Tự hào với “nghề nói” về pháp luật
Nói về tuyên truyền pháp luật nhiều người hay ví là công việc có 3 chữ K. Đó là “ khó, khô, khổ”.Theo anh, công tác tuyên truyền pháp luật thực ra cũng là một nghề - “nghề nói”, nhưng là nói về pháp luật. Khi nói về pháp luật bị ràng buộc bởi những quy định rất chặt chẽ và cũng rất “khô khan”, khó nói. Nhiều người còn nói là “khổ” nữa. Điều đó quả không sai ngay cả với người đã có thâm niên trong nghề.
Song, tuyên truyền pháp luật cũng có niềm vui riêng, nhất là khi chúng ta mang lại sự hiểu biết pháp luật cho nhiều người. Anh luôn suy nghĩ làm công tác tuyên truyền không chỉ là trách nhiệm của cán bộ chuyên môn mà còn là trách nhiệm chung của cán bộ trong ngành Tư pháp ở các cấp. Công tác tuyên truyền pháp luật thực hiện ở rất nhiều lĩnh vực, điều kiện khác nhau. Đối với anh mặc dù không còn trực tiếp công tác ở Phòng Phổ biến, giáo dục pháp luật, chuyển sang Chánh Văn phòng Sở, công việc rất bận mải nhưng anh vẫn giành thời gian nghiên cứu và tham gia tuyên truyền. Nhiều buổi tuyên truyền tại xã, phường, thị trấn thường phải bố trí vào ngày thứ bảy hoặc chủ nhật. Anh quan niệm: “Chính thông qua các buổi tuyên truyền giúp cho chúng ta nắm bắt, hiểu rất sâu, cụ thể được nhiều văn bản; bởi vì, để làm tốt công việc này đòi hỏi chúng ta phải học hỏi, tích luỹ kiến thức, kinh nghiệm, hiểu và làm chủ kiến thức, có nhiều thông tin bổ trợ mới truyền tải kiến thức pháp luật đến người nghe một cách tốt nhất”.
Anh luôn giành một khoảng thời gian nhất định để nghiên cứu, tích luỹ, lượm nhặt thông tin trên các sách, báo chí trau dồi kiến thức cho bài giảng của mình thêm sinh động. Điều này được minh chứng khi xem những tập tài liệu đi tuyên truyền pháp luật của anh: ngoài cuốn luật, đề cương đã rút gọn là những tài liệu bổ trợ cho nội dung bài giảng. Có nội dung anh ghi chú ngay trong bài giảng, song có nội dung lại phải để ở ngoài để sử dụng khi cần thiết. Một số văn bản lớn như Hiến pháp, Luật Đất đai, Bộ luật Dân sự, Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật Khiếu nại... thì ngay cả chúng tôi là những người cùng nghề cũng phải phục vì sự cóp nhặt, tích luỹ tư liệu, thông tin của anh.
Anh tâm sự, để bảo đảm cho mỗi cuộc tuyên truyền pháp luật được tốt, đưa pháp luật đến với người nghe thì phải chủ động chuẩn bị rất nhiều nội dung. Phải hiểu về điều luật, biến nó thành kiến thức của mình thì mới chủ động và giảng hay được. Có khi chuẩn bị 10 nội dung thì chỉ cần sử dụng đến 5 hoặc 6 nội dung; song vẫn phải chuẩn bị kĩ các nội dung để chủ động cho từng hội nghị khác nhau. Ngoài những kiến thức pháp luật cơ bản, bắt buộc phải tuyên truyền cho từng đối tượng thì những kiến thức, thông tin bổ trợ bên ngoài cũng rất quan trọng, bổ sung cho điều luật đó, vận dụng vào đối tượng điều chỉnh cho phù hợp.
Kinh nghiệm nhiều năm gắn bố với công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật đối với anh không có bí quyết nào ngoài làm chủ kiến thức, thông tin và còn biết sử dụng kiến thức, thông tin đúng lúc, đúng cách, vận dụng những kiến thức ở các văn bản có liên quan để mở rộng, liên hệ, làm rõ. Điều đó cũng giúp người nghe biết thêm nhiều thông tin, kiến thức pháp luật.
Phải chuẩn bị kỹ và nghiêm túc
Hơn hai mươi năm làm công tác tuyên truyền pháp luật cho hàng chục ngàn lượt người nghe, với hàng trăm văn bản khác nhau, đến nay anh cũng không thể nhớ hết đã thực hiện bao nhiêu buổi tuyên truyền pháp luật cũng như các buổi lên lớp giảng dạy môn pháp luật cho học sinh hay các đối tượng khác.
Anh tâm sự, quan tâm đến đối tượng người nghe trong tuyên truyền pháp luật là điều rất quan trọng. Có kiến thức, có phương pháp song không phải nội dung văn bản luật đều “bê” hết vào nói cho các đối tượng khác nhau. Trước mỗi đối tượng, người tuyên truyền đều phải xác định điều gì là trọng tâm, cần thiết trong văn bản sắp tuyên truyền. Cùng là Luật Đất đai song nói ở cấp huyện cho cán bộ về triển khai thực thi khác, nói ở cấp xã cho người dân biết và nghe về các quy định khác, không thể bê nguyên bài giảng cho mọi đối tượng, hoàn cảnh. Phải có những điểm nhấn trong nội dung tuyên truyền.
Một đợt tuyên truyền đến nay vẫn để lại nhiều cảm xúc với anh nhất là các buổi tuyên truyền về Hiến pháp cho gần một ngàn đại đức tăng ni và phật tử của tất cả các chùa trên địa bàn tỉnh Thái Bình. Ban Tôn giáo tỉnh, Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh, Sở Tư pháp đã phối hợp tổ chức tám buổi tuyên truyền tại các cơ sở Phật giáo. Anh bảo, thực ra đây là những cuộc “nói chuyện” về Hiến pháp thì đúng hơn. Để mọi người lắng nghe, đón nhận tinh thần, nội dung của Hiến pháp cũng như pháp luật Nhà nước trong cuộc sống đối với những người đã để cả cuộc đời gắn liền với đạo pháp, với cuộc sống riêng tư nơi cửa Phật là điều rất khó. Mặt khác đây cũng là đối tượng đặc thù, nhạy cảm nên thay bằng “nói chuyện” về Hiến pháp và pháp luật là phù hợp. Những vấn đề có liên quan đến tôn giáo như mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào; các tôn giáo đều bình đẳng trước pháp luật; Nhà nước tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo; Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật … đều được giải thích cẩn thận, rõ ràng.
Ở anh chúng tôi học tập được rất nhiều kinh nghiệm và nhất là sự say mê, trách nhiệm của một người làm tuyên truyền pháp luật. Ngoài công tác tại cơ quan, làm báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, anh cũng là cộng tác viên tích cực của Báo Thái Bình, Đài Phát thanh và truyền hình Thái Bình và nhiều Báo, tạp chí khác.
Trong những năm công hiến cho ngành Tư pháp, anh đã vinh dự được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, nhiều Bằng khen của Bộ Tư pháp, Uỷ ban nhân dân tỉnh Thái Bình, Trung ương Hội Luật gia Việt Nam, Giấy khen của Báo Thái Bình. Anh là Chiến sỹ thi đua cấp tỉnh. Vừa qua, khu vực thi đua Đồng bằng Bắc bộ cũng suy tôn và đề nghị anh vào danh sách cá nhân điển hình tiên tiến ngành Tư pháp năm 2010-2015. Anh đạt giải Ba về Thi tìm hiểu Hiến pháp năm 2013 do Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức với tác phẩm “ Tự hào và đam mê khi tuyên truyền Hiến pháp”. Anh cũng đang tích cực tham gia cuộc thi viết về Tìm hiểu Hiến pháp năm 2013. Những thành tích được ghi nhận trên trong đó có phần cống hiến, thành tích riêng về công tác tuyên truyền pháp luật của anh. Tuy đã lớn tuổi, lại sắp nghỉ hưu song anh vẫn muốn sau này được tham gia công tác luật sư hay luật gia, trung tâm tư vấn pháp luật để có điều kiện tiếp tục tuyên truyền pháp luật đến với nhân dân - công việc và cũng là cái duyên với nghề của anh.
Hạnh Nga