Trong buổi sáng ngày 03/11/2008, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Thanh niên phản ánh: Sáng nay 3.11, Đại hội X Công đoàn VN khai mạc tại Cung văn hóa Lao động hữu nghị Việt-Xô (Hà Nội) với 989 đại biểu chính thức, trong đó có 619 đại biểu là cán bộ công đoàn chuyên trách, 48 đại biểu là công nhân trực tiếp sản xuất, 290 đại biểu nữ, 45 đại biểu dân tộc ít người, 81 đại biểu là người ngoài Đảng; đại biểu lớn tuổi nhất 65 tuổi, trẻ nhất 23 tuổi...
Đại hội sẽ tập trung thảo luận báo cáo kiểm điểm của Ban Chấp hành, Đoàn Chủ tịch Tổng liên đoàn Lao động VN khóa IX; báo cáo hoạt động của Ủy ban Kiểm tra Tổng liên đoàn nhiệm kỳ 2003 - 2008; thảo luận báo cáo sửa đổi Điều lệ Công đoàn VN và Điều lệ Công đoàn VN sửa đổi; báo cáo tổng hợp kiến nghị của cán bộ, viên chức, người lao động qua đại hội công đoàn các cấp với Đảng, Nhà nước; thảo luận về số lượng, cơ cấu nhân sự Ban Chấp hành và bầu Ban Chấp hành Tổng liên đoàn khóa X... Đại hội éo dài đến ngày 5.11.
2. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Một nghịch lý đang diễn ra gây lo lắng cho người nuôi cá tra ở ĐBSCL là sản lượng còn ít nhưng giá thấp và không tiêu thụ được. Ông Vương Nghĩa Quốc, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Đồng Tháp, lo ngại: “Toàn tỉnh hiện chỉ còn khoảng 10.000 tấn cá tra tới lứa tiêu thụ nhưng nông dân vẫn không bán được. Mấy ngày qua, hầu hết doanh nghiệp trên địa bàn ngưng thu mua hoặc “chạy” cầm chừng”. Hiện tại, các địa phương nuôi cá tra ở ĐBSCL, sản lượng cá tới lứa thu hoạch không nhiều, phổ biến ở mức 5.000 - 15.000 tấn.
Thông tin từ phía các doanh nghiệp nhìn nhận sự khó khăn về đầu ra sản phẩm do ảnh hưởng lớn từ khủng hoảng tài chính trên thế giới. Nhiều người dân đang có xu hướng tiêu dùng những mặt hàng lương thực thực phẩm giá rẻ để giảm bớt chi tiêu nên các nhà nhập khẩu cũng phải giảm đặt hàng và yêu cầu giảm giá mới tiêu thụ được. Trong cơn khủng hoảng tài chính, các doanh nghiệp xuất khẩu cũng phải hết sức thận trọng để tránh rủi ro… mất vốn vì khách hàng không trả tiền. Trước tình hình này, các doanh nghiệp cũng khó có thể thu mua nhiều nguyên liệu để tồn kho lâu được…
Trước thực tế hiện nay, nhiều nông dân nuôi cá và Hiệp hội và Chế biến thủy sản ở ĐBSCL đề nghị: Bộ NN-PTNT và Chính phủ cần có chính sách hỗ trợ cho người nông dân nuôi cá ĐBSCL. Cụ thể là phải xem xét có biện pháp giảm giá thức ăn thủy sản xuống mức hợp lý (vì hiện tại nguyên liệu sản xuất thức ăn giảm mạnh nhưng giá bán chỉ giảm… chút đỉnh) để giảm áp lực thua lỗ cho người nuôi. Đồng thời, nên nghiên cứu chính sách xuất khẩu trao đổi hàng hóa, ví dụ như đổi sản phẩm cá tra lấy phân bón… vì thực tế các nước nhập khẩu cũng có nhiều khó khăn về tài chính…
Báo cũng phản ánh: Đến chiều 2-11, ở Hà Nội mưa đã ngớt, tuy nhiên nhiều khu vực vẫn còn bị ngập nặng. Mức nước ở các sông Tô Lịch, Nhuệ, Kim Ngưu đã rút so với hôm trước, nhưng do gần như bão hòa trong việc thoát nước cho các khu vực, nên mức nước đến sáng qua chưa rút được bao nhiêu. Tại khu vực đường Giải Phóng ở Giáp Bát, nước vẫn còn ngập sâu đến yên xe máy, bến xe phía Nam gần như “tê liệt”, không hoạt động được; hàng trăm chiếc xe máy gửi ở bãi xe trong bến xe phía Nam hiện vẫn nằm sâu trong nước suốt 3 ngày qua. Đoạn đường sắt của ga Giáp Bát cũng vẫn chìm trong nước. Nhiều khu vực ở Hoàng Mai, Thanh Xuân, Cầu Giấy... cũng nằm trong tình trạng đó.
Chiều 2-11, TS Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và môi trường cho biết, trận mưa lụt lịch sử đang diễn ra đã khiến Hà Nội và nhiều địa phương khác như Hà Nam, Vĩnh Phúc, Hòa Bình… phải đối mặt với nhiều dịch bệnh nguy hiểm như tiêu chảy, sốt xuất huyết, đau mắt đỏ, ngộ độc, các bệnh viêm nhiễm ngoài da. Tuy nhiên, đáng lo ngại nhất vẫn là dịch tiêu chảy cấp nguy hiểm và tả. Nguy cơ dịch bệnh bùng phát lớn nhất hiện nay chính là nguồn nước sạch bị ô nhiễm nặng do nước sông, hồ, kênh rạch, nước thải của các công trình vệ sinh, thậm chí là nước thải của nhiều bệnh viện ở Hà Nội tràn vào.
Theo ông Đỗ Đức Thịnh, Chánh văn phòng Ban chỉ huy Phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn thành phố Hà Nội, tính đến chiều tối 2.11, mưa lũ tại Hà Nội đã làm 18 người chết, 1 người bị thương, thiệt hại vật chất khoảng 3.000 tỉ đồng. Có 31.517 hộ dân bị ngập, 4.439 hộ dân phải di dời, 52.139 ha lúa và cây vụ đông bị ngập. Hà Nội vẫn còn mưa nhưng lượng mưa không đáng kể.
Báo cũng cho biết: Bộ KH-ĐT cho biết, trong 10 tháng đầu năm 2008, nếu trừ 7 dự án thăm dò, khai thác dầu khí, tỉnh Ninh Thuận đã vươn lên đứng đầu cả nước về thu hút vốn đầu tư nước ngoài với tổng số vốn đăng ký đạt 9,79 tỷ USD, chiếm 16,8% tổng số vốn. Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đứng thứ 2 với 9,3 tỷ USD, chiếm 16%. TPHCM đứng thứ 3 với hơn 8 tỷ USD, chiếm 13,7%.
Từ đầu năm đến nay, tổng giá trị vốn ODA được ký kết thông qua các hiệp định với các nhà tài trợ đạt 3.141 triệu USD, trong đó vốn vay đạt 2.934 triệu USD và vốn viện trợ đạt 206,3 triệu USD (tăng 55,1% so với cùng kỳ 2007). Tổng giá trị giải ngân nguồn vốn ODA trong 10 tháng đầu năm 2008 ước đạt 1.576 triệu USD, bằng 83% kế hoạch giải ngân cả năm.
3. Báo Người lao động phản ánh: Ngày 1-4-2009, tổng điều tra dân số và nhà ở toàn quốc - Thông tin trên được đưa ra tại cuộc họp báo thường kỳ (tháng 10-2008) của Chính phủ vào chiều 1-11 ở Hà Nội. Đây là lần thứ 4 VN tiến hành tổng điều tra dân số và nhà ở trên quy mô toàn quốc nhằm thu thập số liệu cơ bản về dân số và nhà ở trên toàn lãnh thổ, phục vụ công tác nghiên cứu, phân tích phát triển dân số và nhà ở trên phạm vi cả nước, từng địa phương...
Nội dung cuộc tổng điều tra gồm 9 vấn đề cơ bản: Dân số tính theo giới tính, độ tuổi, dân tộc, tôn giáo, thành thị, nông thôn; tình trạng di cư; học vấn; khuyết tật; lao động - việc làm; hôn nhân; mức độ sinh, chết và phát triển dân số; thực trạng về nhà ở; một số tiện nghi sinh hoạt cơ bản của các hộ dân cư. Thời điểm điều tra từ 0 giờ ngày 1-4-2009. Kết quả sơ bộ của cuộc tổng điều tra sẽ được công bố vào đầu tháng 7-2009 và kết quả toàn bộ sẽ được công bố vào quý III/2010.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Công an nhân dân phản ánh: Sở Tư pháp TP HCM đã kiểm tra đã phát hiện 43 văn bản vi phạm, trong đó có 41 văn bản vi phạm về thẩm quyền hoặc có nội dung không phù hợp. Đặc biệt, kết quả kiểm tra đã phát hiện khoảng 40% số văn bản có sai sót về thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản.
Báo cáo kết quả kiểm tra xử lý văn bản quy phạm pháp luật của UBND TP Hồ Chí Minh cho thấy: Từ năm 2004 đến tháng 6/2008, UBND thành phố đã ban hành 1.142 văn bản quy phạm pháp luật. Qua công tác tự kiểm tra và kiểm tra theo yêu cầu của Bộ Tư pháp đã phát hiện 47 văn bản phải đề nghị xử lý. Số văn bản đã được xử lý hoàn chỉnh là 33, số còn lại hiện vẫn đang được tiếp tục xử lý. Về kết quả kiểm tra theo thẩm quyền, trong cùng thời gian này, các quận, huyện đã chuyển 926 văn bản đến Sở Tư pháp thành phố để kiểm tra, xử lý. Quá trình kiểm tra đã phát hiện 43 văn bản vi phạm, trong đó có 41 văn bản vi phạm về thẩm quyền hoặc có nội dung không phù hợp. Đặc biệt, kết quả kiểm tra đã phát hiện khoảng 40% số văn bản có sai sót về thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản.
Theo UBND thành phố, khó khăn, tồn tại trong việc kiểm tra, tự kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật là tài liệu làm cơ sở pháp lý để kiểm tra chưa đầy đủ, chưa có hệ cơ sở dữ liệu; công tác lưu trữ tại cấp phường, xã chưa thực hiện tốt nên việc thu thập đầy đủ các văn bản phục vụ tổng rà soát gặp nhiều khó khăn; thành phố chưa có hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung; việc thành lập tổ chức pháp chế và bố trí cán bộ làm công tác pháp chế ở các sở, ngành còn chậm đã ảnh hưởng đến công tác tham mưu, soạn thảo và công tác tự kiểm tra, rà soát các văn bản quy phạm pháp luật…
Những văn bản được ban hành trái thẩm quyền, không phù hợp với các quy định pháp luật… chắc chắn sẽ gây thiệt hại không nhỏ tới quyền lợi của tổ chức, cá nhân và ảnh hưởng nhiều đến đời sống của người dân. Vì vậy, ngoài hàng loạt những kiến nghị trong công tác kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật gửi tới các cơ quan Trung ương, UBND thành phố đang thí điểm tổng rà soát hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật trên địa bàn được ban hành từ năm 1976 đến nay, giảm thiểu nguyên nhân dẫn tới tình trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật vượt thẩm quyền, "đụng" luật hiện vẫn còn tồn tại hiện nay.
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài "Thị xã Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh): Bán đấu giá đất... trên giấy". Bài báo phản ánh: Hàng chục người bỏ nhiều tỷ đồng mua đất và được cấp sổ đỏ nhưng không biết lô đất đã mua nằm ở chỗ nào.
Cuối năm 2006, thị xã Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) bán đấu giá một số lô đất tại khu quy hoạch dân cư thuộc xóm 6, xã Đậu Liêu. Khu dân cư này được thị xã Hồng Lĩnh chọn làm điểm đột phá nhằm đạt được hai mục đích: Quy hoạch khu, cụm dân cư tập trung bằng chính nguồn vốn của nhân dân. Tiền thu được thông qua đấu thầu dùng để đầu tư hạ tầng cơ sở và các công trình phúc lợi khác. Hội đồng đấu giá QSDĐ của UBND thị xã Hồng Lĩnh tổ chức bán đấu giá hai lần vào cuối năm 2006 với tổng số tiền thu được hơn bảy tỷ đồng. 74 hộ dân trúng thầu đã nộp tiền tại Kho bạc nhà nước và được nhận giấy chứng nhận QSDĐ.
Đầu năm 2007, UBND thị xã mời các hộ có giấy chứng nhận QSDĐ đến hiện trường để nhận đất. Thế nhưng đến nơi, mọi người mới tá hỏa khi nhìn thấy vùng đất của mình là một bãi ruộng ngập chìm trong nước. Họ bức xúc và cương quyết từ chối nhận, đồng thời yêu cầu hội đồng đấu giá đất phải hoàn thiện cơ sở hạ tầng như đã cam kết. Thế nhưng cũng từ đây, các cơ quan chức năng ở thị xã Hồng Lĩnh bắt đầu tìm cách lẩn tránh trách nhiệm và đùn đẩy cho nhau. Khi bà con kéo nhau về xã Đậu Liêu, nơi này giới thiệu lên UBND thị xã. Khi đến UBND thị xã, họ lại được trả lời rằng chủ đầu tư là xã Đậu Liêu...
Đại tá Trần Văn Thi - nguyên Chủ tịch Hội Cựu chiến binh thị xã nói ông mua bốn lô đất cho con gái nhưng cơ sự này, nếu con ông làm nhà thì chẳng biết lấy đất ở đâu. Hiện có rất nhiều người do kinh tế khó khăn muốn chuyển nhượng cho người khác để lấy tiền làm ăn cũng không được, bởi chẳng ai muốn mua mảnh đất khi chính chủ nhân của nó cũng chẳng biết ở chỗ nào.
Dư luận nhân dân ở đây đang hết sức bức xúc và yêu cầu các cơ quan chức năng làm rõ những điều bất thường trong và sau việc bán đấu giá đất ở thị xã Hồng Lĩnh.
3. Trang web Đài truyền hình Việt Nam có bài: "Một vụ đấu giá rừng trồng không minh bạch". Bài báo phản ánh: Tháng 9/2008, Ban Quản lý hợp tác xã Kinh Thị, xã Trung Sơn, huyện Gio Linh, Quảng Trị đã tổ chức bán đấu giá 80 ha rừng thông 30 năm tuổi để chuyển đổi sang trồng cao su. Việc đấu giá diễn ra không minh bạch, sai qui định pháp luật đã làm nguời dân ở thôn Kinh Thị bất bình và tố cáo lên cấp trên. Đã hơn 2 tháng trôi qua, người mua rừng thông với giá rẻ vẫn tiếp tục khai thác, còn người tố cáo thì bị chính quyền gây khó dễ.
80 ha rừng thông 30 tuổi này đã được Ban quản lý hợp tác xã Kinh Thị, xã Trung Sơn đưa ra bán với giá khởi điểm là 370 triệu đồng. 5 người tham gia đấu giá, trong đó có 2 người là cán bộ ban quản lý hợp tác xã và một là thành viên của Hội đồng kiểm tra và bán rừng. Ông Trần Đạo Diễn, kế toán hợp tác xã đã đấu trúng toàn bộ diện tích rừng trồng này với giá 520 triệu đồng.
Anh Trần Văn Đại, xã Trung Sơn, Gio Linh, Quảng Trị cho biết: "Đấu giá không minh bạch ở chỗ: Không cho người dân nghiên cứu về giá cả thị trường khi tổ chức đấu giá, rừng tiền tỷ nhưng đưa ra giá 370 triệu đồng. Dân đến tham gia đấu giá thì người của hội đồng quá đông đứng ra mua, ép dân chỉ được hô 1 tiếng, không cho hô tiếng thứ 2".
Tự kiểm kê thanh lý rừng thông không đúng với thực tế, tổ chức bán đấu giá sai nguyên tắc và khống chế việc mua bán để trục lợi là những nội dung mà người dân ở thôn Kinh Thị đã tố cáo lên cấp trên sau khi 80 ha rừng thông này được bán với giá thấp hơn rất nhiều so thị trường. Theo người dân ở thôn Kinh Thị, với đường kính và mật độ rừng trồng như thế này, bình quân một ha sẽ cho ít nhất 400 khối gỗ và theo giá hiện hành thì 80 ha rừng thông này phải trị giá hàng tỷ đồng.
Không chỉ ủng hộ đơn tố cáo của người dân trong thôn, ông Nguyễn Quốc Lộc, Bí thư Chi bộ thôn Kinh Thị còn là người cung cấp nhiều thông tin quan trọng về quá trình thanh lý tổ chức bán đấu giá sai qui định và thiếu minh bạch này cho báo giới. Sự thẳng thắn của một cán bộ hơn 30 năm tuổi Đảng này đã nhiều lần bị chính quyền địa phương gây khó dễ. Ông Nguyễn Quốc Lộc cho biết: "Họ bắt tôi phải phản hồi với báo chí vì cung cấp thông tin như thế là sai. Đến ngày 10/10, Chủ tịch ủy ban ra công văn qui định về thời gian báo cáo lên chủ tịch. Tôi thấy làm như vậy là không đúng".
Người nói lên sự thật thì bị chính quyền liên tiếp gây khó dễ. 80 ha rừng trồng của người dân nghèo Kinh Thị được bán với giá rẻ như củi đã khai thác gần xong - đó là kết quả của hai tháng chờ đợi sự vào cuộc của các ngành chức năng trong tỉnh Quảng Trị. Người dân ở thôn Kinh Thị, xã Trung Sơn, huyện Gio Linh Quảng Trị đang trông đợi vào sự nghiêm minh của pháp luật.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 03/11/2008, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.