Bộ luật hình sự năm 2015 và Luật tiếp cận thông tin đã đáp ứng yêu cầu của giai đoạn phát triển mới và mong đợi của đông đảo quần chúng Nhân dân – Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nhấn mạnh tại Hội nghị quán triệt việc thi hành Bộ luật Hình sự (BLHS) và Luật Tiếp cận thông tin (TCTT) diễn ra sáng nay – ngày 04/11.
BLHS và Luật TCTT có nhiều nội dung mang tính đột phá
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Lê Thành Long khẳng định, việc ban hành BLHS 2015 thể hiện sự quyết tâm cao của Đảng và Nhà nước trong việc tiếp tục thể chế hóa chủ trương cải cách tư pháp của Đảng, cụ thể hóa quy định của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến lĩnh vực hình sự, đặc biệt là yêu cầu bảo vệ quyền con người, quyền công dân, tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo khung pháp luật hình sự hữu hiệu nhằm tăng cường đấu tranh phòng, chống tội phạm; góp phần xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân, vì dân; bảo vệ và thúc đẩy phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của nước ta.
.jpg)
Nhìn một cách tổng quát có thể thấy rằng, BLHS 2015 có nhiều nội dung mới, trong đó có những nội dung mang tính đột phá trên tinh thần đổi mới nhận thức, thể hiện rõ tính hướng thiện, tính nhân đạo như: mở rộng áp dụng các hình phạt ngoài tù; hạn chế hình phạt tử hình; tiếp tục nhân đạo hóa chính sách hình sự đối với người chưa thành niên phạm tội trên tinh thần vì lợi ích tốt nhất của các em…
Đặc biệt, BLHS năm 2015 có nhiều nội dung đổi mới, trong đó có những nội dung mang tính đột phá trên tinh thần đổi mới tư duy, đổi mới nhận thức về chính sách hình sự, về vấn đề tội phạm và hình phạt (ví dụ như lần đầu tiên Bộ luật quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại).
.jpg)
Quyền được thông tin của công dân lần đầu tiên được ghi nhận tại Hiến pháp năm 1992 và tiếp tục được kế thừa, phát triển tại Hiến pháp năm 2013. Nhằm tạo khuôn khổ pháp lý cho việc thực hiện quyền tiếp cận thông tin của công dân theo tinh thần Hiến pháp, nâng cao tính công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan nhà nước, tại kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật TCTT. Việc ban hành Luật TCTT sẽ góp phần xây dựng một xã hội cởi mở hơn về thông tin và một Chính phủ công khai, minh bạch hơn, trách nhiệm giải trình cao hơn trong hoạt động quản lý, điều đất nước, góp phần đưa chủ trương “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra””, từng bước đi vào cuộc sống. Bên cạnh đó, việc bảo đảm thực hiện quyền tiếp cận thông tin với tư cách là quyền cơ bản của công dân có ý nghĩa làm tiền đề, điều kiện cho việc thực hiện các quyền tự do dân chủ khác của con người của công dân mà Hiến pháp 2013 đã quy định như quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, quyền bầu cử, ứng cử, quyền biểu quyết khi Nhà nước tổ chức trưng cầu ý dân, quyền khiếu nại, quyền tố cáo, quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí…
.jpg) |
.jpg) |
Đặc biệt chú trọng nhiệm vụ tập huấn chuyên sâu BLHS và Luật TCTT
Để đảm bảo triển khai thi hành luật, Bộ trưởng Lê Thành Long đề nghị các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức hữu quan và cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc triển khai thi hành BLHS và Luật TCTT trong đó theo chức năng nhiệm vụ của mình, cần: Khẩn trương triển khai xây dựng các văn bản quy định chi tiết thi hành hai đạo luật, bảo đảm trình cơ quan có thẩm quyền ban hành theo đúng tiến độ đã đề ra, tạo điều kiện thuận lợi để thi hành luật khi BLHS có hiệu lực thi hành từ 01-01-2018 và Luật Tiếp cận thông tin có hiệu lực thi hành từ 01-7-2018; Tổ chức rà soát các VBQPPL có liên quan, đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới các VBQPPL để phù hợp với quy định của hai đạo luật, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật.
Bộ trưởng đặc biệt nhấn mạnh vấn đề tổ chức tập huấn chuyên sâu cho các lực lượng trực tiếp thi hành bởi đây là các đạo luật rất quan trọng, nhất là BLHS ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng và tự do của con người.
Bên cạnh đó, cần tiếp tục quán triệt việc thi hành và tổ chức tuyên truyền, phổ biến rộng rãi BLHS và Luật TCTT trong Nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức nhằm nâng cao nhận thức, giúp cho mọi người nằm được những nội dung dung, tư tưởng mới thể hiện trong hai đạo luật này.
Nhiều vấn đề quan trọng trong BLHS và Luật TCTT cũng đã được các đại biểu tham dự thảo luận trực tiếp tại Hội nghị. Một số Bộ, ngành, địa phương cho biết, ngay sau khi Quốc hội thông qua các đạo luật trên đã chủ động ban hành kế hoạch hoặc công văn hướng dẫn việc thực hiện. Đồng thời đề nghị Bộ Tư pháp tiếp tục có những buổi tập huấn chuyên sâu để hướng dẫn việc thực hiện thống nhất quy định của các đạo luật này.
Hoàng Vy Anh