Điểm tin báo chí sáng ngày 12 tháng 11 năm 2010

12/11/2010
Trong buổi sáng ngày 12/11/2010, một số báo chí đã có bài phản ánh những sự kiện nổi bật của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Khoảng 14 giờ ngày 10-11, một khối lượng lớn đất đá trên núi Sỏi Mu (xã Tam Quang, huyện Núi Thành, Quảng Nam) đổ ập xuống đường ĐT 618 đoạn Km 1+200 khiến giao thông bị ách tắc, chia cắt quốc lộ 1A với cảng Kỳ Hà (Chu Lai).
Người dân cho biết, trong lúc trời mưa lớn, một khối lượng lớn đất đá phía bờ phía taluy dương trên núi Sỏi Mu đổ ập xuống choán hết lòng đường 618. Vụ sạt lở làm đất lấp cao từ 2 đến 10 mét, kéo dài một quãng hơn 100 mét trên tuyến ĐT 618 đoạn đi qua thôn Trung Toàn (xã Tam Quang). Theo ước tính, tổng khối lượng đất đá sạt lở khoảng trên 3.000m³. Tiếp sau huyện miền núi Sơn Tây bị sạt lở gây chia cắt giao thông, ngày 11-11, tại tuyến đường Trà Trung – Di Lăng (huyện Tây Trà) đoạn Km 60 đã xảy ra sạt lở núi, trên 200m³ đất tràn ngang mặt đường, làm cô lập tuyến đường này. Trong khi đó, tuyến tỉnh lộ 622B lên Tây Trà đã xảy ra sạt lở tại Km 50 và Km 63, đất đá đổ ra 1/3 nền đường vào tối 10-11. Tuyến đường Trà Bồng lên Trà Thanh đoạn Eo Tà Mỏ hàng trăm khối lượng đất đá cũng đã vùi lấp tuyến đường, giao thông tắc nghẽn. Ngoài ra các tuyến đường Trung tâm huyện lỵ Tây Trà về các xã cũng sạt lở rất nặng.
Mưa lũ đã làm 7 người chết, 1 người mất tích, 2 người bị thương, 85 ngôi nhà bị sập hoàn toàn, 117 ngôi nhà khác bị hư hỏng nặng… Tổng thiệt hại ban đầu ước tính trên 513,2 tỷ đồng. Hiện UBND tỉnh Bình Định đã kiến nghị Chính phủ hỗ trợ 150 tỷ đồng, 3.000 tấn gạo, 100 ngàn liều vaccine lở mồm long móng 1 type, 300 ngàn liều vaccine lở mồm long móng 3 type, 500 ngàn liều vaccine dịch tả heo và 20 tấn thuốc sát trùng… để khắc phục hậu quả mưa lũ, sớm ổn định đời sống, sản xuất cho nhân dân.
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Bộ GD&ĐT vừa đưa ra dự thảo thông tư ban hành quy chế đào tạo trình độ thạc sĩ. Trong đó, điểm mới là học viên tốt nghiệp thạc sĩ phải đạt trình độ ngoại ngữ ở mức tương đương cấp độ B1 hoặc bậc 3/6 của khung tham khảo châu Âu chung.
Dự kiến ở đầu vào tuyển sinh, căn cứ vào yêu cầu của chương trình đào tạo và yêu cầu về trình độ ngoại ngữ trước khi cấp bằng tốt nghiệp, thủ trưởng cơ sở đào tạo quy định môn ngoại ngữ trong tuyển sinh và trình độ ngoại ngữ của người dự tuyển theo từng ngành, chuyên ngành đào tạo.
3. Báo Dân trí phản ánh: Mấy ngày qua người dân khóm 4, phường 9, TP Cà Mau không ngớt lời ngợi khen nghĩa cử cao đẹp của cụ Vũ Công Hiệu, 70 tuổi, làm nghề lượm ve chai. Cụ đã ủng hộ đồng bào miền Trung bị thiên tai 10 triệu đồng từ tiền tiết kiệm của mình. Cụ Vũ Công Hiệu sống một mình trong căn nhà cấp 4 tại khóm 4, phường 9, TP Cà Mau. Công việc hàng ngày của cụ là lượm ve chai và sơn dầu bàn ghế mỗi khi có ai thuê.
4. Báo Tiền phong phản ánh: Sau 1 năm Bộ Chính trị phát động chương trình “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, theo đánh giá của Bộ Công Thương, người tiêu dùng trong nước đã dần nhận thức đúng đắn về khả năng sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam. Tâm lý sính ngoại của một bộ phận người tiêu dùng đã có sự thay đổi, phong cách tiêu dùng mới từng bước được xây dựng.
Theo kết quả điều tra gần đây của Công ty TV Plus, sau 1 năm phát động chương trình “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, đã có trên 58% người tiêu dùng quan tâm đến hàng Việt, trong khi trước đây con số này chỉ dừng ở mức khoảng trên 23% (theo thống kê của Tập đoàn Grey - Mỹ).
5. Báo Thanh niên phản ánh: Hội thảo khoa học quốc tế lần thứ hai với chủ đề “Biển Đông: Hợp tác vì an ninh và phát triển trong khu vực” do Học viện Ngoại giao phối hợp với Hội Luật gia Việt Nam đồng tổ chức khai mạc hôm qua tại TP.HCM và kéo dài trong 2 ngày. Danh sách các học giả quốc tế tham dự là 59 người, đại diện các cơ quan ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam có 9 người, ngoài ra còn có khoảng gần 50 đại biểu Việt Nam. Trong lần hội thảo này thời gian dành cho sự trao đổi và tranh luận chiếm khá nhiều. Các học giả đã đặt các câu hỏi cũng như đưa ra ý kiến cá nhân rất thẳng thắn, đụng chạm ngay cả những vấn đề gai góc nhất, nhưng với một thái độ rất điềm tĩnh, lịch sự, đúng tinh thần khoa học.
Thiếu tướng (đã nghỉ hưu) Vinod Saighal của Ấn Độ và GS Bronson Percival của Trung tâm Nghiên cứu chiến lược CAN (Mỹ) đã nhận được những câu hỏi chất vấn từ một đại diện của Trung Quốc yêu cầu cho biết “lợi ích của Ấn Độ và Mỹ trong tranh chấp biển Đông là gì?”. Tướng Vinod cho rằng tuy Ấn Độ không tham gia trực tiếp tranh chấp nhưng Ấn Độ có lý khi lo lắng về hòa bình trong khu vực bị những căng thẳng của tranh chấp biển Đông đe dọa. GS Bronson thì cho rằng Mỹ muốn duy trì tự do hàng hải và muốn các bên tranh chấp tìm kiếm biện pháp giải quyết một cách hòa bình và tôn trọng các quy định của luật pháp quốc tế.
Sau đó, học giả Daniel Shaeffer của Pháp khẳng định: “Trong lịch sử, Trung Quốc chưa bao giờ thực thi chủ quyền trên quần đảo Hoàng Sa và hành động chiếm đóng Hoàng Sa bằng vũ lực là trái với các quy định của luật pháp quốc tế và không được cộng đồng thế giới công nhận”. Liên quan tới đường đứt khúc 9 đoạn thì GS Hasjim Djalal của Indonesia nhắc lại: “Đến giờ, chúng tôi vẫn chưa hiểu được thực sự của các yêu sách của Trung Quốc trên vùng biển Đông là gì? Chúng tôi cũng chưa bao giờ nhận được giải thích thỏa đáng từ các học giả Trung Quốc về vấn đề này”.
Tiến sĩ Trần Trường Thủy của Học viện Ngoại giao nhắc tới việc bắt giữ ngư dân của chính quyền Trung Quốc và GS Tô Hạo của Đại học Ngoại giao Trung Quốc đặt câu hỏi về quan điểm của tác giả trong vấn đề này. Tiến sĩ Thủy cho rằng có những cách nhìn khác nhau trong vấn đề chủ quyền, đặc biệt là Trung Quốc cho rằng vùng biển này thuộc “chủ quyền không thể tranh cãi của Trung Quốc” cho nên đã thành lập những đội tàu ngư chính để thực thi “pháp luật Trung Quốc” nhưng lại trên vùng biển thuộc chủ quyền của những nước khác.
Trả lời ý kiến của các đại biểu Trung Quốc rằng từ những năm 1950, Việt Nam đã chính thức thừa nhận chủ quyền của Trung Quốc đối với Hoàng Sa, Trường Sa, tiến sĩ Nguyễn Thị Lan Anh thuộc Học viện Ngoại giao khẳng định: “Chưa bao giờ, tôi xin nhắc lại là chưa bao giờ Việt Nam công nhận chủ quyền của Trung Quốc đối với Hoàng Sa và Trường Sa cả”.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo điện tử Vietnamnet có bài Bị 'tuýt còi', Bộ Giáo dục đang sửa sai. Bài báo phản ánh: Sau khi có ý kiến của Bộ Tư pháp về công văn 5997/BGDĐT-KHTC, trao đổi với VietNamNet chiều 11/11, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ GD-ĐT) Chu Hồng Thanh cho biết, đại diện của Vụ Pháp chế, Vụ Kế hoạch tài chính - đơn vị soạn thảo công văn đã làm việc với Bộ Tư pháp.
Tinh thần buổi làm việc là Bộ GD-ĐT tiếp thu ý kiến góp ý từ phía Bộ Tư pháp và sẽ có những chỉnh sửa cho phù hợp với các văn bản quy phạm pháp luật - ông Thanh nói. Vẫn theo ông Thanh, sau đây Bộ sẽ có so sánh đối chiếu để xem trong số những đối tượng được miễn, giảm học phí tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học công lập có đối tượng “học sinh, sinh viên có cha mẹ thường trú tại các xã bãi ngang ven biển và các thôn, bản đặc biệt khó khăn” hay không. Nếu không có sẽ phải bỏ để việc thực thi được đúng luật.
Cũng trong chiều 11/11, lãnh đạo nhiều trường ĐH cho hay đã nhận được công văn 5997 của Bộ GD-ĐT. Hiệu trưởng Trường ĐH Lâm nghiệp Trần Hữu Viên cho biết, trường đã nhận và đang thực thi theo quy định tại công văn của Bộ. Theo đó, trường đã thực hiện miễn giảm học phí cho đối tượng là “học sinh, sinh viên có cha mẹ thường trú tại các xã bãi ngang ven biển và các thôn, bản đặc biệt khó khăn” - ông Viên nói. Tuy nhiên, số này không nhiều và trường chưa có thống kê cụ thể. Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội Hoàng Văn Điện cho biết, trường cũng đã nhận được công văn của Bộ cách đây 2 tuần và thực thi theo đúng chỉ đạo của Bộ. Còn Hiệu trưởng Trường ĐH Mỏ địa chất Trần Văn Kiên cho hay, trường chưa nhận được công văn 5997 của Bộ GD-ĐT. Hiện, với những đối tượng thuộc diện miễn giảm học phí, trường vẫn thu và đến khi nào có hướng dẫn của các đơn vị chức năng thì sẽ hoàn trả lại sinh viên phần được miễn giảm. Trước đó, Cục Kiểm tra Văn bản Quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) đã có ý kiến với các đơn vị chuyên môn của Bộ GD-ĐT về một số qui định trong công văn 5997 có nội dung không phù hợp với pháp luật hiện hành. Cụ thể, công văn 5997 đã vượt thẩm quyền khi tự ý thêm đối tượng “học sinh, sinh viên có cha mẹ thường trú tại các xã bãi ngang ven biển và các thôn, bản đặc biệt khó khăn” vào đối tượng được miễn giảm học phí, trong khi Nghị định 49 - căn cứ để ban hành công văn 5997 không đề cập đến.
Cơ chế miễn giảm học phí trong công văn 5997 gửi tới các ĐH, Học viện, các trường ĐH, CĐ và TCCN được cho là trái với qui định tại khoản 2 điều 7 Nghị định 49 "Quy định về miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập và cơ chế thu, sử dụng học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân từ năm học 2010 - 2011 đến năm học 2014 - 2015" . Theo quy định tại khoản 2, điều 7 của Nghị định 49 thì, các đối tượng được miễn, giảm học phí tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục ĐH công lập sẽ được trực tiếp nhận tiền hỗ trợ miễn, giảm học phí của Nhà nước và thực hiện đóng học phí đầy đủ cho cơ sở đào tạo.
2. Báo Hà Nội mới có bài “Chết… chui”. Bài báo phản ánh: Ngay tại Hà Nội có câu chuyện không thể tin nổi đã tồn tại trong một thời gian dài - đó là trong vòng 50 năm qua, có hàng ngàn trường hợp không được khai tử ở huyện Quốc Oai. Khi về xã Sài Sơn, nơi có tỷ lệ người đã mất "quên" được khai tử cao nhất huyện, nghe câu chuyện từ những người đang sống kể lại mới thấy có quá nhiều câu chuyện cười ra nước mắt...
Chủ tịch xã Sài Sơn, ông Nguyễn Đình Thụy ban đầu khá rụt rè khi thấy đoàn phóng viên đến mà không hẹn trước. Nhưng rồi qua câu chuyện dẫn dắt, biết chúng tôi muốn tìm hiểu vụ việc trên chủ tịch xã suýt phá lên cười. Theo ông Thụy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc bà con không "mặn mà" với việc đi khai tử trong một thời gian dài vì họ cảm thấy chả có quyền lợi gì trong đó. Dẫn dắt câu chuyện này, ông Thụy kể về thập kỷ 6 thế kỷ trước (những năm 60) khi nhà nào có thân nhân mất khi khai báo còn được vài mét vải liệm nên chẳng có cái chuyện tồn đọng người chết nhiều như thế. Nhưng rồi "ân điển" này có sự thay đổi bằng nhiều chính sách khác hợp hơn so với thời cuộc, người nông dân chỉ thấy cái lợi trước mắt vì vài mét vải thô đó mà "quên" đi khai tử cho người thân của mình… Sau này thêm vào những đồn thổi liên quan đến việc đền bù đất đai nên người nông dân thiếu hiểu biết về pháp luật lại một lần nữa tìm cách giấu nhẹm việc người thân ra đi với chính quyền, không đi khai tử là hiện tượng có thật ở Sài Sơn và rất nhiều vùng nông thôn ngoại thành Hà Nội.
Con số thống kê ở huyện Quốc Oai thật đáng giật mình khi có tới hơn 4.300 người chưa khai tử trên tổng số 1,2 vạn người đã mất trong vòng 50 năm qua. Đáng chú ý, vụ việc chỉ được phát hiện ra trong đợt kiểm tra về đăng ký khai tử của Sở Tư pháp TP Hà Nội đối với một số  huyện ngoại thành. Khảo sát về đăng ký hộ tịch từ tháng 1-1961 đến tháng 10 vừa qua tại địa bàn huyện Quốc Oai, nhiều xã có trên dưới cả ngàn người chưa đăng ký khai tử. Cụ thể xã Đồng Quang có 1.027 trường hợp, Cấn Hữu có 929, Tuyết Nghĩa 771 trường hợp… Lý giải về con số này, ông  Đỗ Lê Nhân, Trưởng phòng Tư pháp huyện Quốc Oai cho biết: "Về khai sinh thì không ai "quên" cả vì khai sinh muộn sẽ bị phạt, còn khai tử thì nhiều người dân cho rằng họ chẳng được quyền lợi gì, đi đăng ký mất công, mất buổi nên không ai để ý". Ông Nhân cũng thẳng thắn thừa nhận, tình trạng này còn do công tác tuyên truyền pháp luật ở địa phương hạn chế khiến người dân không hiểu đúng về quyền và nghĩa vụ của mình.
Từng trực tiếp đi xuống cơ sở để đôn đốc việc đăng ký khai tử, anh Phạm Huy Hoàng, phụ trách việc khai tử tại Phòng Tư pháp huyện cho biết, tại một số địa phương người dân còn rỉ tai nhau không nên đi đăng ký khai tử vì sợ bị chính quyền thu hồi lại đất nông nghiệp đã chia theo nhân khẩu cho các hộ trước đây. Thêm vào việc thời gian gần đây, tại một số xã của huyện Quốc Oai đang triển khai các dự án, việc thu hồi đất giải phóng mặt bằng sau đó đền bù cho dân bằng các suất tái định cư đã khiến một bộ phận người dân cho rằng nếu khai tử thì sẽ bị ảnh hưởng đến việc đền bù suất tái định cư. Cứ nghe đồn thổi nên nhiều gia đình tìm cách "giấu" chuyện người thân đã mất với chính quyền. Chủ tịch UBND xã Sài Sơn Nguyễn Đình Thụy cũng thừa nhận: "Nhiều bộ phận người dân còn có suy nghĩ đi khai tử là bị cắt mất ruộng của người đã chết. Do đó, tại xã có gần 2.000 trường hợp đã chết nhưng không đăng ký khai tử. Xã đã kiểm tra và thấy có những gia đình có tới 3-4 người thân đã mất nhưng vẫn không khai báo". Ông Thụy cho biết thêm: "Bà con không hiểu, việc đền bù tái định cư hiện nay là tính theo diện tích chứ không phải theo nhân khẩu".
Sau khi Sở Tư pháp công bố con số hàng ngàn người chết… chui chưa được đăng ký còn tồn đọng, để chấn chỉnh tình trạng này, nhiều xã của huyện Quốc Oai đã thành lập các "đội phản ứng nhanh" làm công việc khai tử lưu động đến tận nhà người dân để vận động các gia đình có người thân đã mất làm thủ tục khai tử. Chỉ trong vòng 10 ngày từ khi Thanh tra Sở Tư pháp phát hiện ra số người "chết chui" tại huyện Quốc Oai, xã Sài Sơn đã hoàn thành việc khai tử cho hàng nghìn người tồn đọng 50 năm qua.
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Khởi tố nguyên phó chi cục trưởng thi hành án huyện Cần Giờ. Bài báo phản ánh: Chiều 11-11, VKSND Tối cao đã tống đạt quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, cấm đi khỏi nơi cư trú đối với Phạm Hồng Hạnh (ngụ huyện Cần Giờ, TP.HCM).
Nguyên chấp hành viên, phó chi cục trưởng Chi cục Thi hành án huyện Cần Giờ, về hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Trong quá trình thụ lý giải quyết thi hành án, Hạnh đã vứt bỏ biên bản thu giữ để chiếm đoạt hai sổ đỏ của hai người phải thi hành án. Sau đó, Hạnh mang hai sổ đỏ cầm cho Mai Chí Linh lấy 150 triệu đồng nhưng Linh chỉ đưa 90 triệu đồng. Linh đã làm giả tên mình trên hai sổ này rồi chuyển nhượng cho hai người khác với giá 500 triệu đồng. Công an huyện Nhà Bè (TP.HCM) đã khởi tố, bắt tạm giam Linh về tội giả mạo con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức.
4. Báo Sài Gòn giải phóng có bài Công tác quản lý giá thuốc - Nhiều “khuyết tật”. Bài báo phản ánh: Giá thuốc đang tăng lên đột biến, phức tạp và lặp đi lặp lại như từng đợt “sóng” vỗ vào trái tim của hàng triệu người liên quan. Các cơ quan chức năng, dù ráo riết vào cuộc, tăng cường các biện pháp vẫn chưa có những giải pháp kiểm soát căn cơ. Mặc dù Luật Dược đã có từ năm 2005, Thông tư liên tịch quản lý giá thuốc cho người áp dụng từ năm 2007, nhưng xem ra cơ quan quản lý thực sự “đuối” trước diễn biến phức tạp của thị trường này.
Liên quan đến việc giá thuốc đang leo thang dữ dội, trao đổi với PV Báo SGGP hôm qua, một lãnh đạo Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho biết, cơ quan không tham gia quản lý giá thuốc mà trách nhiệm này thuộc về Cục Quản lý dược (Bộ Y tế). Sự thực là trong 5 năm qua kể từ khi có Luật Dược, Cục Quản lý dược vẫn không thể cầm cương được giá thuốc. Trong báo cáo trước Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội mới đây, ông Trương Quốc Cường, Cục trưởng Cục Quản lý dược thừa nhận, còn một số bất cập về việc thực hiện các quy định về quản lý giá thuốc như: một số mặt hàng có giá trúng thầu cao hơn giá thị trường, một số trường hợp giá bán tại nhà thuốc bệnh viện cao hơn giá thuốc ngoài thị trường.
Bà Trương Thị Mai, Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, cũng cho biết, công tác quản lý nhà nước về giá thuốc còn thiếu tính chủ động, có nhiều hạn chế và chậm sửa đổi văn bản hướng dẫn thi hành khi một số nội dung không còn phù hợp với thực tế, thậm chí không có khả năng hướng dẫn thực hiện. Bộ Y tế chưa thực hiện thường xuyên, kịp thời công bố giá tối đa đối với các loại thuốc do ngân sách nhà nước và BHYT chi trả nên thiếu cơ sở để các địa phương tham khảo và tổ chức thực hiện. Theo bà Mai, chưa có cơ chế để cơ quan BHXH kiểm soát giá thuốc, hàng năm quỹ BHYT chi trả tiền thuốc cho các bệnh viện khoảng 5.000 tỷ đồng mà không biết giá thuốc đó đắt hay rẻ và có đúng giá hay không.
Nhiều ý kiến cho rằng pháp luật cho phép cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc tự định giá, cạnh tranh về giá và chịu trách nhiệm trước pháp luật nên thuốc cũng phải chịu ảnh hưởng quy luật của thị trường. Hơn nữa, thực tế tiền hoa hồng lại chi cho khâu trung gian như đại lý thuốc, trình dược viên, bác sĩ kê đơn nên càng làm tăng giá thuốc… Theo bà Trương Thị Mai, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Dược không quy định mức độ chênh lệch tối đa giữa giá nhập khẩu với giá bán buôn và giá bán lẻ. Do đó, xảy ra tình trạng giá nhập 1 nhưng giá bán cao gấp 2 hay gấp 3 lần, chính vì vậy không thể thực hiện được quy định về nguyên tắc của Luật Dược là “người dân Việt Nam hưởng giá thuốc tương đương với giá thuốc ở những nước có điều kiện kinh tế - xã hội tương đương”.