Hải Phòng: Đưa pháp luật đến gần hơn với Nhân dân

06/11/2025
Hải Phòng: Đưa pháp luật đến gần hơn với Nhân dân
Nhân dịp Ngày Pháp luật Việt Nam 9/11, Báo Pháp luật Việt Nam đã có cuộc trao đổi với ông Ngô Quang Giáp, Ủy viên Thành ủy, Giám đốc Sở Tư pháp TP.Hải Phòng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng PBGDPL TP.
Với mục tiêu xây dựng Hải Phòng trở thành Thành phố cảng công nghiệp hiện đại, văn minh, sinh thái và đáng sống tầm cỡ khu vực Đông Nam Á, những năm gần đây công tác tư pháp nói chung và công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) nói riêng mà điểm nhấn là các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam trên địa bàn TP. Hải Phòng đã có đóng góp nhất định và có nhiều đổi mới tích cực. Nhân dịp Ngày Pháp luật Việt Nam 9/11, Báo Pháp luật Việt Nam đã có cuộc trao đổi với ông Ngô Quang Giáp, Ủy viên Thành ủy, Giám đốc Sở Tư pháp TP.Hải Phòng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng PBGDPL TP.

- Thưa ông, ông đánh giá thế nào về công tác PBGDPL của TP, đặc biệt sau khi sáp nhập địa giới hành chính?

Thực hiện chủ trương sáp nhập địa giới hành chính Hải Phòng - Hải Dương thành một đô thị động lực vùng Đồng bằng sông Hồng, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) càng trở nên cấp thiết, đóng vai trò định hướng nhận thức, củng cố niềm tin của người dân vào chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
. 

Ngay sau khi sáp nhập hai tỉnh, thành phố, nhằm củng cố nhân lực làm công tác PBGDPL, Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng đã có Quyết định thành lập Hội đồng phối hợp PBGDPL thành phố với 28 thành viên là đại diện lãnh đạo các sở, ngành thành phố, cùng với đó là Quyết định công nhận 175 báo cáo viên pháp luật thành phố. Ủy ban nhân dân các xã, phường, đặc khu đã công nhận 2.961 tuyên truyền viên pháp luật, kiện toàn 3047 tổ hòa giải với 18.789 hòa giải viên… tạo thành lực lượng “nòng cốt” trong công tác PBGDPL ở địa phương.

Các hình thức PBGDPL được đổi mới, ngày càng phong phú, đa dạng như: tổ chức các hội nghị, hội thảo, tọa đàm; tổ chức phiên họp thứ nhất Hội đồng phối hợp PBGDPL thành phố; trang bị sách pháp luật; cẩm nang “Công tác tư pháp khi thực hiện chính quyền địa phương 02 cấp” cho công chức cơ sở; biên soạn hàng trăm nghìn tờ gấp pháp luật; tuyên truyền pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng như Báo và Phát thanh truyền hình Hải Phòng, Chuyên đề An ninh Hải Phòng; Trang thông tin PBGDPL thuộc Cổng thông tin điện tử thành phố, Trang Fanpage của Hội đồng PBGDPL thành phố, mạng xã hội, xây dựng “Tủ sách pháp luật điện tử”; tuyên truyền pháp luật thông qua hoạt động hoà giải ở cơ sở, tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý, hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp...

Nhiều ngành, đoàn thể, chính quyền cơ sở đã chủ động sáng tạo các hình thức tuyên truyền, phổ biến, giúp người dân dễ tiếp cận, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện như thi tìm hiểu pháp luật trực tuyến, triển khai và nhân rộng các mô hình hay, cách làm sáng tạo về phổ biến pháp luật và hòa giải cơ sở. Đặc biệt, Ngày Pháp luật Việt Nam 9/11 hằng năm đã trở thành điểm nhấn chính trị - pháp lý quan trọng, góp phần lan tỏa tinh thần thượng tôn pháp luật trong toàn xã hội.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, thực tế cho thấy, nhận thức của một bộ phận người dân về vai trò của pháp luật vẫn còn hạn chế. Ở không ít nơi, pháp luật vẫn bị coi là “việc của Nhà nước”, “chuyện của cơ quan công quyền”, còn người dân chưa chủ động tìm hiểu pháp luật để tự bảo vệ mình. Tình trạng “ngại học luật”, “vi phạm do thiếu hiểu biết” vẫn còn diễn ra. Điều này đòi hỏi công tác PBGDPL phải được đổi mới mạnh mẽ, thực chất hơn, gắn với chuyển đổi nhận thức – làm cho người dân thấy được rằng, hiểu biết pháp luật chính là quyền lợi, là trách nhiệm của công dân trong một xã hội văn minh.
 
Một dấu ấn quan trọng trong công tác PBGDPL của Hải Phòng thời gian tới là việc Nghị quyết số 09-NQ/ĐH ngày 27/9/2025 của Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030 đã đặt ra nhiệm vụ xây dựng và triển khai Đề án “Xây dựng chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa” (Đề án) trên địa bàn thành phố giai đoạn 2025-2030. Trong đó, mô hình “Thành phố Thượng tôn và tuân thủ pháp luật” do Sở Tư pháp tham mưu xây dựng được xác định là 1 trong 11 Đề án thành phần để triển khai thực hiện Đề án. Việc đưa mô hình vào Nghị quyết Đại hội đã thể hiện quyết tâm chính trị cao của thành phố trong xây dựng văn hóa pháp lý, lấy pháp luật làm nền tảng của quản trị đô thị, phát triển kinh tế - xã hội và củng cố niềm tin của Nhân dân, góp phần xây dựng thành phố Hải Phòng kỷ luật, kỷ cương, văn minh, hiện đại. Đây vừa là thời cơ, vừa là thách thức lớn của Ngành tư pháp trong việc tham mưu, triển khai mô hình trong thời gian tới.

- Được biết, điểm nhấn trong hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam năm nay, Hải Phòng đã tổ chức cuộc thi tìm hiểu pháp luật trực tuyến, cuộc thi này có ý nghĩa như thế nào trong công tác PBGDPL?

Thực hiện các kế hoạch của UBND TP, Hội đồng phối hợp PBGDPL thành phố, Sở Tư pháp thành phố Hải Phòng đã tổ chức Cuộc thi “Tìm hiểu pháp luật trực tuyến năm 2025” trên địa bàn thành phố, đến nay cuộc thi đã thành công tốt đẹp.

Cuộc thi nhằm cung cấp những kiến thức pháp luật cần thiết, liên quan thiết thực đến đời sống hàng ngày của cán bộ, Nhân dân như Luật Tổ chức chính quyền địa phương; Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ; Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ số 55/2024/QH15; Luật Phòng chống mua bán người và đặc biệt là việc phân cấp, phân quyền khi thực hiện chính quyền địa phương 02 cấp …. Bộ câu hỏi gồm 300 câu, bao quát các quy định pháp luật mới, đặc biệt gắn với thực tiễn thi hành và nhiệm vụ quản lý nhà nước của chính quyền địa phương, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật, xây dựng xã hội kỷ cương, văn minh trong bối cảnh đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia.

Cuộc thi diễn ra từ ngày 01/10/2025 đến hết ngày 30/10/2025, đã thu hút được 182.409 lượt người tham gia với số lượng lớn người trả lời đúng toàn bộ câu hỏi của Đề thi.
Phiên họp của Hội đồng PBGDPL TP. Hải Phòng

Một số sở, ngành, cơ quan, tổ chức, địa phương có tỷ lệ người tham gia thi đông đảo. Điều này không chỉ phản ánh được mức độ lan toả, hiệu ứng rộng rãi của Cuộc thi, mà còn thể hiện rõ tinh thần chủ động học tập, tự giác tìm hiểu, nâng cao hiểu biết pháp luật của người dân. Qua đó, tác động mạnh mẽ đến nhận thức, ý thức, thái độ của người dân đối với việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân trong việc chấp hành các quy định của pháp luật.

Kết thúc đợt thi, Ban Tổ chức Cuộc thi đã ban hành Quyết định công nhận 10 cá nhân và 10 tập thể có kết quả dự thi cao nhất, Ban Tổ chức cuộc thi sẽ trao Giấy chứng nhận và giải thưởng cuộc thi vào ngày 07/11 tới – hưởng ứng Ngày pháp luật Việt Nam.

- Trong bối cảnh đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ theo hướng hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế số, công tác PBGDPL đang đứng trước yêu cầu đổi mới toàn diện. Theo ông, thời gian tới, công tác PBGDPL của Thành phố cần tập trung vào những vấn đề gì để tiếp tục góp phần xây dựng TP ngày càng phát triển?

Để pháp luật thực sự đi vào cuộc sống, trở thành văn hóa pháp lý trong mỗi người dân, công tác PBGDPL cần đổi mới một sách sâu sắc, trên mọi phương diện.

Một là, cần chuyển mạnh từ tuyên truyền một chiều sang đối thoại, tương tác, giúp người dân không chỉ “nghe” mà còn “hiểu” và “hỏi”. Mỗi buổi tuyên truyền cần được thiết kế sinh động, gắn với tình huống thực tế, với các vấn đề “nóng” trong đời sống: tranh chấp đất đai, an toàn giao thông, an ninh mạng, bảo vệ môi trường, quyền công dân trong kỷ nguyên số… Qua đó, người dân không còn cảm giác “học luật là khô khan”, mà ngược lại, thấy được sự gần gũi, thiết thực của pháp luật trong cuộc sống hằng ngày.

Hai là, phải thay đổi cách tiếp cận đối tượng tuyên truyền. Nếu trước đây, công tác PBGDPL chủ yếu hướng tới cán bộ, công chức, viên chức hoặc các nhóm truyền thống như thanh niên, phụ nữ, nông dân…, thì nay, cần mở rộng sang các nhóm mới: người lao động trong khu công nghiệp, doanh nghiệp khởi nghiệp, người dân tham gia thương mại điện tử, người cao tuổi tiếp cận dịch vụ công trực tuyến, thanh, thiếu niên trên không gian mạng. Mỗi nhóm đối tượng cần có cách thức tiếp cận, công cụ truyền thông phù hợp, tạo sự hấp dẫn và hiệu quả lan tỏa.

Ba là, chú trọng xây dựng đội ngũ làm công tác PBGDPL chuyên nghiệp, hiện đại. Cán bộ pháp chế, báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật không chỉ cần giỏi về chuyên môn, mà còn phải có kỹ năng truyền đạt, hiểu biết công nghệ và tâm huyết với công việc. Đặc biệt, trong kỷ nguyên số, người làm công tác pháp luật phải biết tận dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), nền tảng số và mạng xã hội để đưa nội dung pháp luật đến gần hơn với người dân.

-Trân trọng cám ơn ông!
 
Hải Phòng là địa phương tiên phong trong việc xây dựng Trang Phổ biến giáo dục pháp luật thuộc Cổng thông tin pháp luật điện tử thành phố. Đặc biệt, Sở đã phát động nhiều Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu pháp luật thu hút hàng trăm nghìn lượt người tham gia, nhất là thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên. Đây không chỉ là sân chơi bổ ích mà còn là cách thức hiệu quả để “giáo dục pháp luật qua tương tác”, giúp người học tiếp nhận thông tin một cách chủ động và sáng tạo hơn.Bên cạnh đó, mạng xã hội và các nền tảng số như Facebook, Zalo, YouTube, TikTok, Fanpage của các cơ quan nhà nước, báo chí điện tử, cổng thông tin địa phương, tích hợp dữ liệu phổ biến pháp luật trên VNeid… đang trở thành kênh truyền thông pháp luật linh hoạt, gần gũi, giúp nội dung tuyên truyền trở nên sinh động, dễ nhớ, dễ chia sẻ, phù hợp với tâm lý người dùng hiện đại.
 
Bình An


Các tin khác