Trong buổi sáng ngày 06/10/2008, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Trang Tin tức Online phản ánh: “Lãng phí nơi công sở”. Theo trang tin, nếu những vụ án tham nhũng, tố cáo mãi lộ dễ gây bức xúc lòng dân và náo động công luận thì vấn đề lãng phí của công lại đang âm thầm gặm nhấm, hủy hoại tài sản tập thể.
Có những phòng bạn làm việc chỉ rộng khoảng 12m2 nhưng có đến 6 bóng điện, 2 máy lạnh, 2 quạt. Toàn bộ các thiết bị này đều hoạt động, tuy nhiên, lại mở cửa sổ. Thậm thí nhiều người vừa tranh thủ hút thuốc, vừa bật máy lạnh, vừa... mở cửa cho thoáng (!).
Cái sự lãng phí điện ấy có thể gặp ở bất cứ công sở nào, người ta gọi là hiện tượng "của ta đâu mà giữ". Bên cạnh việc dùng điện tràn lan thì buôn điện thoại nơi công sở cũng là căn bệnh kinh niên của các nhân viên văn phòng. Thực ra, sự tốn kém không chỉ dừng lại ở cước điện thoại mà còn bởi thời gian mà nhân viên đó "đánh cắp" để "buôn".
Không chỉ điện, điện thoại, máy tính, mà cả những thứ nhỏ nhặt hơn, như nước, giấy vệ sinh... nhiều người cũng sử dụng tràn lan, không có ý thức tiết kiệm đúng mức. Ví dụ đó là những vật dụng của gia đình họ, thì chắc hẳn họ đã không sử dụng tùy tiện như thế. Với những văn phòng được trang bị máy in hay photo thì cũng được cán bộ xài hết công suất.
Nói đến lãng phí, chúng ta thường đề cập tới: lãng phí của cải, vật chất, nhân lực... Nhưng thực tế, có một thứ lãng phí đang hàng ngày, hàng giờ hiển hiện khắp nơi, thậm chí trở thành thói quen của không ít người lại hầu như chưa được nhận diện đúng mức. Đó là lãng phí thời gian, đặc biệt là thời gian lao động tại cơ quan hành chính các cấp.
Mặc dù giờ bắt đầu làm việc quy định là 7h30 nhưng đến nơi nhân viên lại lũ lượt kéo nhau đi ăn sáng, cà phê. Vậy là phải đến 8h30 hoặc hơn nhân viên mới chính thức ngồi vào máy và bắt đầu công việc. Vừa mở Yahoo Messenger đã thấy "buzz, buzz..." Vậy là chuyện qua, chuyện lại đến gần hết buổi sáng nhân viên mới chính thức bắt đầu giải quyết công việc. Bạn cứ thử hình dung xem nếu như tất cả nhân viên đều tìm cách "ăn bớt thời gian" thì một ngày các ông chủ phải trả công cho những giờ không làm việc của nhân viên là bao nhiêu? Và nếu cộng dồn thời gian đó thì đủ để... cho 10-20% nhân viên nghỉ việc mà tiến độ công việc vẫn chạy tốt, đỡ được một khoản lương cho công ty.
Bên cạnh đó còn tồn tại tình trạng không tận dụng hết thời gian ở cơ quan: làm việc riêng, hoặc làm việc mà đầu óc để nơi khác dẫn tới hiệu suất công việc thấp, ảnh hưởng tới tiến độ làm việc chung của cả bộ máy và làm cản trở nhiều cá nhân, đơn vị khác...
Đôi khi, "chat" là một nhu cầu không thể thiếu, bởi nhu cầu trao đổi một vài câu (cả việc công lẫn việc tư) với bạn bè, đồng nghiệp, mà nếu gọi điện thoại hoặc gặp trực tiếp còn mất thời gian hơn nhiều. Với phóng viên, biên tập tại các tòa soạn báo, Yahoo Messenger phải luôn bật sáng, bởi vì ngoài việc trao đổi một vài câu chào hỏi hàng ngày, còn "để trao đổi tin, bài cho thuận tiện, vừa nhanh, vừa tiết kiệm".
Để tránh lãng phí tiền bạc cũng như thời gian, nhân lực cho cơ quan, người lãnh đạo phải rà soát lại quy chế thật chặt chẽ, tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm với nhiều hình thức như: Nhắc nhở, phê bình, cảnh cáo, kỷ luật... để tạo cho cán bộ, công chức ý thức làm việc. Các cơ quan đều có quy chế mẫu. Nhưng vấn đề là thực hiện ở các đơn vị và việc rà soát áp dụng quy chế có thường xuyên không?
Với nhiều công ty tư nhân và liên doanh hiện nay đã sử dụng hình thức bấm thẻ để quản lý thời gian của nhân viên, việc đi trễ về sớm cũng hạn chế. Tuy nhiên ý thức nằm ở mỗi người vì có khi vào bấm thẻ xong rồi thì "anh em" lại rủ nhau ra ăn sáng, cafe nếu gần cơ quan có quán cóc, để "tám" đủ thứ chuyện từ hàng xóm,...
Tránh lãng phí nơi công sở - vấn đề còn để ngỏ, chờ đợi sự "tự giác" của từng cá nhân và một cơ chế thật nghiêm minh, đồng bộ, từ các cơ quan, đoàn thể. Hãy thoát khỏi tư tưởng của nền văn minh "cha chung không ai khóc". Bởi tiết kiệm cũng chính là một nét văn hóa nơi công sở!.
2. Báo Công an TP. Hồ Chí Minh phản ánh: “Hạ Long nhận cúp Thành phố bền vững môi trường". Theo báo, vừa qua, Bộ Tài nguyên-Môi trường đã cho biết: thành phố Hạ Long của Việt Nam là một trong 10 thành phố của 10 nước trong Hiệp hội ASEAN được nhận cúp "Thành phố bền vững môi trường".
Dự kiến, lễ trao giải thưởng các thành phố bền vững môi trường của các nước ASEAN sẽ được tổ chức vào tối 8-10 tại Hà Nội, trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Môi trường Đông Á lần thứ nhất.
Như vậy thành phố Hạ Long vừa qua đã trở lại tốp đầu (vươn lên vị trí thứ 3 trong danh sách 77 danh thắng có số phiếu cao nhất) cuộc bầu chọn 7 kỳ quan thiên nhiên thế giới do NOW khởi xướng. Giờ đây, một lần nữa lại vinh dự là thành phố bền vững môi trường.
3. Báo Tiền phong phản ánh: “Có thể truy cứu hình sự cán bộ xúc phạm, đe dọa người khiếu nại, tố cáo”. Theo báo, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Hồng Khanh vừa ký Quyết định số 19/2008/QĐ-UBND về việc ban hành Quy định tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thành phố Hà Nội.
Theo đó, Thành phố quy định cụ thể một số hành vi bị nghiêm cấm trong việc tiếp công dân và tùy tính chất mức độ vi phạm cán bộ tiếp dân có thể bị kỷ luật, thậm chí có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự: Thiếu trách nhiệm trong việc tiếp dân, gây phiền hà, sách nhiễu hoặc cản trở người dân đến trình bày khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh liên quan đến khiếu nại, tố cáo, vi phạm nội quy, quy chế tiếp công dân; không kịp thời xử lý hoặc làm sai lệch các thông tin, tài liệu do người khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh liên quan đến khiếu nại, tố cáo.
Cũng theo quyết định, người giải quyết khiếu nại tố cáo nếu thiếu trách nhiệm, gây phiền hà sách nhiễu, cản trở, trì hoãn việc giải quyết khiếu nại tố cáo, làm sai lệch hồ sơ, ra quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý giải quyết tố cáo trái pháp luật, không kịp thời áp dụng biện pháp cần thiết chấm dứt hành vi vi phạm pháp luật; đe dọa, trù dập, trả thù người khiếu nại, tố cáo; bao che người bị khiếu nại, tố cáo… tùy từng mức độ có thể bị kỷ luật, truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại về vật chất phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
4. Báo Dân trí phản ánh: “Gần 15 tỉ USD đầu tư cho đường sắt Hà Nội và TPHCM”. Theo báo, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Kế hoạch huy động vốn đầu tư các dự án đường sắt đô thị Hà Nội và TPHCM đến năm 2020 với tổng số vốn gần 14,849 tỉ USD. 13 tuyến đường sắt đô thị sẽ được đầu tư từ số vốn này.
Số vốn đầu tư cho các dự án đường sắt đô thị Hà Nội (gồm đường sắt trên cao, tàu điện ngầm, đường sắt quốc gia và đô thị) là 7 tỷ 345 triệu USD, trong đó vốn từ ngoài nước (bao gồm số vốn đã có hiệp định, cam kết và số vốn cần huy động) chiếm 5 tỷ 542 triệu USD và trong nước chiếm 1 tỷ 803 triệu USD.
Nguồn vốn này sẽ được đầu tư cho 7 tuyến đường sắt của thủ đô: Ngọc Hồi - Yên Viên; Từ Liêm/ Nam Thăng Long - Thượng Đình; Nam Thăng Long - Nội Bài; Nhổn - Ga Hà Nội; Ga Hà Nội - Hoàng Mai; Hà Nội - Hà Đông và tuyến Nam Hồ Tây - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc.
Trong đó, riêng tuyến đường sắt đô thị Từ Liêm/ Nam Thăng Long - Thượng Đình sẽ có đoạn được đầu tư đi ngầm dưới hàng loạt phố cổ của Hà Nội như: Hàng Giấy, Hàng Đường, Hàng Ngang, Hàng Đào...
7 tỉ 504 triệu USD là tổng số vốn đầu tư của dự án đường sắt đô thị TPHCM, trong đó vốn ngoài nước là 6 tỷ 300 triệu USD và vốn trong nước là 1 tỷ 204 triệu USD. Số vốn này sẽ giúp TPHCM xây dựng 6 tuyến đường sắt đô thị: Bến Thành - Suối Tiên và 5 tuyến Metro (tuyến Metro số 2, 3,4, 5 và 6).
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các cơ quan chủ quản đầu tư, các chủ đầu tư khẩn trương đẩy mạnh công tác chuẩn bị và thực hiện đầu tư dự án, bảo đảm tiến độ quy định, ưu tiên vận động nguồn vốn vay ODA hoặc các hình thức vay vốn ngoài nước phù hợp khác để đầu tư dự án theo kế hoạch đã được phê duyệt.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Tiền phong phản ánh: “30% đơn khiếu nại, tố cáo về đất đai là sai sự thật”. Theo báo, qua giải quyết, Sở Tài nguyên-Môi trường Quảng Trị nhận thấy có 30% đơn thư khiếu nại-tố cáo đúng, có đúng có sai 40%, còn lại 30% là sai sự thật.
Theo Sở Tài nguyên-Môi trường Quảng Trị ngày 3/10: Sau khi Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực thi hành thì tình hình quản lý, sử dụng đất đai ở tỉnh này ngày càng đi vào nề nếp.
Tuy nhiên, do quá trình đô thị hóa, xây dựng hạ tầng cơ sở, làng nghề, khu công nghiệp, chính sách liên quan tới đất đai có điều chỉnh sát với cơ chế thị trường... nên đã phát sinh tình trạng tranh chấp đất đai.
Qua giải quyết, có 30% đơn thư khiếu nại-tố cáo đúng, có đúng có sai 40%, còn lại 30% là sai sự thật.
Trước hiện trạng này, Sở TN-MT đã yêu cầu các địa phương làm tốt công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai sâu rộng trong quần chúng nhân dân. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương cũng như cơ quan chuyên môn cần nâng cao hơn nữa về nghiệp vụ, minh bạch đối với công tác quản lý và sử dụng đất trên địa bàn.
2. Báo Sài gòn giải phóng phản ánh: “13 quận, huyện tham gia hội thi Nông dân và Pháp luật”. Theo báo, Hội Nông dân TPHCM vừa tổ chức Hội thi Nông dân và Pháp luật năm 2008 dành cho cán bộ, hội viên nông dân 13 quận, huyện còn sản xuất nông nghiệp trên địa bàn TP.
Hội thi thu hút 62 thí sinh tranh tài ở các nội dung thi tìm hiểu về Luật Khiếu nại tố cáo, Luật Giao thông đường bộ, Luật Đất đai, Luật Phòng chống bạo lực trong gia đình… Kết quả, Hội đã chọn được 6 đội gồm quận 2, Thủ Đức, Bình Tân, huyện Củ Chi, Nhà Bè, Hóc Môn tiếp tục tranh tài ở vòng chung kết được tổ chức tại Nhà thi đấu Phú Thọ, TPHCM vào tháng 11-2008.
Báo cũng đưa tin: “Thi hành án giao cho cấp phường ở quận 5: Chỉ có 4/422 vụ việc được thi hành”. Theo báo, ngày 3-10, Ban Pháp chế HĐND TPHCM đã có buổi giám sát tại quận 5 về xây dựng kế hoạch-tổ chức thực hiện Nghị quyết 49/BCT của Bộ Chính trị và Chỉ thị 132/CT của Thành ủy TPHCM về cải cách tư pháp.
Qua giám sát, Ban Pháp chế HĐND TPHCM nhận thấy công tác thi hành án của địa phương còn nhiều bất cập, cụ thể: 9 tháng đầu năm 2008 có 4.048 vụ việc phải thi hành án nhưng trên 50% chưa có điều kiện thi hành do “hoãn, tạm đình chỉ, trả đơn yêu cầu…”.
Bên cạnh đó, có 422 vụ việc được chuyển giao cho UBND các phường trực tiếp thi hành án nhưng chỉ có 4 vụ việc được thi hành án xong. Đoàn giám sát nhận xét: “Nếu như án chuyển về UBND các phường mà không làm được thì nên kiến nghị bỏ luôn chuyện này hay đề xuất tìm cách khác bởi cứ giao phường thi hành án là xem như “huề”…
Trên đây là điểm báo sáng ngày 06/10/2008, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp.