Hiến pháp là văn kiện đặc biệt quan trọng, phản ánh ý chí, nguyện vọng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta, là cơ sở pháp lý vững chắc cho công cuộc xây dựng, bảo vệ, phát triển và hội nhập quốc tế của đất nước trong thời kỳ mới. Qua gần một năm HP 2013 có hiệu lực thi hành, việc tổ chức triển khai thi hành HP trên địa bàn tỉnh đã được tiến hành kịp thời, đồng bộ, toàn diện, thống nhất, hiệu quả và tiết kiệm, đảm bảo sự tham gia nghiêm túc của tất cả các cấp, ngành và đông đảo nhân dân, từng bước đưa nội dung HP đi vào thực tiễn cuộc sống.
Để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ và hiệu quả trong triển khai thi hành HP, ngay sau khi HP có hiệu lực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị 21 về việc triển khai HP trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở đó các cấp, ngành, đoàn thể đã xây dựng kế hoạch chi tiết tổ chức triển khai nội dung của HP phù hợp với từng khu vực, địa bàn. Đến nay, toàn tỉnh đã tổ chức được hàng nghìn hội nghị quán triệt, triển khai HP đến cán bộ, đảng viên và nhân dân; 116 xã, phường, thị trấn xây dựng đề cương theo từng chuyên đề tuyên truyền tại địa bàn. Bên cạnh việc tổ chức hội nghị, các cấp, ngành còn tổ chức tuyên truyền, quán triệt nội dung của HP bằng nhiều hình thức như thông qua sinh hoạt “Ngày pháp luật” hằng tháng, nói chuyện chuyên đề, tổ chức tọa đàm, trao đổi điểm mới của HP… Tỉnh cũng đã đăng tải toàn văn HP 2013 và tài liệu giới thiệu HP trên cổng thông tin điện tử của tỉnh. Ngoài ra Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh đã in và cấp phát hàng nghìn bộ tài liệu tuyên truyền HP cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp, các ngành phục vụ công tác phổ biến, tuyên truyền HP. Thường xuyên cử báo cáo viên pháp luật giúp các cấp, ngành phổ biến tuyên truyền HP phù hợp với đặc thù từng cấp, ngành, trong đó đặc biệt chú trọng những xã xa trung tâm, điều kiện cập nhật thông tin của người dân còn hạn chế.
Chính nhờ việc đa dạng hóa các hình thức mà nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh đã có cách làm hay, hiệu quả đưa HP vào cuộc sống. Điển hình như ở phường Trần Hưng Đạo (Phủ Lý), bên cạnh các hình thức tuyên truyền truyền thống, hiện nay, việc triển khai HP được lồng ghép vào nội dung sinh hoạt của các ban, ngành, đoàn thể một cách sinh động, đặc biệt thông qua hệ thống truyền thanh cơ sở. Chương trình tập hợp những bài viết hay về tập thể, cá nhân điển hình trong thi hành pháp luật, đồng thời chọn lọc, triển khai những nội dung Hiến pháp liên quan mật thiết đến đời sống để chuyển tải tới nhân dân. Bà Trần Thị Bích Thủy, Chủ tịch UBND phường Trần Hưng Đạo cho biết: “Bước đầu triển khai cũng gặp không ít khó khăn trong việc xây dựng nội dung, bài viết tuyên truyền, do cán bộ phụ trách kiêm nhiệm nhiều mảng việc, nhưng anh em đã phấn đấu vượt qua khó khăn với mong muốn mang đến cho nhân dân một kênh thông tin tuyên truyền HP, pháp luật gần gũi, bổ ích”.
Hay như ở Kim Bảng, nhờ có sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở trong việc triển khai thi hành HP, mà ý thức thượng tôn pháp luật trong các tầng lớp nhân dân trên địa bàn huyện đã được nâng cao rõ rệt. Trao đổi về vấn đề này, ông Đinh Xuân Thư, Phó Trưởng phòng tư pháp huyện cho biết: “Nhiệm vụ trọng tâm được huyện xác định trong triển khai thi hành HP là tích cực phát huy vai trò gương mẫu đi đầu của cán bộ Đảng viên trong việc tìm hiểu HP cũng như tuyên truyền nội dung HP vào cuộc sống. Nhờ đó, đã giúp huyện xây dựng đội ngũ tuyên truyền viên đắc lực, vừa tuyên truyền, vừa gương mẫu thi hành nội dung Hiến pháp trong công việc hàng ngày cũng như ở cơ quan, đơn vị và cộng đồng dân cư”.
Bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng, công tác tuyên truyền, phổ biến HP trên địa bàn tỉnh đã nêu bật được tinh thần, nội dung cơ bản, những điểm mới được sửa đổi, bổ sung của HP về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, giúp người dân hiểu rõ vai trò của mình trong chấp hành và bảo vệ HP. Bà Trần Thị Hòa, một người dân ở thị trấn Hòa Mạc (Duy Tiên) cho biết: “Qua tìm hiểu Hiến pháp có rất nhiều điểm mới về quyền con người, sát thực với đời sống. Do vậy, ngoài việc tham gia các buổi tuyên truyền do tổ chức, đoàn thể tổ chức, tôi còn thường xuyên đến tủ sách pháp luật của thị trấn tìm hiểu nội dung cũng như bộ tài liệu hỏi đáp về Hiến pháp”.
Cùng với công tác phổ biến, tuyên truyền HP. Công tác rà soát văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) cần bãi bỏ, sửa đổi bổ sung hoặc ban hành mới cho phù hợp với quy định của HP cũng đã được UBND tỉnh chỉ đạo, đôn đốc các cấp, ngành thực hiện nghiêm túc, đồng bộ. ở cấp tỉnh, tổng số VBQPPL thuộc trách nhiệm rà soát gồm 352 văn bản; tổng số VBQPPL thuộc trách nhiệm rà soát cấp huyện gồm 163 văn bản; VBQPPL thuộc trách nhiệm rà soát cấp xã 568 văn bản. Qua rà soát cho thấy, các VBQPPL do HĐND, UBND các cấp trên địa bàn tỉnh ban hành nhằm quy định chi tiết thi hành VBQPPL của các bộ, ngành trung ương không có VBQPPL nào nội dung trái quy định của Hiến pháp năm 2013 cần phải dừng thi hành; cần sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ, hoặc ban hành mới, bảo đảm phù hợp với Hiến pháp năm 2013.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, công tác triển khai, thi hành HP năm 2013 trên địa bàn tỉnh còn gặp một số khó khăn, vướng mắc. Đối tượng, địa bàn triển khai thi hành HP rộng trình độ, nhận thức khác nhau, trong khi đội ngũ báo cáo viên pháp luật các cấp, ngành phần lớn hoạt động kiêm nhiệm dẫn đến kết quả tuyên truyền đến đối tượng chưa sâu, hiệu quả thấp. Kinh phí phục vụ cho công tác tuyên truyền hạn chế. Nguồn tài liệu chính thức về nội dung HP năm 2013 trên các trang thông tin điện tử của tỉnh còn ít, hình thức, nội dung tuyên truyền chưa thực sự phong phú, đa dạng...
Khắc phục khó khăn trên, thời gian tới, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến sâu rộng tinh thần và nội dung của HP năm 2013 đến các tầng lớp nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức, công nhân, chiến sĩ lực lượng vũ trang. Thường xuyên nêu gương các điển hình tiên tiến trong công tác tổ chức, thi hành HP. Đồng thời, hưởng ứng và phát động cuộc thi viết “Tìm hiểu HP nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” sâu rộng tới mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn tỉnh nhằm nâng cao hiểu biết, bảo đảm HP được tuân thủ và nghiêm chỉnh chấp hành trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Tiếp tục rà soát các VBQPPL, kịp thời phát hiện những nội dung không còn phù hợp với HP để đề xuất sửa đổi, bổ sung, ban hành mới theo thẩm quyền.
Cẩm Tú