Ngày 11/9, Bộ Tư pháp tổ chức phiên họp thẩm định dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), Luật Đấu thầu với sự chủ trì của Thứ trưởng Trần Tiến Dũng.
Tăng cường phân cấp, phân quyền cho địa phương
Phát biểu tại phiên họp, đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, thực hiện quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Nghị quyết số 126/NQ-CP ngày 1/9/2024 của Chính phủ về Phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 8 năm 2024 (Nghị quyết số 126/NQ-CP), Bộ đã xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu.
Đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình bày tóm tắt nội dung Tờ trình.
Theo đó, việc xây dựng, ban hành Luật sửa đổi, bổ sung các luật trên sẽ kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật, khơi thông và phát huy nguồn lực cho phát triển kinh tế- xã hội; giải quyết các khó khăn cấp thiết trong thực tiễn triển khai liên quan đến công tác quy hoạch, thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh, đầu tư theo phương thức đối tác công tư và hoạt động đấu thầu. Đồng thời góp phần đơn giản hoá thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp, phân quyền cho địa phương gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát.
Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), Luật Đấu thầu gồm 6 điều, trong đó 04 điều sửa đổi, bổ sung một số quy định của 04 luật hiện hành, 01 điều quy định về điều khoản chuyển tiếp và 01 điều quy định về hiệu lực thi hành.
Đề xuất bổ sung một số gói thầu được lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt
Góp ý tại cuộc họp, đồng chí Nguyễn Thị Diệu Hồng, Ban pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận định quy định về phân cấp, thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư một số dự án từ Thủ tướng Chính phủ xuống cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ tạo thuận lợi hơn trong quá trình thực hiện.
Đồng chí cho biết thêm, theo Điều 32 Luật Di sản văn hoá, việc xây dựng các công trình trong khu vực bảo vệ di tích phải lấy ý kiến của địa phương và Bộ quản lý chuyên ngành nhưng chưa cần ý kiến của Thủ tướng Chính phủ. Vì vậy, các doanh nghiệp mong muốn tiếp tục phân cấp thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án phù hợp với pháp luật di sản văn hóa không phân biệt quy mô, diện tích thuộc khu vực bảo vệ của di tích từ Thủ tướng Chính phủ xuống UBND cấp tỉnh.
Đồng chí Nguyễn Thị Diệu Hồng, Ban pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI).
Về trình tự, thủ tục đầu tư đặc biệt tại Điều 36, đồng chí cho biết hiện dự thảo Luật quy định dự án đầu tư đăng ký theo trình tự này sẽ không phải thực hiện các thủ tục để được cấp giấy phép, phê duyệt, chấp thuận, cho phép, xác nhận và các yêu cầu khác thuộc lĩnh vực xây dựng, bảo vệ môi trường, chuyển giao công nghệ, phòng cháy, chữa cháy. Nếu thực hiện theo quy trình này thì quá trình thực hiện dự án đầu tư sẽ được rút ngắn nhiều, tuy nhiên, cần điều chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan để đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Đại diện Bộ Tài chính.
Đồng tình chủ trương phân cấp thẩm quyền đầu tư cho địa phương, song đại diện Bộ Tài chính lưu ý trường hợp phân cấp đối với các dự án khu công nghiệp có quy mô lớn bởi các dự án này không chỉ tác động tới địa phương đó mà còn ảnh hưởng tới nhiều khu lân cận. Do vậy nên cân nhắc phân loại theo quy mô dự án để phân cấp cho địa phương; nếu phân cấp thì phải gắn với cơ chế kiểm tra, giám sát. Đồng thời, đồng chí đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo làm rõ một số nội dung như: cách thức xử lý tài sản của doanh nghiệp sau khi dự án đầu tư bị chấm dứt do nhà đầu tư không tuân theo quy định pháp luật; cấp nào có thẩm quyền quyết định ưu đãi đặc biệt; ngành nghề được ưu đãi đầu tư…
Liên quan đến lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, đại diện Bộ Tài chính đề xuất bổ sung một số gói thầu đặc thù của ngành tài chính như: gói thầu in ấn trái phiếu Chính phủ; gói thầu liên quan đến vận chuyển hàng dự trữ quốc gia; gói thầu cung cấp dịch vụ tổ chức các hội nghị, hội thảo… để tháo gỡ vướng mắc của Bộ Tài chính trong thực tiễn thực hiện.
Đại diện Bộ Quốc phòng.
Đại diện Bộ Quốc phòng cho biết, Quyết định số 27/2023/QĐ-TTg ngày 08/11/2023 của Thủ tướng Chính phủ quy định tổ chức lễ động thổ, lễ khởi công và lễ khánh thành công trình, các công trình quan trọng quốc gia; các công trình có giá trị lớn, có ý nghĩa quan trọng về kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội được sử dụng ngân sách nhà nước (đối với dự án đầu tư công) để tổ chức lễ động thổ, lễ khởi công và lễ khánh thành, chi phí tổ chức buổi lễ được tính vào tổng mức đầu tư của dự án. Vì vậy, đồng chí đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, bổ sung lễ động thổ, lễ khởi công, lễ khánh thành vào các trường hợp áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt. Đồng thời, đồng chí cũng đề nghị làm rõ khái niệm dự toán gói thầu; trường hợp nào thì phê duyệt dự toán gói thầu; cơ quan, cấp nào chịu trách nhiệm phê duyệt dự toán gói thầu.
Việc phân cấp, phân quyền phải đi đôi với kiểm tra, giám sát
Phát biểu kết luận phiên họp, Thứ trưởng Trần Tiến Dũng đánh giá cao sự nỗ lực của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc sửa đổi, bổ sung các luật nhằm tháo gỡ vướng mắc, khó khăn trong quy hoạch, đầu tư, đấu thầu. Thứ trưởng cho rằng, dự thảo Luật đã phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của nhà nước. Tuy nhiên, cơ quan chủ trì soạn thảo cần rà soát để thể chế hoá đầy đủ các nội dung theo Nghị quyết số 126/NQ-CP và nghiên cứu việc sửa đổi Luật Doanh nghiệp để phù hợp với Luật Chứng khoán và một số văn bản quy phạm pháp luật khác. Cùng với đó tiếp tục rà soát các quy định liên quan đến phân cấp, phân quyền và phải gắn công tác này với kiểm tra, giám sát, thanh tra, đặc biệt là phải chú trọng công tác hậu kiểm đối với các dự án đặc biệt; làm rõ quy định về quỹ hỗ trợ đầu tư; điều chỉnh quy định về khu công nghệ số để đồng bộ với Luật Công nghiệp công nghệ số.
Thứ trưởng Trần Tiến Dũng phát biểu kết luận phiên họp.
Về trường hợp đầu tư đặc biệt, Thứ trưởng đề nghị cơ quan chủ trì cân nhắc giao Chính phủ hoặc Thủ tướng Chính phủ quy định quy mô, vốn, kinh nghiệm, năng lực của nhà đầu tư; giao trách nhiệm kiểm tra, giám sát cho Ủy ban nhân dân thay vì Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế như tại dự thảo để nâng cao trách nhiệm quản lý của cơ quan nhà nước và phục vụ hiệu quả công tác hậu kiểm.
Ngoài ra, Thứ trưởng cũng cho ý kiến cụ thể với cơ quan chủ trì soạn thảo về các nội dung như: cân nhắc giao Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chịu trách nhiệm về việc thẩm định dự án; làm rõ các quy trình trong Luật Quy hoạch; rà soát nội dung dự thảo Luật với dự thảo Luật Đầu tư công (sửa đổi); làm rõ quy định điều kiện dự án không khả thi về phương án tài chính tại Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và các quy định về điều khoản chuyển tiếp. Đối với những nội dung còn ý kiến khác nhau, Thứ trưởng yêu cầu cơ quan chủ trì soạn thảo tổng hợp, xin ý kiến Chính phủ và đề xuất, báo cáo cơ quan có thẩm quyền.
Anh Thư - Trung tâm Thông tin