I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo Tuổi trẻ phản ánh: Chiều 7-7, Chi bộ Sở Thông tin-truyền thông tỉnh Trà Vinh đã tổ chức kiểm điểm ông Phan Ngọc Quan (nhân viên Phòng Công nghệ thông tin) về việc “phá hoại các trang web của tỉnh, đặc biệt là Cổng thông tin điện tử tỉnh Trà Vinh do Sở Thông tin-truyền thông quản lý”. Một số nguồn tin cho hay tại cuộc họp này ông Quan đã thừa nhận những sai phạm mà cơ quan chức năng phát hiện, chỉ ra trước đó. Mặc dù vậy ông Quan chưa nói rõ lý do tham gia phá hoại các trang web của Văn phòng UBND tỉnh, Sở Tài chính, Sở Khoa học và công nghệ, Sở Nội vụ và Cổng thông tin điện tử tỉnh Trà Vinh…
Sau cuộc họp kiểm điểm, chi bộ Sở Thông tin-truyền thông sẽ đề nghị hình thức kỷ luật để Đảng ủy khối dân chính đảng tỉnh Trà Vinh sẽ xem xét, quyết định kỷ luật Đảng đối với ông Quan. Tiếp đó sở sẽ xử lý kỷ luật công chức sai phạm. Ngoài ra, ông Quan còn phải chịu xử lý về mặt pháp luật. Hiện cơ quan điều tra Công an tỉnh Trà Vinh vẫn đang điều tra, chưa có kết luận chính thức.
2. Báo Người lao động phản ánh: Ngày 7-7, tại hội nghị sơ kết 6 tháng về công tác dân số, TS Dương Quốc Trọng, Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số Kế hoạch hóa gia đình, cho biết Việt Nam đang bước vào thời kỳ già hóa dân số với tốc độ nhanh chưa từng có trong lịch sử do tuổi thọ bình quân ngày càng tăng lên, trong khi tỉ suất sinh và tỉ suất tử giảm.
Theo ông Trọng, thời gian để Việt Nam chuyển đổi từ cơ cấu dân số đang “già hóa” sang cơ cấu dân số “già” ngắn hơn rất nhiều so với các quốc gia có trình độ phát triển cao hơn. Điển hình là Thụy Điển mất 85 năm, Nhật Bản mất 26 năm và 22 năm đối với Thái Lan nhưng theo dự đoán ở Việt Nam chỉ khoảng 15-20 năm.
Báo cũng phản ánh: Bộ Tài chính vừa ký thông tư hướng dẫn thực hiện trợ cấp khó khăn đối với người lao động trong doanh nghiệp theo Quyết định số 471/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Theo đó, người lao động có tên trong danh sách của doanh nghiệp tại thời điểm 30-3 có thu nhập từ 2,2 triệu đồng/tháng trở xuống (trừ các khoản tiền thưởng từ lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp, tiền ăn ca, tiền chế độ bồi dưỡng nghề độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt độc hại nguy hiểm) là đối tượng được hưởng trợ cấp. Mức tiền được trợ cấp tối thiểu là 250.000 đồng/người. Số tiền trợ cấp khó khăn cho người lao động được loại trừ không dùng để tính nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, kinh phí Công đoàn.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Đại đoàn kết có bài Dự thảo Nghị định số 163/2006/NĐ-CP về giao dịch đảm bảo: Thiếu chi tiết, yếu chế tài. Bài báo phản ánh: Ngày 29-12-2006, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 163/2006/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Bộ luật Dân sự về việc xác lập, thực hiện giao dịch bảo đảm để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ dân sự và xử lý tài sản bảo đảm. Hiện nay, Bộ Tư pháp đang chủ trì soạn thảo Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung. Tuy nhiên, nhiều vướng mắc trên thực tế chưa được đề cập trong Dự thảo.
Nghị định số 163 đã bộc lộ những hạn chế, bất cập. Ví như, quyền tài sản dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự thì Nghị định 163 chưa có quy định về vấn đề tài sản được hình thành (chuyển hóa) từ quyền tài sản đã được thế chấp có đương nhiên trở thành tài sản thế chấp không. Điều này đã gây ra một số vướng mắc trong thực tiễn thi hành liên quan đến vấn đề bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự bằng quyền tài sản. Theo Luật sư Trần Hữu Huỳnh, Trưởng Ban pháp chế, Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI), về nghĩa vụ được bảo đảm hình thành trong tương lai, tại khoản 5 Điều 3 Nghị định 163 quy định nghĩa vụ được bảo đảm có thể là nghĩa vụ trong tương lai. "Tuy nhiên, khi ngân hàng yêu cầu đăng ký giao dịch bảo đảm đối với hợp đồng có điều khoản bảo đảm cho nghĩa vụ hình thành trong tương lai thì một số cơ quan công chứng từ chối công chứng với lý do phạm vi bảo đảm và thời hạn bảo đảm không rõ ràng”. Ông Huỳnh cũng cho rằng, về cầm cố tài sản bảo đảm là cổ phiếu hình thành trong tương lai theo quy định của Điều 321 Bộ Luật dân sự 2005 và khoản 2 Điều 4 Nghị định 163, cổ phiếu hình thành trong tương lai có thể được dùng làm tài sản bảo đảm. Tuy nhiên, Dự thảo Nghị định chưa có hướng dẫn cụ thể về vấn đề này.
Cũng theo Luật sư Trương Thanh Đức: "Trường hợp tài sản hình thành trong tương lai đang trong quá trình hình thành mà bị xử lý theo quy định, thì cơ quan có thẩm quyền căn cứ kết quả xử lý tài sản bảo đảm để thực hiện thủ tục chuyển quyền sở hữu, quyền sử dụng cho người mua, người nhận tài sản đó sau khi tài sản đã hình thành” là rất cần thiết. Tuy nhiên, đề nghị cần xem xét quy định rộng hơn, để tránh tình trạng vướng mắc trong trường hợp tài sản bảo đảm là nhà ở hình thành trong tương lai vẫn có thể bị xử lý khi còn đang xây dở dang, không thể hoàn thành được, thì cũng cần được công nhận để xử lý tài sản bảo đảm này.
Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng Thư ký Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam Bùi Văn Mai cho rằng, tại khoản 5 Điều 3 Nghị định số 163/2006/NĐ-CP quy định nghĩa vụ được bảo đảm có thể là nghĩa vụ trong tương lai. Tuy nhiên, khi ngân hàng yêu cầu đăng ký giao dịch bảo đảm đối với hợp đồng có điều khoản bảo đảm cho nghĩa vụ hình thành trong tương lai thì một số cơ quan công chứng từ chối công chứng với lý do phạm vi bảo đảm và thời hạn bảo đảm không rõ ràng. Do đó, đề nghị làm rõ khái niệm "nghĩa vụ trong tương lai”.
Luật gia Vũ Xuân Tiền, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Công ty tư vấn VFAM Việt Nam phân tích, Nghị định 163 và Dự thảo Nghị định sửa đổi không có quy định nào về việc xác định giá trị của tài sản được sử dụng để thực hiện các giao dịch bảo đảm. Thực tế hiện nay đã và đang xảy ra trường hợp, bên nhận bảo đảm đồng thời là bên quyết định giá trị của tài sản bảo đảm dẫn đến tình trạng "vừa đá bóng, vừa thổi còi”, bên có tài sản bảo đảm luôn bị thiệt. Ông Tiền lý giải: "Chẳng hạn, một căn nhà bao gồm cả diện tích đất có căn nhà đó có giá thị trường là 10 tỷ đồng nhưng khi đem thế chấp để vay vốn từ ngân hàng, bản thân ngân hàng cho vay lại có quyền định giá. Khi đó, căn nhà chỉ được đánh giá ở mức 7 đến 8 tỷ. Hạn mức vay chỉ bằng 70% giá trị tài sản thế chấp, gây thiệt hại cho người có nhu cầu vay. Người vay không có quyền thỏa thuận vì nếu không chấp nhận thì không được vay” và kiến nghị, cần có một hoặc một số điều khoản theo hướng "Giá trị tài sản được sử dụng trong giao dịch bảo đảm (thế chấp, cầm cố) phải là giá thị trường, giá do hai bên thỏa thuận hoặc giá do tổ chức thẩm định giá chuyên nghiệp xác định”. Theo LS Tiền, nên ban hành một Nghị định mới thay cho Nghị định 163. Nếu ban hành một Nghị định bổ sung, sửa đổi sẽ dẫn đến tình trạng chắp vá quá nhiều, gây khó khăn cho việc thực hiện.
2. Tuổi trẻ online có bài “Méo mặt” với lệ phí chứng thực, sao y. Bài báo phản ánh: Nhiều bạn đọc ở TP.HCM phản ảnh chứng thực một chữ ký tốn 10.000 đồng, một bản sao chứng minh nhân dân, bằng lái xe tốn 4.000 đồng, sao y giấy chứng nhận nhà đất có khi tới 6.000-7.000 đồng/bản. Với những trường hợp cần nhiều loại giấy tờ phải chứng thực, sao y thì mức lệ phí nói trên khiến nhiều người “méo mặt”.
Ông Nguyễn Xuân Cường đến UBND P.17, Q.Bình Thạnh chứng thực bản sao chứng minh nhân dân (CMND) và bằng lái xe để làm thủ tục đăng ký mua xe máy. Dù mỗi loại giấy tờ chỉ cần một bản sao nhưng đã mất công đi nên ông Cường sao y luôn bảy bản CMND và ba bản bằng lái xe để dành lúc khác còn cần tới. Nhận lại bộ hồ sơ đã được chứng thực, ông Cường ngỡ ngàng khi nghe nhân viên phường thông báo lệ phí là 40.000 đồng. “Chỉ có mỗi bản sao lớn hơn bàn tay một chút mà bắt người dân phải nộp phí 4.000 đồng/bản là quá cao” - ông Cường bức xúc. Theo người có trách nhiệm tại UBND P.17, Q.Bình Thạnh, mức phí trên được thu dựa trên quyết định 82/2009 của UBND TP.HCM về phí chứng thực bản sao. Quyết định 82 quy định lệ phí chứng thực bản sao là 2.000 đồng/trang, từ trang thứ ba trở đi mỗi trang thu 1.000 đồng, tối đa không quá 100.000 đồng/bản.
Theo giải thích của cán bộ P.17, Q.Bình Thạnh, CMND và bằng lái xe đều có hai mặt nên phải tính hai trang và thu phí 4.000 đồng/bản. Nhiều phường khác ở Q.Bình Thạnh cũng thu 4.000 đồng/bản sao CMND, bằng lái. Trước đây, chứng thực bản sao dù có hai mặt nhưng P.17 chỉ thu 2.000 đồng/bản. Tuy nhiên do bị các phường khác “khiếu nại” thu thấp hơn họ nên P.17 cũng thu 4.000 đồng/bản. Khi chúng tôi đem hai loại giấy tờ nói trên đến một số phường khác để chứng thực thì có phường thu phí 2.000 đồng/bản và nhiều phường thu 4.000 đồng/bản. Tương tự, với bản sao giấy chứng nhận nhà đất (giấy hồng, giấy đỏ) có phường thu 4.000 đồng/bản nhưng có phường thu tới 6.000 đồng/bản. Chưa kể những trường hợp giấy hồng có thêm trang bổ sung thì người dân sẽ bị thu 7.000 đồng/bản. Theo UBND các phường xã, nơi này thu cao, nơi kia thu thấp là do mỗi nơi vận dụng tính số trang của bản sao giấy tờ mỗi khác.
Chị Đào Thanh Thủy, ngụ Q.Tân Bình (vừa tốt nghiệp đại học), cho biết để hoàn tất bộ hồ sơ xin việc chị đã tốn kém rất nhiều cho việc chứng thực. Đưa chúng tôi xem bốn bản lý lịch, bốn đơn xin việc đã được UBND phường xác nhận chữ ký, chị Thủy cho biết riêng hai loại giấy tờ này đã tốn mất 80.000 đồng do lệ phí chứng thực chữ ký là 10.000 đồng/trường hợp. Cộng thêm các khoản lệ phí sao y bằng cấp, hộ khẩu, CMND, chị Thủy phải tốn hơn 200.000 đồng cho bốn bộ hồ sơ xin việc làm. Trước đây khi khai lý lịch, người dân được UBND phường xã xác nhận nơi cư trú không tốn phí hoặc chỉ tốn 1.000 đồng cho con tem. Từ khi thực hiện chứng thực chữ ký theo nghị định 79, mức phí chứng thực chữ ký trên nhiều loại giấy tờ như: lý lịch, giấy cam đoan, đơn xác nhận... của người dân đã tăng gấp nhiều lần. Nhiều cán bộ làm công tác chứng thực ở phường xã thừa nhận lệ phí chứng thực chữ ký 10.000 đồng/trường hợp là quá cao, gây khó khăn cho người dân. Lãnh đạo Sở Tư pháp TP cho biết sắp tới sở sẽ tập hợp các kiến nghị của người dân liên quan đến mức lệ phí chứng thực, sao y để báo cáo UBND TP xem xét.
3. Báo Giao thông vận tải có bài Cưỡng chế thi hành án gây ùn tắc kéo dài trên phố Huế. Bài báo phản ánh: Sáng 7/7/2010, Chi cục Thi hành án (THA) quận Hai Bà Trưng, Hà Nội đã tiến hành việc cưỡng chế thi hành án đối với ngôi nhà số 194, phố Huế. Việc cưỡng chế kéo dài trong nhiều giờ liền khiến cho cả đoạn đường gần như bị tê liệt.
Từ 8h sáng, tình trạng ùn tắc giao thông đột ngột xuất hiện trên phố Huế, đoạn đường từ ngã tư phố Huế - Tô Hiến Thành đến ngã tư phố Huế - Tuệ Tĩnh, làm các phương tiện giao thông lưu hành trên đoạn đường này gặp rất nhiều khó khăn. Hàng chục cảnh sát giao thông, cảnh sát khu vực, xe cứu thương, cứu hỏa… và các cán bộ của Chi cục THA quận Hai Bà Trưng đã có mặt trước cửa ngôi nhà số 194 để tiến hành cưỡng chế thu hồi ngôi nhà này.
Sự việc bắt nguồn từ Quyết định 143/2007/QĐST-KDTM (QDD143) của TAND Tp. Hà Nội, công nhận sự thỏa thuận giữa Ngân hàng Công thương Việt Nam, chi nhánh cầu giấy, Hà Nội (NHCT) và Công ty TNHH Bắc Sơn (Cty Bắc Sơn) về khoản vay 25,5 tỷ đồng giữa Cty Bắc Sơn và NHCT. Do Cty Bắc Sơn đã không thực hiện đúng cam kết với NHCT về tài sản thế chấp trong đó có ngôi nhà số 194, phố Huế (tài sản thế chấp cho khoản vay 5 tỷ đồng của Cty Bắc Sơn), Chi cục THA quận Hai Bà Trưng quyết định thi hành QĐ 143 và tiến hành cưỡng chế đối với ngôi nhà trên.
Tuy nhiên, điều khiến sự việc này thu hút sự chú ý của công chúng là vào ngày 21/12/2010, Tòa kinh tế (TANDTC) có Quyết định giám đốc thẩm số 18/2010/KDTM-GĐT hủy QĐ 143 và giao hồ sơ vụ án cho TAND Tp. Hà Nội xét xử sơ thẩm lại theo quy định. Nhiều người cho rằng: việc tiến hành THA của chi cục THA quận Hai Bà Trưng vào thời điểm này là chưa hợp lý, khi phiên xét xử sơ thẩm lại chưa diễn ra. Chính vì thế nên vào sáng nay, những người có mặt trong nhà số 194 đã đóng cửa và tỏ thái độ bất hợp tác với việc cưỡng chế THA của chi cục THA quận Hai Bà Trưng khiến cho việc cưỡng chế THA gặp khó khăn và kéo dài hơn dự kiến.