầu ông Trần Công Chánh, phó Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang giữ chức chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang, nhiệm kỳ 2004-2011 với 100% số phiếu tín nhiệm. Ông Trần Công Chánh, sinh năm 1959, trình độ văn hóa 12/12; tham gia công tác nhiều năm trong Quân đội nhân dân Việt Nam và được bầu giữ chức phó Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang nhiệm kỳ 2010-2015.
Cũng trong ngày 8.12, kỳ họp thứ 19 của HĐND tỉnh Bình Phước đã bầu bổ sung ông Nguyễn Huy Phong, bí thư huyện uỷ Chơn Thành làm phó chủ tịch UBND tỉnh nhiệm kỳ 2004 - 2011. Ông Thành sẽ thay ông Giang Văn Khoa, nhận nhiệm vụ trưởng ban Tuyên giáo tỉnh uỷ Bình Phước; bầu ông Hoàng Văn Huệ, phó giám đốc Công an tỉnh làm thành viên UBND tỉnh, thay ông Nguyễn Chí Cường, giám đốc Công an tỉnh sắp nghỉ hưu theo chế độ.
Báo cũng đưa tin: Ngày 7. 12, TAND tỉnh Bình Thuận đã nhận đơn khởi kiện của công ty TNHH Việt Tài (trụ sở tại TP.HCM) đối với phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận. Theo đơn khởi kiện, công ty này cho rằng phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận đã vu khống, ban hành quyết định thu hồi đất trái pháp luật, gây thiệt hại cho công ty nên kiện đòi bồi thường sáu tỉ đồng.
Báo GiadinhNet đưa tin: Trong ngày làm việc thứ hai của HĐND TP (8/12), UBND thành phố đã "bất ngờ" công bố chi phí dành cho Đại lễ.
Theo đó, tổng chi phí cho 10 ngày Đại lễ là 265 tỷ đồng. Đây là mức chi cụ thể cho 3 nội dung chính: lễ tân; tuyên truyền, hoạt động văn hoá nghệ thuật và quà tặng.
Ông Hoàng Mạnh Hiển - Phó Chủ tịch UBND - cho biết, mức kinh phí xác định chi cho Đại lễ ban đầu là 350 tỷ đồng. Sau khi xác lập, dự toán chi trực tiếp cho Đại lễ là 270 tỷ 669 triệu đồng. Tuy nhiên, mức thực chi đến nay xác định là hơn 265 tỷ đồng.
Theo ông Hiển, mức chi trên tập trung cho 3 nội dung chính. Thứ nhất là hoạt động tuyên truyền và văn hoá, dự kiến chi hơn 252 tỷ đồng, trên thực tế con số chi ra là hơn 250 tỷ đồng, tiết kiệm được trên 1 tỉ đồng.
Thứ hai là chi cho các hoạt động của lễ tân, dự toán chi ban đầu là 10 tỷ đồng, thực tế chi 7,6 tỷ đồng.
Khoản cuối cùng là chi cho quà tặng, dự toán chi ban đầu là 9,2 tỷ, đến nay thanh toán hết hơn 8,2 tỷ, tiết kiệm 952 triệu đồng.
Cũng theo ông Hiển, việc muốn được biết những thông tin về mức chi phí cho Đại lễ 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội là hoàn toàn chính đáng. Tuy nhiên, việc công khai các khoản thu chi này phải tuân theo quy định của pháp luật.
Cũng theo ông Hiển, sở dĩ mức chi quyết toán thấp hơn dự toán ban đầu là do trong quá trình triển khai các hoạt động, thành phố luôn quán triệt tinh thần tiết kiệm, tránh lãng phí, sai phạm.
Trước đó, tại phiên thảo luận tình hình kinh tế xã hội Thủ đô (kỳ họp thứ 22 HĐND Hà Nội khóa XIII), rất nhiều đại biểu đã đề nghị thành phố cần sớm công khai chi phí Đại lễ để nhân dân biết.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Luật sư cũng “gây khó” cho cơ quan tố tụng? Bài báo đưa tin: “Cái gì luật quy định thì cơ quan tiến hành tố tụng nên làm đúng; Việc ban hành công văn, thông tư... nội bộ ngành để áp dụng thì rất khó trong thực thi luật một cách đúng đắn. Không nên vận dụng luật một cách sáng tạo mà đã có luật thì phải thực thi”, Phó Chủ nhiệm Đoàn LS TP.HCM nhấn mạnh tại Hội thảo Quyền bào chữa trong tố tụng hình sự Việt Nam do Liên Đoàn LS và Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc tổ chức.
Nói về quy tắc đạo đức nghề nghiệp LS trong tố tụng hình sự, LS Nguyễn Minh Tâm, Đoàn LS TP.HCM cho rằng: LS phải tự giám sát mình, thực ra đó là một cơ chế tự giám sát trong hành nghề LS nói chung.
Có ba yếu tố quyết định uy tín, danh dự, sự thành bại trong nghề nghiệp LS: Đó là sự hiểu biết sâu sắc về pháp luật thực định; Kỹ năng hành nghề mà LS vận dụng trong qua trình tác nghiệp để giải quyết vụ việc; Và đạo đức nghề nghiệp của LS. Ba yếu tố này có mối quan hệ mật thiết, không thể tách rời tạo nên sức mạnh LS trong thực hiện sứ mệnh truyền thống cao cả là “phụng sự công lý”.
Bên cạnh đó, LS cần tôn trọng các quy định nội bộ của các cơ quan tiến hành tố tụng: Tại tòa cần tôn trọng HĐXX, VKS, LS đồng nghiệp; LS không được câu kết qua trung gian hoặc trực tiếp quan hệ với người tiến hành tố tụng nhằm mục đích lôi kéo họ làm trái pháp luật trong giải quyết vụ việc... Ngoài ra, LS phải coi quyền lợi hợp pháp của khách hàng là mục đích mà LS cần bảo vệ, không được làm điều gì bất lợi cho khách hàng. Từ đó làm nên “thương hiệu” của LS.
LS Nguyễn Văn Trung, Phó Chủ nhiệm Đoàn LS TP.HCM thì quan tâm đến thủ tục khi cho rằng, có những trường hợp, dù LS đã có đủ giấy tờ (Thẻ LS, giấy giới thiệu, chứng chỉ hành nghề, giấy đăng ký hoạt động), nhưng mỗi nơi đòi một kiểu giấy tờ không giống nhau.
Thực tế đến nay, các cơ quan tiến hành tố tụng vẫn yêu cầu LS nộp giấy chứng chỉ hành nghề LS. Sau mỗi giai đoạn tố tụng, LS vẫn phải làm lại thủ tục cấp giấy chứng nhận bào chữa. Hơn nữa, do quy định thời hạn cấp giấy chứng nhận bào chữa là ba ngày và trong trường hợp bị can, bị cáo bị tạm giam thì LS còn phải chờ lấy ý kiến của bị can, bị cáo, nên thực tế gây chậm trễ cho LS khi tham gia tố tụng; Việc sao chụp tài liệu trong hồ sơ vụ án mỗi nơi thực hiện mỗi kiểu...
Chỉ mong rằng, cái gì luật quy định rồi thì nên làm đúng; Việc ban hành công văn, thông tư... nội bộ ngành để áp dụng thì rất khó trong thực thi luật một cách đúng đắn. Nói chung, không nên vận dụng luật một cách sáng tạo mà đã có luật thì phải thực thi – LS Trung nói.
Đồng quan điểm với các LS, Thẩm phán Phạm Công Hùng (TANDTC tại TP.HCM) phát biểu: Nhìn lại thực tiễn việc tham gia hoạt động tố tụng hình sự của LS, những năm qua LS vẫn còn gặp một số trở ngại nhất định. Nhất là việc cấp giấy chứng nhận bào chữa cho bị can, bị cáo đang bị tạm giam, cơ quan tiến hành tố tụng yêu cầu phải do chính bị cáo ký giấy mời LS bào chữa thì mới được cấp giấy chứng nhận bào chữa.
Cơ quan tiến hành tố tụng không chấp nhận cho người thân của bị cáo mời LS bào chữa cho bị can, bị cáo – là khó khăn cho LS - Là một thẩm phán đã nhiều năm, tôi cũng bức xúc vấn đề này. “Tôi đề nghị Liên đoàn nghiên cứu và đề xuất Quốc hội sửa đổi một cách cơ bản về nội dung này để tạo điều kiện cho LS khi tham gia bào chữa” – Thẩm phán Hùng nói như thế.
“Từ thực tiễn xét xử các vụ án hình sự, tôi nhận thấy có một vấn đề cần rút kinh nghiệm: Thỉnh thoảng tôi và đồng nghiệp gặp những LS ra trước tòa có những lời nói mang tính chất buộc tội cho chính thân chủ của mình. Mới đây nhất, khi tham gia một vụ án hình sự, LS bào chữa cho bị cáo trình bày lời tranh luận lại bày sự đồng tình với LS của phía bị hại, là đề nghị HĐXX phúc thẩm hủy án sơ thẩm để điều tra, truy tố và xét xử bị cáo thêm một tội danh nữa đối với bị cáo do chính LS đó bào chữa. Tôi thật sự ngỡ ngàng, hỏi lại thì mới biết LS đó bào chữa cho bị cáo theo yêu cầu của tòa án” - Thẩm phán Hùng kể.
Ông Hùng nói tiếp, hiện tượng này tuy không nhiều và chỉ rơi vào những LS mới hành nghề, nhưng Liên đoàn LS xét thấy cần thiết thì cần bổ sung thêm nội dung vào quy định về đạo đức hành nghề LS theo hướng: “LS không được gây bất lợi cho thân chủ của mình khi tham gia bảo vệ quyền lợi cho họ”. Có thế thì thân chủ của LS mới hoàn toàn tự tin kh giao số phận pháp lý của họ cho LS tham gia bảo vệ cho họ.
Còn LS Phạm Văn Mỹ thì thẳng thắn: LS yêu cầu được cơ quan điều tra cho tham “giai đoạn gia tiền tố tụng” của các vụ án hình sự là một yêu cầu khó khăn đối với cơ quan điều tra. Ví dụ, khi khởi tố một vụ án mua bán ma túy, hay với tội danh tham ô... thì các cơ quan tiến hành tố tụng sẽ làm các bước ban đầu nhằm cũng cố chứng cứ để ra kết luận. Bởi trong những trường hợp đặc biệt như thế này cơ quan điều tra cũng chưa thể khẳng định được tội danh, hoặc có thể trong điều tra lại phát hiện thêm tội danh mới...
Vì vậy, việc LS tham gia khi đang điều tra cũng rất khó cho điều tra viên, thử hỏi sao cơ quan điều tra cho LS dễ dàng tham gia được. Chưa hết, nếu hoãn phiên tòa theo đúng luật thì không phải bàn, đằng này có LS tìm đủ mọi cách để hoãn tòa, tất cả vì mục đích nào đó có lợi cho thân chủ... “Vậy có phải LS đã gây khó cho cơ quan tiến hành tố tụng?” – LS Mỹ nói.
2. Báo VietnamPlus có bài Chứng khoán: Mong manh ranh giới hành chính-hình sự. Bài báo phản ánh: Việc hình sự hóa các vi phạm pháp luật của người đứng đầu Công ty cổ phần Dược phẩm Viễn Đông mã chứng khoán DVD và các thành viên đã cho thấy tính nghiêm minh của pháp luật đối với nhưng hành vi thao túng, trục lợi của các tổ chức, cá nhân trên thị trường chứng khoán.
Tuy nhiên, từ trước đó hầu hết các vụ việc thao túng, làm giá trên thị trường chứng khoán khi bị phát giác mới chỉ dừng lại ở mức xử phạt hành chính. Do đó, từ sự việc của DVD đã đặt ra câu hỏi: Hành vi thao túng ở mức độ nào thì chỉ bị xử phạt hành chính? Mức độ nào sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự?
Về câu hỏi này, trao đổi với Vietnam+, ông Lê Đắc An, Trưởng phòng Đầu tư, Công ty chứng khoán Tân Việt cho biết, chính bản thân các chuyên gia tư vấn cũng chưa thực sự hiểu rõ ranh giới giữa các vi phạm hành chính và vi phạm bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Với tư cách là một chuyên gia tư vấn đầu tư trên thị trường, ông cho biết, theo quy định pháp luật thì những hành vi vi phạm nào trên thị trường chứng khoán sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự?
Ông Lê Đắc An: Thao túng giá chứng khoán đã được quy định tại Điều 181c Luật hình sự sửa đổi bổ sung Bộ luật hình sự tháng 6 năm 2009.
Theo đó, các hành vi thao túng giá có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự gồm: thông đồng để thực hiện việc mua bán chứng khoán nhằm tạo ra cung cầu giả tạo; Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục mua bán... gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra ở đây là như thế nào là "Vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng" lại chưa được giải thích trong bất cứ một quy định văn bản cụ thể nào.
Cụ thể, với vụ việc của Dược Viễn Đông, chỉ khi Công ty cổ phần Dược Hà Tây (DHT) có công văn yêu cầu các cấp có thẩm quyền điều tra DVD và một số thành viên trong công ty này đã làm giá cổ phiếu DHT thì Cơ quan An ninh Điều tra mới vào cuộc. Và DVD bị truy cứu trách nhiệm hình sự bởi sau quá trình điều tra đã không những chỉ ra việc DVD thao túng cổ phiếu DHT mà còn phát hiện các ra nhiều sai phạm nghiêm trọng khác của các thành viên công ty này.
Nhưng đối với những trường hợp khác, như việc các cổ đông lớn tự thao túng cổ phiếu công ty mình, có những trường hợp gây tổn hại lớn về tiền bạc của các nhà đầu tư và tạo nhiều dư luận xấu trên thị trường, song cho đến nay cũng chỉ bị xử phạt hành chính.
Điển hình như vụ bà Nguyễn Thị Kim Phượng (cổ đông lớn của Cty cổ phần vận tải ximăng - mã cổ phiếu VTV) chào mua công khai 1,3 triệu cổ phiếu VTV khiến trong 5 phiên liên tiếp, cổ phiếu VTV đã tăng kịch trần. Tuy nhiên, sau đó Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) phát hiện bà Phượng không mua mà đã bán hết toàn bộ 557.800 cổ phiếu (chiếm 8,5% số cổ phiếu VTV mà bà này đang sở hữu). Hành động vi phạm quy định công bố thông tin này đã giúp bà Phượng thu lợi tới cả chục tỷ đồng, nhưng cũng chỉ bị xử phạt hành chính 170 triệu đồng.
Hay như mới đây, Ủy ban chứng khoán cũng phát hiện hành vi cá nhân ông Nguyễn Hải Sơn, bà Nguyễn Thị Hạnh, bà Trần Thị Thu đã sử dụng tài khoản của mình và các tài khoản đứng tên người có liên quan thông đồng với nhau để thực hiện mua, bán cổ phiếu của Công ty Cổ phần Quốc tế Sơn Hà (SHI) nhằm thao túng giá cổ phiếu SHI…nhưng cũng chỉ chịu mức phạt hành chính 50 triệu/người.
Vậy theo ông, những hành vi thao túng ở mức độ nào đã có thể cho là vi phạm nghiêm trọng và phải truy cứu ở mức hình sự?
Ông Lê Đắc An: Theo tôi, hành vi thao túng giá dẫn đến xảy ra các hậu quả như bóp méo tính minh bạch của thị trường, làm ảnh hưởng đến các quy định điều hành thị trường chứng khoán phát triển bền vững và mức gây thiệt hại về tiền từ 5 tỷ đồng trở lên đồng thời tạo ra một dư luận xã hội không tốt về thị trường chứng khoán thì nên truy cứu hình sự.
Kể cả các trường hợp thao túng cổ phiếu công ty khác hay thao túng cổ phiếu chính công ty mình cũng đều phải xử lý như nhau.
Về mục đích, việc thao túng cổ phiếu của đối thủ phần lớn thể hiện sự cạnh tranh không lành mạnh, nhằm tạo lợi thế về thị trường hoặc bóp chết đối thủ. Còn việc thao túng giá của chính công ty mình phần lớn vì các động cơ cá nhân nhằm hưởng lợi về chênh lệch giá hoặc giành giật những vị trí quản lý quan trọng trong công ty.
Song quan điểm của cá nhân tôi, các hành vi thao túng trên không có gì khác nhau về mặt bản chất. Hậu quả mà nó để lại là những vết thương nghiêm trọng cho nhà đầu tư nói riêng và nền chứng khoán non trẻ của Việt Nam nói chung.
Ông có thể cho biết, những nguyên nhân đã tạo ra môi trường thao túng giá như trong thời gian qua?
Ông Lê Đắc An: Theo tôi có 3 nguyên nhân tạo môi trường thao túng giá đó là, cơ chế giao dịch T+3 và biên độ giao dịch đem lại cơ hội tạo khan hiếm ảo. Khi các lệnh giao dịch quy mô lớn chất mua trần khiến cho các nhà đầu tư cá nhân bị lôi kéo với tâm lý cổ phiếu đó đang khan hiếm ở mức giá hiện tại. Thêm vào đó khi mua vào cổ phiếu, nhà đầu tư phải chờ đợi 4 ngày sau mới có cổ phiếu để bán, nếu được giao dịch T+0 thì chắc chắn các mã cổ phiếu có cơ bản kém, thanh khoản thấp sẽ không thể có dư mua trần hàng triệu đơn vị.
Tiếp đó, sự kém minh bạch, mập mờ của các doanh nghiệp niêm yết tạo kẽ hở cho tin đồn phát triển. Bản thân các doanh nghiệp chưa ý thức được tầm quan trọng của cổ đông và sự minh bạch thông tin hoạt động của doanh nghiệp với cổ đông. Chưa kể có nhiều doanh nghiệp mà các thành viên Hội đồng quản trị, Ban điều hành cũng muốn trục lợi từ sự tăng giá nhanh bất thường từ cổ phiếu của chính mình. Các doanh nghiệp hình như đều muốn biến mình thành một mê cung bí hiểm đối với các nhà đầu tư để nhằm mục đích trục lợi cho cá nhân một số người.
Kế đến, tâm lý ngắn hạn và đầu cơ của nhà đầu tư chứng khoán cá nhân tạo nên sự lôi kéo tham gia thao túng giá. Tâm lý đầu cơ ngắn hạn vốn ăn sâu trong tiềm thức của các nhà đầu tư Việt Nam. Khi giá xuống thì cổ phiếu tốt xấu đều bị bán bằng mọi giá, nhưng khi giá lên, các nhà đầu tư sẽ sẵn sàng chấp nhận đặt mua giá cao, đua mua giá trần để mua cho được dù không biết gì về cổ phiếu mình đang mua.
Để có thể làm tăng sự công bằng giữa các nhà đầu tư trên thị trường, theo quan điểm của cá nhân tôi, việc đầu tiên phải hoàn thiện hành lang pháp lý điều chỉnh các hoạt động của thị trường chứng khoán. Các hành vi vi phạm thị trường chứng khoán phải được quy định rõ ràng, có giải thích cụ thể đối với từng trường hợp cụ thể.
Bên cạnh hành lang pháp lý thì việc xử lý nghiêm và tuyên truyền, giải thích pháp luật đến các chủ thể đầu tư của các cơ quan quản lý nhà nước phải được đẩy mạnh hơn nữa. Khi họ đã hiểu thì việc vi phạm rất ít xảy ra và cũng rất dễ để cơ quan quản lý phát hiện và xử lý.
3. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Cao Bằng ban hành Chỉ thị về trợ giúp pháp lý. Bài báo đưa tin: Sau 4 năm thực hiện Luật Trợ giúp pháp lý (TGPL), công tác TGPL tại Cao Bằng đã đạt được một số kết quả quan trọng, nhưng thực sự chưa ngang tầm với vị trí, vai trò và yêu cầu, nhiệm vụ của công tác trợ giúp pháp lý (TGPL). Vì vậy, UBND tỉnh Cao Bằng đã ban hành chỉ thị về việc tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác TGPL trên địa bàn.
Cao Bằng hiện đã thành lập được 183 câu lạc bộ TGPL, thực hiện TGPL cho hàng ngàn lượt người. Tuy nhiên, địa phương vẫn chưa củng cố, kiện toàn được bộ máy tổ chức, cơ sở vật chất của Trung tâm TGPL Nhà nước và hệ thống chi nhánh của Trung tâm ở cấp huyện…
Nguyên nhân xuất phát từ nhận thức của một số lãnh đạo ở các ngành, các cấp về công tác TGPL chưa đầy đủ; việc quan tâm đầu tư, hỗ trợ của các cơ quan Nhà nước còn hạn chế; sự phối hợp giữa các cơ quan, đoàn thể, tổ chức xã hội với cơ quan quản lý và trực tiếp thực hiện công tác TGPL chưa chặt chẽ và thường xuyên...
Để nâng cao hiệu quả hoạt động TGPL, đáp ứng yêu cầu trợ giúp của người dân, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hoàng Anh đã chỉ đạo Sở Tư pháp phối hợp với Sở Nội vụ và các ngành chức năng có liên quan sửa đổi, bổ sung và tổ chức triển khai thực hiện Đề án kiện toàn tổ chức bộ máy, biên chế và cơ sở vật chất của Trung tâm TGPL Nhà nước và đội ngũ cán bộ đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu về TGPL của nhân dân cũng như phối hợp với các sở, ban, ngành, tổ chức hữu quan và UBND các huyện, thị xã xây dựng và tổ chức bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, từng bước kiện toàn và nâng cao chất lượng đội ngũ công tác viên TGPL.
Ngoài ra, Sở Tư pháp phải chỉ đạo Trung tâm TGPL phối hợp với các phòng tư pháp cấp huyện và các cơ quan tổ chức có liên quan, tăng cường hoạt động tuyên truyền chính sách, pháp luật về TGPL ở cơ sở; hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ, đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả hoạt động của các chi nhánh của Trung tâm và câu lạc bộ TGPL...
Chỉ thị yêu cầu Sở Tài chính cân đối ngân sách của địa phương, tham mưu cho UBND tỉnh bố trí kinh phí hợp lý để đảm bảo cho việc đẩy mạnh và thực hiện có hiệu quả công tác TGPL. Sở Thông tin và Truyền thông, Báo Cao Bằng, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh tăng cường chỉ đạo và tổ chức tuyên truyền, phổ biến về tổ chức và hoạt động TGPL để các tầng lớp nhân dân biết, chủ động tiếp cận và thụ hưởng chính sách này.
Các cơ quan tiến hành tố tụng chủ động phối hợp với Sở Tư pháp thực hiện có hiệu quả công tác TGPL theo quy định tại Thông tư liên tịch số 10/2007/TTLT-BTP-BCA- VKSNDTC-TANDTC hướng dẫn áp dụng một số quy định về TGPL trong hoạt động tố tụng.
Bên cạnh việc khuyến khích tạo điều kiện để cán bộ, chiến sỹ, công chức, viên chức, thành viên, hội viên và cá nhân khác thuộc cơ quan, tổ chức mình tham gia làm công tác viên TGPL, các cơ quan, tổ chức phải xem xét giải quyết kịp thời và trả lời bằng văn bản theo quy định của pháp luật khi nhận được văn bản kiến nghị của tổ chức TGPL.
Chỉ thị cũng nêu rõ, UBND cấp huyện có trách nhiệm chỉ đạo phòng tư pháp, UBND cấp xã và cơ quan, tổ chức phối hợp với Trung tâm TGPL Nhà nước và chi nhánh của Trung tâm tại các huyện, thị trong việc đẩy mạnh tuyên truyền và tổ chức thực hiện có hiệu quả hoạt động TGPL tại địa phương, cơ sở; hỗ trợ kinh phí, tạo điều kiện cần thiết về trụ sở, phương tiện làm việc cho chi nhánh của Trung tâm TGPL đóng trên địa bàn hoạt động thuận lợi và hiệu quả.
4. Báo Phụ nữ Online có bài Doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội: Khó đòi! Bài báo phản ánh: Mức xử phạt doanh nghiệp (DN) vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội (BHXH) quá nhẹ (tối đa là 30 triệu đồng), thủ tục chế tài lại quá nhiêu khê, nên hiện không ít DN cố tình chiếm đoạt BHXH của người lao động (NLĐ).
Ông Đỗ Xuân Đang - Phòng Kiểm tra BHXH TP.HCM dẫn chứng, nhiều DN sau khi bị khởi kiện, đã thanh toán nợ BHXH cũ nhưng tiếp tục nợ BHXH trở lại, khiến việc giải quyết chế độ cho NLĐ bị gián đoạn. Cụ thể như các công ty: CP xây dựng 48, CP tổng hợp đường thủy miền Nam, CP cơ khí xây dựng công trình 623, TNHH Nhà nước MTV công nghiệp tàu thủy Sài Gòn, Sài Gòn Cap, TNHH Yesum Vina, CP BV Pharma... nợ BHXH từ vài trăm triệu đến vài tỷ đồng/DN.
Ông Huỳnh Tấn Dũng, Chánh thanh tra Sở LĐ-TB-XH TP.HCM cho biết: Luật không quy định trường hợp DN nợ BHXH, nợ lương NLĐ thì bị rút giấy phép hoạt động. Biện pháp kê biên tài sản DN cũng không thể thực hiện vì các DN nợ BHXH hàng tỷ đồng thường gần như đã phá sản.
Biện pháp chế tài “Sau 10 ngày kể từ khi giao quyết định xử phạt mà DN không truy nộp số tiền BHXH, thì người có thẩm quyền áp dụng biện pháp buộc trích tiền từ tài khoản tiền gửi của DN”. Thực tế, các DN sử dụng nhiều tài khoản và khi được yêu cầu cung cấp, thì DN cung cấp các “tài khoản rỗng” nên chẳng có tiền đâu để trích. Thí dụ, Công ty Kwang Nam nợ BHXH hơn 7,2 tỷ đồng, đã đưa ra một tài khoản cho Thanh tra chỉ còn 65.000đ.
Ông Phạm Minh Thành - Phó giám đốc BHXH Đồng Nai cho biết, khi chủ DN cố tình không đóng BHXH, NLĐ sẽ không được hưởng chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, lương hưu... Lẽ ra, việc DN trích tiền lương NLĐ mà không đóng BHXH là hành vi chiếm đoạt tài sản công dân, nếu nợ số tiền lớn phải bị xử lý hình sự.
UBND TP.HCM vừa có văn bản chỉ đạo ngành BHXH chủ động lập hồ sơ khởi kiện các DN nợ đọng BHXH trên sáu tháng mà không có biện pháp khắc phục. Các vụ việc đã được tòa án xét xử, quyết định hòa giải, cơ quan BHXH phải theo dõi, phối hợp cơ quan thi hành án tổ chức thi hành kịp thời. UBND TP còn giao Sở Tư pháp hỗ trợ công tác tư pháp cho BHXH TP khởi kiện và thi hành án đối với các DN đã có phán quyết của tòa án; giao Sở LĐ-TB-XH phối hợp, tăng cường thanh, kiểm tra các DN có dấu hiệu vi phạm pháp luật BHXH. Từ nay đến cuối năm 2010, tập trung thanh tra các đơn vị nợ BHXH từ ba tháng trở lên. Đồng thời, giao BHXH TP phối hợp với Sở KH-ĐT, Cục Thuế và các quận, huyện rà soát, đôn đốc các DN thực hiện thu nộp theo đúng quy định.
5. Báo Kinh tế Nông thôn có bài “Chúng tôi là công dân Việt Nam”. Bài báo phản ánh: Bây giờ thì 142 hộ dân người Campuchia ngụ ở trại 979C, xã Minh Long (Chơn Thành - Bình Phước) có thể tự tin khẳng định như thế bởi họ vừa được Chủ tịch nước quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam sau hơn 20 năm sinh sống tại đất này. Đến thăm họ vào những ngày này, chúng tôi thấy trong ánh mắt họ ánh lên niềm tự hào vì họ đã chính thức trở thành công dân nước Việt.
Chúng tôi đến xã Minh Long vào một buổi sáng mùa đông trời hơi se lạnh. Ông Quách Trung Thành, 73 tuổi, người gốc Campuchia đã sống ở Bình Phước 22 năm cho biết: “Chúng tôi quyết định lấy Bình Phước làm quê hương thứ hai. Mặc dù không phải nơi chôn nhau cắt rốn nhưng ai cũng tự hào vì được đóng góp sức mình trong công cuộc xây dựng quê hương giàu đẹp”.
Nhâm nhi tách trà nóng, ông Thành hồi tưởng về những năm tháng nhọc nhằn dưới ách thống trị của chế độ diệt chủng Khmer đỏ. Đã hơn 30 năm trôi qua nhưng nhân loại không bao giờ quên trên đất nước Campuchia đã từng diễn ra một cuộc tắm máu mang tính hủy diệt vô cùng tàn bạo. Hai tuần trước ngày Việt Nam thống nhất đất nước, ngày 17/4/1975, quân Pôn Pốt chiếm Thủ đô Phnôm Pênh và áp đặt một chế độ cai trị tàn bạo chưa từng có trên đất nước Campuchia. Đến đầu năm 1976, chúng phế truất Quốc vương Xi-ha-núc, tuyên bố giải tán Chính phủ Vương quốc Campuchia, ban hành cái gọi là hiến pháp mới, cấm các tôn giáo, đoàn thể hoạt động, thực hiện chính sách một xã hội Campuchia không tôn giáo, không trí thức, không trường học, không đô thị, không sử dụng tiền, không lập chợ... Chúng còn ra khẩu hiệu: “Giữ chúng - không lãi gì! Giết chúng - không lỗ gì”. Nói đến đây ông Thành dừng lại, đôi mắt ngân ngấn nước.
Nhấp ngụm trà, ông Thành kể tiếp, lúc đó xã hội Campuchia rất rối ren, cuộc sống của người dân bị đảo lộn, xác người chết nằm chồng lên nhau khắp các nẻo đường, từ phố thị đến thôn quê vì bom đạn và đói khát. “Lúc đó không còn lối thoát nào, muốn tồn tại thì phải liều lĩnh, vì vậy tôi cùng với nhiều người khác vượt biên sang Việt Nam tìm cuộc sống mới”, ông Thành kểớ.
Ông Thành thật thà nói: “Những tưởng không có nơi nương thân nhưng thật may khi thoát chạy sang Việt Nam, chúng tôi không những có cái ăn, cái mặc mà còn được đối xử tốt, được lập trại và được sống hạnh phúc trên vùng đất của hòa bình, tự do. Năm tháng trôi qua, mọi người đoàn kết chung tay xây dựng cuộc sống mới, niềm đau thương đã khép lại”.
“Hồi đỏ, nhiều người Campuchia chạy sang Tiền Giang, đến đầu năm 1988, chúng tôi lại tiếp tục di chuyển đến xã Minh Long, lập nghiệp và gắn bó với mảnh đất này từ đó tới nay. Chúng tôi được Chính phủ Việt Nam giúp đỡ, tạo mọi điều kiện làm ăn sinh sống”, ông Thành nói.
Bây giờ cuộc sống của 142 hộ dân người Campuchia ở xã Minh Long đã no đủ, hạnh phúc. ông Dương Thanh Nam, Trưởng công an xã Minh Long cho biết: “Trong tổng số 142 hộ dân Campuchia được nhập quốc tịch, hiện có 73 hộ đã có hộ khẩu thường trú, 69 hộ đang được chính quyền xã xem xét để họ sớm được nhập khẩu”.
Trong niềm vui vô bờ, bà Lai Hiên, 73 tuổi, ngụ ở ấp 1 (xã Minh Long) thổ lộ: “Tôi sống từng này tuổi rồi, thật hạnh phúc khi được cầm trên tay cuốn sổ hộ khẩu, chính thức là người dân Việt Nam”. Quá khứ của bà Hiên thật đáng thương. Chồng mất sớm, một mình bà đầu tắt mặt tối bươn chải kiếm tiền nuôi 5 đứa con khôn lớn. Hiện cuộc sống của bà Hiên tuy chưa phải khá giả nhưng thu nhập cũng đủ để bà sống ổn định. “Năm 1988, tôi cùng gia đình đến Bình Phước lập nghiệp. Những ngày đầu ai cũng lạ lẫm nơi đất khách quê người nhưng nhờ sự che chở, đùm bọc của chính quyền địa phương, bà con lối xóm nên gia đình tôi mới được như hôm nay. Được nhập quốc tịch, được sống trên quê hương yên bình thì có nhắm mắt xuôi tay, tôi cũng mãn nguyện”, bà Hiên nói.
Bà La Vi Chi, 54 tuổi ở ấp 3 bộc bạch: “Nhà tôi có 4 khẩu, khi Nhà nước cho nhập quốc tịch, tôi mừng đến rơi nước mắt vì đã chính thức trở thành công dân Việt Nam”. Hiện bà Chi có 2ha cao su đang cho thu hoạch cùng nhà cửa được xây dựng khang trang, rộng rãi.
Tương tự, gia đình bà Cheam Kim Vy, 55 tuổi ở ấp 1 có ba mẹ con, chồng chết trong một cuộc tàn sát của chế độ diệt chủng Khơmer đỏ. Mới đến Việt Nam, bà Vy và hai đứa con thơ phải vật lộn với nhiều khó khăn trong cuộc sống, nhưng được sự đùm bọc của cộng đồng, bây giờ bà đã có một cửa hàng tạp hóa ngay trung tâm xã Minh Long. Đứa con lớn đã lập gia đình, ra ở riêng, có nghề nghiệp ổn định; đứa con út đang học đại học ở TP. Hồ Chí Minh.
Chia tay người dân xã Minh Long, chúng tôi vẫn nhớ như in lời tâm sự của ông Thành: “Sống đến ngần này tuổi rồi, nhưng không khi nào tôi thấy vui như hôm nay. Chúng tôi như được sinh ra thêm một lần nữa. Cảm ơn Chính phủ Việt Nam đã cho chúng tôi cơ hội được yêu quý và tôn trọng mảnh đất này hơn, mảnh đất của hòa bình và hữu nghị”.
6. Báo An ninh Thủ đô phản ánh: Sau 8 tháng thực hiện, Nghị định 34 đã góp phần quan trọng trong việc giảm thiểu TNGT và nâng cao ý thức chấp hành pháp luật ATGT đối với người dân. Thế nhưng văn bản này cũng đã bộc lộ khá nhiều bất cập.
Hẳn dư luận vẫn chưa quên vụ TNGT thương tâm xảy ra trên đường Kha Vạn Cân, TP Hồ Chí Minh ngày 14-6-2010 khiến bé gái 2 tuổi tử nạn tại chỗ. Nguyên nhân vụ TNGT này được xác định là do chiếc xe bồn bất ngờ sử dụng còi hơi làm hai mẹ con cháu bé đi xe máy phía trước giật mình ngã ra đường và bị chính xe ô tô cán qua người.
Nhiều vụ TNGT liên quan đến xe ô tô khách trong thời gian qua cũng cho thấy, nếu có dụng cụ thoát hiểm thì chắc chắn sẽ giảm được số người chết và thương vong. Tuy nhiên, Nghị định 34 cho thấy còn “hổng” khá nhiều quy định và chế tài xử phạt đối với một số hành vi nguy hiểm. Chẳng hạn với hành vi sử dụng còi sai quy cách chỉ bị xử phạt từ 300.000 - 500.000 đồng. Đối với phương tiện không có dụng cụ thoát hiểm (theo thiết kế) hoặc không có thiết bị cứu hỏa thì không hề được quy định và càng không có chế tài xử phạt…
Nhận xét Nghị định 34, ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cho rằng vẫn còn tồn tại khá nhiều điểm bất hợp lý. Đó là một số hành vi vi phạm, ngoài bị phạt tiền, bị tước GPLX 60 ngày còn phải học và kiểm tra lại Luật GTĐB trước khi được giải quyết nhận lại GPLX. Điều này đồng nghĩa với một hành vi vi phạm phải chịu tới 3 chế tài. Hay như Điều 19 của Nghị định quy định chỉ xử phạt người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm về điều kiện của phương tiện khi tham gia giao thông là chưa thỏa đáng.
Bởi lẽ, ô tô là một trong những nguồn nguy hiểm cao độ. Do đó, nếu để phương tiện không đảm bảo an toàn kỹ thuật lưu thông thì chủ sở hữu, người được chủ sở hữu giao xe cũng phải bị xử phạt. Quy định như vậy càng có ý nghĩa và đảm bảo tính chặt chẽ đối với doanh nghiệp kinh doanh vận tải bằng ô tô. Cũng theo ông Hùng, mặc dù Nghị định 34 đã hạn chế việc tạm giữ phương tiện vi phạm, nhưng hiện vẫn còn khá nhiều hành vi bị áp dụng hình thức xử lý này. Trong thực tế việc này đã gây ra sự lãng phí không chỉ đối với người vi phạm mà còn là sự lãng phí tiền của của Nhà nước và ảnh hưởng đến cung cầu của hoạt động vận tải.
Vị đại diện Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam này đề nghị chỉ nên tạm giữ phương tiện trong hai trường hợp là gây TNGT và không đảm bảo an toàn kỹ thuật. Về quy trình xử phạt người vi phạm cũng nên quy định rõ theo hướng đơn giản thủ tục hành chính, tạo sự thuận tiện cho người dân. Chẳng hạn, người ở Hà Nội vi phạm Luật Giao thông tại Đà Nẵng, khi đến thời hạn có thể nộp phạt ngay tại Hà Nội mà không cần phải trở lại nơi vi phạm để giải quyết vụ việc…
Bộ GTVT vừa tổ chức họp ban soạn thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 34 để thống nhất những nội dung sửa đổi trình Chính phủ phê duyệt. Cụ thể là sửa đổi, bổ sung điểm a, điểm b, khoản 2, Điều 19; bổ sung điểm d, khoản 4, Điều 19; sửa đổi, bổ sung điểm d, khoản 3, Điều 36; sửa đổi, bổ sung khoản 3, khoản 4, Điều 57 và bổ sung khoản 7, Điều 57.
Theo đó, hành vi điều khiển xe không có dụng cụ thoát hiểm, thiết bị chữa cháy sẽ bị phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng; điều khiển xe lắp còi có âm lượng vượt quá âm lượng quy định bị phạt từ 2 - 3 triệu đồng; phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng đối với hành vi chở hàng vượt quá khổ giới hạn cầu, đường nhưng không có giấy phép lưu hành hoặc chở hàng vượt khổ giới hạn của cầu đường ghi trong giấy phép lưu hành. Người điều khiển xe ô tô đầu kéo sơ-mi-rơ-moóc không có bằng FC bị xử phạt kể từ 1-7-2011.
Người điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm tại điểm g, khoản 1, Điều 8; điểm h, khoản 2, Điều 10 Nghị định này, đặt báo hiệu nguy hiểm không đúng quy định; người điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm quy định tại điểm a, khoản 6, Điều 26; điểm d, khoản 3, Điều 27, trong trường hợp điều khiển xe ô tô tham gia kinh doanh vận tải bị xử phạt kể từ 1-7-2012.
7. Báo Nhân dân, mục “ý kiến ngắn” phản ánh: Nhờ sự phát triển của công nghệ thông tin, việc tìm kiếm văn bản pháp luật trên mạng in-tơ-nét thuận tiện, nhanh chóng, góp phần vào việc triển khai thực hiện chủ trương của Ðảng, chính sách của Nhà nước; đồng thời nâng cao kiến thức pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật của nhân dân.
Tuy nhiên, một số trang web chính thống vẫn chưa đáp ứng nhu cầu tìm kiếm, tra cứu, bởi không đăng đầy đủ nội dung văn bản pháp luật, như thiếu thông tin về ngày, tháng ban hành, hiệu lực của văn bản; thiếu các nội dung chính, quan trọng nhất của văn bản; thiếu phụ lục, danh mục, bảng biểu. Thí dụ, để tìm Danh mục các loại thuốc thiết yếu theo Quyết định số 17/QÐ-BYT, ngày 6-7-2005 của Bộ Y tế. Khi vào website của Bộ Y tế thì chỉ tìm được nội dung quyết định chứ không có Danh mục các loại thuốc thiết yếu ban hành kèm theo. Thiết nghĩ, các website, nhất là của các cơ quan Nhà nước khi đăng tải văn bản pháp luật cần đăng đầy đủ các danh mục, phụ lục, bảng biểu... kèm theo. Có như vậy mới phát huy hiệu quả thiết thực đưa pháp luật vào cuộc sống.