Thanh Hoá là một trong những địa phương có dân số đông trong cả nước, nhu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp (LLTP) hằng năm rất lớn. Sở Tư pháp đã đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, góp phần tăng tiện ích, giảm chi phí, tiết kiệm thời gian cho người dân khi thực hiện thủ tục đăng ký cấp phiếu LLTP.
Theo Luật LLTP năm 2009, phiếu LLTP là phiếu do cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu LLTP cấp có giá trị chứng minh cá nhân có hay không có án tích; bị cấm hay không bị cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, HTX trong trường hợp doanh nghiệp, HTX bị tòa án tuyên bố phá sản. Cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu LLTP bao gồm Trung tâm LLTP quốc gia và Sở Tư pháp. Hiện nay, mục đích sử dụng phiếu LLTP rất đa dạng, nhu cầu cấp phiếu LLTP ngày càng tăng. Ngoài việc cấp cho những công dân đi xuất khẩu lao động ở nước ngoài, nhiều doanh nghiệp, cơ quan Nhà nước khi tuyển dụng, cấp các chứng chỉ hành nghề, thành lập hoặc đăng ký các loại hình kinh doanh có điều kiện...v.v đều yêu cầu phải có phiếu LLTP
Năm 2021 Sở Tư pháp phối hợp với các cơ quan xác minh, cấp 23.994 phiếu LLTP thì đến năm 2022, số phiếu LLTP đã cấp tăng lên 45.660 phiếu. Thời điểm đầu năm 2023, nhu cầu cấp phiếu LLTP cũng tăng đáng kể. Tính đến ngày 20/3/2023, Sở Tư pháp đã tiếp nhận 13.997 hồ sơ liên quan đến lĩnh vực LLTP, sở đã xác minh và cấp gần 11.000 phiếu LLTP cho người dân; số hồ sơ còn lại đang trong thời hạn giải quyết.
Để đáp ứng nhu cầu cấp phiếu LLTP của người dân trên địa bàn, Sở Tư pháp đã triển khai nhiều biện pháp thiết thực, hiệu quả. Hoạt động cấp phiếu LLTP trong thời đại công nghệ số được thực hiện qua nhiều phương thức: Trực tiếp, trực tuyến và qua dịch vụ bưu chính công ích . Người dân có thể lựa chọn hình thức phù hợp như: Trực tiếp đến giao dịch tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh hoặc gửi hồ sơ yêu cầu và nhận phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính, thực hiện dịch vụ đăng ký cấp phiếu LLTP trực tuyến mức độ 4. Sở Tư pháp đã ký hợp đồng với Bưu điện tỉnh về việc tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả cấp phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính, tích hợp dịch vụ nộp hồ sơ trực tuyến dịch vụ công mức độ 4; phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường tuyên truyền qua hệ thống truyền thanh, tờ rơi, tờ gấp để ngày càng nhiều người dân biết đến phương thức cấp phiếu này. Từ đó, không chỉ tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức có thêm lựa chọn khi có yêu cầu cấp phiếu LLTP mà còn rút ngắn thời gian, tiết kiệm chi phí đi lại cho người dân. Số lượng hồ sơ tiếp nhận và trả kết quả qua dịch vụ bưu chính và nhận hồ sơ trực tuyến tăng rất đáng kể (từ ngày 1/1/2023 đến 20/3/2023, Sở Tư pháp tiếp nhận trực tiếp 217 hồ sơ, tiếp nhận trực tuyến 12.006 hồ sơ, tiếp nhận qua dịch vụ bưu chính 1.774 hồ sơ).
Không chỉ vậy, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác LLTP được thực hiện toàn diện trong việc xây dựng cơ sở dữ liệu LLTP, công tác quản lý, sử dụng, khai thác cơ sở dữ liệu LLTP và cấp phiếu LLTP. Hiện nay, việc tiếp nhận, cung cấp thông tin, lập LLTP và cập nhật thông tin bổ sung tại Sở Tư pháp được thực hiện hoàn toàn trên cơ sở phần mềm “Quản lý LLTP dùng chung” của Bộ Tư pháp. Bên cạnh đó, Sở Tư pháp còn ứng dụng phần mềm “kiềng ba chân” kết nối giữa Sở Tư pháp - Trung tâm LLTP quốc gia - Cục C53 Bộ Công an trong hoạt động cấp phiếu LLTP nhằm đáp ứng nhu cầu tra cứu thông tin và cấp phiếu LLTP thuận lợi, nhanh chóng, kịp thời. Theo đó, tất cả các hồ sơ LLTP sau khi tiếp nhận, lập phiếu xác minh đều được Sở Tư pháp gửi xác minh qua môi trường mạng thay cho việc gửi thủ công bằng bản giấy, từ đó rút ngắn thời hạn giải quyết hồ sơ, nâng tỷ lệ hồ sơ sớm và đúng hạn, hạn chế hồ sơ quá hạn trong cấp phiếu LLTP, rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục hành chính. Để tăng cường mối quan hệ phối hợp với các cơ quan có liên quan trong việc tra cứu, xác minh, trao đổi, cung cấp thông tin, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tư pháp tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan theo quy chế phối hợp trong tra cứu, xác minh, trao đổi, cung cấp, tiếp nhận, cập nhật thông tin LLTP trên địa bàn tỉnh.
Từ khi thực hiện Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 (tại Quyết định số 06/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ), hướng dẫn của Bộ Tư pháp về thực hiện tái cấu trúc quy trình cấp LLTP trực tuyến mức độ 3, 4, Sở Tư pháp phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện các bước phù hợp với tình hình của tỉnh. Đặc biệt, từ khi sổ hộ khẩu không còn giá trị sử dụng, thành phần hồ sơ đã được thay đổi, giảm chi phí cho người dân trong quá trình thực hiện thủ tục cấp phiếu LLTP; đồng thời khuyến khích người dân làm hồ sơ cấp phiếu LLTP bằng hình thức trực tuyến, hướng dẫn, hỗ trợ người dân tạo tài khoản cá nhân từ số điện thoại để thực hiện dễ dàng, hiệu quả, nhanh chóng và thuận lợi hơn.
Trong thời gian tới, Sở Tư pháp tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong cấp phiếu LLTP, chủ động thực hiện tốt công tác phối hợp trong cấp phiếu LLTP và xây dựng cơ sở dữ liệu LLTP. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tăng tiện ích, giảm phiền hà cho người dân, đồng thời giúp các cơ quan Nhà nước giảm áp lực tiếp nhận hồ sơ hành chính tại bộ phận một cửa, nâng cao chất lượng, hiệu quả giải quyết công việc, hướng tới sự hài lòng của người dân.
Sơn Phạm