CHỈ THỊ CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ

Về việc chấn chỉnh sắp xếp sản xuất, kinh doanh ngànhthuốc lá.

Thựchiện Quyết định số 392/CT ngày 12 tháng 11 năm 1990 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng(nay là Thủ tướng Chính phủ) về việc chấn chỉnh lại tổ chức sản xuất và lưuthông thuốc lá điếu, Chỉ thị số 278/CT ngày 03 tháng 8 năm 1990 về cấm nhậpkhẩu và lưu thông thuốc lá điếu sản xuất ở nước ngoài trên thị trường nước ta.Sau gần chín năm thực hiện, bước đầu đã thu được một số kết quả nhất định, tạođiều kiện cho ngành thuốc lá Việt Nam ổn định, tăng nguồn thu cho ngân sách nhànước. Song, so với yêu cầu đề ra thì kết quả đạt được còn thấp, các cơ sở sảnxuất thuốc lá trong nước vẫn còn phân tán, thiếu tập trung, nhiều quận, huyệncũng có nhà máy sản xuất thuốc lá; mặt khác, sự chỉ đạo kiểm soát của các Bộ,ngành và các cấp còn thiếu chặt chẽ, làm cho các cơ sở sản xuất thuốc lá nhỏđịa phương đang hoạt động kém hiệu quả, một số doanh nghiệp thua lỗ kéo dài,không đảm bảo vệ sinh môi trường, còn có sản phẩm không đăng ký nhãn hiệu vàchất lượng hàng hóa chưa bảo đảm theo quy định Nhà nước. Thuốc lá nhập lậu trênthị trường nội địa không giảm, có xu hướng ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởngđến sản xuất thuốc lá trong nước. Để khắc phục tình trạng trên, Thủ tướng Chínhphủ yêu cầu các Bộ, ngành, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thànhphố trực thuộc Trung ương và Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam thực hiện một sốviệc cấp bách sau đây:

1.Nhà nước thống nhất quản lý đối với ngành thuốc lá. Chủ trương này phải đượcthể hiện đồng bộ, nhất quán trong quản lý nhà nước, từ khâu quy hoạch, kếhoạch, chính sách, biện pháp về đầu tư phát triển, xuất nhập khẩu máy móc,thiết bị sản xuất, nguyên liệu, phụ liệu, vật tư, sản phẩm thuốc điếu, đăng kýnhãn hiệu chất lượng sản phẩm lưu thông, quảng cáo tiếp thị và các chính sáchkinh tế khác. Nhà nước độc quyền về sản xuất thuốc lá điếu, chỉ những doanhnghiệp nhà nước, các liên doanh với nước ngoài đã được cấp phép và đủ điều kiệnquy định mới được sản xuất. Phải nhanh chóng sắp xếp, ổn định lại từ sản xuấtđến lưu thông ngành hàng này theo mục tiêu: nâng cao chất lượng sản phẩm thuốclá điếu và thuốc lá sản xuất bằng nguyên liệu trong nước, đáp ứng nhu cầu thịtrường, đẩy mạnh xuất khẩu.

2. Chủtrương về đầu tư ngành thuốc lá:

Tronglĩnh vực sản xuất thuốc lá điếu: không đầu tư xây dựng mới các cơ sở sản xuất thuốc lá điếu ngoàinhững đơn vị đã cho phép và đơn,vị đang chuẩn bị liên doanh hợp tác để sản xuấtloại thuốc lá cao cấp và đầu tư chiều sâu có trọng điểm, hiện đại hóa côngnghệ, máy móc thiết bị, nâng cao chất lượng sản phẩm, phối chế được sợi thuốclá cao cấp trong nước thay thế nhập khẩu. Để tăng cường sức cạnh tranh của cácdoanh nghiệp trong nước, đặc biệt khi nước ta tham gia hội nhập quốc tế.

Ngừngviệc hợp tác các dự án mới về sản xuất, gia công hoặc liên doanh với nước ngoàisản xuất thuốc lá điếu, không tăng thêm nhãn quốc tế về thuốc lá.

Khuyếnkhích việc đầu tư phát triển trồng và chế biến nguyên liệu, sản xuất phụ liệuthuốc lá trong nước, nhằm thay thế nhập khẩu và đẩy mạnh xuất khẩu, giảm dầntình trạng nhập siêu hiện nay.

3.Đối với các Bộ, ngành liên quan:

Bộ Công nghiệp:

Chỉđạo Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam và các địa phương thực hiện Chiến lược sảnxuất kinh doanh ngành thuốc lá đến năm 2010 đã được Thủ tướng Chính phủ phêduyệt.

Chủtrì cùng với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Ban Đổi mới quản lý doanhnghiệp Trung ương, Ủy ban nhân dân các địa phương và Tổng công ty Thuốc láViệt Nam xây dựng đề án tổ chức lại các cơ sở sản xuất thuốc lá điếu theo tinhthần Nhà nước độc quyền sản xuất, tập trung đầu mối chỉ duy trì hoạt động nhữngcơ sở sản xuất thuốc lá điếu có công suất trên 50 triệu bao/năm, có trình độcông nghệ cao và máy móc thiết bị đồng bộ, tiên tiến, hiện đại, đảm bảo vệ sinhmôi trường. Việc sắp xếp phải đảm bảo chặt chẽ, tạo điều kiện cho hoạt động sảnxuất, kinh doanh của các doanh nghiệp có hiệu quả. Các đơn vị sản xuất, kinhdoanh có quy mô nhỏ, thua lỗ, nợ đọng thuế thì sáp nhập hoặc chuyển hướng kinhdoanh các mặt hàng khác hoặc giải thể. Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam đóng vaitrò chủ đạo, là đầu mối tập trung quản lý, sắp xếp lại ngành thuốc lá.

Cáccơ sở sản xuất thuốc lá điếu phải do cấp Bộ, Ủyban nhân dân tỉnh,thành phố trực thuộc Trung ương trực tiếp quản lý. Tiến hành ngay việc rà soátlại các cơ sở sản xuất thuốc lá điếu và kiểm soát chặt chẽ về sản xuất, kinhdoanh, cấp quận, huyện không được trực tiếp quản lý tổ chức sản xuất thuốc láđiếu, không để tư thương lợi dụng danh nghĩa doanh nghiệp nhà nước để sảnxuất, kinh doanh thuốc lá điếu.

Quảnlý chặt chẽ năng lực, công suất thiết bị sản xuất thuốc lá điếu hiện nay củacác doanh nghiệp trong phạm vi cả nước, các doanh nghiệp không được phép đầu tưmở rộng hoặc đầu tư mới vượt quá tổng năng lực sản xuất thuốc lá điếu hiện nay.

Phốihợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ươngchỉ đạo Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam và các doanh nghiệp thuốc lá xây dựngquy hoạch, kế hoạch đầu tư; có cơ chế thu mua hợp lý để phát triển vùng nguyênliệu thuốc lá, nhất là phát triển ở vùng sâu vùng xa, kinh tế khó khăn, gópphần thực hiện chương trình xóa đói giảm nghèo, đáp ứng nhu cầu sản xuất trongnước, thay thế nhập khẩu, tiến tới xuất khẩu nguyên liệu và tự sản xuất hươngliệu, phụ liệu, thiết bị, phụ tùng thay thế; để giảm nhập khẩu và hỗ trợ ngànhcơ khí trong nước phát triển.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư:

Đánhgiá hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp hợp tác hoặc liên doanhvới nước ngoài sản xuất thuốc lá điếu. Trường hợp vi phạm pháp luật, phải xử lýnghiêm theo pháp luật. Việc đầu tư đổi mới thiết bị, thay thế thiết bị cũ, cũngnhư việc nhập khẩu máy sản xuất thuốc lá của các doanh nghiệp, nhất thiết phảitham khảo ý kiến của Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam và phải được Bộ Công nghiệpđồng ý bằng văn bản.

CùngBộ Công nghiệp thực hiện các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao cho Bộ Côngnghiệp trong Chỉ thị này. Đề xuất các biện pháp xử lý (kể cả việc rút giấy phép)đối với các cơ sở liên doanh hợp tác sản xuất với nước ngoài không phù hợp vớiquy định chung và hoạt động không có hiệu quả.

Kiểmtra các chủ đầu tư đã được cấp giấy phép đầu tư ngành thuốc lá của các Bộ, địaphương không bảo đảm phù hợp với nội dung Chỉ thị, kiến nghị giải pháp trìnhThủ tướng Chính phủ xem xét quyết định.

Bộ Tài chính:

Thihành nghiêm chỉnh Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, thu đúng, thu đủ, không đượcmiễn giảm thuế cho bất cứ doanh nghiệp nào sản xuất, kinh doanh thuốc lá điếuthuộc địa phương hay Trung ương quản lý. Chấm dứt tình trạng nợ đọng thuế kéodài, xử lý nghiêm việc gian lận trốn thuế theo luật hiện hành.

Nghiêncứu trình Thủ tướng Chính phủ chính sách để lại thuế giá trị gia tăng đối vớiviệc thu mua thuốc lá lá ở các vùng trồng nguyên liệu cây thuốc lá có chất lượngcao, thay thế nguyên liệu nhập khẩu và xuất khẩu.

Xemxét cho ngành thuốc lá được vay vốn với lãi suất ưu đãi để đầu tư cho vùngtrồng cây thuốc lá, chế biến và dự trữ nguyên liệu thuốc lá lá để xuất khẩu.Nghiên cứu chính sách bảo hộ cây thuốc lá trồng trong nước và có chính sách bảohiểm đối với cây thuốc lá.

CùngBộ Công nghiệp, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam xây dựng đề án dán tem toàn bộthuoc lá sản xuất trong nước, để có thể triển khai vào đầu năm 2000.

Bộ Thương mại:

Căncứ Luật Thương mại, phối hợp với Bộ Công nghiệp và các Bộ, ngành khác có liênquan, nghiên cứu trình Thủ tướng Chính phủ các văn bản pháp luật về khuyến mãivà tiếp thị mặt hàng thuốc lá, không để tình trạng tiếp thị quá mức.

Sớmban hành quy chế kinh doanh có điều kiện về mặt hàng thuốc lá để xem xét lạicác tổ chức, cá nhân kinh doanh buôn bán thuốc lá điếu; nhằm sắp xếp tổ chứcquy hoạch lại mạng lưới đại lý bán buôn, bán lẻ thuốc lá điếu, đảm bảo dễ kiểmsoát quản lý việc buôn bán thuốc lá.

Chỉđạo Cục Quản lý thị trường Trung ương đề xuất các biện pháp và tổ chức thựchiện có hiệu quả việc cấm tiêu thụ thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả, nhái nhãnhiệu lưu thông trên thị trường và xử lý nghiêm theo pháp luật việc nhái nhãn,hàng giả, hàng nhập lậu.

Đìnhchỉ việc cho phép tạm nhập tái xuất thuốc lá điếu nước ngoài.

Bộ Khoa học, Công nghệ và môi trường:

Soátxét việc đăng ký nhãn hiệu thuốc lá. Xây dựng cơ chế phối hợp với các cơ quan liênquan để thực hiện việc đăng ký nhãn hiệu thuốc lá được chặt chẽ và thuận lợi.

Phốihợp Bộ Thương mại, Bộ Ytế có biện phápngăn chặn tình trạng tiêu thụ sản phẩm thuốc lá chưa có chứng nhận đáng ký nhãnhiệu và chất lượng hàng hóa; xử lý việc tranh chấp bản quyền. Vào quý I hàng năm, phải công bố các nhãnthuốc lá được phép lưu thông trên thị trường; sớm có hướng dẫn chỉ đạo thựchiện tốt Chỉ thị số 199/TTg ngày 03 tháng 4 năm 1997 của Thủ tướng Chính phủ vềviệc quản lý chất thải rắn, để đảm bảo vệ sinh môi trường.

Bộ Ytế.

Phốihợp với Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường hoàn chỉnh hệ thống các chỉ tiêuchất lượng thuốc lá theo tiêu chuẩn Việt Nam cần thiết cho việc quản lý chất lượng,đăng ký chất lượng hàng hóa đối với nhãn mác thuốc được phép sản xuất; nhằm hạnchế đến mức tối đa ảnh hưởng sứe khỏe của người tiêu dùng. Từ nay trở đi, cáccơ sở sản xuất thuốc lá điếu nhất thiết phải đăng ký chất lượng hàng hóa, rồimới được sản xuất và tiêu thụ sản phẩm trên thị trường.

Bộ Văn hóa - Thông tin:

Phốihợp với Bộ Thương mại nghiên cứu trình Thủ tướng Chính phủ một số hình thứcthông tin giởi thiệu sản phẩm đến người tiêu dùng ở mức độ cần thiết và cấmquảng cáo thuốc lá dưới mọi hình thức. Có biện pháp quản lý việc in ấn các sảnphẩm bao bì thuốc lá; nhằm ngăn chặn từ đầu việc sản xnất thuốc lá giả, thuốc lá nhái nhãn mác.

Bộ Công an:

Phốihợp với Bộ Thương mại (Cục Quản lý thi trường), Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính(Tổng cục Thuế, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương,điều tra phát hiện xử lý nghiêm các ổ nhóm sản xuất và tiêu thụ thuốc lá tráipháp luật).

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thànhphố trực thuộc Trung ương:

Phốihợp với các Bộ, cơ quan Trung ương thực hiện chủ trương sắp xếp các doanhnghiệp thuốc lá trên địa bàn tỉnh, thành phố mình quản lý.

Quảnlý các doanh nghiệp thuốc lá thực hiện đúng các quy định của Nhà nước. Trựctiếp xử lý hoặc phối hợp với cơ quan chức năng xử lý các doanh nghiệp vi phạm.

CácBộ, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ươngphối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng mở đợt tuyên truyền sâu rộng chủtrương và biện pháp chống buôn lậu thuốc lá, đặc biệt với nhân dân vùng biêngiới, để họ không trực tiếp tham gia hoặc tiếp tạy cho bọn buôn lậu thuốc lá dướibất kỳ hình thức nào theo đúng Chỉ thị số 835/1997/CT- TTg của Thủ tướng Chínhphủ ngày 11 tháng 10 năm 1997 về đấu tranh chống buôn lậu trong tình hình mới.Có biện pháp hạn chế và yêu cầu những người buôn bán thuốc lá làm giấycam kết không buôn bán thuốc lá ngoại nhập lậu, quản lý chặt chẽ các doanhnghiệp nhà nước hoặc các đoàn thể xã hội, kiên quyết không để các doanh nghiệptham gia vào các hoạt động buôn bán thuốc lá ngoại nhập lậu. Giáo dục thuyếtphục và có biện pháp xử lý nghiêm đối với người chủ hoặc người điều khiển phươngtiện cố tình tiếp tay cho bọn buôn lậu vận chuyển thuốc lá nhập lậu.

CácBộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ươngvà Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam có trách nhiệm tổ chức thực hiện Chỉ thịnày./.