Trong buổi sáng ngày 11/3/2010, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài “Không cấp phép mới, ngưng ký hợp đồng”. Bài báo phản ánh: Việc cho nhà đầu tư nước ngoài thuê đất rừng ở một số địa phương chưa đúng với quy định hiện hành. Diện tích rừng đã cấp giấy chứng nhận đầu tư là trên 300.000 ha nhưng mới thực hiện gần 34.000 ha. Trên cơ sở báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) về tình hình triển khai thực hiện các dự án đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực lâm nghiệp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vừa có ý kiến kết luận việc một số địa phương cho nước ngoài thuê đất rừng. Đây là vấn đề được dư luận đặc biệt quan tâm trong thời gian qua, sau cảnh báo của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, về việc 10 tỉnh cho nước ngoài thuê đất rừng đầu nguồn, rừng phòng hộ để trồng rừng nguyên liệu dài hạn.
Văn bản số 405 do Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ký ngày 9-3 truyền đạt ý kiến của Thủ tướng nhận định: Việc quyết định cho các nhà đầu tư nước ngoài thuê đất ở một số địa phương có biểu hiện chưa đúng với những quy định hiện hành của nhà nước, có nơi đã cho thuê đất chồng lấn lên phần đất đã được giao và đã cấp giấy đỏ cho nông dân; có nơi đã cho thuê cả diện tích đất có rừng tự nhiên, quy hoạch cho các dự án thuê đất vào những vùng nhạy cảm đã phải thu hồi. Cạnh đó, một số dự án đầu tư nước ngoài được cho thuê đất để nuôi trồng thủy sản nhưng qua nhiều năm vẫn không triển khai đúng tiến độ, để lãng phí tài nguyên nên các địa phương đã phải thu hồi diện tích đất cho thuê.
Trước tình hình trên, Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì phối hợp với Bộ NN&PTNT, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành liên quan lập đoàn công tác tiến hành rà soát kiểm tra, đánh giá và báo cáo Thủ tướng về việc cấp giấy chứng nhận đầu tư và thực hiện các dự án đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực lâm nghiệp và nuôi trồng thủy sản. Thủ tướng yêu cầu trong thời gian thực hiện việc rà soát, kiểm tra, đánh giá, UBND các tỉnh không được cấp giấy chứng nhận đầu tư mới và không ký hợp đồng cho thuê đối với các dự án đầu tư nước ngoài trong phạm vi các lĩnh vực nêu trên. Văn bản trên cho biết trong lĩnh vực lâm nghiệp, 10 tỉnh đã cấp giấy chứng nhận đầu tư trồng rừng cho các nhà đầu tư nước ngoài với tổng diện tích dự kiến là 305.353 ha.
Tuy nhiên trên thực tế, đến nay các tỉnh mới chỉ quyết định cho thuê và cho phép liên doanh, liên kết được 33.824 ha (bằng 11,1% so diện tích dự kiến được cấp giấy chứng nhận đầu tư); trong đó, diện tích đã cho thuê là 15.664 ha (bằng 5,2%) và diện tích cấp phép liên doanh, liên kết giữa các nhà đầu tư với các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong nước là 18.160 ha (bằng 5,7%).
Báo cũng có bài (trích nguồn tin từ TTXVN) “Đề xuất bầu Việt kiều vào Quốc hội”. Bào báo phản ánh: Chiều 10-3, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng và Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Huỳnh Đảm đã chủ trì hội nghị liên tịch thường niên giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội và UBTƯ MTTQ Việt Nam. Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Nguyễn Tiến Võ đề nghị sớm nghiên cứu việc giới thiệu người Việt Nam tiêu biểu ở nước ngoài vào QH để đại diện cho tiếng nói của Việt kiều. Phó Chủ tịch không chuyên trách UBTƯ MTTQ Việt Nam Cư Hòa Vần cho rằng cần cụ thể hóa chức năng giám sát của MTTQ để có cơ chế thực hiện một cách thiết thực, tránh hình thức; thí điểm việc phản biện các dự án luật…
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đề nghị năm 2010, hai cơ quan cần đặc biệt quan tâm đến nhiệm vụ phát huy mạnh mẽ dân chủ; huy động trí tuệ, trách nhiệm của các tầng lớp nhân dân đóng góp vào cương lĩnh, báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI.
2. Báo Lao động phản ánh:Gần đây, ở Hà Nội, TPHCM và một số tỉnh, việc sử dụng súng để giải quyết mâu thuẫn không ít. Các vụ án này có những điểm chung: Các đối tượng rất coi thường pháp luật, quản lý vũ khí lỏng lẻo. An ninh trật tự đã đến hồi báo động. Chỉ sau vài ngày vụ sử dụng ôtô truy đuổi nhau và bắn như vãi đạn trên chục kilômét ở đường cao tốc Láng - Hoà Lạc, Hà Nội, tối 8.3, người dân ở góc đại lộ Đông Tây - Hồ Hảo Hớn, quận 1, TPHCM lại náo loạn bởi hàng loạt tiếng súng xả về phía quán ăn đang có hàng chục người ngồi nhậu như nơi không người. Nguyên nhân trước tiên của vụ rượt đuổi, bắn nhau như vãi đạn trên đường cao tốc ở Hà Nội là quanh chuyện xù nợ và đòi nợ. Vấn đề đầu tiên đặt ra là tại sao các đối tượng không nhờ đến các cơ quan chức năng để giải quyết, mà cứ phải tự xử? Khó hiểu là, các đối tượng này rất biết, với những vụ án nghiêm trọng lực lượng cảnh sát hình sự thường làm rất gắt, nhưng chúng vẫn... thản nhiên bắn! Chúng cũng không cần che giấu biển số xe như những kẻ cướp giật trên đường phố thông thường. Quá trình vụ việc cho thấy, các đối tượng này không hề manh động, mà đều có sự chuẩn bị chu đáo, huy động lực lượng khá hùng hậu. Dư luận không thể không đặt câu hỏi: Sao chúng dám hành động liều lĩnh như vậy?
Nếu ở Hà Nội, các đối tượng truy sát nhau trên đường cao tốc thì ở TPHCM, ngay chỗ đông người, các đối tượng ngang nhiên ập xe đến lôi kiếm ra chém nhau loạn xạ và kẻ khác lại dùng súng bắn các đối tượng này như phim cao bồi thì chúng đã quá coi thường pháp luật. Trong vụ việc này, nguyên nhân cũng là đòi tiền nợ, nhưng là nợ tiền cá độ bóng đá. Vậy là sau một loạt vụ án liên quan đến cá độ bóng đá, điển hình nhất là vụ án của Bùi Tiến Dũng, vụ thanh toán lẫn nhau này chỉ là nét chấm phá cho thấy sự hiện hữu của các trung tâm cá độ bóng đá vô hình mà thôi.
Cũng trong thời gian này, chỉ vì tranh giành nhau địa bàn cứu hộ cho thuyền mắc cạn trên sông Lô (Phú Thọ), một số đối tượng ngang nhiên sử dụng nhiều tàu thuyền đến tận trụ sở của nhau để... bắn súng áp đảo. Tương tự, năm trước cũng vì tranh giành địa bàn khai thác cái gọi là “than rơi, than vãi” ở địa bàn Quảng Ninh, các băng nhóm đã nã đạn vào nhau chẳng khác gì phim bạo lực.
Vấn đề cần đặt ra là, những mâu thuẫn của các băng nhóm này chính quyền địa phương và cơ quan chức năng có biết không? Rất biết. Vậy sao những cơ quan công quyền này không sớm giải quyết công khai, minh bạch những tranh chấp giữa các nhóm có quyền lợi mâu thuẫn. Họ có quyền lợi gì không với những băng nhóm này? Thậm chí ngay cả đến khi đã diễn ra vụ bắn nhau trên sông Lô, lực lượng cảnh sát đường thuỷ ở đây vẫn có vẻ rất thờ ơ, thiếu trách nhiệm. Thậm chí không cả lập biên bản - một tác nghiệp tối thiểu khi có vụ việc xảy ra. Và nếu cơ quan chức năng còn thờ ơ tới mức như vậy, chắc chắn không sớm thì muộn lại có những vụ án khác xảy ra và sẽ nghiêm trọng hơn.
Để ngăn ngừa tội phạm, các cơ quan chức năng cần làm rõ trách nhiệm của những cá nhân, đơn vị đã buông lỏng quản lý và không loại trừ làm ngơ cho các đối tượng để “đục nước béo cò”. Chỉ thị số 902 ngày 25.12.2009 của Thủ tướng Chính phủ đã cảnh báo: Tình trạng vận chuyển, buôn bán, tàng trữ, sản xuất, sử dụng trái phép các loại vũ khí diễn ra khá phức tạp, nhất là các băng nhóm tội phạm sử dụng vũ khí quân dụng, súng săn, súng tự chế, mã tấu gây ra các vụ cướp tài sản, giết người, trả thù cá nhân, nghiêm trọng hơn là có trường hợp đối tượng sử dụng vũ khí để chống lại người thi hành công vụ. Tình trạng đó đã ảnh hướng xấu đến trật tự xã hội và gây lo lắng trong dư luận và nhân dân.
Nguyên nhân chính của tình trạng này là việc kiểm tra công tác quản lý, bảo quản, sử dụng vũ khí các cơ quan chức năng, địa phương còn bị xem nhẹ, buông lỏng; từ đó dẫn đến một số cơ quan, đơn vị để mất, thất thoát vũ khí; mặt khác, một số đối tượng ở một số nước có chung biên giới với nước ta đã sản xuất các loại vũ khí quân dụng, súng săn, dao lê, kiếm mác có tính bạo lực bán vào Việt Nam.
Báo cũng phản ánh:Ngày 10.3, thường trực Chính phủ đã có buổi làm việc với đại diện các tập đoàn kinh tế, TCty nhà nước về nhiệm vụ, giải pháp thực hiện kế hoạch năm 2010. Gánh nặng nhiệm vụ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bình ổn thị trường, kiềm chế lạm phát được đặt lên vai lực lượng doanh nghiệp nòng cốt đang chiếm tới 40% GDP cả nước. Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển DN, trong năm 2009, các tập đoàn, TCty nhà nước đã hoạt động hiệu quả hơn với một số chỉ tiêu như tổng doanh thu vượt 34,7% kế hoạch năm, tăng 2,8% so với năm 2008; tổng lợi nhuận trước thuế của 19 tập đoàn, TCty vượt 46,1% kế hoạch, tỉ suất lợi nhuận trên vốn đạt 18,19%; nộp ngân sách vượt 48,6% kế hoạch...
Thủ tướng nêu lên 4 nhiệm vụ cơ bản các tập đoàn, TCty phải nỗ lực thực hiện để hoàn thành nhiệm vụ 2010: Rà soát hoạt động sản xuất kinh doanh, tập trung đẩy nhanh các dự án hiệu quả; phối hợp điều hành giá cả hàng hóa phù hợp mục tiêu kiềm chế lạm phát, việc tăng giá các mặt hàng phải tính toán kỹ thời điểm và mức độ. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền cho người dân; tiếp tục đẩy mạnh sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp; quyết liệt trong công tác chỉ đạo thực hiện, xây dựng cơ chế báo cáo thường xuyên, đối thoại với các bộ, ngành liên quan để tháo gỡ nhanh vướng mắc, khó khăn.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài “Đà Nẵng thu hơn 651 tỉ đồng tiền thi hành án”. Bài báo phản ánh:Ngày 10-3, Cục Thi hành án dân sự và UBND TP Đà Nẵng đã tổ chức tổng kết công tác thi hành án năm 2009, triển khai nhiệm vụ năm 2010. Theo báo cáo, năm 2009, Cục Thi hành án TP Đà Nẵng phải thụ lý hơn 12.000 vụ khiếu nại, tố cáo. Trong hơn 12.000 vụ án dân sự có hơn 5.500 vụ án tồn của năm trước chuyển sang. Số tiền thi hành án năm 2009 cũng đạt con số kỷ lục là hơn 651 tỉ đồng. Thay mặt Thủ tướng Chính phủ và bộ trưởng Bộ Tư pháp, ông Trần Văn Minh, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, đã trao tặng bằng khen, cờ thi đua đơn vị xuất sắc cho các đơn vị thi hành án dân sự của thành phố.
Báo cũng có bài “Tử tù muốn hiến xác nhưng vướng pháp lý”. Bài báo phản ánh: Đây là câu chuyện hi hữu tử tù Nguyễn Văn Hải, ở Quảng Ninh, viết đơn gửi Chủ tịch nước xin được thi hành án, đồng thời được hiến thi thể mình cho y học gây bối rối cho các cơ quan chức năng.
Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác (ban hành năm 2006 - gọi tắt là Luật 2006) nêu rõ: “Người từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể của mình khi còn sống, sau khi chết và hiến xác”. Vậy tử tù Hải có đầy đủ các quyền như vậy không? Một hội thảo khoa học về cơ sở pháp lý cho việc tử tù hiến bộ phận cơ thể đã được Học viện Quân y (nơi đang tiến hành một công trình nghiên cứu cấp nhà nước về ghép tim) tổ chức với đại diện Bộ Y tế, Bộ Công an, TAND Tối cao, VKSND Tối cao, Văn phòng Chủ tịch nước. Các khía cạnh pháp lý liên quan đến nguyện vọng của tử tù Nguyễn Văn Hải được đưa ra mổ xẻ. Vấn đề đầu tiên là cơ sở pháp lý nào để thực hiện nguyện vọng của tử tù Hải. Dù Luật 2006 đã quy định quyền hiến bộ phận cơ thể khi còn sống và cả sau khi chết như một quyền nhân thân của người từ đủ 18 tuổi, song trong trường hợp này, Nguyễn Văn Hải là chủ thể đặc biệt, đã có án và bị hạn chế một số quyền công dân. Thực tế, đến khi thảo luận Luật Thi hành án hình sự tại kỳ họp Quốc hội vừa rồi mới đặt ra vấn đề hiến mô, bộ phận cơ thể và hiến xác của tử tù. Như thế có thể hiểu là cho đến nay, chưa có quy định nào về việc tử tù có được hiến xác, mô, bộ phận cơ thể hay không. Nhưng nếu hiểu rằng Luật 2006 đã bao hàm cả quyền hiến mô, bộ phận cơ thể của tử tù, hoặc giả thiết Luật Thi hành án hình sự dự kiến thông qua tại kỳ họp Quốc hội giữa năm nay cho phép tử tù hiến cơ thể thì vẫn còn khá nhiều vướng mắc cần giải quyết. Chẳng hạn, theo Luật 2006, người đã hiến mô, bộ phận cơ thể khi sống hoặc sau khi chết sẽ được tặng/truy tặng kỷ niệm chương Vì sức khỏe nhân dân. Vậy tử tù có hành vi nghĩa hiệp ấy có được tặng/truy tặng hay không? Rồi giả sử xác tử tù được hiến cho nghiên cứu y học thì tên anh ta có được ghi trong phòng tưởng niệm theo quy định luật này?
Thủ tục hiến mô, bộ phận cơ thể với tử tù Nguyễn Văn Hải cũng đáng bàn. Luật 2006 dự liệu hai trường hợp hiến khi còn sống và sau khi chết. Nếu muốn hiến khi còn sống, tử tù Hải phải thể hiện rõ ý chí của mình là hiến mô nào, bộ phận nào. Mặt khác, việc hiến mô, bộ phận cơ thể nếu thực hiện cũng phải đảm bảo là tử tù này tiếp tục sống được để thi hành án. Còn trong trường hợp mà Học viện Quân y quan tâm là cần một quả tim người thật, còn lành lặn, khỏe mạnh để thực hiện ca ghép tim đầu tiên ở Việt Nam thì yêu cầu pháp lý trên khó đạt được. Không thể có chuyện một tử tù bị lấy mất tim mà vẫn còn sống bình thường để thi hành án. Do đó, nếu Nguyễn Văn Hải muốn và cơ quan y tế ủng hộ thì chỉ có thể thực hiện hiến tim sau khi đã thi hành án tử hình. Bộ luật Tố tụng hình sự quy định hình thức thi hành án tử hình duy nhất là bắn. Các văn bản dưới luật hướng dẫn việc xử bắn sẽ được thực hiện bằng đội hành quyết, bắn một loạt đạn, tiếp đó đội trưởng thi hành án thực hiện phát súng ân huệ. Theo quy trình ấy, thi thể tử tù sẽ bị bắn thủng nhiều và về mặt y tế thì khó có thể tìm thấy bộ phận cơ thể nào còn nguyên vẹn, đủ giá trị để hiến - ghép. Cho nên, để mong muốn hiến tim của tử tù thực hiện được thì chỉ có thể thay đổi hình thức thi hành án tử hình, chẳng hạn bằng một phát súng duy nhất vào đầu.
Về vấn đề này, dự án Luật Thi hành án hình sự trình Quốc hội hai phương án thi hành hình phạt tử hình bằng xử bắn hoặc tiêm thuốc độc. Hai phương án mới thể hiện chung chung, có lẽ chưa dự liệu gì đến khả năng tử tù muốn hiến mô, bộ phận cơ thể sau khi chết.
Báo cũng có bài“Hợp đồng chưa tuân thủ hình thức sẽ không bị hủy”. Bài báo phản ánh: Nhiều trường hợp bên bán nhà, đất bằng giấy tay đã phá hợp đồng khi giá bất động sản tăng cao và tòa thường đồng tình. Có điều này vì Điều 134 Bộ luật Dân sự quy định: Giao dịch vô hiệu khi không tuân thủ quy định về hình thức, mặc dù khi ký kết hợp đồng, người bán hoàn toàn tự nguyện. Đây là điều vô lý mà tổ biên tập sửa đổi Bộ luật Dân sự nêu ra trong buổi tọa đàm do Bộ Tư pháp tổ chức ngày 10-3. Tổ biên tập đề xuất sửa Điều 134 theo hướng: Giao dịch dân sự chưa tuân thủ quy định về hình thức nhưng đang hoặc đã thực hiện thì vẫn có hiệu lực.
2. Báo Hà Nội mới có bài Dự thảo Luật Thủ đô: Đáp ứng yêu cầu đặc thù, phù hợp với Hiến pháp. Bài báo phản ánh: Ngày 10-3, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã họp hội nghị mở rộng để cho ý kiến đối với các nội dung chủ yếu của Dự thảo Luật Thủ đô. Bí thư Thành ủy Phạm Quang Nghị, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thế Thảo, Chủ tịch HĐND TP Ngô Thị Doãn Thanh, Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Công Soái, Phó Chủ tịch UBND TP Vũ Hồng Khanh, Chủ tịch UB MTTQ TP Phạm Xuân Hằng cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành, quận, huyện, thị xã tới dự và thảo luận.
Theo ông Lê Thành Long - Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật (Bộ Tư pháp), so với dự thảo công bố hôm 16-1-2010, Dự thảo Luật Thủ đô mới nhất đã bỏ các quy định cứng về kiểm soát nhập cư, giấy phép lao động đối với lao động ngoại tỉnh. Với 33 điều còn lại của dự luật (giảm 26 điều so với dự thảo cũ), Ban soạn thảo chủ trương không xin các cơ quan TƯ nguồn lực mà chỉ xin cơ chế cho Hà Nội có đủ cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi để quy hoạch, đầu tư, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững. Đi kèm với dự thảo là tờ trình dự án luật, báo cáo đánh giá tác động Luật Thủ đô sau khi đi vào thực tiễn, bản thuyết minh chi tiết, báo cáo nghiên cứu pháp luật thủ đô nước ngoài để người xem dễ so sánh, tìm hiểu những điểm ưu việt mà Ban soạn thảo đã chọn lọc. Đây là dấu hiệu cho thấy Ban soạn thảo đã chuẩn bị công phu dự thảo quan trọng này và đã lắng nghe các ý kiến phản biện để đưa ra một phương án chọn lựa thích hợp nhất. Điểm nổi bật trong Dự thảo Luật Thủ đô là vấn đề văn hóa, xã hội, giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ được đặt đầu tiên, trước nhóm các vấn đề kinh tế. Trong đó, Luật Thủ đô giao cho Hà Nội thẩm quyền quyết định chương trình giáo dục, đào tạo nâng cao cho các trường phổ thông đạt tiêu chuẩn khu vực và quốc tế mà vẫn thực hiện theo chương trình khung do Bộ GD-ĐT quy định.
Để nâng cao năng lực đầu tư phát triển của Hà Nội, Điều 14 cho phép Thủ đô được giữ lại tối thiểu 50% các khoản thu phân chia giữa ngân sách TƯ và ngân sách thành phố, bao gồm cả thuế thu nhập doanh nghiệp đơn vị hạch toán toàn ngành; được sử dụng toàn bộ khoản thu ngân sách vượt kế hoạch hằng năm theo quy định của pháp luật để đầu tư xây dựng, phát triển. Nhằm giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường, ách tắc giao thông, HĐND TP Hà Nội cũng có quyền ra một số quy định thưởng phạt. Song song với đó, dự thảo cũng làm rõ trách nhiệm của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND TP Hà Nội và các tổ chức, cá nhân sinh sống trên địa bàn Thủ đô. Điều dễ nhận thấy là đi kèm với các cơ chế chính sách đặc thù có phần thuận lợi cho sự phát triển của Thủ đô, các cơ quan của Hà Nội sẽ phải chịu trách nhiệm cao hơn và sẽ nhận được sự chỉ đạo sát sao của Thủ tướng Chính phủ. Hôm qua, nhiều vấn đề dự kiến sẽ gây tác động dư luận xã hội lớn đã được Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Công Soái xin ý kiến tại hội nghị, đó là việc thu các khoản phí; quản lý dân cư; thẩm quyền ban hành văn bản pháp luật; xử phạt hành chính.
Là một công dân sinh sống và công tác tại Hà Nội đã hơn 50 năm, GS-TS Vũ Hoan, Chủ tịch Liên hiệp Các hội khoa học kỹ thuật Hà Nội nhận xét, 33 điều trong Dự thảo Luật Thủ đô đều phù hợp với hiến pháp và các văn bản hiện hành, đồng thời thể hiện tương đối đầy đủ cơ chế đặc thù đối với Thủ đô và mang tính khả thi cao. Tuy nhiên, theo GS-TS Vũ Hoan, Thủ đô Hà Nội với diện tích gần 34.000km2, dân số gần 6,5 triệu người, tình hình địa giới tự nhiên hết sức đa dạng, do đó các điều quy định trong Luật Thủ đô phải sâu sắc hơn, giữ được giá trị lâu dài của một văn bản pháp luật. Điều 13 về chiến lược phát triển kinh tế Thủ đô cũng cần khẳng định rõ hướng đi của Thủ đô là phát triển nền kinh tế tri thức theo cơ cấu dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp như các nước phát triển khác.
Chủ tịch Hội Luật gia TP Hà Nội Nguyễn Vĩnh Oánh thì cho rằng, để Thủ đô Hà Nội không chỉ là đầu não chính trị hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa giáo dục cần có cơ chế đưa người có trình độ cao là giáo sư, tiến sỹ, người nước ngoài về làm việc tại Hà Nội. Ban soạn thảo cũng cần phải xác định rõ trách nhiệm các tỉnh, thành, bộ, ngành với Thủ đô trong phân công sản xuất, trồng trọt, nhất là ở vùng ngoại thành. Do đó, cần thiết phải lấy ý kiến các cơ quan kể trên để tạo thế liên kết chặt chẽ.
Đồng tình với quan điểm trên, Bí thư Thành ủy Phạm Quang Nghị khẳng định, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô rất vui mừng khi Luật Thủ đô vào chương trình xây dựng pháp luật năm 2010. Nhưng để Luật Thủ đô đi vào đời sống, đem lại lợi ích chung cho người dân trên địa bàn Thủ đô và cả nước, chất lượng tiếp tục phải ưu tiên hàng đầu. Trong đó, vấn đề cần lưu ý đầu tiên là luật ban cho Thủ đô quyền nhưng cũng cần gắn với những đòi hỏi với Thủ đô và không trái Hiến pháp. Có như vậy, khi trình Quốc hội dự luật này mới nhận được sự đồng thuận của các đại biểu. Mặt khác, việc xây dựng các quy định đặc thù của Thủ đô phải được thuyết minh sâu sắc, lập luận chặt chẽ, khoa học, trường hợp còn có những ý kiến khác nhau cần lấy phương án tối ưu nhất. Bí thư Thành ủy cũng lưu ý, Ban soạn thảo cần cố gắng đến mức tối đa để luật càng cụ thể bao nhiêu càng tốt, cái gì có thể phân cấp cho Hà Nội thì mạnh dạn phân cấp luôn. Vì có tư duy phân cấp thì mới có sự đột phá. Bí thư Thành ủy dẫn chứng: Trong trường hợp cần thiết, để đáp ứng yêu cầu xây dựng, phát triển quản lý, bảo vệ Thủ đô, nên để HĐND TP Hà Nội ban hành văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh những vấn đề mới phát sinh từ thực tiễn chưa được pháp luật quy định. Vì nếu Hà Nội ban hành văn bản thiếu chuẩn mực thì Hà Nội sẽ chịu hậu quả trước. Mặt khác, với cơ chế hiện nay, nếu Hà Nội lạm quyền, Chính phủ sẽ không cho phép.
Về mức xử phạt vi phạm hành chính, quan điểm Ban soạn thảo Luật Thủ đô cần quán triệt theo hướng phạt nặng để ít vi phạm, kỷ cương xã hội được bảo đảm. Trao đổi với phóng viên Hànộimới, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thế Thảo khẳng định chậm nhất là ngày 15-3 tới, dự luật sẽ được trình Chính phủ. Chắc chắn Dự luật Thủ đô còn phải chỉnh sửa tiếp, song song với việc lấy ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong phiên họp thường kỳ tới, khoảng trung tuần tháng 4 tới, Hà Nội sẽ tiếp tục nghe đóng góp ý kiến về dự thảo quan trọng này để tiếp tục hoàn thiện Dự luật với tinh thần cầu thị cao nhất.