Thủ tướng Chính phủ vừa có Quyết định số 06/2010/QĐ-TTg về việc xây dựng, quản lý, khai thác Tủ sách pháp luật (TSPL). Theo đó, TSPL sẽ được xây dựng, quản lý, khai thác tại UBND cấp xã và ở các cơ quan hành chính nhà nước, tổ chức kinh tế, đơn vị sự nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân, nhà trường và cơ sở giáo dục khác của hệ thống giáo dục quốc dân, của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, lực lượng vũ trang nhân dân. Quyết định sẽ có hiệu lực từ ngày 02/4/2010.
Được cấp ít nhất 2 triệu đồng/năm/TSPL
Kinh phí xây dựng, quản lý TSPL cấp xã do ngân sách cấp xã bảo đảm. TSPL ở cơ quan, đơn vị được dự toán trong ngân sách hàng năm theo quy định. Quyết định 06 khuyến khích ngân sách cấp tỉnh, cấp huyện hỗ trợ xây dựng, bổ sung sách, báo, tài liệu cho TSPL cấp xã; khuyến khích các tổ chức, cá nhân đóng góp kinh phí xây dựng TSPL. Hàng năm, căn cứ đặc điểm vùng, miền và dân số của từng xã, phường, thị trấn, Chủ tịch UBND cấp tỉnh quy định mức chi cụ thể cho mỗi TSPL cấp xã với định mức tối thiểu 2 triệu đồng/năm. Đối với cấp xã thuộc 61 huyện nghèo theo Nghị quyết số 30a có thể quy định mức cao hơn nhằm đảm bảo có đủ số sách, tài liệu luân chuyển giữa các bản, làng.
Quyết định nhấn mạnh, các tỉnh tự cân đối ngân sách thì được bố trí, sử dụng nguồn thu ngân sách của địa phương để chi xây dựng, quản lý TSPL. Tỉnh nào chưa tự cân đối được ngân sách thì ngân sách Trung ương sẽ cấp. Đối với các xã thuộc 61 huyện nghèo, kinh phí xây dựng, quản lý TSPL do ngân sách Trung ương cấp toàn bộ.
Cán bộ phụ trách TSPL cấp xã là công chức Tư pháp – Hộ tịch hoặc cán bộ được giao nhiệm vụ Tư pháp ở xã, phường, thị trấn. Đối với loại hình TSPL của cơ quan, đơn vị, tùy từng điều kiện kiện cụ thể, cơ quan, đơn vị bố trí cán bộ phụ trách TSPL chuyên trách hoặc kiêm nhiệm. Cùng với những nghĩa vụ như bảo quản, kiểm kê, lập dự toán, xây dựng nội quy hoạt động của TSPL, cán bộ phụ trách được hướng dẫn nghiệp vụ xây dựng, quản lý, khai thác TSPL và phổ biến pháp luật cũng như được cơ quan có thẩm quyền khen thưởng khi có thành tích xuất sắc.
Phải đặt TSPL ở nơi thuận tiện
Với vai trò lưu giữ, khai thác và sử dụng sách báo, tài liệu pháp luật để phục vụ nhu cầu công tác, nghiên cứu, tìm hiểu của người đọc, một trong những nguyên tắc xây dựng TSPL là phải được đặt ở địa điểm thuận tiện cho cán bộ, nhân dân trong việc đọc, mượn sách, báo, tài liệu. Chẳng hạn, đặt tại Phòng Tiếp dân, Phòng Thủ tục hành chính "một cửa" của UBND cấp xã...
Các loại sách, báo, tài liệu của TSPL sẽ được lựa chọn phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của từng địa phương, cơ quan và từng đối tượng phục vụ. Quyết định cũng yêu cầu, TSPL phải có đủ các văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến nhân dân và hoạt động của cơ quan, đơn vị, chính quyền địa phương. Ngoài ra, còn có tài liệu pháp luật phổ thông như sách hỏi đáp, bình luận, giải thích pháp luật về quyền và nghĩa vụ công dân, tờ gấp, đề cương, băng đĩa tuyên truyền, phổ biến pháp luật. Công báo và các báo, bản tin pháp luật của Trung ương và địa phương cũng cần được cập nhật thường xuyên. Riêng TSPL ở miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số cần có thêm sách, tài liệu pháp luật bằng tiếng dân tộc thiểu số.
Theo hướng dẫn định kỳ của Bộ Tư pháp, TSPL cần được bổ sung kịp thời sách, báo, tài liệu pháp luật mới, thường xuyên rà soát, hệ thống hóa sách, tài liệu pháp luật. Đồng thời, cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào khai thác văn bản quy phạm pháp luật, tài liệu pháp luật bằng cách thực hiện số hóa các sách báo tài liệu, thông tin pháp luật đăng tải trên TSPL điện tử; sử dụng internet để cung cấp văn bản, tài liệu pháp luật cần thiết cho TSPL, tiến tới kết hợp mô hình TSPL truyền thống với TSPL điện tử; xây dựng cơ sở dữ liệu pháp luật và phát triển….
Nhà nước khuyến khích đa dạng hóa các loại hình TSPL và huy động các sách, báo, tài liệu pháp luật sẵn có trong cán bộ, nhân dân để xây dựng TSPL; khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước - trong đó quan tâm khuyến khích báo chí, nhà xuất bản, doanh nghiệp hỗ trợ sách, tài liệu pháp luật, đầu tư kinh phí cho các TSPL. Bên cạnh đó, cần lưu ý là sách, báo, tài liệu của TSPL phải được vào sổ và bảo quản theo quy định của Nhà nước về tài sản công. Người nào làm mất hoặc hư hỏng sách, báo, tài liệu pháp luật phải có nghĩa vụ bồi thường.
Thục Quyên